به گزارش خبرگزاری برنا، بخش مستندهای تجسمی هشتمین «جشنواره بینالمللی هنرهای تجسمی فجر» در حالی شب گذشته ۳۰ بهمنماه در سینمای تک موزه هنرهای معاصر تهران به پایان رسید که مستندی با موضوع پرتره واحد خاکدان نقاش معاصر؛ جمعی از هنرمندان عرصه تجسمی، موسیقی و سینما را به موزه هنرهای معاصر تهران کشاند.
در آخرین روز از بخش مستندهای تجسمی فجر روز جمعه ۳۰ بهمن ماه، ۵ مستند «سلطان محمد نقاش» به کارگردانی سیدوحید حسینی نامی با موضوع بررسی زندگی و آثار این نقاش بزرگ مکتب تبریز، مستند «سرآمد» با موضوع ابوالحسن صدیقی پدر مجسمهسازی نوین ایران، مستند «با این دستها» به کارگردانی رضا حائری و روایت فعالیت ۹ هنرمند عرصه هنرهای کاربردی و صنایع دستی ایران، مستند «بانو» ساخته محمد صفا با بررسی زندگی و آثار «لیلیت تریان»؛ مجسمهساز ایرانی، «اسبی که شیهه نمیکشد» ساخته محمدرضا عینی مستند پرترهای با موضوع زندگی واحد خاکدان و مستند «من بوداغین مارالی یام» (آهوی این کوه منم) ساخته حسن رجبی درباره منور رمضانی معروف به «ننه نقاش» به پایان رسید.
در این روز مستند «اسبی که شیهه نمیکشد» که روایتی از زندگی واحد خاکدان بود جمعی از هنرمندان عرصههای مختلف هنری را در موزه هنرهای معاصر تهران گردهم آورد. حسین ماهر هنرمند نقاش، قشنگ کامکار موسیقیدان و مهدی احمدی بازیگر و هنرمند نقاش از جمله هنرمندانی بودند که در کنار واحد خاکدان به تماشای این مستند نشستند.
واحد خاکدان نقاش معاصر که برای اولین بار به تماشای این مستند و نمایش آن مینشست با اشاره به ساخت فیلم مستند درباره هنرمندان عرصه هنرهای تجسمی و تاثیر آن بر مخاطب گفت: آنچه که به نمایش در میآید به کیفیت مستند و تکنیک آن بستگی دارد. اینکه قرار است چه چیزی معرفی شود و این که چه قصد و هدفی از ساخت و تولید آن در نظر است بسیار اهمیت دارد. باید بدانیم با ساخت فیلم مستند، چیزی به مخاطب یاد دادن با معرفی یک هنرمند متفاوت است و آگاهی که یک فیلم مستند به مخاطب میدهد اهمیت دارد.
این هنرمند باسابقه عرصه نقاشی با اشاره به این که تولید فیلم مستند کار بسیار پرانرژی و زمانبری است، اظهار کرد: برای تولید چنین فیلمهایی که مخاطب ۴۰ - ۵۰ دقیقه برای آن زمان میگذارد، دهها ساعت فیلمبرداری صورت میگیرد که کار بسیار وقتگیری است و به این که کارگردان چقدر انرژی بگیرد و چقدر زمان صرف کند بستگی دارد. من محمد رضا عینی کارگردان این فیلم را نمیشناختم ولی به دلیل اینکه با دقت و وسواس زیاد در انتخاب زاویههای دوربین و محیط کار، نورپردازی و... تلاش کرد، برایم قابل احترام است. هرچند که باعث شد در خیلی از موارد کار طولانیتر شود اما کار را برایم دلچسب کرد و نتیجه نهایی آن نیز خوب بود.
وی ادامه داد: تصورم این است که جنبههای آبستره و رئال در این کار باید بیشتر باشد و اسلوب و نحوه فیلمسازی محمدرضا عینی همراه با اطلاعاتی بود که از من به مخاطب منتقل میکند. در واقع او علاوه بر نشان دادن نحوه زندگی من، تلاش کرد تا نقبی هم به سبک و نمایش عناصر هنری بزند.
