خانه سینما نه دولتی است و نه علیه دولت/ به احترام سینما کلاه از سر برداریم

به گزارش خبرگزاری برنا، منوچهر شاهسواری در گفت‌وگویی با اکبر نبوی درباره مسائل مختلف سینما اظهارنظر کرد و گفت که اکنون حرف عالی‌ترین مقام سیاسی و مذهبی کشور نسبت به سینمای ایران رفیقانه و پدرانه است وگرنه دیگران که دارند حیثیت سینما را به تاراج می برند.

خانه سینما نه دولتی است نه علیه دولت

وی در پاسخ به اینکه آیا قبول دارید خاستگاه خانه سینما دولتی است، اظهار کرد: اگر فرض‌مان این باشد که به دلیل نظام تاسیسی خانه سینما، نسبت دولتی به آن داده می‌شود، اشتباه کرده‌ایم و به همان میزان اگر فکر کنیم خانه سینما نهادی علیه دولت است هم اشتباه کرده‌ایم.

شاهسواری ادامه داد: باید بپذیریم در جامعه‌ای در شرایط رشد کمی و توسعه کیفی، دولت‌ها به عنوان نهاد حقوقی مسئولیت ایجاد، رشد و توسعه نهادها را برعهده دارند و باید شرایط را فراهم کنند و جامعه هم نسبت به این مطالبات حساسیت‌های لازم را داشته باشد.

مدیرعامل خانه سینما یادآور شد: من این تفکیک را که متاسفانه در جامعه ذهنی ما شکل گرفته که هر آنچه دولت در شکل گیری‌اش نقش داشته منفی ارزیابی می‌کنیم یا به شکلی از وابستگی‌های غریب تصور می‌کنیم، قبول ندارم.

او درباره شرایط فعلی خانه سینما هم توضیح داد: ما مجموعه‌ای هستیم که در شرایط تاسیسی آن تعداد اصناف آن، نصف تعداد صنف‌های فعلی بود. اولین دستاورد ما این است که به نسبت تخصص‌های سینمایی و رشد و توسعه سینما، مشاغل و اصناف جدید به طور طبیعی در درون خانه سینما دنبال جایگاه گشته‌اند و حرفه‌های بسیاری در دل سینمای ایران جا پیدا کرده‌اند. ما برای عضویت افراد در خانه سینما از هیچ مرجعی مجوز نمی‌گیریم و خود خانه سینما است که طبق اساسنامه‌اش عمل می‌کند و نظارت درونی دارد.

او یادآور شد: هیچ چیزی به عنوان صنف برای ثبت قانونی در وزارت ارشاد وجود ندارد بلکه بخش عمده‌ای از اصناف ما در وزارت کار ثبت شده‌اند.

طی ۲۰ سال مشکلی وجود نداشت، اما ناگهان...

شاهسواری در توضیح اینکه که تا چهار پنج سال پیش هیچ الزامی برای ثبت صنف‌ها در وزارت کار یا کشور وجود نداشت، گفت: ثبت قانونی در حوزه وزارت کار از مهر ماه ۹۲ به بعد و عموما از اواسط ۹۴ آغاز شد. در دوره‌ای بین نهاد خانه سینما و معاونت سینمایی دولت وقت اتفاقی افتاد. طی ۲۰ سال همه چیز درست بوده، اما ناگهان وقتی من یک خال گوشه ابروی شما می‌بینم به این معنی است که دنبال بهانه می‌گردم.

او درباره طراحی مسیر آینده سینما اظهار کرد: هفته پیش در یک محفل دوستانه بودم که البته قدری در آن جدل پیش آمد. اگر ما تکلیف‌مان را با ماجرای سینما روشن نکنیم راه به جایی نمی بریم. هدف ما به عنوان سینماگر و فیلمساز ایجاد وحدت بین مخاطب است. ما از شکاف بین تماشاگر و تفرقه بین مخاطب هیچ عایدی نخواهیم داشت. ما حق طبقه‌بندی مخاطب و تجزیه و تفکیک او را نداریم. امسال تعداد تماشاگران ما نسبت به سال‌های پیش افزایش ویژه پیدا کرده و این مخاطبان بیشتر همین آحاد هموطنان ما هستند و از خارج از مرزها نیامده‌اند.

