به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز در مراسم افتتاح کنفرانس امنیتی تهران که در سالن اجلاس سران برگزار شد با اشاره به شعار این کنفرانس مبنی بر "گفت وگو، اعتماد، همکاری متقابل، امنیت و پیشرفت جمعی" انتخاب این شعار را انتخابی با سلیقه عنوان کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه بحث درباره غرب آسیا با توجه به شرایط گذشته و حال آن بسیار پراهمیت است، خاطر نشان کرد: این منطقه از دیرباز به دلایل مختلف از جمله اینکه بخش قابل توجهی از انرژی جهان ؛ یک سوم نفت جهان و 15 درصد گاز دنیا را تأمین میکند، دارای اهمیت است.
وی افزود: اهمیت دیگر این منطقه به دلیل تلاقی 3 قاره مهم آسیا، اروپا و آفریقا است و آبراههای مهم و دسترسی به آبهای آزاد از دیگر ویژگیهای این منطقه است. همچنین کانونهای اصلی مورد توجه مسلمانان در منطقه غرب آسیا قرار گرفته است و باعث شده صاحبنظران آن را قلب زمین بنامند،از این جهت این منطقه محل کشمکشهای قدرتهای بینالمللی در ادوار مختلف بوده است.
وی با بیان اینکه امروز نیز کشمکشهایی از جنس متفاوت در این منطقه دیده میشود، افزود: به طوری که میتوان گفت که غرب آسیا که قلب زمین نامیده میشود،امروز در یک بهم ریختگی امنیتی نسبتا شدیدی به سر میبرد.
لاریجانی خاطر نشان کرد: قرارداد سایکس- پیکو میان فرانسه و انگلیس از حدود یکصد سال پیش نه تنها به انضباط و آرامش این منطقه کمک نکرد که هم جنگهای پی در پی چه از جنس مبارزه با خلق دروغین رژیم صهیونیستی و چه جنگهای نیابتی که امروز شاهد آن هستیم و مهمتر از آن احساس ناامنی در منطقه و سرنوشت آن و بیاعتمادی به قدرتها را در برداشته است.
وی با بیان اینکه در یک تحلیل کلی ریشه این بهم ریختگی امنیتی را میتوان در چند عامل مهم دستهبندی کرد، گفت: تضاد راهبردی بین قدرتهای بزرگ در تفوق قدرت رژیم صهیونیستی در منطقه با خواست ملتهای مسلمان بود؛ هر چه دولتهای بازیگری در این مسیر داشته باشند اما ریشههای فرهنگی منطقه برای مسلمانان نه تنها سلطهگری رژیم دروغین را قابل هضم نمیکند که اصل وجود آن را تحمیلی و قابل پذیرش نمیداند.
رئیس مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: اشتباه استراتژیک قدرتهای بزرگ و برخی قدرتهای منطقه در استفاده تاکتیکی از تروریسم در جهت منافع یا حوزه نفوذ یا درگیر کردن حریف از نحوه مبارزه با اشغال افغانستان توسط شوروی سابق این استراتژی دنبال شد تا اشغال عراق و لیبی و امروز هم در سوریه و یمن همین استراتژی دنبال میشود که عملاً به گسترش تروریسم دامن زده است.
لاریجانی افزود: عدم توجه به پدیده هوشیاری سیاسی در مردم به خصوص جوانان و بهره جستن از روشهای فرسوده قهرآمیز گذشته در ساماندهی نظم جدید، این عدم فهم هم در نسخههای درمانی قدرتهای بزرگ دیده میشود نظیر کاری که در افغانستان، عراق و لیبی انجام گرفت و هم در دولتهای مختلف که بدون توجه به پدیده نوظهور هوشیاری سیاسی، روشهای کهنه را در برقراری امنیت دنبال میکنند.
