فقدان گفت و گو میان نسل ها یکی از چالش های جامعه است

به گزارش خبرگزاری برنا، برنامه "گفت و گوی فرهنگی"با موضوع«شکاف نسل ها در ایران» با حضورمنصور ساعی(عضو هیأت علمی دانشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، محسن آشوری ( عضو هیأت علمی دانشگاه) و حسن بنیانیان (مسئول کمیسیون شورای عالی انقلاب فرهنگی) روی آنتن رادیو گفت و گو رفت.

در ابتدای این برنامه، بنیانیان درباره شکاف نسل ها گفت: برخی معتقدند گسست نسلی نداریم اما خطر بالقوه ما را تهدید می کند. در پرسش ها و سوالات، ارزش های در حال تغییر را بررسی می کنند تا شکاف نسل ها مشخص شود. معمولا در باورهای اعتقادی مثل ایمان به خداوند و قیامت شکاف نسلی زیادی مشاهده نمی شود اما وقتی این باورها و اعتقادات، مفاهیمی مثل مَحرم و نامَحرم و احترام به بزرگتر را شکل می دهد، فاصله بیشتر احساس می شود.

وی ادامه داد: شکل زندگی و تکنولوژی های جدید ما را بر آن می دارد که رفتارهای جدید را بپذیریم اما باید بر مبنای ارزش های ما باشد. این شکاف در قشر تحصیلکرده و نخبگان بیشتر احساس می شود و به دلیل اینکه جامعه به دست این افراد است، خطر بیشتر احساس می شود. به همین دلیل مسأله سبک زندگی اسلامی، الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و مهندسی فرهنگی مطرح می شود.

در ادامه این بحث، ساعی در تعریف شکاف نسلی گفت: روابط نسلی به تفاوت یا تشابه ارزش ها و نگرش های بین نسل ها گفته می شود. بنابراین، وقتی بحث تشابه و تفاوت مطرح می شود با سه نسل سالمند، میانسال و جوان رو به رو هستیم. عده ای معتقدند شکاف وجود دارد، بعضی قائل به گسست هستند و عده ای نیز معتقدند تفاوت ارزشی بعد طبیعی جامعه است.

ساعی ادامه داد: زمانی که تجربه نسل ها با یکدیگر متفاوت باشد،گروه ها و نسل هایی که در جامعه پدیدار می شوند، متفاوت می شوند. وقتی نگرش حاصل تجربه باشد، به این معناست که نسل جدید در فضایی جامعه پذیر شدند که برای دوره ای غیر از آن دوره هستند و متغیرها شخصیت افراد را دگرگون می کند و حضرت علی(ع) نیز می فرماید:« فرزندان خود را برای نسل های آینده تربیت کنید.»

وی افزود: اینکه بگوییم نسل ها انقلابی و مذهبی نیستند، درست نیست چون ما از پایگاه خودمان به نسل ها نگاه می کنیم وتغییر ارزشی و هویتی در جامعه ما طبیعی است.

ساعی خاطرنشان کرد: گروه های مرجع ابتدا خانواده، مدرسه و دانشگاه بودند اما در حال حاضر خانواده خود را کنار کشیده و نقش اصلی را رسانه ها ایفا می کنند. از طرف دیگر سرعت تحولات بسیار بالاست و هماهنگی نسل جدید با این تغییرات نیز بسیار زیاد است. یکی از چالش های جامعه ما نبودِ گفت و گو بین نسل هاست و این گفت و گو تبدیل به جریان نشده است.

در ادامه، آشوری درباره تفاوت نسل ها بیان کرد: در گذشته ارتباطی منطقی بین نسل ها وجود داشت و از ظرفیت متقابل برای اختلاف نسل ها استفاده می شد و علاوه براین؛ میزان دسترسی افراد به امکانات و فضای مجازی کمتر بود.

وی افزود: معمولا این اطلاعات از درون خانواده به دست می آمد و یکی از گزینه ها در زندگی گذشته، بزرگان خانواده بودندکه می توانستند تجارب خود را به نسل جدید منتقل کنند. در این صورت نسل قدیم مسئولیت پذیر می شدند و تجربه ها انتقال می یافت و تعلق و نشاط اجتماعی ایجاد می شد. علاوه براین؛ در گذشته سرعت رشد و توسعه این طور نبود و آسیب های اجتماعی کمتر بود. مطابق پیشرفت جامعه، آسیب های اجتماعی بیشتر و تنوع بیشتری پیدا می کند.

وی در پایان گفت: در حال حاضر نقش افراد کمتر و نهادها و رسانه های اجتماعی بیشتر شده است و در این صورت باید میزان تعلق اجتماعی افزایش پیدا کند.

برنامه" گفت‌و‌گوی فرهنگی" از شنبه تا چهارشنبه ساعت 20:00 روی آنتن شبکه رادیویی گفت و گو می رود. علاقه مندان می توانند فایل صوتی آن را از آرشیو شبکه و رادیو تأمین کنند.