برجام پیمان مودت نیست/ تحریم های آمریکا ادامه دشمنی های آنهاست/ پرتاب ماهواره ای یک بحث علمی است

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا٬ سیدعباس عراقچی در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» گفت: قانون جدیدی که کنگره آمریکا تصویب کرده است یک اقدام خیلی مشخص و روشن و اقدام دشمنانه و خصمانه علیه جمهوری اسلامی ایران است و از جهت اینکه ادامه دشمنی های آمریکاست و چیز جدیدی نیست.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرد: این اقدام آمریکا قانون جدیدی به شمار می‌آید اما موضوع جدیدی نیست و ادامه دشمنی های آمریکاست کما اینکه مقابله ما با سیاست سلطه خصمانه آمریکا هم ادامه داشته و خواهد داشت و این روندی بوده است که بعد از انقلاب آن را انجام می دادیم و آنها هم دشمنی را رها نکرده اند.

وی یادآور شد: همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند دشمنی آنها با اصل جمهوری اسلامی است و قرار نیست این دشمنی کاهش یابد. برجام کارش این نبوده دشمنی ایران و آمریکا را کاهش دهد.

عراقچی خاطرنشان کرد: برخی موافقین و منتقدین اشتباهی که دارند این است که برجام را پیمان مودت بین ایران و آمریکا می دانند و تصور می کنند برجام قرار بود بین ایران و آمریکا پیمان مودت ایجاد کند و می گویند چرا تحریم و خصومت جدیدی از سوی آمریکا علیه ایران اعمال می شود.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام افزود: برجام اصلا چنین قصد و نظری نداشت و قرار بود برنامه هسته ای بین ایران و شش کشور اتحادیه اروپا و شورای امنیت از طرف جامعه بین الملل مدیریت شود و کسی نباید توقع داشته باشد دشمنی آمریکا کاهش یابد.

وی تصریح کرد: بنابر این یک حرکت دشمنانه علیه ایران صورت گرفته است و واکنش ما هم در مقابل این حرکت با قاطعیت و متناسب با آن خواهد بود.

عراقچی اضافه کرد: ما 38 سال هست که در مقابل آمریکا و سیاست های سلطه طلبانه آنها ایستادگی کردیم و همین ایستادگی رمز قدرت جمهوری اسلامی است. تا وقتی آمریکا یک نظام سلطه گر است و تا وقتی جمهوری اسلامی هم با همه آرمانهایش و ارزشهایش وجود دارد،‌ تقابل بین این دو هم وجود خواهد داشت و کسی انتظار نداشته باشد دشمنی ایران و آمریکا با برجام یا هر چیز دیگری کاهش یابد.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه کاری که آمریکا به واسطه کنگره انجام داد یک حرکت خصمانه بود، اظهار کرد: علتی که آنها می گویند این است که در اثر برجام، جمهوری اسلامی ایران قدرتمندتر و سیاستش در منطقه تهاجمی تر شده است و رفتارش نسبت به آمریکا تغییری پیدا نکرده و فکر می‌کنند باید این وضعیت عوض شود.

وی با تاکید براینکه آمریکایی ها خواهان به عقب راندن ایران هستند، ادامه داد: ایران با برجام قدرتمند شد، وجهه خودش را در عرصه بین الملل بازسازی کرده و توان اقتصادی خود را افزایش داد، ضمن اینکه از تحریم ها خلاصی پیدا کرد، پرونده پی ام دی بسته شده، فروش نفت آن بالا رفته، ناوگان کشتیرانی آن به راه افتاد، صنعت هوایی بازسازی شد، تورم یک رقمی شده و رشد اقتصادی اش از منفی شش به مثبت 6 تا 10 درصد رسیده است.

عراقچی اضافه کرد: ایران روز به روز قدرتمندتر می شود و می تواند در منطقه از متحدین خودش حمایت کرده و در این راستا پیروزی هایی هم داشته است. به دولت سوریه کمک کرد تا حلب آزاد شود و در سویی دیگر به کمک عراق شتافت تا موصل آزاد شود. ایران در منطقه با تروریسم مبارزه می کند واز این جهت حرفی برای گفتن دارد چرا که توان دفاعی اش بالا رفته است.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت: آمریکایی ها معتقدند موشک های ایران از مرحله تست گذشته و الان این کشور عملیات موشکی انجام می دهد و از یک امنیتی ثبات کامل هم برخوردار است، ضمن اینکه اقتصادش را خود بازسازی می کند و لذا می‌گویند این ایران را باید به عقب راند و به همین منظور باید برجام از بین برود، حرفی که ترامپ از اول زده است.

