مازاد بر نیاز آب سنگین می‌تواند در اختیار ایران باقی بماند/ آب سنگین کاربردی در نیروگاه بوشهر ندارد

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان انرژی اتمی، پایگاه خبری- تحلیلی مشرق نیوز در تاریخ 16 خرداد 1395 طی مطلبی با عنوان «آیا ایران مجبور است آب سنگین خود را به دریا بریزد یا ارزان بفروشد؟» که بر گرفته از ادعای یکی از فعالین شبکه‌های معلوم‌الحال ماهواره‌ای است، دو سوال مشخص را مطرح نموده که به ‌منظور تنویر افکار عمومی ذیلاً پاسخ داده می‌شود:

1- جمهوری اسلامی ایران در قالب برجام صرفاً تعهد ارائه مازاد بر نیاز آب سنگین خود به بازارهای جهانی را دارد و چنانچه مشتری با شرایط مناسب وجود نداشته باشد، مازاد آب سنگین می‌تواند تا عقد قرارداد و تحویل به مشتری مورد نظر بدون محدودیت زمانی در اختیار و کنترل ایران باقی بماند.

2- در مطلب فوق‌الذکر، برخی تردیدات در خصوص قیمت آب سنگین بدون اطلاع از جزئیات تجارت جهانی این محصول، مطرح گردیده است. به‌‌منظور رفع ابهامات مطروحه ذیلاً به مهمترین عوامل مؤثر در نوسانات قیمت این محصول در بازارهای جهانی اشاره می‌نماید:

2.1- وزن: به لحاظ وزنی قیمت آب سنگین می‌تواند تا چندین برابر افزایش یابد. به عنوان مثال هم‌اکنون این محصول در بسته‌های 10 گرمی به قیمت معادل هرکیلو 2000 دلار معامله می‌شود. لازم به توضیح است که عرضه محصول در مقادیر بسیار کوچک مستلزم بسته‌بندی‌های پیشرفته برای حفظ کیفیت محصول می‌باشد و به‌طور طبیعی هزینه‌های جانبی مرتبط با بسته‌بندی باعث افزایش قابل توجه قیمت محصول ارائه شده به بازار می‌گردد.

2.2- خلوص: قیمت این محصول بر اساس درجه خلوص متفاوت می‌باشد. به عنوان مثال بیشترین قیمت مربوط به آب سنگین با درجه خلوص 98/99 درصد است که البته محصول عرضه شده فعلی کشورمان در این حد از خلوص نیست. هرچند که در حال حاضر برنامه تولید با کیفیت درجه اول جهانی در برنامه کار تولید کارخانه قرار گرفته است.

2.3- عرضه و تقاضا: در طی چند سال گذشته میزان عرضه این محصول به بازارهای جهانی باعث کاهش مستمر قیمت بویژه در طول سه سال گذشته گردیده و پیش‌بینی می‌شود حداقل تا چند سال آینده این روند متوقف نگردد. هرچند که با افزایش کاربردهای این محصول در امور تحقیقاتی و تجاری‌سازی در حوزه‌های پزشکی، داروئی و صنعتی پیش‌بینی می‌گردد که پس از چندین سال، رابطه فعلی عرضه و تقاضا به‌صورت معکوس درآید.

2.4- اهمیت ورود به بازارهای بزرگ و سطح بالای علمی از جمله ایالات متحده امریکا: در حال حاضر بیش از 75 درصد از محصولات جهانی آب سنگین جذب بازارهای امریکا می‌گردد. به‌طور قطع فروش آب سنگین ایران به امریکا باعث ایجاد اطمینان و اعتماد سایر مشتریان بالقوه این محصول ایرانی در سطح جهان می‌گردد.

همچنین یادآور می‌نماید که نگرانی گروه‌های سیاسی تندرو در امریکا از خرید آب سنگین ایران توسط ایالات متحده منتهی به انتقادهای تند گروه‌های سیاسی تندرو در آن کشور گردیده تا جایی که در 3 خرداد 1395 مصادف با 23 مه 2016، دیوید آلبرایت در مقاله‌ای در پایگاه اطلاع‌رسانی «مؤسسه استراتژی و امنیت بین‌المللی» ISIS خرید آب سنگین ایران توسط امریکا را نوعی تشویق یک تأمین کننده خطرناک هسته‌ای محسوب نموده و به شدت به این اقدام دولت امریکا اعتراض نموده است. وی در قسمتی از مقاله می‌نویسد «فروش آب سنگین، خطر وجاهت دادن قانونی به ایران به عنوان یک تأمین‌کننده هسته‌ای را به دنبال دارد. نگارنده مقاله ایران را فاقد این وجاهت می‌داند». همچنین آلبرایت در ادامه مقاله خود ورود محصول آب سنگین ایران به بازار امریکا در شرایط فعلی را عامل ایجاد عدم تعادل در وضعیت بازار این محصول در امریکا و در تقابل با منافع تأمین‌کنندگان قبلی این محصول محسوب می‌نماید. نویسنده با طرح این موضوعات چنین نتیجه ‌گیری می‌نماید که چنانچه نتوان این معامله را فسخ کرد می‌بایست آخرین معامله با ایران محسوب گردد. همانطور که ملاحظه می‌شود دو خطری که در این مقاله برای ایالات متحده ذکر شده است، می‌تواند به عنوان امتیازاتی برای جمهوری اسلامی ایران تلقی گردد که البته ارزش بالای خود را دارد.

در پایان این سازمان با استقبال از طرح سوالات معقول و منطقی، با یادآوری تأثیرات منفی ایجاد برخی تردیدات بی‌اساس و آثار زیان‌بار آن بر منافع ملی از جمله ادعای مخالفت روسیه با استفاده از آب سنگین تولیدی ایران در نیروگاه بوشهر؟! آن رسانه محترم را به توجه کافی و بررسی دقیق مطالب قبل از اقدام به انتشار دعوت می‌نماید. لازم به ذکر است که اصولاً نیروگاه بوشهر یک نیروگاه قدرت آب سبک بوده و آب سنگین هیچ کاربردی در این نیروگاه ندارد و ادعای مخالفت روسیه با استفاده از آب سنگین ایران در این نیروگاه بی‌اساس و بدون پایه علمی و منطقی می‌باشد.