عضو شورای عالی امنیت ملی تأکید کرد: توجه داشته باشیم که جمعیت منطقه غرب آسیا از 170 میلیون نفر در سال 1970 میلادی به 500 میلیون نفر در سال 2015 رسیده است و هرم سنی آن جوان است که این نیروی جوان به دلیل تحصیلات و استفاده از ارتباطات جدید از هوشیاری سیاسی نسبت به سرنوشت خود برخوردار شده است و قالبهای نو را میطلبد البته علل دیگری نظیر نبود دولت مسلط و توسعه نیافتگی اقتصادی و گسترش فرهنگ افراطیگری نیز موثر است.
رئیس قوه مقننه تصریح کرد: باید به این نکته نیز توجه کرد که انضباط و آرامشی که قرار بود درپناه قرارداد سایکس – پیکو شکل گیرد از ابتدا دچار سقط جنین شد و هیچگاه نتوانست رهاوردی برای امنیت پایدار منطقه داشته باشد به طوری که در درون خود تناقضات علمی، سیاسی و فرهنگی بسیاری داشت از این رو نه در گذشته پایه امنیتی منطقه بود و نه امروز انرژی ساماندهی نظم امنیتی را در بر دارد.
لاریجانی با طرح این سوال که امروز در چه متنی حرف میزنیم، گفت: متن سیاسی – امنیتی منطقه امروز آوردگاه کشمکشهای چندبعدی است و به خودی خود حامل نظمی نیست.
وی افزود: سوال دیگر این است که چه آیندهای را برای منطقه میتوان متصور بود؟ پاسخ این است که نظم جدید یا باید توسط عوامل و قدرتهای بیرون از منطقه شکل گیرد نظیر آنچه در قرارداد سایکس-پیکو طراحی شد که امروز چنین ظرفیتی در قدرتها دیده نمیشود، تلاش هایی میکنند که عمدتاً غرشهای تبلیغاتی است. هرگاه سرکی میکشند که شاید بتوانند منافع خود را از این منطقه آشوب زده به دست آورند و خود را مستقیم درگیر نکنند. این میزان اهتمام قدرت ساماندهی بحران را ندارد. میتواند موثر در بحرانیتر کردن ماجرا باشد ولی در درمان ماجرا نمی تواند نقش موثری داشته باشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: شرایط سیاسی – اجتماعی مردم منطقه نیز مثل گذشته نیست که اجازه دهند قدرتهای بزرگ اما ناتوان از فهم تحولات منطقه حتی اگر بخواهند توفیق زیادی در حل مسئله داشته باشند.
لاریجانی خاطر نشان کرد: در طول یکصد سال گذشته به ویژه 4 دهه اخیر هرگاه قدرتها دخالتی در منطقه نمودند عملاً به حمایت از یک طرف در طرف منازعه بوده است آن هم با تکیه بر منافع رژیم صهیونیستی و به همین جهت از منظر واقعی مشروعیت تعیین کننده برای ساماندهی بحران فعلی منطقه ندارند البته اگر قدرتها استراتژی خود را تغییر دهند میتوانند بخشی از راهحل باشند اما امروز بخشی از مشکل هستند.
وی در ادامه با اشاره به فرازی از وصیتنامه سیاسی الهی امام خمینی (ره) افزود: حضرت امام میفرماید "وصیت من به کشورهای اسلامی این است که انتظار نداشته باشید که از خارج کسی به شما در رسیدن به هدفتان که پیاده کردن اسلام و احکام اسلامی است کمک کند، خود باید برای آن حیاتی که آزادی و استقلال را تحقق میبخشد قیام کنید.علمای اعلام کشورهای اسلامی دولت ها را دعوت کنند که از وابستگی به کشورهای خارجی خود را رها کنند و با ملت خود تفاهم نمایند. در این صورت پیروزی را در آغوش خواهند کشید و نیز ملتها را دعوت به وحدت کنند و از نژادپرستی که مخالف دستور اسلام است بپرهیزید که اسلام همه را برادر خوانده که اگر این برادری ایمانی با همت دولتها و تأیید خداوند روزی تحقق یابد خواهید دید که بزرگترین قدرت جهان را مسلمین تشکیل میدهند.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه راه دیگر ایجاد نظم امنیتی با تمسک به ظرفیتهای منطقهای است، افزود: کشورهای مهم منطقه ظرفیت بالقوه برای حل بحران و ایجاد نظم را دارند اما به دلیل رقابتهای نارس و توهمات در هژمونسازی پوشالی و خاطرات امپراطوریهای گذشته خود در بحران عقلانیت سیاسی گرفتار هستند حال اگر سوال این باشد که آیا امروز امیدی به یک راهحل منطقهای در کوتاه مدت وجود دارد، متأسفانه جواب آن منفی است لذا دورنمای بهم ریختگی امنیتی منطقه این نیست که در کوتاه مدت سربر بالین آرامش بر مبنای نظم جدید بگذارد و شاید احتیاج به زمان بیشتر است تا پختگی سیاسی حاصل شود. البته این زمانبر بودن هزینههای بسیاری بر منطقه تحمیل میکند اما ماهیت تحولات آنقدر پیچیدگی دارد که جز با تحمل درد زیاد زایمان سیاسی و امنیتی درست به وقوع نمی پیوندد.
