به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، «چشمانداز بازار کالا»، عنوان گزارش فصلی است که از سوی بانک جهانی منتشر میشود. در ویرایش آوریل ۲۰۱۷ این گزارش، به تفکیک کالاهای مرتبط با بخش انرژی، کشاورزی، کودها، فلزات و مواد معدنی و نیز فلزات گرانبها مورد توجه قرار گرفته و با بررسی وضع عرضه و تقاضای کالاهای مختلف، قیمت کالاها در سال ۲۰۱۷ و گاه در سال ۲۰۱۸ پیشبینی شده است. بخش انرژی این گزارش که به همت «معاونت اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی» بررسی شده، حاکی از روند رو به افزایش قیمت نفت، گاز و زغالسنگ تا پایان سال ۲۰۱۷ است.
در این گزارش پیشبینی شده است قیمت نفت که در سال ۲۰۱۷ به ۵۵ دلار برای هر بشکه رسیده است، در سال ۲۰۱۸ به ۶۰ دلار بالغ شود؛ تقاضای نفت جهان با افزایشی معادل روزانه ۱.۳ میلیون بشکه، به میانگین ۹۷.۹ میلیون بشکه در روز در ۲۰۱۷ برسد؛ در این سال عرضه کشورهای غیرعضو اوپک با ۰.۵ میلیون بشکه در روز افزایش همراه شود (که ایالات متحده، ۰.۴ میلیون بشکه از خالص افزایش را به خود اختصاص خواهد داد و دیگر افزایشهای قابل ملاحظه از سوی برزیل، کانادا و قزاقستان، با کاهش تولید چین و مکزیک تقریبا جبران میشود) و قیمت زغالسنگ با ۶ درصد افزایش نسبت به ۲۰۱۶، به ۷۰ دلار به ازای هر تن برسد و قیمت گاز طبیعی نیز نسبت به سال ۲۰۱۶، حدود ۱۵ درصد افزایش یابد.
بررسی عوامل موثر بر قیمت نفت
در بخشی از این گزارش، ریسکهای پیشبینی قیمت نفت بررسی شده است که بر مبنای ریسکهای معطوف به افزایش قیمت، تقاضای قویتر و پیروی بیشتر تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک از توافق میتواند موازنه دو باره بازار را شتاب بخشد و تصمیم سیاستی اوپک به تمدید کاهش تولید میتواند به افزایش قیمت نفت و همچنین افزایش هزینههای تولید منتهی شود.
از سوی دیگر و در حوزه ریسکهای معطوف به کاهش قیمت میتوان به مواردی مانند پیروی ضعیفتر از توافق اوپک، افزایش تولید نفت لیبی و نیجریه و کاهش رشد تقاضا اشاره کرد؛ افزایش سریعتر از انتظار تولید نفت شیل هم به واسطه بهبود کارایی و افزایش سودآوری ناشی از مالیاتهای پایینتر میتواند موازنه عرضه را تحت تاثیر قرار دهد.
قیمت زغالسنگ و گاز طبیعی
در بخش دیگری از گزارش اخیر بانک جهانی، پیش بینی شده است که با توجه به اقدامهای چین برای کاهش عرضه، قیمت این حامل انرژی در سال ۲۰۱۷ به طور میانگین به ۷۰ دلار در تن (۶ درصد بالاتر از ۲۰۱۶) برسد. سیاست چین در قبال زغالسنگ، تعیین کننده اصلی قیمت این کالاست زیرا این کشور نیمی از تولید زغالسنگ دنیا را مصرف میکند و دو سوم مصرف انرژی این کشور از محل زغالسنگ تامین میشود.
در این گزارش پیش بینی شده است که قیمت گاز طبیعی در سال ۲۰۱۷ با ۱۵ درصد افزایش همراه شود. ایالات متحده به دلیل افزایش تقاضا برای مصرف ذخایر داخلی، افزایش صادرات و کاهش تولید، افزایش ۲۰ درصدی قیمت گاز را تجربه میکند و افزایشهای ملایمتری برای اروپا و ژاپن پیش بینی میشود که دلیل آن، افزایش بهای نفت است.
انتظار میرود بازارها طی چند سال آینده با وفور عرضه گاز مواجه باشند که این موضوع به دلیل افزایش ظرفیت تولید گاز طبیعی مایع شده به خصوص در ایالات متحده و استرالیاست.