انتظاری که از «کشیک قلب» برآورده نشد/ تکرار شوخی‌ها در «پادری»

وی ابتدا با اشاره به سریال «کشیک قلب» ساخته حسین مهکام که در ایام شب های قدر روی آنتن رفت، بیان کرد: آنچه که در «کشیک قلب» برای من قابل توجه بود حضور حسین مهکام بود. او به عنوان یک فیلمنامه نویس همیشه برای من قابل توجه بوده است که پیش از این در عرصه سینما کارگردانی کرده و حالا «کشیک قلب» اولین سریال اوست. مهکام بواسطه کارهایی که داشته است انتظاراتی را برای مخاطبان خود ایجاد کرده است. درحالیکه «کشیک قلب» به عنوان یک مینی سریال متناسب با فضای معنوی انتظار مرا برآورد نکرد. زمانیکه من به اسم او به عنوان یک فیلمنامه نویس و کارهای گذشته او نگاه می کنم توقعم از فیلمنامه این مینی سریال بیشتر از کارگردانی بود.

موضوع فیلمنامه «کشیک قلب» یک امتیاز بود

این منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به ویژگی های فیلمنامه «کشیک قلب» که فضای متفاوتی را نسبت به آثار مشابه مناسبتی رقم می زند، اظهار کرد: موضوع فیلمنامه این سریال یک نقطه امتیاز بود. با این حال با اینکه نوعی کشف هویت برای قهرمان داستان را در برداشت و با تم سریال های شب های قدر متفاوت بود اما همین تم هم نتواست ویژگی منحصر به فردی پیدا کند. کشف هویت تم جدیدی است اما این سریال در درام نویسی و گره افکنی مشکل داشت و راکد حرکت می کرد و درواقع قصه فقط در عرض حرکت می کرد.

 وی درباره انتخاب بازیگران نقش های اصلی این سریال اظهار کرد: این نکته مثبت اثر بود که کارگردان از بازیگری که بیشتر در آثار طنز و کمدی حضور داشته است، چهره ای غیر کلیشه ای ارایه کرده است. این انتخاب هم برای کارگردان و هم برای بازیگر می توانست یک ویژگی باشد ولی متاسفانه در مرحله دوم یعنی ایفای نقش موفقیت آمیز نبود. بخش عمده این مساله به شیوه پردازش شخصیت در درام بازمی گردد و همچنین به کارگردان که منحنی شخصیت را در چه مسیری پیش ببرد. باقی شخصیت های این اثر نیز تخت و بدون انعطاف بودند و شخصیت پردازی یک بعدی بود.

عصرآزاد درباره دیالوگ های فیلمنامه نیز یادآور شد: دیالوگ هایی که در داستان بین شخصیت ها رد و بدل می شد بیشتر حالتی کلیشه داشت و روند آنها قابل پیش بینی بود. این دیالوگ ها هنرمندی های کسی را که خودش غیر از کارگردانی فیلمسازی مستقل است، ندارد.

ساخت سریال مناسبتی در تلویزیون ایران با محدودیت همراه است

وی در ادامه اظهار کرد: با این حال همه این ضعف را به حساب این می گذارم که مهکام درمدیوم تلویزیونی تجریه ای نداشت و این اتفاق خوبی است که او درعرصه های جدید گام برمی دارد اما اینکه آن پیشینه چطور می تواند در کارهایش ورود کند مساله مهمی است.

این منتقد و روزنامه نگار با اشاره به محدودیت های صداوسیما عنوان کرد: ساخت یک سریال مناسبتی در تلویزیون ایران که چارچوب هایش بسیار محدود و دست و پاگیر است مشکلات فراوانی را به همراه دارد. اکنون بسیاری از نویسندگان و کارگردانانی که پیش از این آثار خوبی در این حوزه ها ساخته اند نه در تلویزیون جایی دارند و نه حتی می توانند سراغ همان تجربیات موفق خود بروند و آنها را تکرار کنند. باید این را در نظر گرفت که پیش فرض هایی برای فیلمساز در تلویزیون از پیش تعیین شده است و باید مفاهیم و معیارهایی را در فضای کاری خود قرار دهد؛ پیام هایی که قرار است مستقیم و غیرمستقیم تزریق شود و کار فیلمساز را از هدف اصلی خود دور می کند.  

وی با اشاره به مینی سریال بودن «کشیک قلب» اظهار کرد: معمولا در سریال های طولانی به وقت تلف کردن رو می آورند ولی از یک مینی سریال بیشتر انتظار می رود که در چند قسمت بتواند قصه ای روان و جذاب را روایت کند و حتی مفاهیم از پیش تعیین شده را با ظرافت در داستان جای دهد.  

