دریافت هزینه تراکم توسط شهرداری علت اصلی قیمت بالای مسکن است/ زیرساخت‌های اقتصادی در دولت گذشته تخریب شد

بهمن آرمان کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه بااشاره به تحولات اخیر بازار مسکن و ایجاد تسهیلات جهت برای خرید در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا گفت: معمولا در ایران تصمیم گیری‌های اقتصادی بسیار مقطعی است. حل مشکل مسکن با تحریک تقاضا راه حل ریشه ای نیست، اما می‌تواند به طور نسبی در بازار امید ایجاد  کند.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: ایجاد تسهیلات در بازار مسکن می‌تواند فعلا موثر باشد ولی واقعیت دیگری وجود دارد که باید به آن توجه کرد، در افق چند ساله کشور با بحران جدی مانند پیامدهای اقتصادی، سیاسی و یا حتی امنیتی  رو به رو هستیم و یکی از این موارد متراکم شدن تقاضا در بازار مسکن است. طبق آمار بانک مرکزی بالاترین تعداد واحدهای ساخته شده مسکونی در ایران 800هزار واحد بوده است که در سال گذشته این رقم به حتی کمتر از 500هزار واحد کاهش پیدا کرده و پیش بینی می‌شود که جامعه آبستن یک سونامی تقاضای مسکن باشد و اگر امروز به آن توجه نشود در آینده نه چندان دور بحران هایی را به شکل های مختلف به دنبال خواهد داشت. در حالیکه امروز نیز در قالب های مختلف شاهد  آثار توجه نکردن به تقاضای مسکن دیده می شود، چنانکه در 10سال گذشته آمار حاشیه نشینی و سکونت در واحدهای غیراستاندارد بسیار بالارفته که خود می‌تواند مشکلات اجتماعی را به دنبال داشته باشد.

وی با بیان اینکه "امروز یکی از دلایل اصلی بالا رفتن سن ازدواج سختی در فراهم کردن مسکن مناسب است" افزود: باید ضمن تحریک تقاضا، پیگیر تحریک عرضه نیز بود. متراکم شدن سالانه 500هزار واحد مسکونی که ساخته نشده است، به همراه مسکن های حاشیه ای که در کشور وجود دارد، بدون شک در آینده نزدیک مشکلات بسیاری را به دنبال خواهند داشت. ضمن اینکه ساخت مسکن در ایران متناسب نیازهای جامعه و قدرت خرید مردم نیست. برای مثال امروز در تهران به عنوان پایتخت طبق آمارهایی که به طور غیر رسمی منتشر می شوند، واحدهای مسکونی با متراژ بالا وجود دارند که به دلیل قدرت خرید پایین جامعه  فروخته نشده‌‌اند. فرض کنید در منطقه شمال شهر تهران هرمتر مربع 15تا20 میلیون قیمت دارد، بنابراین یک واحدمسکونی 150متری در قدرت خرید اکثر خانواده ها نیست و هیچ الگوی مناسبی برای ساخت مسکن در ایران وجود نداشته است.

وی با تاکید بر این مسئله قطع یقین به زودی قیمت انرژی در ایران منطقی خواهد شد، گفت: طبیعتا گرم کردن و روشن نگه داشتن یک خانه 150متری در توان قشر متوسط به بالای جامعه نخواهد بود. آنچه در حال حاضر به ان نیاز است ایجاد سیستم های انگیزشی برای ساخت مسکن جهت بهره مندی قشر نیازمند جامعه است، یعنی واحدهای مسکونی که بتوانند متقاضیان خود را با قیمت های مناسب پیدا کنند. ضمن اینکه شهرداری ها نیز باید در اعطا و صدور پروانه ساخت بازبینی کنند. در هیچ کجای دنیا شهرداری ها برای صدورپروانه ساخت مسکن هزینه تراکم دریافت نمی‌کنند، در حالی که در ایران هزینه زمین و تراکم بخش قابل توجهی از هزینه های ساخت را شامل می شود، بنابراین قیمت های نامتعارف موجود شدیدا متاثر از هزینه های نامتعارف جانبی بوده که سازنده ناچار است آن‌ها را بپذیرد و در نهایت بر قیمت تمام شده تاثیر مستقیم بگذارد. بهتر است  زمین یا بصورت اجاره99ساله و یا قیمت بسیار پایین به شرکت های ساختمانی واگذار شود تا بتوان به شکل انبوه و صنعتی سازی مسکن سازی کرد.

آرمان در خاتمه با اشاره به اینکه اگر بخواهیم برای حل معضلات مسکن به شکل جدی اقدام کنیم باید به شکل صنعتی به آن نگاه شود، گفت: امروز در صنعت ساخت مسکن باید به تمامی جوانب صنعتی اعم از فولاد، کاشی، سرامیک و سیمان توجه کنیم. در ایران به علت رکود بخش های ساختمانی استفاده از سیمان حدود 600 کیلوگرم است، این درحالی است که این میزان در عربستان سعودی حدود 1600کیوگرم است. متاسفانه طی 10سال گذشته مصرف سرانه فولاد که یکی از معیارهای توسعه یافتگی کشور هاست در دوره دولت نهم و دهم به شدت کاهش پیدا کرد و از 330 کیلوگرم به حدود 230 کیلوگرم کاهش پیدا کرد که جبران چنین ضرری بسیار سخت است و باید برای آن سال های سال هزینه  پرداخت کرد. ای کاش در آن روزگار حداقل اصول اولیه اقتصاد رعایت می‌شد که امروز با یک بحران پیچیده روبه رو نمی‌شدیم. میراثی که امروز به تیم اقتصادی دولت رسیده است حاصل سالها تلاش دولت نهم و دهم جهت تخریب بازار و اقتصاد کلان بوده و حتی بسیاری از اثرهای آن  پس از گذشت چندین سال نمود ظاهری پیدا خواهد کرد.