علم خداوند با اختیار و اراده انسان منافاتی ندارد

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، آیت‌الله رضا استادی، در ادامه جلسه تفسیر خود در دارالقرآن علامه طباطبایی با بیان اینکه همه افراد زمینه خوب بودن را دارند و سرنوشتشان در اختیار خود آنان است گفت: برخی این زمینه بیشتر برای آنان فراهم است و برخی کمتر که در این صورت فرد باید زحمت بیشتری بکشد تا به مراتب بالاتر دست یابد.

وی با اشاره به تعبیر«شقوتنا» در آیه ۱۰۶ سوره مومنون با بیان اینکه شقاوت و سعادت انسان در دست خود اوست افزود: هیچ انسانی مجبور نیست ولی افرادی که زمینه کمتری برای خوب شدن دارند باید تلاش بیشتری بکنند و در نتیجه اجر بیشتری هم خواهند برد.

آیت الله استادی بیان کرد: ما که درس طلبگی می‌خوانیم و روحانی هستیم و در حوزه تحصیل می‌کنیم خود این مانعی در برابر برخی کارهاست زیرا ما با داشتن این لباس برخی کارها را ترک می‌کنیم ولی برخی افراد بدون داشتن لباس روحانی هم برخی کارها را ترک می‌کنند لذا اجر آنان بیشتر است.

این استاد تفسیر حوزه با بیان اینکه جهنمی و بهشتی شدن در دست خود انسان است و فقط تلاش افراد متفاوت است اظهار کرد: فرزند وقتی از مادر متولد شد خداوند می‌داند او سعید است یا شقی؛ در اینجا برخی مسئله علم خدا را مطرح می‌کنند ولی علم خداوند چیزی را تغییر نمی‌دهد درست مانند معلمی که به وضع شاگرد خود آگاه است و وضعیت او را می‌داند و این علم تاثیری در تلاش آن شاگرد ندارد.

آیت‌الله استادی با اشاره به علم پیامبر و امام معصوم(ع) اظهار کرد: آیات و روایاتی وجود دارد که نشان می‌دهد که پیامبر و ائمه نه تنها علم هدایت و دین بلکه همه علوم را می‌دانند و در مقابل روایاتی در نفی مطلق وجود دارد و دسته دیگر نیز آیات و روایاتی وجود دارد که هم موید و هم نافی است؛ در تبیین این مسئله باید بگوییم اگر خود امام را بدون عنایت خدا بنگریم هیچ چیزی از غیب نمی‌داند و معصوم نیستند ولی با عنایت خدا هم معصوم هستند و هم عالم به علوم هستند و در جبر و اختیار نیز این وضعیت وجود دارد.

وی ادامه داد: تفاسیری در اهل سنت داریم که مبنای آن جبری است ولی حرف صحیح این است که باید آیات و روایت جبری و اختیاری را کنار هم بگذاریم و بعد بخواهیم نتیجه بگیریم.

دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه گفت: قضاوت یکطرفه برای اثبات و نفی مسئله‌ای کار محققانه نیست زیرا محقق باید خالی‌الذهن باشد و با درنظرگیری جمیع استدلال ها نتیجه‌ای را بیان کند.

آیت‌الله استادی با اشاره به تعبیر «اخسئوا» در آیه ۱۰۸ سوره مومنون ادامه داد: این خطاب خداوند به گروهی است که آنقدر مومنان را به تمسخر می‌گرفتند که یاد خدا را کاملا فراموش کردند.

وی با اشاره به واژه توبه اظهار داشت: ما تصور می‌کنیم توبه تنها به معنای این است که وقتی گناه کردیم باید توبه کنیم در حالی که توبه، رجوع به خدا و گناه را کنار گذاشتن و مخصوص همه انسان‌ها است؛ توبه برای هر عاقلی وجود دارد و حتی پیامبران و مومنان نیز توبه می‌کنند.

استادی گفت: کار مومنان توبه است و بازگشت همه چه فردی که گناه کرده یا نکرده و یا برخی وقت ها از یاد خدا غافل شده و ... توبة الی الله است و حتی کسانی که تالی‌تلو معصوم هستند نیز توبه دارند.