وی در پاسخ به این سوال که منظورتان از عکس العمل مناسب چیست، گفت: ترامپ و آمریکا به دنبال کنار گذاشتن برجام هستند به خاطر منافعی که برای ایران دارد ولی تلاش می کنند هزینه از بین رفتن برجام را به گردن ایران بیاندازند.

عراقچی با بیان اینکه آمریکایی ها تلاش دارند تا شرایط را به گونه ای طراحی کنند که ایران به مرحله احساسی و عصبانیت برسد، خاطر نشان کرد: سیاست آنها به گونه ای است که ایران را عصبانی کنند تا احساسی عمل کند و یا اینکه منافع برجام برای ایران آنقدر کاهش می دهند که از این توافق خارج شود.

معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: آنچه بر آن تاکید داریم جمهوری اسلامی ایران تا زمانی پایبند برجام خواهد بود که برایش منافع داشته باشد و هروقت منافع برجام کمتر از هزینه‌هایش باشد لحظه ای تردید نخواهیم کرد که از برجام خارج شویم و به این اقدامات واکنش نشان خواهیم داد ولی مسلما واکنش ما هوشمندانه و حساب شده خواهد بود. به طور قطع در زمین ترامپ بازی نخواهیم کرد و اقدامی نخواهیم کرد که منافع برجام را کاهش دهیم.

معاون وزیرامور خارجه درباره نقض برجام خاطر نشان کرد: برجام دو نوع نقض را شناسایی کرده، یک عدم اجرا و دیگری عدم اجرای اساسی است. طبیعی است که عدم اجرا ممکن است در هر شرایطی اتفاق بیفتد ولی اینقدر جدی نباشد که کشورها بخواهند از برجام خارج شوند یا تعهداشان را زیر پا بگذارند. برای مثال ممکن است محدویت 3.67 درصد را داریم که اگر این بشود 3.68 درصد، نقض شده ولی فاحش نیست.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به این سوال که آیا اقدام اخیر کنگره آمریکا نقض است یا نقض فاحش؟ گفت: اینکه آیا نقض انجام شده یا نقض فاحش، تشخیص آن به عهده هیات نظارت است. ما به عنوان وزارت خارجه و مجری برجام گزارش می‌دهیم که از نظر ما این نقض‌های صورت گرفته فاحش هست یا نه، تصمیم گیری برعهده هیات نظارت بر اجرای برجام است و اینکه چه واکنشی نشان داده شود نیز برعهده هیات نظارت است.

وی در پاسخ به این سوال که چه چیزی کمیسیون را به این نتیجه می رساند که نقض، نقض فاحش است یا نه، گفت: رییس جمهوری آمریکا طبق برجام موظف است که تحریم ها را متوقف کند و اختیار رییس جمهور آمریکا ساقط کردن تحریم‌های کنگره است. آمریکا براساس برجام متعهد شده است که تحریم های کنگره را متوقف کند و طبق قانون آن ادامه دهد و اگر آمریکا این کار را نکند تحریم برمی گردد که از نظر ما بازگشت هر تحریمی نقض فاحش است.

عراقچی ادامه داد: رییس جمهوری آمریکا در زمان اوباما نیز هربار این کار (تمدید تعلیق تحریم های هسته ای ایران) را انجام می داد. ترامپ در طول شش ماهه ریاست جمهوری خود نیز دوبار این کار را انجام داد و هر دوبار به تعهد خودش عمل کرد و ویوها را تمدید کرده است. بنابراین تحریم هایی که براثر برجام برداشته شده اگر هرکدام برگردد از نظر ما نقض فاحش است.

وی با بیان اینکه چنانچه آمریکا حرکتی را انجام دهد که از نظر ما نقض حسن نیت باشد ما چگونه باید با آن برخورد کنیم گفت: این موضوع شرایطی دارد که هیات نظارت باید در مورد آن تصمیم بگیرد.

عراقچی سپس در این خصوص که مجموع تحریم های جدید آمریکا با توجه به شرایط نه گانه رهبر معظم انقلاب درمورد برجام، می تواند نقض فاحش را شامل می شود؟ اظهار داشت: چند نکته در سوال شما بود یکی این که آیا این مجموعه تحریم ها که به تعبیر مادر تحریم ها از آن یاد می شود؛ جمع همه تحریم های غیر هسته ای موجود است یعنی تحریم ها مربوط به حقوق بشر، موشکی و تسلیحات و تروریسم است که باید گفت، این تحریم ها همین اکنون هم وجود دارند.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: این تحریم ها را قانون موجود در یکجا تجمیع و البته قوی تر کرده و دست رییس جمهوری آمریکا را برای اعمالش بازتر کرده است. ولی این قانونی که به اصطلاح می گویند مادر تحریم‌ها قادر نشده است که تحریم های مثلا نفتی، کشتیرانی، هواپیمایی و یا بیمه ای را دوباره برگرداند.

