روند تکامل یک تولید تلویزیونی بومی در حوزه سبک زندگی اسلامی

به گزارش خبرگزاری برنا، "خانه ما" از جمله مسابقاتی است که به صورت سریالی تولید و پخش می شود و توانسته در میان مخاطبین و به خصوص خانواده ها، جایگاه مناسبی پیدا کند. اما اینکه چگونه یک مستند مسابقه، به عنوان قالبی جدید در برنامه سازی تلویزیونی توانسته با طیف گسترده ای از مخاطبین ارتباط برقرار کند، سوالی است که با مرور دو نوبت قبلی مستند مسابقه خانه ما به آن پاسخ داده می شود.

حسام اسلامی یکی از دو کارگردان مستند مسابقه «خانه ما» ایده اولیه ساخت چنین مسابقه ای را به سابقه فعالیت مستند سازی خود و تیم سازنده مرتبط می داند و می گوید: "یک سال قبل از ساخت مسابقه «خانه ما»، مستندی در خصوص دکتر بسکی به عنوان فردی که با گیاه خواری و یک سبک زندگی جدیدی توانسته بود، بر بیماری حاد خود غلبه کند و توانایی جسمانی خود را تا سنین پیری حفظ نماید، ساختیم و مشاهده زندگی وی، نگاه جدیدی به مقوله سبک زندگی به ما داد."

وی ادامه می دهد: "شاید همین مسأله به عنوان جرقه اصلی و اولیه ساخت یک اثر تلویزیونی در حوزه سبک زندگی برای ما محسوب می شد."

در اولین نوبت از سری مستند مسابقه «خانه ما» سه خانواده تهرانی، به عنوان شرکت کننده در آن حاضر بودند. شیوه رقابت در این مسابقه، اینگونه بود که با قرار دادن مبلغی مشخص به عنوان موجودی حساب، خانواده ها می بایست با تفکر به گونه ای برای یک ماه آینده خود برنامه ریزی نمایند که کمترین خرج ممکن را داشته باشند و در کنار آن بتوانند مأموریت ها و مراحلی که در مسابقه طراحی شده است را به بهترین شیوه پشت سر بگذارند. لذا حسام اسلامی، کارگردان مستند مسابقه «خانه ما» می گوید: "آنچه که در مستند مسابقه خانه ما، اهمیت بالایی دارد داشتن انگیزه بالا در خانواده‌ها برای تغییر و همراه شدن با مسابقه است که می‌تواند سبب کسب بیشترین امتیاز در این مسابقه گردد."

اگرچه ایده این مسابقه تا حدودی ساده به نظر می رسید ولی به دلیل ورود دوربین فیلمبرداری به مدت یک ماه و ارائه تصویری صادقانه و از نزدیک از روابط یک خانواده ایرانی، توانست مخاطبین خود را پیدا کند و آنها را با محتوای مسابقه در گیر نماید. البته شیوه بدیع اهدای جایزه در این جذابیت نقش مضاعفی داشت به این صورت که هر خانواده ای بتواند مبلغ بیشتری از موجودی حساب خود را تا پایان مسابقه نگه دارد، به میزان 100 برابر آن را به عنوان جایزه دریافت می کند.

به همین دلیل حسام اسلامی، کارگردان این مستند مسابقه در مصاحبه ای می گوید: "استقبال مخاطبین از مستند مسابقه خانه ما، غیر منتظره بود. با وجود اینکه این سبک از تولید تلویزیونی قدمت چندانی در کشورمان نداشته است، گمان نمی کردیم با این حجم بالا از بازخورد های مثبت از آن مواجه شویم و همین مسأله انگیزه ای شد تا برای ساخت سری های جدید این مستند مسابقه، برنامه ریزی کنیم."

وی افزود: "با اعلام فراخوان ساخت دومین مسابقه، حدود 1000 خانواده در سایت خانه ما، ثبت نام کردند و ما بر اساس شاخص های مد نظر و مصاحبه با خانواده هایی که شاخص های برنامه سازی را داشتند، 3 خانواده را برای شرکت در مسابه نوبت دوم انتخاب کردیم."

