شورای نگهبان وارد تصویب خود برجام نشد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، نجات الله ابراهیمیان در نشست خبری خود با اهالی رسانه با اشاره به موضوع بررسی برجام در شورای نگهبان گفت: در برخی تیترهای رسانه‌ها به موضوع تصویب برجام در شورای نگهبان اشاره شده است. گاهی این تیترها افراد را به اشتباه می‌اندازد. ما برای رسیدن به آثار حقوقی تصویب برجام باید ببینیم این ماده واحده چه مراحلی را گذرانده است.

وی تصریح کرد: عنوان این طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام است.، این به معنای مخالفت و یا موافقت ما با برجام نیست.

سخنگوی شورای نگهبان خاطر نشان کرد:‌ این اقدامات به یک سند حقوقی تبدیل نشده . قراری است که برای اجرای برخی از امور توسط دولت جمهوری اسلامی ایران و طرف‌های مقابل گذاشته شده است و در آن تاکید شده است که این اقدامات داوطلبانه است.در متن مصوبه‌ی مجلس شورای اسلامی نیز داوطلبانه بودن این اقدامات با دو واژه مورد تاکید قرار گرفته است. در آنجا اشاره شده دولت در چارچوب مصوبات شورای عالی امنیت ملی در صورتی می‌تواند برجام را داوطلبانه اجرا کند که احکام زیر را رعایت کرده باشد.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین به نظر می‌رسد مباحث حقوقی مفصلی که به درستی در جامعه و مجلس در جریان بود در این مصوبه به پاسخ رسیده است و آن این که برخی دوستان این مصوبه را یک قرارداد بین‌المللی تلقی کردند و طبق اصول قانون اساسی باید لایحه آن تقدیم مجلس شود، اما طرز تلقی ما این بود که این مصوبه یک قرارداد بین‌المللی نیست که نیاز به تصویب مجلس داشته باشد. بلکه قول و قراری است که مقام اجرا با طرف‌های مذاکره گذاشته است.

وی تصریح کرد: یکی از مقام‌های خارجی گفت که هر وقت بخواهیم می‌توانیم تحریم‌ها را برگردانیم. ماهم هر زمان بخواهیم می‌توانیم از اقدامات داوطلبانه خود خودداری کنیم، بنابراین برجام یک سند حقوقی الزام آور تلقی نمی‌شود. مجلس نیز اساسا بر روی همین تلقی وارد بررسی جزییات نشده است. شورای نگهبان نیز مصوبه مجلس شورای اسلامی را موضوع بررسی خود قرار داده است، نه جزییات قول و قرارهای اجرایی دولت و طرف‌های مذاکره را.

سخنگوی شورای نگهبان با بیان این که طبق قانون قوای مجریه و مقننه و شورای عالی امنیت ملی وظایف و اختیارات کلی خود را دارند اظهار کرد:‌ ما وارد تصویب خود برجام نشدیم. مجلس هم این ضرورت را ندیده است. علاوه بر آن در مورد اقدامات اجرایی و قرارهایی که در قالب توافق پیش بینی شده موانعی برای اجرا وجود داشت، زیرا مجلس شورای اسلامی قبلا اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را محدود کرده بود. و همکاری‌های ما با آژانس با احکامی مواجه شده بود، بنابراین اگر قرار بود دولت این اقدامات را اجرایی کند این موانع باید برداشته می‌شد در همین راستا مجلس شورای اسلامی چنین محدودیت‌هایی را برداشت و همین موضوع مورد بررسی شورای نگهبان در چند ساعت بحث مفصل قرار گرفت.

ابراهیمیان در ادامه نشست خبری خود با اصحاب رسانه با اشاره به بحث انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: به موجب تصمیم آخرین جلسه شورای نگهبان با وزارت کشور آنها صندوق‌های الکترونیکی اخذ رای را به ما ارائه دادند و نمونه آن مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا دو جلسه برگزار شد و شورای نگهبان تا این میزان از کار را که بخش مقدماتی آن است مورد تایید قرار داده است.

وی ادامه داد: آنچه همکاران ما در وزارت کشور ارائه کرده‌اند فرم ظاهری آن چیزی بود که مسائل امنیتی و دیگر ویژگی‌ها بعدا برای آن طراحی می‌شود اما همین فرم ظاهری به داوری شورای نگهبان گذاشته شد و درآخرین جلسه نمونه ی ارائه شده صرف نظر از میزان و محل به کارگیری آن به شرطی که مسائل امنیتی و آزمایش‌های لازم در آن تایید شود و ابهامات قانون اساسی مرتفع شود، مورد تایید قرار گرفت.