این هنرمند عرصه هنرهای تجسمی درباره تاثیر فیلم مستند و حضور این بخش در جشنواره هنرهای تجسمی فجر گفت: من بخشی از زندگیم را در شهری در آلمان گذراندم که در آنجا جشنوارههای فیلم کوتاه بسیاری برگزار میشود. به همین دلیل فیلمهای بسیاری در این عرصه دیدم و متوجه شدم فیلم مستند نقش مهمی در آموزش دارد.
وی افزود: برگزاری جشنواره خود به خود توام با مشکلات بسیاری است، حال وقتی این جشنواره با جشنوارههای دیگری چون فیلم مستند همزمان باشد کار را سختتر نیز میکند. نمیدانم چقدر برگزاری چند مدیوم در کنار یکدیگر در توان برگزارکنندگان این جشنواره هست و آیا میتواند بازده خوبی در جامعه داشته باشد یا خیر، اما امیدوارم که نتیجه حاصل شده خوب و درخشان باشد.
قشنگ کامکار نیز در حاشیه اکران این فیلم گفت: مستند پرتره واحد خاکدان فیلم تاثیرگذاری بود، اگرچه در جاهایی این فیلم تلخ بود اما این واقعیت زندگی یک هنرمند است و مخاطب با دیدن این فیلم متوجه میشود که چگونه یک هنرمند با مشقت مسیر هنری خود را طی میکند تا بتواند در جامعه تاثیرگذار باشد.
این هنرمند عرصه موسیقی کشور، با تاثیرگذار خواندن ساخت چنین فیلمهایی از هنرمندان بیان کرد: ساخت اینگونه فیلمها میتواند به معرفی و جریان هنری که یک هنرمند طی میکند را به زبانی ساده در اختیار جامعه قرار دهد تا آنها از این طریق بتوانند نگاه متفاوتتری به موضوع هنر و فرهنگ داشته باشند.
مهدی احمدی بازیگر و هنرمند نقاش نیز، فیلم «اسبی که شیهه نمیکشد» ساخته محمدرضا عینی را فیلمی تاثیرگذار خواند و اظهار کرد: این مستند تلاش داشت با استفاده از زبان سینما چهره متفاوتی از واحد خاکدان نقاش معاصر ارائه دهد. استفاده از تکنیکهای غیر خطی و استفاده از منابع آرشیوی مرتبط با موضوع توانسته بود ضرباهنگ مناسبی را به این فیلم دهد و مخاطب این مستند را از زاویای مختلف به درک موضوع این مستند پرتره هدایت کند.
احمدی در رابطه با بخش مستند جشنواره هنرهای تجسمی فجر نیز گفت: خوب است که جشنواره تجسمی فجر به موضوع ساخت مستند نیز توجه دارد. سینما میتواند در معرفی هنرمندان و تاثیرگذاری آن در جامعه نقش بسیاری داشته باشد و شرایطی را فراهم کند که جامعه بیشتر به هنر تجسمی در کشور واکنش و علاقه نشان دهند. اینکه این جشنواره شرایطی را مهیا کرده تا اینگونه فیلم ها ساخته و به نمایش درآیند بسیار قابل توجه است. اما نباید فراموش کنیم که تلویزیون نقش تعیینکننده ای در این مسئله دارد زیرا میتواند با نمایش چنین مستندهایی شرایط را برای ساخت اینگونه آثار و نمایش آنها مهیاتر کند.
بخش فیلمهای مستند هشتمین «جشنواره بینالمللی هنرهای تجسمی فچر» به دبیری علیرضا قاسمخان در دو بخش جنبی و مسابقه طی ۵ روز در سینما تک موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد و در این بخش ۲۵ فیلم، ۱۶ فیلم بخش مسابقه و ۹ فیلم در بخش جنبی به نمایش درآمد.
برگزیدگان این بخش از جشنواره روز ۸ اسفندماه در مراسم اختتامیه هشتمین جشنواره بینالمللی هنرهای تجسمی فجر در تالار وحدت معرفی میشوند.