باید برای افزایش مخاطبان سینما تشویق شویم یا تنبیه؟

وی ادامه داد: آیا ما برای اینکه مردم را از خانه‌هایشان به سالن سینما می‌کشانیم باید مورد تشویق قرار بگیریم یا انتقاد؟ وقتی ما فیلمی را با تمام ضوابط تولید کردیم و مردم آمدند و دیدند، آیا ما کار خلافی انجام داده‌ایم؟ برخی فکر می‌کنند می‌بایست مدام در حال تنبیه تماشاگر و فیلمساز و سینماگران باشیم! سینمای ایران بعد از انقلاب تاسیس شده و نسبت آن با انقلاب مستقیم است و در طول تمام این سال‌ها در مقابله با همه موقعیت‌هایی که با جزئیات کشور، امنیت کشور و دفاع از کشور مربوط بوده پاسخ داده است.

این تهیه کننده سینما افزود: ما از کمترین امکانات رفاهی به عنوان شهروند جامعه اسلامی و از کمترین حمایت‌ها به لحاظ مالکیت اثرمان برخورداریم.

نظام مدیریتی کشور بدهی بزرگی به سینمای ایران دارد

شاهسواری در پاسخ به اینکه اگر قرار به بیان این مسائل باشد، باید از برخی دستمزدهای نجومی هم سخن به میان آورد، تصریح کرد: این فاصله جز در حوزه بازیگری با سایر اصناف فقط در بین عده خاصی از بازیگران که عمر فعالیت‌شان کوتاه است اتفاق نمی‌افتد، اما اگر قرار باشد یک ستون از تکالیفی که انجام داده‌ایم و حقوقی که دریافت کرده‌ایم، باز کنیم نظام مدیریتی کشور بدهی بزرگی به سینمای ایران دارد. اکنون در وضعیتی قرار داریم که اگر متوجه فشار اقتصادی بخشی از همکارانمان که در چرخ دنده های زیست روزانه دچار گرفتاری می شوند، نباشیم، بسیاری از آن‌ها دچار مشکلات اساسی خواهند شد.

به احترام سینما کلاه از سر برداریم، دشنام ندهیم

مدیرعامل خانه سینما ادامه داد: امسال تا این لحظه بیش از ۸۰ درصد از منابع ناچیز خانه سینما - که در اسفندماه در مجمع عمومی گزارش آن خواهد آمد- ، صرف امور رفاهی و بیمه‌ای و تامین معیشتی شده و هنوز در حداقل‌ها گرفتاری داریم. باید به احترام سینمایی که دو فیلم برجسته جشنواره فجر آن با دو جوان است با دو نگاه متفاوت و چنین زایشی دارد کلاه از سر برداریم نه اینکه به آن تعرض کنیم و دشنام بدهیم.

انتقاد از پخش فیلم‌های سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای

او در ادامه  با بیان اینکه ما اکنون جز یک گیشه کوچک برای تامین سرمایه سینما چیزی نداریم، گفت: آخرین باری را که از سوی صداوسیمای جمهوری اسلامی فیلمی با احترام خریداری شده، پولش داده شده و با احترام پخش شده، به یاد نداریم. دیگر چیزی به نام شبکه نمایش خانگی نداریم، چون همه فیلم‌ها به صورت قاچاق قبلا وارد بازار شده یا در سایت‌های متعدد برای دانلود قرار گرفته است. در پخش‌های ماهواره‌ای هم که اتفاق می‌افتد، زیرنویس و سمت راست و چپ فیلم‌ها تبلیغاتی نمایش داده می‌شود که بسیار زشت است و اثری را که با حرمت تولید شده خدشه‌دار می‌کند.

شاهسواری افزود: البته من حالم خوب است چون احساس می کنم وارد تخته پرش گرانبهایی شده‌ایم که سینمای ایران به سادگی از آن پایین نخواهد آمد. اکنون عالی ترین مقام سیاسی و مذهبی کشور حرف و حس‌اش نسبت به سینمای ایران رفیقانه و پدرانه است وگرنه دیگران که دارند حیثیت سینما را به تاراج می برند.

وی درباره وضعیت امروز سینما با همه داشته‌ها و نداشته‌هایش اذعان کرد: زمانی که پیشنهاد دوستان را برای مدیرعاملی خانه سینما شنیدم، فرصتی خواستم که فکر کنم، بعد شرایطی را مطرح کردم که دوستان هیات مدیره شنیدند و گفتند این که شرایط نبود، ما تا اطلاع ثانوی که نمی‌دانم کی است موظف هستیم به عنوان خانه سینما از سینمای ایران مراقبت کنیم، باعث رونق‌اش شویم و در اعتدال سینمای ایران بکوشیم. مراقبت از سینما، مراقبت از حیثیت، رفاه، معیشت، حقوق افراد چه به معنای شخص چه به معنای فیلم برای ما دائمی است.