ابراهیمیان خاطر نشان کرد:‌ ما اعلام کردیم که در مورد تعداد حوزه‌های انتخابیه و شعب اخذ رای با توجه به اعتبارات و امکانات و همه عوامل بعد از این که وزارت کشور پیشنهادهای روشن خود را اعلام کرد شورای نگهبان نظر خود را اعلام خواهد کرد.

وی گفت: در کشورهایی که انتخابات الکترونیکی برگزار می‌شود شاید تمام مراحل اخذ رای الکترونیکی نباشد اما در طرح ما حتی صندوق‌ها نیز الکترونیکی پیش بینی شده است اما گاهی شاید از روی غرض نباشد ولی برخی از رسانه‌ها این رفت و برگشت مفید و همکاری بین شورای نگهبان و وزارت کشور را حمل بر این می کنند که شورای نگهبان با انتخابات الکترونیکی موافق نیست. بنده موکدا و با قاطعیت می‌گویم که شورای نگهبان از انتخابات الکترونیکی به دلیل شفافیت و امکان نظارتی که فراهم می‌کند کاملا حمایت می‌کند و ما در همکاری نزدیک با وزارت کشور هستیم.

ابراهیمیان با تاکید بر این که تجربه‌ی تلخ انتخابات الکترونیکی نظام مهندسی همه ما را محتاط می‌کند اظهار کرد:‌ حساسیت‌ها به این دلیل وجود دارد تا مشکلی پیش نیاید اما اگر خدای نکرده مشکلی پیش بیاید در کلان شهرها چه عواقبی خواهد داشت. بنابراین حساسیت این که مرحله به مرحله و با همکاری وزارت کشور فرایندها را بررسی می‌کنیم احتیاطی است که شرط عقل است و ما امیداریم در اسرع وقت این فرایندها بررسی شود.

وی تصریح کرد: در یک صندوق دستی رای دهندگان کدهای داوطلبان خود را استخراج کرده و در کوتاهترین فرصت برگه‌های اخذ رای وارد صندوق می شود. بنابراین بحث تراکم رای دهندگان وجود ندارد اما در صندوق‌های الکترونیکی مانوری توسط همکاران ما اجرا شد و به آنها گفتیم به شکل آزمایشی به کاندیداهای فرضی رای دهند ما 16 کاندیدای خبرگان و 30 داوطلب در تهران برای مجلس شورای اسلامی داریم که جمعا رای دهندگان به 46 نفر در تهران رای می‌دهند.

وی ادامه داد: طبق آزمایش صورت گرفته برای رای دادن، هر فرد برای ورود 46 کد حداقل 10 دقیقه وقت لازم دارد . ما در انتخابات به مشارکت مردم احتیاج داریم اگر قرار باشد یک نفر برای ورود 46 کد 10 دقیقه پشت صندوق باشد در یک ساعت تنها 6 نفر می‌توانند رای بدهند و در 10 ساعت تنها 600 نفر می‌توانند رای بدهند. ضمن این که زمان صرف شده را نیز باید لحاظ کنیم.

ابراهیمیان خاطر نشان کرد : پیک جمعیت در ساعات اولیه وآخر رای گیری غیرقابل پیش بینی است. لذا باید افراد دو یا سه ساعت منتظر رای دادن باشند. طبق فرایندی که برایتان تشریح کردم، باید فضای فیزیکی ما تغییر کند.

سخنگوی شورای نگهبان اظهار کرد : نظارت بر هر یک از صندوق‌ها نیز به افرادی نیاز دارد که آموزش عمومی امنیت و اقتضاعات خود را دارد همین امر باعث می‌شود تا ما با احتیاط بیشتر رفتار کنیم. البته حساسیت وزارت کشور از ما کمتر نیست. اما مهم است که بتوانیم در فرصت کمی که تا انتخابات باقی مانده تمام این مسائل را طی کنیم.

لازم است همکاران من اعلام کنند در چه شهرهایی عملا برگزاری این انتخابات ممکن است و آیا بهتر نیست در شهرهای کوچک این انتخابات برگزار شود و یا در کلان شهرها رای گیری الکترونیکی در کنار رای‌گیری دستی باشد تا جلوی ازدحام جمعیت گرفته شود.

