روز اجرای توافق و لغو همه تحریمهای اقتصادی تا پایان سال میلادی فرا می رسد/ روابط تهران - رم در آستانه تحول است

رییس جمهوری در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایتالیایی که " آیا طرف آمریکایی در روند اجرای این توافق رفتار خوبی داشته و تا ماه دسامبر کدامیک از تحریم ها برداشته خواهد شد"، اظهارداشت: در این دوره باید اتحادیه اروپا، آمریکا و سایر کشورهای 1+5 اقدامات خودشان را انجام دهند بگونه ای که در روز اجرا همه تحریم های اقتصادی، مالی و بانکی رفع و برداشته شود و ایران هم به تعهداتی که داده تا آن روز همزمان عمل می کند. ما کارمان را آغاز کرده ایم و کار طرف مقابل هم آغاز شده و به این ترتیب فکر می کنم تا پایان سال بتوانیم به روز اجرا برسیم.

خبرنگار ایتالیایی از دکتر روحانی پرسید:"چه تحریم هایی را فکر می کنید که آمریکا لغو خواهد کرد و اگر کنگره آمریکا تحریم های جدیدی را اعمال کند آیا در واقع شما هم آن فرایند به اصطلاح توقف تعهداتتان را تعلیق خواهید کرد؟"

رییس جمهور گفت: قرار همه ما این است که هیچ تحریم جدیدی توسط کشورهای 1+5 وضع نشود و ما هم به تعهدات خودمان پایبند بمانیم. طبیعی است که هر طرفی تعهداتش را نقض کند، طرف مقابل نیز ملتزم به اجرای آنها نخواهد بود و در این فرایند، اگر آمریکا یا هر یک از کشورهای 1+5 به تعهداتشان عمل نکنند ما هم دیگر متعهد نخواهیم بود.

از رییس جمهوری سوال شد: در واقع روابط ایران و آمریکا چگونه تغییر خواهد کرد؟ پس از توافق هسته ای ما می بینیم که تظاهر کنندگان هنوز فریاد و یا شعار مرگ بر آمریکا را در نماز جمعه سر می دهند... آیا شما هم آمریکا را شیطان بزرگ می دانید و آیا انتظار هست که زمانی سفارت آمریکا در تهران بازگشایی شود؟

رییس جمهوری در پاسخ، "توافق هسته ای" و "روابط با آمریکا" را دو مساله جداگانه دانست و اظهارداشت: در مساله توافق هسته ای بنا بر این بوده که ادعای نگرانی که طرف مقابل ما می کرد، رفع شود و در مقابل نیز حقوق هسته ای ما به رسمیت شناخته شده و همه تحریم ها لغو شود و این معنای توافق است.

دکتر روحانی افزود: اما مساله روابط جمهوری اسلامی ایران با آمریکا یک مساله بسیار طولانی است که از بعد از انقلاب اسلامی شروع شده و همچنان ادامه دارد و خود آمریکایی ها هم به دنبال توافق هسته ای، همه تحریم ها را برنمی دارند بلکه فقط تحریم هایی را برمی دارند که در ارتباط با مساله هسته ای است.

رییس جمهوری در عین حال تاثیر نحوه اجرای این توافق را بر ساختن آینده بسیار مهم دانست و تاکید کرد: اگر این توافق به خوبی اجرا شود، زمینه را برای تنش کمتر بین ایران و آمریکا و تجربه شرایط جدید، مهیا می کند و البته اگر این توافق منجر به شکست شود و آمریکایی ها در مقام اجرا به خوبی به تعهداتشان عمل نکنند، بی تردید شرایط دو کشور در همان وضعیت سابق باقی خواهد ماند.

دکتر روحانی در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایتالیایی که" اخیرا چند تن از شهروندان آمریکایی در ایران بازداشت شده اند و بسیاری از افراد، این حرکت را اقدامی خصمانه از سوی مخالفان بهبود روابط با واشنگتن می دانند، شما دراین باره چه دیدگاهی دارید؟"، گفت: دستگیری افراد چون دلایلش به قوه قضاییه ارجاع می شود و در نهایت در یک دادگاه مورد بررسی قرار می گیرد، نمی تواند مرتبط با مسایل سیاسی باشد. در ایران نیز همانند سایر کشورهای آزاد و دمکراتیک، راجع به مسایل سیاسی اختلاف نظرهایی وجود دارد اما در عین حال ما به حقوق شهروندان و اتباع خارجی که در ایران زندگی می کنند متعهد هستیم.

رییس جمهوری افزود: شما می دانید که میلیون ها نفر از اتباع خارجی سالیانه به ایران رفت و آمد دارند و مشکلی نیست. این که برای یک یا دو نفر مشکلی پیش بیاید شبیه آن برای اتباع ما هم در آمریکا مشکل پیش آمده و ما هم زندانیانی در آمریکا داریم. ما هم ایرانی هایی داریم که مورد تعقیب مقامات قضایی آمریکا هستند. بنابراین من ارتباطی در این مساله نمی بینم. گرچه در مسایل سیاسی اختلاف نظر در کشور ما مثل سایر کشورها وجود دارد.

خبرنگار کوریره دلاسرا سوال کرد: شما اخیرا از برخی رسانه ها در ایران انتقاد و گفتید مثل پلیس مخفی عمل می کنند و در عین حال رییس قوه قضاییه هم واکنش نشان داد و شدیدا این انتقاد شما را رد کرد. آیا این نشانه یک رویارویی بزرگ در مسیر پیش رو است و یا این که آیا اصلاحات شما در اثر این بحث به خطر افتاده است؟

رییس جمهوری گفت: نه رویارویی بزرگی وجود دارد و نه مسیر تحولاتی که باید پیش رو باشد با مشکل مواجه است. البته من به عنوان رییس جمهور که مسئول اجرای قانون اساسی است، هر کجا که ببینم اصلی از اصول قانون اساسی مورد خدشه قرار گرفته، طبق وظیفه قانونی خود، آن را بیان می کنم و هشدار لازم و اخطار را می دهم چرا که وظایف رییس جمهور در این زمینه بالاترین وظایف است و همه ارگان ها و دستگاه ها باید به هشدار رییس جمهور توجه کنند هرچند که با نظر رییس جمهور هم موافق نباشند. چون اختیار رییس جمهور در اینجا از قانون اساسی است.

