مهم ترین تله در فضای مجازی، ارتباطات بین افراد در این فضاست

به گزارش خبرگزاری برنا، در برنامه "گفت و گوی اجتماعی"، به موضوع «دلایل بزه دیدگی بانوان در فضای مجازی» پرداخته شد و کارشناسان مسلط و محیط به فضای مجازی، ضمن طرح دلایل این جنس بزه دیدگی در فضای مجازی، به پرسش های کارشناس مجری برنامه، دکتر عابدی پاسخ دادند.

ابتدا مجری برنامه، به حضور گسترده زنان در فضای مجازی اشاره کرد و البته به برخی تبعات این حضور، ازجمله، آسیب دیدگی زنان که با تعبیر سوءاستفاده از آنان همراه بود.

سیدعلیرضا آل داوود، پژوهشگر فضای مجازی، دکتر بهاره همت پور، جامعه شناس و محقق در حوزه آسیب های اجتماعی، دکتر مروارید طباطبایی قمی، جامعه شناس و متخصص در حوزه فرهنگ؛ و سروان زهرا نوروزی، کارشناس ارشد مرکز مبارزه با جرائم ملی و سازمان یافته ی پلیس فتا، میهمانان برنامه بودند که به طرح دلایل بزه دیدگی بانوان در فضای مجازی پرداختند.

مجری: آقای آل داوود! یک خلاءهای فنی در فضای مجازی وجود دارد و ممکن است خیلی از بانوان نسبت به آن بی خبر باشند، مثل کلمه های تأیید و رمزعبور که فرجام ورودش را نمی دانند، این موضوع را در ابتدای برنامه کمی باز می کنید؟

آل داوود: «ویژگی های خاصی در فضای مجازی وجود دارد که می تواند زمینه‌ی بزهکاری یا بزه دیدگی شود. مثل امکان تحصیل هویت های گوناگون و آواتارسازی که می تواند نوعی احساس ایمنی کاذب برای طرف ایجاد کند. البته که به دلیل نبود سوادرسانه ای درجامعه ما اعم از مرد و زن که زنها می توانند آسیب پذیرترهم  باشند، حضورشان در این فضا احتمال بزه دیدگی شان را بیشتر می کند. همین مسأله را در زمان اوج گیری ماهواره داشتیم که رسانه های بیرونی از اهداف شان،توجه متن برنامه ها (فیلمنامه و ساخت فیلم) به زنان خانه دار ایرانی بود. حالا هم در فضای مجازی این امر از سوی آنان دنبال می شود.»

مجری: می توانید موردی بفرمایید که بانوان ما وارد چه حیطه هایی می شوند که بیشتر عملاً جزو تله های مجازی هستند و خودشان خبر ندارند؟

آل داوود: «یکی از مهم ترین  تله هایی که اینجا وجود دارد، ارتباطات بین افراد درفضای مجازی است. چون اینجا آدم ها به ظاهر مجازی شان اعتماد می کنند، به دلیل تغییر سبک زندگی اینها که هر کس می تواند ایده آل های زندگی اش را بگوید، این فضا مناسب ترین فضاست. یعنی به گونه ای زندگی دوم و شخصیت ایده آل. نکته دیگر اینکه، سوادرسانه ای ارتباط مستقیمی در فضای مجازی با میزان بزه دیدگی های افراد دارد.»

مجری: اجازه دهید آقای آل داوود، حالا که اشاره به جرائم فضای مجازی و بزه کردید، حرف های تان را نگه دارید تا برسیم به آن اما از خانم نوروزی می خواهم که از همین نقطه بحث هویت مجازی افراد که به این واسطه، بزه های بزرگ صورت گرفته، حرف های شان را شروع کنند که آگاه سازی انجام شود.

سروان زهرا نوروزی: «در شبکه های اجتماعی برای ضعف هایی که در جامعه مان وجود دارد، برای خودشان افراد از طریق پیام رسانی موبایلی یک هویت فیک ایجاد می کنند، با هر نگرشی ورود می کنند. حالا چه ضرررسان و چه ضرربین. هستند آقایانی که با اسم های مجازی خانم ها در کانال ها و شبکه های مختلف اجتماعی فعالیت می کنند.»