مردم شخصیت های «پادری» را دوست دارند

این منتقد در بخش دیگر سخنان خود به سریال «پادری» ساخته محمدحسین لطیفی اشاره کرد و توضیح داد: «پادری» امتیازهای بالقوه ای دارد که از جمله آنها ساخت ادامه یک سریال موفق است. این کار در تلویزیون های جهان زیاد رخ می دهد ولی در ایران کمتر است. همچنین مردم شخصیت های «پادری» را دوست دارند و اتفاقا خوب است که آن بازیگرها را با آن حال و هوا دور هم جمع کنیم و مسیر یک قصه جدید را رقم بزنیم. حضور نریمانی امتیاز اول این کار است و لطیفی هم به عنوان یک کارگردان استانداردهای خود را دارد.

عصرآزاد درباره حضور نریمانی نیز تصریح کرد: حضور کورش نریمانی به عنوان نویسنده می توانست به دلیل خاستگاهی که دارد یکی از قطب های سریال باشد. با این حال فیلمنامه این سریال مورد نقد است و  قصه خیلی کند جلو می رود. مخاطب می بیند چند قسمت گذشته است اما فقط موقعیت هایی بسط پیدا کرده اند که در فضای کوتاه مدت جذاب بودند و ظرفیت یک سریال را ندارند.

وی این سریال را پردیالوگ دانست و اظهار کرد: حجم دیالوگ ها در این سریال زیاد است و این پردیالوگ بودن به ریشه نریمانی بازمی گردد. من انتظار داشتم لطیفی دیالوگ های زیاد و ریتم کند فیلمنامه را با کارگردانی خود هماهنگ کند.

عصرآزاد درباره طنازی در این سریال عنوان کرد: موقعیت هایی که در قصه طراحی شده مخاطب را به خنده نمی اندازد. حتی در بسیاری از موقعیت ها مخاطب جلوتر از گره افکنی های سریال است و بعد از مخاطب، تازه شخصیت ها به قصه پی می برند.

وی درباره تکرار بعضی از واژه ها و عبارات در این مجموعه یادآور شد: متاسفانه وقتی رفتار و کلامی جا می افتد به ورطه تکرار می رود. در این سریال هم بعضی از عبارات که جذاب بوده اند حالا بیش از حد تکرار می شوند.

تقابل بین فیروز و نصرت باورپذیر است

این منتقد سینما و تلویزیون درباره شخصیت نصرت با بازی بهنام تشکر در سریال بیان کرد: نکته ای که باید درباره این سریال در نظر گرفته شود این است که «پادری» قصه تحول شخصیت نصرت است، در این قصه نصرت قهرمان است و اتفاقا این جذابیت قصه است. با این حال نگاه نویسنده به این شکل نبوده که قصه او پررنگ باشد و در کنارش به فیروز هم نگاه شده است. این شیوه پرداخت در تقسیم قصه ها باعث شده است که سریال افت کند.

عصرآزاد در ادامه با اشاره به بازیگران حرفه ای در این سریال عنوان کرد: ویژگی مثبت این سریال بازیگران حرفه ای آن هستند و زوج هومن برق نورد و بهنام تشکر که به خوبی در کنار هم قرار گرفته اند. این دو نفر در کنار هم هویتی پیدا کرده اند که مخاطب آنها را دوست دارد و باورشان می کند و بینشان اتفاقاتی شکل می گیرد که تقابل های بین شخصیت های کمدی های کلاسیک را نمایش می دهد. همچنین سیما تیرانداز و نگار عابدی برخلاف سایر خانم ها که معمولا در عرصه طنز محدودیت هایی دارند در این سریال اکت ها و رفتارهای مناسبی دارند و به گونه ای پیش می روند که تیپ و کلیشه از شخصیت آنها ساخته نمی شود.

«ماه عسل»

وی در پایان با اشاره به برنامه «ماه عسل» که از شبکه سه سیما پخش می شد، عنوان کرد: من به برنامه هایی که می خواهند روی احساس مخاطب تاثیر بگذارند علاقه ای ندارم و حتی با نمونه های خارجی چنین آثاری هم نمی توانم ارتباط برقرار کنم چون فکر می کنم در این برنامه ها به نوعی به ماجرا سمت و سو داده می شود تا از این طریق روی مخاطب اثر بگذارند و او را جذب کنند.