از نکات جالب نوبت اول «خانه ما» این بود که برنده پایانی آن، با جایزه دریافتی از تیم خانه ما، توانست یک کسب و کار کوچک راه اندازی کند و تا امروز نیز آن فعالیت شغلی ادامه داشته و برای آن خانواده و چندین نفر دیگر ایجاد اشتغال کرده است.

اما مسأله ای که در تولیدات سریالی مهم و حیاتی قلمداد می شود، ادامه روند موفقیت در ساخت سری دوم این مستند مسابقه است. زیرا اکنون «خانه ما» با بینندگانی مواجه است که سری اول آن را مشاهده کرده اند و انتظار ابداعات جدید و پرهیز از تکرار را دارند و همین مسأله کار تیم سازنده را به شدت سخت می کرد. به همین دلیل سازندگان خانه ما با یک انتخاب جالب، توانستند پیش از آغاز پخش سری دوم خانه ما مخاطبین را به دیدن دوم آن حساس کنند. این انتخاب جالب، عبارت بود از انتخاب شهر اصفهان و خانواده های اصفهانی به عنوان دومین مقصد مستند مسابقه خانه ما. البته در این نوبت بر خلاف نوبت اول که خانواده های 4 نفره در مسابقه شرکت داشتند، با حضور خانواده های 5 نفره برگزار شد که همین مسأله نیز به افزایش جذابیت های مسابقه برای مخاطبینی که علاقه مند بودند توانایی های خانواده های شرکت کننده اصفهانی در صرفه جویی اقتصادی را ببینند، کمک کرد.

حسام اسلامی کارگردان این مستند، در این خصوص می گوید: "با توجه به ماهیت مسابقه «خانه ما» که بر رقابت در شیوه و سبک مصرف اقتصادی بنیان نهاده شده بود، شهر اصفهان به دلیل شهرت دیرینه اشان در مصرف مقتصدانه، می توانست جذابیت مد نظر ما برای سری دوم «خانه ما» را ایجاد کند."

وی ادامه می دهد: "البته ما فقط به انتخاب شهر اصفهان بسنده نکردیم و تلاش کردیم با استفاده از تجربه ساخت قسمت اول «خانه ما»، بازطراحی هایی نیز در مراحل مختلف مسابقه داشته باشیم. این مسأله بدین جهت اهمیت داشت که تیم سازنده توانسته بود، برای اولین بار تجربه ساخت یک مستند مسابقه در حوزه سبک زندگی ایرانی را پشت سر بگذارد و اطلاعات بسیاری از ریزه کاری های ساخت برنامه تلویزیونی در این حوزه به دست آورد."

یکی از نکات جالب توجهی که در این مستند مسابقه در نظر گرفته شده بود، اهمیت سلامتی افراد، در طول مراحل مختلف مسابقه بود. سازندگان برای اینکه هیچ کدام از خانواده ها، برای به دست آوردن جایزه مسابقه، با به خطر انداختن سلامتی خود، فشار مضاعفی به بدن خود آورند و با کاهش قابل توجه غذای مصرفی، هزینه تمام شده اشان را کم کنند با استفاده از یک پزشک خبره، به بررسی وضعیت جسمانی افراد پیش و پس از مسابقه پرداختند. با این کار، هر گروهی که به تشخیص پزشک در طول مسابقه با کاهش قابل توجه مواد غذایی، به صورت غیر منطقی کاهش وزن داده باشد، به عنوان یک امتیاز منفی در داوری نهایی لحاظ می شود و همین امر کمک کرد تا شرکت کننده ها تلاش نمایند تا سبک جدیدی از زندگی را تجربه نمایند که در خارج از زمان مسابقه نیز قابل تکرار باشد!

اما سومین سری از مستند مسابقه خانه ما که سال گذشته فیلمبرداری شد، تلاش کرد یک ایده نوآورانه دیگری را در انتخاب خانواده های شرکت کننده را استفاده کند. این ایده نوآورانه، برگزاری مسابق میان خانواده های متول و با وضعیت اقتصادی بالای شهر تهران بود.

حال باید دید در سری سوم مستند مسابقه «خانه ما» که از جمعه 16 تیر ماه، از شبکه نسیم پخش خواهد شد، سازندگان آن چه ابداعات جدیدی برای افزایش جذابیت فراهم آورده اند و چگونه تلاش دارند مخاطبین قبلی خود را حفظ و به تعداد آنها بیافزایند.