وی با اشاره به حرکت در مسیر آینده برای به آرامش رسیدن منطقه به فرض زمانبر بودن خاطر نشان کرد: در این بخش البته ما دیدگاه خودمان را مطرح میکنیم و ممکن است دیگر کشورها در هدفگذاری حرکت نیز با ما اختلاف نظر داشته باشند اما به نظر ما در شرایط فعلی بهترین مجال تنفسی برای رژیم صهیونیستی فراهم شده است که بدون هزینه انرژی همه قدرتهای منطقه مستهلک کند و عملا به آرزوی قدرت بلامنازع منطقه برسیم و کشورهایی که فکر میکنند با هر تئوری توطئه که در سر میپرورانند میتوانند با تمسک به رژیم صهیونیستی جای تضادها را عوض کنند باید توجه کنند که طغیان این رودخانه پرتلاطم سیاسی – امنیتی منطقه آنها را با هم در داخل خود فرو میبرد و کینه و تنفری که مسلمانان از مکر و حیله رژیم صهیونیستی در مددرسانی به تروریستها دارند سرنوشت آنها را به ناکجاآباد منتهی میکند.
لاریجانی با تأکید بر اینکه مسیر درست در همگرایی هر چه بیشتر مسلمانان منطقه است، تصریح کرد: استراتژی جمهوری اسلامی ایران بر مبنای اتحاد کشورهای اسلامی و مبارزه با رژیم صهیونیستی است و با این راه مسیری را انتخاب کردهایم که هم حق است و هم با واقعیتهای اجتماعی ملتهای مسلمان همگرا است.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید پذیرفت که امروز عصر امپراطوریگری نیست، تأکید کرد: در گذشته یکی از صاحب نظران آمریکایی گفته بود بازگشت امپراطوری ایران نگران کننده تر از خطر تروریستهای داعش است. این سخن هم کجفهمی است و هم با توجه به تعلقات صاحب این نظریه به رژیم صهیونیستی به احتمال زیاد به بیراهه بردن مسیر عقلانیت سیاسی منطقه برای منافع اسرائیل است.
وی تصریح کرد: ایران نه تنها به دنبال امپراطوری نیست بلکه مخالف امپراطوریگری است، همچنین دوران هژمونسازیهای تاریخی نیست، هژمونها اگر بر پیکره تفکرات اعتقادی و استراتژیک بنا شود میتواند تاب آوری سیاسی و امنیتی داشته باشد اما هژمون بر مبنای منافع تاکتیکی نگاه نارس به صحنه منازعات منطقه است.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه نگاه ما نه امپراطوریسازی و نه هژمونسازی بر اساس منافع است، افزود: نگاه ما گفتمان سازی بر اساس تفکر اسلامی و تقویت بنیه مسلمانان منطقه غرب آسیا است.