سحر عصرآزاد منتقد سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سریال های «کشیک قلب» و «پادری» که در ماه مبارک رمضان پخش شد از نقاط قوت و ضعف این سریال ها گفت.

وی ابتدا با اشاره به سریال «کشیک قلب» ساخته حسین مهکام که در ایام شب های قدر روی آنتن رفت، بیان کرد: آنچه که در «کشیک قلب» برای من قابل توجه بود حضور حسین مهکام بود. او به عنوان یک فیلمنامه نویس همیشه برای من قابل توجه بوده است که پیش از این در عرصه سینما کارگردانی کرده و حالا «کشیک قلب» اولین سریال اوست. مهکام بواسطه کارهایی که داشته است انتظاراتی را برای مخاطبان خود ایجاد کرده است. درحالیکه «کشیک قلب» به عنوان یک مینی سریال متناسب با فضای معنوی انتظار مرا برآورد نکرد. زمانیکه من به اسم او به عنوان یک فیلمنامه نویس و کارهای گذشته او نگاه می کنم توقعم از فیلمنامه این مینی سریال بیشتر از کارگردانی بود.

موضوع فیلمنامه «کشیک قلب» یک امتیاز بود

این منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به ویژگی های فیلمنامه «کشیک قلب» که فضای متفاوتی را نسبت به آثار مشابه مناسبتی رقم می زند، اظهار کرد: موضوع فیلمنامه این سریال یک نقطه امتیاز بود. با این حال با اینکه نوعی کشف هویت برای قهرمان داستان را در برداشت و با تم سریال های شب های قدر متفاوت بود اما همین تم هم نتواست ویژگی منحصر به فردی پیدا کند. کشف هویت تم جدیدی است اما این سریال در درام نویسی و گره افکنی مشکل داشت و راکد حرکت می کرد و درواقع قصه فقط در عرض حرکت می کرد.

 وی درباره انتخاب بازیگران نقش های اصلی این سریال اظهار کرد: این نکته مثبت اثر بود که کارگردان از بازیگری که بیشتر در آثار طنز و کمدی حضور داشته است، چهره ای غیر کلیشه ای ارایه کرده است. این انتخاب هم برای کارگردان و هم برای بازیگر می توانست یک ویژگی باشد ولی متاسفانه در مرحله دوم یعنی ایفای نقش موفقیت آمیز نبود. بخش عمده این مساله به شیوه پردازش شخصیت در درام بازمی گردد و همچنین به کارگردان که منحنی شخصیت را در چه مسیری پیش ببرد. باقی شخصیت های این اثر نیز تخت و بدون انعطاف بودند و شخصیت پردازی یک بعدی بود.

عصرآزاد درباره دیالوگ های فیلمنامه نیز یادآور شد: دیالوگ هایی که در داستان بین شخصیت ها رد و بدل می شد بیشتر حالتی کلیشه داشت و روند آنها قابل پیش بینی بود. این دیالوگ ها هنرمندی های کسی را که خودش غیر از کارگردانی فیلمسازی مستقل است، ندارد.

ساخت سریال مناسبتی در تلویزیون ایران با محدودیت همراه است

وی در ادامه اظهار کرد: با این حال همه این ضعف را به حساب این می گذارم که مهکام درمدیوم تلویزیونی تجریه ای نداشت و این اتفاق خوبی است که او درعرصه های جدید گام برمی دارد اما اینکه آن پیشینه چطور می تواند در کارهایش ورود کند مساله مهمی است.

این منتقد و روزنامه نگار با اشاره به محدودیت های صداوسیما عنوان کرد: ساخت یک سریال مناسبتی در تلویزیون ایران که چارچوب هایش بسیار محدود و دست و پاگیر است مشکلات فراوانی را به همراه دارد. اکنون بسیاری از نویسندگان و کارگردانانی که پیش از این آثار خوبی در این حوزه ها ساخته اند نه در تلویزیون جایی دارند و نه حتی می توانند سراغ همان تجربیات موفق خود بروند و آنها را تکرار کنند. باید این را در نظر گرفت که پیش فرض هایی برای فیلمساز در تلویزیون از پیش تعیین شده است و باید مفاهیم و معیارهایی را در فضای کاری خود قرار دهد؛ پیام هایی که قرار است مستقیم و غیرمستقیم تزریق شود و کار فیلمساز را از هدف اصلی خود دور می کند.  

