۱۵۳ سد در دست بهره‌برداری است/ گام نوین مدیریت و مهار آب با راه اندازی ۷۴۷ سد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، مسئولان وزارت نیرو اعلام کرده اند 92 درصد آب کشور در بخش کشاورزی، 6 درصد در بخش شرب و دو درصد در بخش صنعت مصرف می شود که این امر، توجه به بحث مدیریتی این منابع را ضروری می کند.

سدسازی یکی از راه های مهار آبهای سطحی است که افزون بر فراهم سازی امکان مدیریت مصرف، اصلاح الگوی کشت متناسب با خشکسالی ها را ممکن می کند.

از این رو، اکنون 132 سد ملی در دست مطالعه، 113 سد در دست ساخت و 153 سد در دست بهره برداری است.

حجم مخزن سدهای ملی کشور، 106 میلیارد و 18 میلیون مترمکعب است که آب قابل تنظیم آنها سالیانه 58 میلیارد و 774 میلیون مترمکعب خواهد بود.

شمار سدهای ملی بهره برداری شده و قابل افتتاح از پیش از انقلاب تا پایان برنامه پنجم، 153 مورد بود که 38 مورد آنها در سال های 1390 تا 1394 در برنامه پنج ساله پنجم توسعه راه اندازی شد.

از 153 سد ملی بهره برداری شده، 11 سد مربوط به استان خوزستان با حجم کل مخزن 21 هزار و 709 میلیون مترمکعب، آب قابل تنظیم سالیانه 15 هزار و 60 میلیون مترمکعب و ظرفیت اسمی نیروگاه 8087 مگاوات است.

ساخت 47 سد در برنامه پنجم توسعه برنامه ریزی شده بود که 38 پروژه اجرا شد. 9 مورد دیگر باقی مانده است که تا پایان امسال به بهره برداری می رسند.

27 سد از مجموع 113 سد ملی در دست ساخت، بین 75 تا صد درصد پیشرفت کار داشته است.

9 مورد آنها بین 50 تا 75 درصد، 23 سد بین 25 تا 50 درصد و 44 سد کمتر از 25 درصد پیشرفت کار داشته اند.

سدهای بیجار (در حوضه آبریز دریای خزر) و «رودبال» داراب، «سرابی» تویسرکان، «مروک» و «ایوشان» (همگی در حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان) پارسال افتتاح شدند که حجم مخزن و آب قابل تنظیم آنها به ترتیب 366 میلیون و 900 هزار و 384 میلیون و 300 هزار مترمکعب بوده است.

برای افتتاح 11 سد نیز در سال 1394 برنامه ریزی شده بود که حجم مخزن و آب قابل تنظیم سالیانه آنها به ترتیب سه میلیارد و 938 میلیون و یک میلیارد و 732 میلیون مترمکعب است.

همچنین امسال برای آبگیری 12 سد برنامه ریزی شده بود که بجز سد «حوضیان» در حوضه فرعی کارون که خردادماه امسال آبگیری شد، آبگیری سایر سدها در بهمن و اسفندماه انجام می شود.

** کلنگ زنی ساخت نخستین سد در دولت یازدهم در استان هرمزگان

پنجشنبه گذشته (هفدهم دی ماه) در استان هرمزگان کلنگ ساخت سد «سرنی» به عنوان نخستین سد مورد ساخت در دولت تدبیر و امید بر زمین زده شد.

سد سرنی در 34 کیلومتری جنوب شرقی میناب در حوضه آبریز اصلی خلیج فارس و دریای عمان، روی رودخانه سرنی ساخته می شود. این رودخانه از رشته کوه بشاگرد سرچشمه می گیرد و به دریای عمان می ریزد.

ساخت این سد با هدف تامین آب کشاورزی و شرب در دستور کار قرار گرفته و قادر به تنظیم سالیانه 28 میلیون و 500 هزار مترمکعب آب است.

این سد از نوع خاکی با هسته رسی با طول تاج 423 متر، ارتفاع از پی 58 متر، ارتفاع از بستر 51 متر، حجم بدنه سد یک میلیون و 830 هزار مترمکعب و حجم مفید آن 55 میلیون و 300 هزار مترمکعب است.

گفته می شود بر پایه تفاهمنامه سال 1391 اعتبار پیش بینی شده این پروژه در بخش تسهیلات بانک توسعه اسلامی نزدیک به 87 میلیون یورو یعنی معادل دو هزار و 870 میلیارد و اعتبار کل پروژه سه هزار و 570 میلیارد ریال است.

پیشتر قائم مقام وزیر نیرو گفته بود، شرایط امروز کشور به گونه ای است که در پیچیده ترین مسائل فنی آب و برق خودکفا شده ایم و این برای کشوری که پیش از انقلاب توان ساختن کوچک ترین تجهیزات فنی را نداشت، یک خودکفایی و استقلال انقلابی است.

به گفته «ستار محمودی»، به سبب بارش های فصلی برای ذخیره نیرو ناگزیر از سدسازی و تامین آب هستیم، در غیر این صورت وزارت نیرو عشق سدسازی ندارد و این امر فقط ماهیت اجرایی دارد.

به باور کارشناسان، استفاده بهینه از منابع آبی محدود کشور از طریق اصلاح الگوی کشت و در نتیجه بهبود شبکه های آبیاری و زهکشی، صرفه جویی در مصرف آب در بخش های کشاورزی، شرب و صنعت و فرهنگ سازی، استفاده از روش های نوین آبیاری و اصلاح الگوی کشت متناسب با خشکسالی ها، توجه به دیدگاه های کارشناسی در زمینه اولویت عملیات اجرایی طرح ها و پرهیز از اجرای طرح های آبی موازی در دستگا ه های اجرایی مرتبط، از پیشنهادها برای کاهش مشکل آب کشور است.

«ستار محمودی» قائم مقام وزیر نیرو، بتازگی اعلام کرد نزدیک به 96 میلیارد مترمکعب از مجموع 120 میلیارد مترمکعب آب کشور استفاده می شود و 24 میلیارد مترمکعب آب باقی مانده سهم محیط زیست است.

به گفته وی، ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است و استعداد کم آبی دارد.

از آنجا که در 44 سال گذشته، نزدیک به 46 درصد زمان ها با خشکسالی سراسری یا بخشی روبرو بودیم، تامین و مدیریت آب موضوعی اساسی و ضروری شده است.

دولت یازدهم در زمینه مهار آب و تلاش برای مدیریت مصرف بویژه در بخش کشاورزی گام های اساسی برداشته است؛ به گونه ای که رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام، دستیابی به این مهم را در زمره اقدام های خوب دولت برشمردند.