لاریجانی با تصریح بر این نکته ما اختلاف شیعه و سنی را که برخی دستاویزی برای خود قرار دادهاند نوعی دستاویز دروغین میدانیم، افزود: ما همه مسلمانان اعم از حنفی، مالکی، شافعی، حنبلی، زیدی، شیعه، علوی و سایر فرق اسلامی همه مسلمان هستیم چرا که کتاب و پیامبری واحد داریم و به سوی یک قبله نماز میگذاریم. اصول یکسانی از نظر اعتقادات داریم و در فروعات ضروری نیز یکسان هستیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: سنگرگیری برخی سیاستمداران و کشورها پشت هر یک از این مذاهب را نوعی فریبکاری و خدعهای نابکارانه میدانیم چرا که امام خمینی (ره) فرمود کسانی که بین شیعه و سنی اختلافافکنی میکنند با اساس اسلام مخالف هستند بنابراین معتقدیم همه کشورهای منطقه میتوانند با حفظ منافع خود بهترین همگرایی را حول تفکر اسلامی شکل دهند.
وی افزود: ما با غرب مسیحی به هیچ وجه به دنبال درگیریهای صلیبی نیستیم بلکه روابطی مسالمت آمیز داریم البته با سیاستها و روشهای استعماری و استکباری غرب در جهت ایجاد فضا برای رژیم صهیونیستی مخالفیم و با آن مبارزه میکنیم.
لاریجانی ادامه داد: ما تبلیغات و سیاستهایی که امروز در مبارزه با مسلمانان سامان داده میشود را غلط و پرهزینه میدانیم. آمریکاییها علیالقاعده باید فهمیده باشند که تمسک به روشهای غلوآمیز جهت معرفی ایران به عنوان خطر امنیتی رنگ باخت چنانکه بعد از دو دهه سر و صدا علیه پرونده هستهای مرتب آمریکاییها و صهیونیستها میگفتند ایران به بمب هستهای رسیده است چگونه مشخص شد که همه این ادعا سراب تبلیغاتی بود و امروز باید پاسخ دهند با وجود گزارشهای آژانس آن همه مسئله سازی با چه هدفی صورت گرفت با اینکه می دانستند رهبر معظم انقلاب فتوا به تحریم سلاح های کشتار جمعی داده اند.
رئیس قوه مقننه خاطر نشان کرد: امروز نیز مشاهده میکنیم که در منطقه رژه سیاسی برگزار و مستمرا نطاقی میکنند که ما برای جلوگیری از خطر دخالت ایران در منطقه نیرو و امکانات نظامی داریم که البته از جیب کشورهای منطقه است و باید دید چه زمانی این فریبکاریها نظیر بحث هستهای رسوا میشود.
وی افزود: اینکه تصور کنند با تمسک به بهانههای دیگر همچون بنیه دفاعی ایران و موشک یا حقوق بشر و بحث تروریسم میتوانند مواد جدیدی برای چالش خلق کنند مجدداً دچار اشتباه محاسباتی شدهاند چرا که ما با تروریسم به شدت مخالفیم و با آن مبارزه میکنیم و همگان میدانند که امروز در صحنه عراق و سوریه ما به دولتها برای مبارزه با داعش و جبههالنصره و برخی گروهکهای تروریستی دیگر کمک کرده و میکنیم و این در حالی است که مجلس نمایندگان آمریکا اعطای سلاح ضد هوایی به تروریستها را تصویب کرد ولی ما هیچگاه تحت تأثیر تبلیغات و اقدامات حیلهگرانه آنها در مبارزه با نیروهای مقاومت اسلامی همچون حماس، حزبالله و جهاد اسلامی قرار نگرفته و آنها را تروریسم نمیدانیم بلکه آنها را در صف مقدم مبارزه با پدربزرگهای تروریستها میدانیم.
