به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، مطابق آمارها، ارزش دلاری تجارت خارجی ایران در 11 ماه منتهی به بهمن، 76 میلیارد و 907 میلیون دلار ثبت شده که در مقایسه با سال گذشته، نشان از رشد بیش از 8/1درصدی دارد. مجموع ارزش تجارت خارجی ایران در مدت مشابه سال گذشته، 75میلیارد و 536 میلیون دلار ثبت شده بود. بر همین اساس، تجار ایرانی در مدت مذکور، یک میلیارد و 371 میلیون دلار بیشتر از سال قبل، با سایر کشورها، مبادلات تجاری انجام دادهاند که نشاندهنده بزرگتر شدن حجم تجارت خارجی ایران است.
بنا به گفته کارشناسان اقدامات دولت یازدهم در رفع موانع پیش روی تجارت خارجی منجر به افزایش سهم صادرات در تولید ناخالص ملی شده است. این موضوع در حالی است که تجارت خارجی پیش از آغاز دولت عمدتا تحت تاثیر دو عامل اساسی تحریمهای بینالمللی و افزایش نرخ ارز بوده است. از یکسو تحریمها به ویژه درحوزه بانکی، ابزارهای معمول مبادلات تجاری نظیر گشایش اعتبارات اسنادی را دچار مشکل کرد و از سوی دیگر بهدلیل عدم تعادل عرضه و تقاضای ارز، نرخ ارز افزایش یافت. این موضوع در حالی است که به واسطه اجرای برجام مشکلات گذشته بیش از پیش کاهش یافته است.
در صورتی که بخواهیم بررسی دقیقتری در این زمینه داشته باشیم لازم است آمار تجارت خارجی قبل از دولت یازدهم را بررسی کنیم. براساس آمار تجارت خارجی ایران در سال 1388 میزان واردات ایران به 55 میلیارد و 287 میلیون دلار رسید و در این مدت 25 میلیارد و 596 میلیون دلار انواع کالا صادر شد. بنابراین در 12 ماهه سال 1388 تراز تجاری ایران 29 میلیارد و 691 میلیون دلار منفی بود. در سال 1389 در مجموع 64 میلیارد و 450 میلیون دلار انواع کالا وارد کشور شد و در همان سال، میزان صادرات غیرنفتی ایران به 33 میلیارد و 928 میلیون دلار رسید. ارقام مقایسهای میزان واردات و صادرات ایران در سال 1389 نشان میدهد که تراز تجاری کشورمان منفی 30 میلیارد و 522 میلیون دلار بود. در سال 1390 میزان واردات ایران به 61 میلیارد و 808 میلیون دلار رسید. این در حالی است که در همان سال 43 میلیارد و 975 میلیون دلار انواع کالا صادر شد. بنابراین مقایسه ارقام واردات و صادرات کشورمان از تراز تجاری منفی 17 میلیارد و 833 میلیون دلاری در سال 1390 حکایت دارد. در سال 1391 نیز 53 میلیارد و 451 میلیون دلار انواع کالا به ایران وارد و در مقابل 41 میلیارد و 448 میلیون دلار انواع کالا صادر شد. مقایسه میزان واردات و صادرات کشورمان در سال 1391 نیز از کسری تجاری 12 میلیارد و 3 میلیون دلاری حکایت دارد.
براساس آمار تجارت خارجی ایران در سال 1392 و در نخستین سال از آغاز به کار دولت یازدهم میزان واردات ایران به 49 میلیارد و 709 میلیون دلار رسید و در نخستین سال از آغاز به کار دولت یازدهم 41 میلیارد و 848 میلیون دلار انواع کالا صادر شد. مقایسه واردات و صادرات کشورمان در سال 1392 نشان میدهد تراز تجاری ایران، منفی 7 میلیارد و 861 میلیون دلار بود. در سال 1393 و در سال دوم دولت یازدهم میزان واردات ایران به 53 میلیارد و 569 میلیون دلار رسید. این در حالی است که در همان سال 50 میلیارد و 561 میلیون دلار انواع کالا از کشورمان به سایر کشورها صادر شد. در سال 1393 گرچه ارقام واردات و صادرات غیرنفتی کشورمان بسیار نزدیک بود، اما در نهایت کارنامه تجارت خارجی ایران با 3 میلیارد و 8 میلیون دلار کسری تراز تجاری بسته شد.
در حالی تراز تجاری ایران در 11 ماه سال جاری مثبت شده است که کارنامه تجارت خارجی 37 سال به صورت پیاپی منفی بود اما به دنبال اقدامات دولت در سال 1394 کارنامه تجارت خارجی کشور با تراز تجاری مثبت به پایان رسید. بنا به آمار در سال 1394 در حالی که 41 میلیارد و 490 میلیون دلار انواع کالا به کشورمان وارد شده بود اما در مقابل 42 میلیارد و 414 میلیون دلار انواع کالای غیرنفتی از ایران صادر شد.
اما سال 1395 را میتوان بهترین سال عملکرد تجارت خارجی ایران عنوان کرد. در 11 ماه ابتدای سال 1395 صادرات غیرنفتی ایران از نظر وزنی به 111میلیون و 812هزار تن به ارزش 38میلیارد و 492میلیون دلار رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، به لحاظ وزنی با رشد بیش از 32 درصد و از نظر ارزشی با رشد 21 صدم درصدی مواجه بوده است. در مقابل تجار ایرانی در مدت یاد شده، 30میلیون و 5 هزارتن کالا به ارزش 38میلیارد و 415میلیون دلار وارد کشور کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، به لحاظ وزنی با افت نزدیک به 4 درصدی مواجه بوده، اما از نظر ارزشی، رشد 5/3 درصدی را تجربه کرده است. انتشار این آمارها نشان می دهد که ارزش واردات فاصله خود را با صادرات پر کرده و رقابت این دو روند تجاری کشور برابر شده است.