به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، گزارش دولت در ابتدای سال جاری مبنی بر رشد اقتصادی 7 درصدی بوده و در ادامه نیز پیش بینی میشود که این رشد اقتصادی تا آخر سال ادامه داشته باشد. «رضا مجید زاده» کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری برنا پیرامون این آمار سخن گفت.
نظر شما درباره میزان رشد اقتصادی در کشور چیست؟
دولت یازدهم در بهار سال جاری گزارشی مبنی بر رشد اقتصادی 7 الی 8 درصدی اعلام کرد که بر اساس آن برای تولید ناخالص داخلی رشد تعیین کرده بود. خوشبختانه در شش ماهه اول امسال نسبت به دورههای قبل پیشرفت خوبی در این حوزه بدست آمد.
قبل از این آمار وضعیت تولید ناخالص در کشور چطور بود؟
آخرین آمار رسمی از رشد و تولید ناخالص داخلی در سال 93 در حدود 2 درصد تخمین زده شده بود. البته باید توجه کنیم در سال 93نیز رشد حاصل شده و عبور از یک رقم منفی به 2درصد پیشرفت بزرگی محسوب میشود. اکنون با گذشت از رشد منفی که گریبانگیر اقتصاد کشور شده بود، شاهد روند مثبت و امیدوار کننده در این بخش هستیم.
به نظر شما تاثیر برجام در این رشد چقدر بود؟
در سالهای قبل از برجام، روند رشد اقتصادی منفی بود و توافق هستهای توانست این منحنی را جا به جا کند. البته زمانی که وارد رشد مثبت شدیم از سلامت و استاندارد اقتصادی برخوردار نبودیم. اولین قدم برای رسیدن به سلامت پیکره اقتصاد، داشتن استانداردهای لازم و گم شده است.
در سالهای اخیر توانستیم تورم را کاهش دهیم. پایین آمدن نرخ تورم چه اثری در قیمت ها داشت؟
تورم رو به رشد از سری بحثهایی بود که سالها به عنوان یک بیماری بازار ایران را درگیر خود کرده بود و حضورش بسیار محسوس و رشدش روزانه بود. اما پس از سرکوب رشد و بالا رفتن تورم توانستیم به یک ثبات اقتصادی برسیم. متاسفانه عدهای گمان میکنند که پایین آمدن نرخ تورم به معنی پایین آمدن قیمت کالا در بازار است، درحالی که اینتفکر غلط و بی اساس است.
میزان فروش نفت چقدر توانست رشداقتصادی را بالا ببرد؟
فروش نفت از جمله عوامل موثر و تاثیرگزار در بالارفتن رشد اقتصادی بود. البته این بالا رفتن سقف فروش نفت خود وابسته به هموار شدن راهها و ارتباطات بینالملل بوده که توانسیتم جایگاه جهانی خود را به عنوان یک صادر کننده نفتی تثبیت کنیم. بخش نفت با باقی بخش های اقتصاد در ایران به عنوان یک تولیدکننده نفتی بسیار مهم بوده و متاسفانه عامل تحریم مدتها این بخش از اقتصاد را تحت تاثیر خود قرارداده بود و در سراشیبی سقوط قرار داشتیم.
وضعیت در حوزه صنعت و ساخت و ساز چگونه است؟
در بخش ساخت و ساز و بخش صنایع خودرو همچنان باید فعالیت و تلاش کنیم. زیرمجموعههای اقتصادی نیازمند تلاش و همت بیشتری برای احیا هستند. برای مثال با فعالیت بخش ساخت و ساز بسیاری از کارگاه های بتن، شیشه و ...رونق خواهند یافت و یا در بخش تولید خودرو صنعت فولادسازی کشور میتواند بهتر از گذشته عمل کند. بنابراین رشد در این بخش ها نباید ناشی از درآمد نفتی باشد.
وضعیت رشد در بخش مسکن چطور پیش رفته است؟
مرکز پژوهشها رشد مثبت را در سال جاری پیشبینی کرده بود. البته در کنار این پیشبینی تصور شده بود که بخش مسکن دارای افت 10درصدی باشد که البته این گونه نشد و بخش مسکن نیز بالغ بر 5درصد توانست بهبود پیدا کند. اما در بخش صنعت دارای رکورد و رشد منفی هستیم و در کنار آن کشاورزی نیز وضعیت رو به بهبودی دارد. این رشد درحالی درصورت گرفت که موانع نفتی رفع و هزینههای صادرات و واردات ما کاهش پیدا کرده است. هرکدام از این اتفاق ها یک داستان اقتصادی ناشی از تلاش ها و تدبیرات فراوان است. در حقیقت بهبود اوضاع اقتصادی ایران نیازمند تمهیداتی بود که باید انجام میشد. برای مثال طرح کارت اعتباری برای فروش خودروهای سال 95 بسیار مقبول و مثبت بود.
روند رشد اقتصادی در ادامه سال چطور خواهد بود؟
به نظر می رسد، رشد اقتصادی امسال ادامه پیدا خواهد کرد و این وابسته به ادامه یافتن اجرای برجام است. انتظار میرود که این رشد اقتصادی با احتساب نفت مثبت باشد و البته با وجود رکود در صنایع میتواند روند کاهشی نیز داشته باشد. البته فصل بهار و اوایل تابستان فصل تکان خوردن بازار مسکن است و اگر برنامهریزی درست انجام شود می توان سال آینده شاهد روند رو به رشد در این حوزه باشیم.
در حال حاضر اولین گام در مقابله با رکود فعلی چیست؟
ابتدا باید نگاه کرد که رکود ما از چه جهت شکل گرفته است و امروز قصد داریم در مقابل آن بایستیم. اوایل سال 89 نماینده های تولیدی بخش های مختلف، در یک همایش گرد هم آمده و عنوان کردند مهم ترین معضلاتی که با آن مواجه هستند بالا بودن نرخ ارز است که مخارج را برای آن ها بالا برده بود و دیگر مشکلی که بسیار مطرح شد، ورود کالاهای مشابه تولیدی است که دغدغه بسیاری از تولیدکنندگان محسوب میشد. خوشبختانه امروز با معضل تحریمها رو به رو نیستیم. آنچه سبب میشود در بخش صنعت با رکود مواجه شویم، پایین بودن توان رقابتی در بخش صنایع است.
رونق بنگاههای اقتصادی برای خروج از رکود چقدر میتواند مفید باشد؟
نکاتی که خود تولیدکنندگان میگویند واردات کالاهای مشابه است و این از عوامل پایین بودن توان رقابتی بنگاهها است. توان رقابتی بنگاه های ما کم است و کارایی فنی در کاهش هزینه ها نداریم. بنا بر این یکی از راه حل هایی که برای خروج از رکود استفاده میشود، کار انداختن بنگاه های اقتصادی است که این عمل با تزریق وام و پول انجام میشود. در واقع بنگاه ها باید به سوی بهره وری حرکت کنند و به آن ها کمک شود.