مجری: خانم دکتر طباطبائی قمی! چرا خانم ها این همه رغبت دارند که در شبکه های اجتماعی حضور داشته باشند؟

دکترطباطبائی قمی: «آن موقع که در وبِ یک بودیم، ارتباط یکسویه بود و معمولا کاربران کمتر از امروزه بود. همان موقع هم زنان کمتر بودند. تحصیلات عالی داشتند و برای کارهای تحقیقی شان از آن فضای سایبری استفاده می کردند. اما از وقتی که وارد فضای وبِ دو شدیم، یعنی ارتباطات دوسویه شده، تعداد کاربران هم بیشتر شده. دسترسی آسان شده و هرکسی در هرجایی هر زمان که اراده کند، می تواند وارد این دنیای موازی با عالم واقع شود. هفتاد و یک درصد آسیب هایی که در فضای سایبر رخ می دهد، مربوط به زنان است. و زنان هشت برابر بیشتر مورد هجوم واقع می شوند. یعنی اینجا هم مجرم داریم و هم قربانی. قربانی هم اینجا دو دسته می شوند که فکرکنم جناب سروان زهرا نوروزی دراین باره بیشتر می توانند توضیح دهند.»

مجری: خانم دکتر همت پور، چون بحث آسیب ها شد خیلی به حوزه کاری شما ارتباط پیدا می کند، بفرمایید ورود خانم ها در فضای مجازی، کدام حوزه هایش خطرناک ترند و چرا؟

دکتر بهاره همت پور: «اجازه دهید اول از واقعیات جامعه مان بگویم بعد برسیم به فضای مجازی. جامعه ما یک جامعه سرمایه داری است. طبیعی است که درچنین جامعه ای، میل مردم بیشتر سمت مصرف برود و مصرف گرایی. این موضوع مصرف گرایی البته نه فقط در عالم واقع، بلکه در فضای مجازی هم اتفاق افتاده است. درفضای مجازی هم ما با یک تئوری آشناییم به نام تئوری خلاء. آدم ها وقتی در فضای مجازی مواجه با کالاها و وسایل مختلفی می شوند که در عالم واقع آنها را ندارند، روز به روز بیشتر متوجه کمبودها و خلاءهای شان در عالم واقع می شوند. بنابراین خانم ها در فضای مجازی بیشتر در حوزه های  پوشاک و لوازم بهداشتی و دکوراسیون خانگی است. البته خانم ها خیلی هم دوست دارند وارد حوزه های روان شناسی هم بشوند. شاید یکی از دلایلش این باشد که بخواهند تنهایی های شان را پر کنند. یکی دیگرش این است که طرف می آید پیشنهاد ازدواج می دهد و می آیند ارتباط برقرار می کنند. حوزه بعدی، حوزه شعر است که خیلی از خانم ها واردش می شوند. همین طور حوزه های سرگرمی و فیلم و موسیقی و مد. مد هم خیلی موجب می شود که خانم ها جذبش شوند.»

در ادامه برنامه "گفت و گوی اجتماعی"، گزارشی پخش شد که در آن حکایت از انواع کلاهبرداری مالی و جنسی و حیثیتی از زنانی داشت که ساده لوحانه در فضای مجازی، مورد آسیب قرار می گرفتند. صداهایی که توأم با بغض و اشک بود و حالت ندامت از آن همه اعتماد به کلاهبرداران واقعی در عالم مجازی داشت. پس از پخش این گزارش و صحبت هایی که آل داوود روی بخصوص تلگرام و ناآشنایی مردم با حریم شخصی خود کرد و اینکه چگونه همه اطلاعات آن بیش از هشتاددرصد کاربری که در ایران در تلگرام اند، چگونه از سوی مقامات امنیتی دشمن رصد می شوند، دکترعابدی (کارشناس مجری برنامه) خطاب به افسر پلیس فتا گفت:

خانم نوروزی! شما در پلیس فتا چقدر مجهزید؟ در برابر این جرائم سازمان یافته تاکنون چه کرده اید؟

سروان زهرا نوروزی: « پلیس ما که از سال 89 تشکیل شد، با نیروی کم انسانی تشکیل شد و به مرور مجهز به انواع امکانت سخت افزاری و نرم افزاری مدرن دنیا شدیم.»

مجری بالبخند: بله. یک نمونه اش را شاهد بودم که در استودیو میهمانانی از پلیس فتا داشتیم و آنها اراده کردند که گوشی تلفن همراهم خاموش شود و بلافاصله خاموش شد!

سروان زهرا نوروزی: درست است. برای ما،  ده گونه جرائم اینترنتی در این حوزه تعریف شده که قادر به برخورد با مجرمین هستیم و بستگی به کاربران دارد. برخی فعالیت های نیک که درعالم واقع وجود دارد، برعکسش ممکن است در فضای مجازی رخ دهد. مانند بحث ثواب.

قابل ذکر است؛ برنامه "گفت‌وگوی اجتماعی" هر شنبه تا چهارشنبه ساعت 13:30 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و علاقه مندان می توانند برای دریافت فایل صوتی برنامه به سایت رادیو گفت‌وگو مراجعه کنند