ابراهیمیان با بیان اینکه کشورهای زیادی در زمینه‌ی انتخابات الکترونیکی سابقه ندارند گفت: اگر ما انتخابات الکترونیکی برگزار کنیم جزء معدود کشورهایی هستیم که همه مراحل به صورت الکترونیکی انجام شده است بنابراین حساسیت‌ها طبیعی است و امیدوارم در همکار ی ما با وزارت کشور مابقی بررسی‌ها نیز صورت گیرد.

وی ادامه داد: ما از همکارانمان در نامه‌ای خواهش کرده‌ایم همه مشکلات را به ما اعلام کنند فضای جدید در رابطه با انتخابات الکترونیک باید با مجموعه قانونگذاری و نظم موجود نیز تطبیق داده شود. در آیین نامه‌های فعلی ما هنوز بحث از ته برگ، تعرفه، مهر و شمارش آراء است باید بررسی شود که این موضوعات در مورد صندوق الکترونیک چگونه قابل اجراست. برخی از موارد نیاز به تغییر قوانین و مقررات دارد که این بخش از حیطه اختیارات ما و وزارت کشور خارج است.

وی ادامه داد: همین مسائل باعث شده ما نتوانیم بگوییم انتخابات الکترونیک در تمام کلان‌شهرها اجرایی خواهد شد یا خیر. لذا امیدواریم در نهایت همه همکاری‌ها برای عملی شدن این آرزو صورت گیرد.

ابراهیمیان در پاسخ به این سوال که برگزاری الکترونیکی انتخابات آیا به این دوره از انتخابات می‌رسد یا خیر؟ اظهار کرد: همکاران ما در وزارت کشور به صورت جدی تلاش می‌کنند . من کارشناس فنی نیستم تنها در این زمینه می‌توانم ابراز امیدواری کنم. اما اگر شیوه الکترونیک به این دوره از انتخابات نرسد باز هم تلاش‌های ما به هدر نرفته است. شورای نگهبان باید کلیه جوانب را در نظر بگیرد و سپس به عملی شدن این موضوع فکر کند تا خدای ناکرده مشکلی پیش نیاید .

وی ادامه داد: گاهی یک مشکل کوچک باعث می‌شود دشمنان ما به آن دامن بزنند و اخلال در کار دستگاه‌ها را به بحران اجتماعی و سیاسی تعبیر کنند، ما این حساسیت را داریم و دوستان ما در وزارت کشور نیز به این مسائل توجه می‌کنند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا شهرهایی که قرار است این انتخابات به صورت الکترونیکی در آن برگزار شود مشخص شده‌اند بیان کرد: دوستان ما در دولت طرحی را آماده کردند که این انتخابات در چند کلان شهر اجرا شود اما با توجه به مشکلاتی که ذکر کردم هنوز طرح روشنی با جزییات به شورای نگهبان اعلام نشده ما نیز منتظریم ببینیم در کدام شهرها این طرح اجرایی خواهد شد.

خبرنگاری عنوان کرد که مخالفان برجام اعلام کردند که آن را قبول نداشته و درصورتی که به قدرت برسند آن را لغو خواهند کرد، وی از ابراهیمیان سوال کرد که آیا این مصداق رد قانون تلقی نمی‌شود و آیا این اظهار نظرها تاثیری در تایید صلاحیت این افراد نخواهد داشت که سخنگوی شورای نگهبان اظهار کرد: نقد قانون باعث رد صلاحیت نمی‌شود. من در بسیاری از مواقع قوانین را مورد نقد قرار می‌دهم اما این که بگوییم فلان قانون مناسب نیست و اگر ما به قدرت برسیم تلاش می‌کنیم آن را تغییردهیم مطابق مردم سالاری است. کشورهای مقابل نیز میگویند اگر به قدرت برسیم توافق را زیر پا می‌گذاریم.

وی ادامه داد: مخالفان برجام می‌گویند ما قانون را اجرا می‌کنیم، اما نسبت به آن نقد داریم این فاقد ایراد است چرا که قانون شکنی عیب محسوب می‌شود آنچه باعث می‌شود عدم التزام به قانون تجلی پیدا کند قانون شکنی است، زیرا ممکن است برخی شوراینگهبان را مورد نقد قرار دهند. و روزی نظر آنها به کرسی بنشیند. این با قانون مغایرتی ندارد.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سؤالی درباره علت استعلام این شورا از برخی معتمدان محلی در احراز صلاحیت‌ها با توجه به وجود مراجع چهارگانه، اظهار کرد: خود قانون انتخابات در مورد هیأت‌های اجرایی هم تحقیقات از محل و معتمدان محلی را پیش‌بینی کرده است، ابزار تحقیق از معتمدان محلی در اختیار مجریان انتخابات هم است، شرایط به نحوی است که مراجع چهارگانه برای بررسی و احراز صلاحیت داوطلبان کافی نیست و ما باید از ابزار قانونی و مشروع دیگری در احراز صلاحیت‌ها استفاده کنیم، مراجع چهارگانه نمی‌توانند به برخی از سؤالات شورای نگهبان پاسخ دهند.