از رییس جمهوری سوال شد: در 7 ماه گذشته برای اولین بار از ایران دعوت شده به تلاش های دیپلماتیک برای حل بحران سوریه بپیوندد و در کنار کشورهایی مثل روسیه، آمریکا، عربستان سعودی و چند کشور دیگر کار کند. در واقع به نظر شما یک راه حل قابل قبول و عملی برای این موضوع از نظر ایران چیست؟

رییس جمهوری گفت: این مساله که برای اولین بار کشورهای بزرگ و کشورهای منطقه راجع به سوریه دور هم جمع شده اند و اینکه آمریکا، روسیه و دیگر کشورهایی مانند ایران، ترکیه و عربستان که نظراتشان یکی نیست در کنار هم پشت یک میز نشسته اند، حادثه مهمی است و می تواند علامتی باشد برای این که برای معضلات مهم و پیچیده منطقه باید فقط راه حل جمعی و سیاسی پیدا شود تا بتواند مشکلات را حل کند.

دکتر روحانی در عین حال مساله سوریه را مساله ای بسیار پیچیده دانست و تصریح کرد: نباید توقع داشته باشیم در یک زمان کوتاه یا چند جلسه، به راه حل نهایی برسیم. اما به اعتقاد من یک گشایشی آغاز شده و ما معتقدیم که مساله سوریه راه حل نظامی ندارد و راه حل سیاسی خواهد داشت. بنابراین قدم اولیه ای که برداشته شده قدم بسیار مهمی است.

رییس جمهوری همچنین در جواب پرسشی درباره اعدام ها و اینکه این روش راه کارآمد و موثری برای کاهش جرم و جنایت است؟، گفت: اصولا باید اثر واقعی مجازات، بازدارندگی باشد و باعث عبرت دیگران شود تا از جرم فاصله بگیرند. البته همه مجازات ها مورد سوال است از اعدام گرفته تا زندان تا هر مجازات دیگری مثل جریمه، که چه مقدار می تواند تاثیرگذار باشد. اما مجازات ها در هر کشوری تابع قوانین جزایی آن کشور است. شما می دانید در بسیاری از کشورها مجازات اعدام وجود دارد و از جمله ایران و در برخی از کشورها هم مجازات اعدام وجود ندارد. درعین حال هر دوی این گروه کشورها هنوز گرفتار بسیاری از مشکلات و جرایم هستند.

دکتر روحانی افزود: در ایران اکثر اعدام ها مربوط به مواد مخدر است. ما در کنار افغانستان قرار گرفته ایم و مرزهایی که متاسفانه مرزهای ورود مواد مخدر است و اگر در ایران در مقابله با قاچاقچیان مواد مخدر شدت عمل نداشته باشیم از یکسو مردم ما دچار مشکلات فراوانی می شوند و از سوی دیگر راه انتقال این مواد که مقصد نهایی آنها کشورهای غربی و اروپایی است، گشوده خواهد شد.

رییس جمهوری در پاسخ به سوالی در این باره که "آیا اتحاد و یا ائتلاف ایران و روسیه برای مبارزه با داعش در سوریه راهبردی است؟، گفت:می توانم بگویم این مشارکت مهمی است و همانطور که شما می دانید بین ایران و روسیه، عراق و سوریه این توافق حاصل شده که این 4 کشور با هم در مبارزه با تروریسم همکاری کنند. در منطقه عراق و سوریه بویژه درمبارزه با گروه داعش این کار آغاز شده، البته فعالیت روسیه عمدتا الان در سوریه است. عراق هم ممکن است در آینده به عنوان منطقه فعالیت روسیه علیه تروریست ها قرار بگیرد.

دکتر روحانی افزود: به اعتقاد من بسیار مهم است که همه کشورهای جهان به مساله تروریسم توجه کنند و مساله تروریست ها و از جمله داعش، خطری برای کل منطقه و حتی برای کشورهای دیگر و از جمله اتحادیه اروپا است. بنابراین همکاری ما و روسیه در این زمینه آن هم در شرایطی که امروز منطقه با آن روبرو است، یک همکاری مهم و ارزشمند است. البته شما می دانید که ما جزو اولین کشورهایی بودیم که در عراق روبروی داعش ایستادیم و از مردم و ارتش عراق حمایت کردیم و اگر حمایت های ما نبود چه بسا امروز بغداد سقوط کرده بود.

در ابتدای این نشست نیز از رییس جمهوری سوال شد"ایتالیا اولین کشور غربی است که شما بعد از توافق هسته ای وارد آن خواهید شد. آیا این انتخاب، معنای خاصی دارد و این که در واقع شما روابط حال و آینده ایران و ایتالیا را چگونه توصیف می کنید؟"

دکتر روحانی جواب داد: من خوشحالم که بعد از توافق هسته ای اولین سفرم به یک کشور اروپایی (ایتالیا) است که با آن دارای روابط خوب بوده وهستیم. این روابط در آستانه تحولی تازه است.

لازم به ذکر است رییس جمهوری اسلامی ایران به دعوت رسمی همتایان خود، شنبه 23 آبان به ایتالیا و سپس فرانسه سفر می کند.