لاریجانی با بیان اینکه یکی از عوامل ساماندهنده بحران فعلی منطقه در فعال نمودن پتانسیلهای اقتصادی کشورهاست، افزود: میانگین هر تجارت درونی کشورهای منطقه با یکدیگر در سال 2015 حداکثر به 15 درصد کل تجارت منطقه رسیده است گرچه در 35 سال گذشته از حدود 6 درصد به 15 درصد رسیده است ولی با توجه به پتانسیلهای مکملی که کشورها نسبت به یکدیگر دارند میتوانند نظامات به هم تنیده اقتصادی خلق نمایند که خود عاملی مهمی در ساماندهی بحران امنیتی فعلی میباشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: دخالتهای نظامی در طول 4 دهه اخیر عامل مهمی در بهم ریختگی امنیتی و رشد جهشی در تولد و گسترش جریانهای تروریستی در منطقه بوده است. در اشغال افغانستان نیروهای ناتو دو هدف را اعلام کردند؛ مبارزه با تروریسم و مبارزه با مواد مخدر اما امروز پس از حدود دو دهه کدام یک محقق شده است. جنگ طلبی درعراق و سوریه، یمن و لیبی آیا به ظهور تروریستهای جدید خلق نشد.
وی افزود: امروز وضعیت تروریستها نسبت به 3 دهه قبل هم به لحاظ کمیت و هم کیفیت نه تنها آسیب جدی ندیده است بلکه با جهش مواجه شده است لذا ما دخالتهای کشورهای بزرگ در منطقه را چنانچه در جهت جنگ طلبی باشد بسترساز گسترش تروریسم میدانیم و چنانچه از سنخ دخالتهای استعماری گذشته از جانب آمریکا و یا دادن نیابت به انگلیس در منطقه باشد با توجه به سوابق آنها باعث گسترش تنشهای اجتماعی و مدنی میدانیم اما اگر تغییر رویکرد دهند میتوانند پایههای مناسبات جدید غرب آسیا و غرب را بر مبنای منافع اقتصادی دو طرف شکل دهند.
لاریجانی تصریح کرد: مشکل منطقه خاورمیانه در حدود جغرافیایی کشورها نیست که در سالهای اخیر مکررا بحث از تجزیه کشورها و شکل دهی خاورمیانه جدید میشود بلکه مشکل اصلی در گفتمان و راهبردهای دغلکارانهای است که منافع کشورهای اسلامی را به مسلخ برده است.
وی تأکید کرد: کشورهای منطقه نظیر ایران، سعودی، ترکیه، مصر، عراق، پاکستان و سایر کشورها به جای رقابتهای فرسایشی میتوانند بر محور اسلام به معنای موسع آن، دفاع از مردم فلسطین، مبارزه با تروریسم و منافع اقتصادی مشترک حرکتی را به سوی آرامش منطقه ایجاد کنند و در این چارچوب منازعاتی مثل حدود جغرافیایی و منافع تاکتیکی در قبال منافع درازمدت رنگ میبازد و هزینههای فراوان نظامی که کشورهای منطقه متحمل میشوند بدل به توسعه واحدهای اقتصادی جدید منطقه خواهد شد.
رئیس مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: پیشنهاد ما ایجاد نظامهای همگرایی بین این کشورها در ابعاد امنیتی منطقه است و حل بحرانهای مهم منطقه همچون سوریه، یمن و بحرین را در راهحل های سیاسی و بر محور دولت وحدت ملی بر پایه روشهای دموکراتیک میدانیم و همان طور که در قضیه لبنان بحمدالله مشکل حل شد همه این کشورها به خصوص کشور سعودی باید بداند ایران نه دشمن آنهاست و نه با نقشآفرینی مثبت آنها در منطقه مخالفتی دارد بلکه ما با جنگ افروزی در یمن و سوریه مخالفیم و آن را غلط میدانیم لذا با صراحت اعلام می کنیم به نقش آفرینی همه کشورهای مسلمان هم احترام میگذاریم و هم آن را مفید میدانیم.
لاریجانی تصریح کرد: ارزیابی ما از شرایط فعلی منطقه این نیست که با بررسی روندهای گذشته بهم ریختگی امنیتی فعلی در کوتاه مدت سامان یابد اما جهت گیری جمهوری اسلامی ایران حل و فصل بحران در یک متن سیاسی است و در این زمینه به همه کشورهای مسلمان منطقه دست همکاری می دهیم و امیدواریم که این کنفرانس نتیجه مطلوبی برای شرایط حساس فعلی منطقه در بر داشته باشد.