وی با اشاره به مینی سریال بودن «کشیک قلب» اظهار کرد: معمولا در سریال های طولانی به وقت تلف کردن رو می آورند ولی از یک مینی سریال بیشتر انتظار می رود که در چند قسمت بتواند قصه ای روان و جذاب را روایت کند و حتی مفاهیم از پیش تعیین شده را با ظرافت در داستان جای دهد.  

مردم شخصیت های «پادری» را دوست دارند

این منتقد در بخش دیگر سخنان خود به سریال «پادری» ساخته محمدحسین لطیفی اشاره کرد و توضیح داد: «پادری» امتیازهای بالقوه ای دارد که از جمله آنها ساخت ادامه یک سریال موفق است. این کار در تلویزیون های جهان زیاد رخ می دهد ولی در ایران کمتر است. همچنین مردم شخصیت های «پادری» را دوست دارند و اتفاقا خوب است که آن بازیگرها را با آن حال و هوا دور هم جمع کنیم و مسیر یک قصه جدید را رقم بزنیم. حضور نریمانی امتیاز اول این کار است و لطیفی هم به عنوان یک کارگردان استانداردهای خود را دارد.

عصرآزاد درباره حضور نریمانی نیز تصریح کرد: حضور کورش نریمانی به عنوان نویسنده می توانست به دلیل خاستگاهی که دارد یکی از قطب های سریال باشد. با این حال فیلمنامه این سریال مورد نقد است و  قصه خیلی کند جلو می رود. مخاطب می بیند چند قسمت گذشته است اما فقط موقعیت هایی بسط پیدا کرده اند که در فضای کوتاه مدت جذاب بودند و ظرفیت یک سریال را ندارند.

وی این سریال را پردیالوگ دانست و اظهار کرد: حجم دیالوگ ها در این سریال زیاد است و این پردیالوگ بودن به ریشه نریمانی بازمی گردد. من انتظار داشتم لطیفی دیالوگ های زیاد و ریتم کند فیلمنامه را با کارگردانی خود هماهنگ کند.

عصرآزاد درباره طنازی در این سریال عنوان کرد: موقعیت هایی که در قصه طراحی شده مخاطب را به خنده نمی اندازد. حتی در بسیاری از موقعیت ها مخاطب جلوتر از گره افکنی های سریال است و بعد از مخاطب، تازه شخصیت ها به قصه پی می برند.

وی درباره تکرار بعضی از واژه ها و عبارات در این مجموعه یادآور شد: متاسفانه وقتی رفتار و کلامی جا می افتد به ورطه تکرار می رود. در این سریال هم بعضی از عبارات که جذاب بوده اند حالا بیش از حد تکرار می شوند.

تقابل بین فیروز و نصرت باورپذیر است

این منتقد سینما و تلویزیون درباره شخصیت نصرت با بازی بهنام تشکر در سریال بیان کرد: نکته ای که باید درباره این سریال در نظر گرفته شود این است که «پادری» قصه تحول شخصیت نصرت است، در این قصه نصرت قهرمان است و اتفاقا این جذابیت قصه است. با این حال نگاه نویسنده به این شکل نبوده که قصه او پررنگ باشد و در کنارش به فیروز هم نگاه شده است. این شیوه پرداخت در تقسیم قصه ها باعث شده است که سریال افت کند.

عصرآزاد در ادامه با اشاره به بازیگران حرفه ای در این سریال عنوان کرد: ویژگی مثبت این سریال بازیگران حرفه ای آن هستند و زوج هومن برق نورد و بهنام تشکر که به خوبی در کنار هم قرار گرفته اند. این دو نفر در کنار هم هویتی پیدا کرده اند که مخاطب آنها را دوست دارد و باورشان می کند و بینشان اتفاقاتی شکل می گیرد که تقابل های بین شخصیت های کمدی های کلاسیک را نمایش می دهد. همچنین سیما تیرانداز و نگار عابدی برخلاف سایر خانم ها که معمولا در عرصه طنز محدودیت هایی دارند در این سریال اکت ها و رفتارهای مناسبی دارند و به گونه ای پیش می روند که تیپ و کلیشه از شخصیت آنها ساخته نمی شود.

«ماه عسل»

وی در پایان با اشاره به برنامه «ماه عسل» که از شبکه سه سیما پخش می شد، عنوان کرد: من به برنامه هایی که می خواهند روی احساس مخاطب تاثیر بگذارند علاقه ای ندارم و حتی با نمونه های خارجی چنین آثاری هم نمی توانم ارتباط برقرار کنم چون فکر می کنم در این برنامه ها به نوعی به ماجرا سمت و سو داده می شود تا از این طریق روی مخاطب اثر بگذارند و او را جذب کنند.