او با بیان اینکه همه تلاش‌مان را می‌کنیم تا اختلافات درون خانواده سینما، به افتراق منجر نشود، یادآور شد: اگر ما افراد ناباب بدون صلاحیت‌های فرهنگی را دیدیم که دارند به سینمای ایران صدمه می زنند باید مقابله کنیم. البته به فضای گفت‌وگویی هم نیاز داریم. رونق یعنی امکان بهره برداری از ذوق و سلیقه و خلاقیتی که سینمای ایران از آن استفاده می‌کند.

مدیرعامل خانه سینما افزود: حوزه فرهنگ، حوزه گام به گام است و در این حوزه پرش‌های ناگهانی پاسخ نمی‌دهد. البته گاهی اوقات شهاب هایی در آسمان می‌درخشند و موقعیت‌هایی به وجود می‌آید، اما این شهاب‌ها منظومه نمی‌سازند. منظومه فرهنگی اقتصادی سینمای ایران به آرامی باید مدیریت شود.

نگران بودن برای سینمای ایران فضیلت است

شاهسواری ادامه داد: دانایی امر اصلی حوزه سینما است. می‌پذیرم که دانایی عبارتی است که در ذات خود پیچیدگی و مفهوم گسترده‌ای را در برمی‌گیرد. بگذارید از مسیر دیگری که با سلیقه من همخوان است بگویم. وقتی من از نگرانی حرف می‌زنم، یعنی از فکر کردن حرف می‌زنم، نگرانی به خودی خود امر منفی است، اصلا نگران بودن برای حوزه فرهنگ ایران و سینمای ایران فضیلت است. کسی که نگران سینمای ایران باشد از خود فضیلتی نشان می‌دهد. آنهایی که نگران نیستند، علاقمند نیستند.

بدون سینما، حاشیه نشین جهان هستیم

این تهیه‌کننده با بیان اینکه «من از سطوح اولیه سینما آغاز به کار کردم، به ناگهان تهیه کننده نشدم و ذره ذره و آرام آرام جلو آمدم»، اضافه کرد: من نگران سینما هستم. نگران آینده زبان پارسی، آینده فرهنگی کشور و ذوق و سلیقه‌هایی که ممکن است به مسیر دیگری برود. در جهان امروز بدون سینما انگار حاشیه‌نشین جهان هستیم، اما وقتی سینما داریم، در تقویم جهان مشارکت می‌کنیم.

مدیرعامل خانه سینما بیان کرد: سینما آزمایشگاهی است که به آینده و گذشته تجسم می‌بخشد. بخش عمده‌ای از قدرت رسانه‌ای ما در حال حاضر در جهان مدیون توسعه زبان سینمایی است که بعد از انقلاب تاسیس شده و آیتم‌ها و قواعدی که به ذات در سینما وجود دارد. ذات سینما بیان، پرده بزرگ، تاثیر بر عواطف، بیان حقایق، ایجاد شوق، ایجاد غلو در موقعیت و دیگر امکانات و تکنیک‌هایی است که سینمای ما از ان استفاده کرده است. سینمای ما در فهم بسیاری از مسائل از کارشناسان ما جلوتر بوده است.

عمق استراتژی فرهنگی‌مان را تعریف نکرده‌ایم

وی در پاسخ به سوال نبوی درباره جایگاه سینما در خارج از مرزها اظهار کرد: اجازه بدهید ما سهم‌مان را از داخل، از هزار شهر بی‌سالن بگیریم. من معتقدم ما اکنون در بازار سینمای جهانی حضور داریم. ما در نظام فرهنگی عمق استراتژیک فرهنگی‌مان را تعریف نکرده‌ایم، عمق استراتژی امنیتی‌مان را تعریف کردیم و درجه یک پای آن ایستادیم، اما وقتی در نظام فرهنگی چنین چیزی نداریم، ما حتی در ارتباط با فارسی زبانان نیز داریم شاخ و برگ تنه قدرتمند فرهنگی کشور را که متعلق به امروز و دیروز نیست و هزاران سال است این قدرت فرهنگی وجود دارد، با نگاه‌های بسته و تنگ‌نظرانه و ناشی از حسادت، کوچک و کوچک و کوچک‌تر می‌کنیم.