وی در بخش دیگری از سخنانش درباره تأیید طرح مربوط به برجام،‌ گفت: مجلس آزاد است که امروز قاعده‌ای بگذارد و فردا آن را لغو کند ما در این مورد نمی‌توانیم به مجلس معترض شویم اما درباره متن ماده واحده طرح مصوب مجلس درباره برجام باید بگویم که آنچه مجلس شورای اسلامی مصوب و شورای نگهبان تأیید کرد، متن ماده واحده بود و ارتباطی به سند برجام نداشت.

وی اضافه کرد:خود برجام و قول و قرارهایی که در سند توافق هسته‌ای وجود دارد، موضوع بررسی شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی نبوده است. اکثریت اعضای شورای نگهبان نظرشان بر این بود که برجام یک سند حقوقی نیست که آن را بررسی کنیم بلکه یک سری قول و قرارها در برنامه اقدام مشترک وجود دارد که دولت در زمان اجرای آن باید قواعد تعیین شده در این طرح را رعایت کند، برجام و سند توافق هسته‌ای موضوعی تفکیک شده از متن ماده واحده طرح مجلس بود، مجلس شورای اسلامی برجام را تصویب نکرده بود که شورای نگهبان بررسی کند که آیا خطوط قرمز تعیین شده توسط رهبر معظم انقلاب در برجام رعایت شده یا نه، لذا اعضای شورای نگهبان به خود متن ماده واحده طرح مجلس رأی دادند و آن را با اکثریت آرا تصویب کردند.

ابراهیمیان خاطرنشان کرد: شورای نگهبان با همه جناح‌های سیاسی داخل نظام در جریان بررسی صلاحیت ‌داوطلبان، قانونی برخورد می‌کند و بهتر است دوستان با حُسن نیت به نهادهای کشور نگاه کنند و احترام نهادهای کشور را نگه دارند و مطابق قانون برخورد کنند.البته اعضای شورای نگهبان می‌توانند دارای گرایش سیاسی باشند، اما در مقام عضو شورا به نفع و ضرر هیچکس در جریان انتخابات سخن نمی‌گویند، لذا از همه اطلاعاتی که برای احراز صلاحیت کاندیداها لازم باشد کمک می‌گیریم.

وی با اشاره به برخی از نگرانی‌ها درباره گزارش‌های یک طرفه برای اعضای شورای نگهبان درباره نامزدها خاطرنشان کرد: ما همه مستندات و مدارک را مطالعه می‌کنیم و به اعتراضات کاندیداها نیز به نحو عادلانه رسیدگی خواهیم کرد. هرچند زمان ما برای این کار خیلی کم است.

سخنگوی شورای نگهبان با توصیه به رسانه‌ها جهت طرح موضوع ماده‌ واحده طرح اجرای برجام در فضای آرام گفت: رسانه‌ها تأئید این طرح از سوی شورای نگهبان را وسیله انشقاق قرار ندهند چرا که این طرح و ایده دشمن است. به جای ایجاد انشقاق باید در یک تأمل اندیشمندانه ببینیم عوامل آن از قبل چگونه طراحی شده است و چرا ما علی‌رغم شعارهای بزرگ نتوانسته‌ایم مؤلفه‌های قدرت خود را به گونه‌ای قوی کنیم که در حد و اندازه شعارهای خود ظاهر شویم. آیا ما مؤلفه‌های اقتصادی خود را به اندازه لازم قوی کرده‌ایم؟

وی با یادآوری تحریم کشور در زمان جنگ تحمیلی اظهار کرد:‌ در آن زمان فرصتی داشتیم که می‌توانستیم امروز قدرتمندانه‌تر با دنیا مواجه شویم؛ در دنیای امروز این فرصت‌ها تکرار نمی‌شود.

سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه جملات رهبر معظم انقلاب در دیدار با نخبگان به خاطر برجام مغفول ماند تصریح کرد: این توصیه‌های می‌تواند در آینده ما را قدرتمند کند و ما باید همه امکانات قانونی و اجرایی خود را برای حضور نخبگان در انتخابات آینده مجلس فراهم کنیم.