وی با اشاره به برخی تحریم ها از جمله تحریم بیمه و نوع نگرش شرکت ها به آن مهم است گفت : این که در آینده ممکن است تعداد کسانی که وارد شوند به گونه ای باشد که منافع ما را از برجام کاهش دهد درست است ولی ما هنوز به آن نقطه نرسیدیم.

عراقچی در ادامه تصریح کرد: در صورتی که منافع جمهوری اسلامی از رفع تحریم ها در برجام کاهش یابد و نقض برجام باشد ایران با آن مقابله خواهد کرد و مجلس شورای اسلامی نیز پیش نویسی را تهیه کرده و امروز کلیت آن در کمیسیون امنیت ملی تصویب شد که در راستاای مقابله با اقدام خصمانه آمریکا مقابله است.

معاون وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه به انحا مختلف مقامات و شرکت های ایران را تحریم کنند افزود: با اقدامات نقطه به نقطه قصد اعمال بیشتر تحریم ها علیه افراد و شرکت های حقیقی و حقوقی افزایش پیدا کند و منافع کشور را با مشکل مواجه نماید در خروج از برجام تردید نخواهیم کرد اما تا رسیدن به ان نقطه فاصله زیادی داریم.

عراقچی ادامه داد: با جوی که آمریکا بوجود آورده و شرایطی که اروپایی ها در آن قرار دارند کار را به جایی رساندهاند که شرکت توتال با ایران قرار داد پنچ میلیارد دلاری امضا کرده و آنها حاضر نیستند به شرایط و فضای ایجاد شده از سوی امریکا تن در دهند.

وی افزود: توتال زمانی این قرارداد را امضا کرد که چندی روزی به نوبت تمدید بعدی ویورها توسط ترامپ باقی مانده بود یعنی پیامی که توتال و اروپایی ها به رئیس جمهوری آمریکا دادند این بود که قصد همکاری با ایران را دارند و تمدید یا عدم تمدید ویورها برای آنها اهمیت نداشته و اروپا همکاری خود را با جمهوری اسلامی ادامه خواهند داد.

عراقچی در ادامه با اشاره به این سخن باب کروکر (از سناتورهای جمهوریخواه آمریکا) که سعی داریم حامیان اروپایی خود را متقاعد سازیم تا ایران را وادار به خروج از برجام کنیم، گفت: اروپا از برجام حمایت می کند و پشت سر آن برخلاف آمریکا ایستاده است. اما همان که گفتم برجام پیوند مودت بین ایران و آمریکا نیست، پیمان مودت بین ایران و اروپا هم نیست.

وی افزود: ما با اروپایی ها در موضوعات مختلف همچنان اختلاف داریم. در برنامه موشکی ایران، در سیاست های منطقه‌ای، نسبت به فلسطین و رژیم صهیونیستی، در موضوع حقوق بشر با اروپایی ها اختلاف داریم. ما با اروپایی ها در مورد موضوع های مختلف، اختلافات نظرهای عمیق داریم. ولی در موضوع برجام اروپا حمایت می کند و مخالف از بین رفتن برجام است.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه به چند دلیل ترامپ و کنگره آمریکا نتوانسته به برجام را دست بزند، خاطر نشان کرد: یکی اینکه اروپایی ها محکم ایستاده اند، دوم این که قطعنامه شورای امنیت پشت سر برجام است برخلاف معاهده پاریس و توافق کوبا که ترامپ خیلی راحت آنها را کنار گذاشت و سوم ایران هیچ بهانه ای دستشان نداده است. اینها دلایلی است که آمریکا نتوانسته تغییری به برجام دهد. گزارشات آژانس یکی بعد از دیگری پایبندی ایران به برجام را تایید می کند.

عراقچی اضافه کرد: بنابراین در قضیه برجام اروپایی ها ایستاده اند ضمن اینکه قضیه موشکی کاملا جدا است. هرچند اروپایی ها نسبت به برنامه موشکی ایران اعتراض دارند و مواضع خودشان را دارند و از ما می خواهند این کار را نکنیم اما ما به طور قطع در مسایلی که به امنیت ملی و دفاعی مربوط می شود از هیچ کسی اجازه نمی گیریم و آنچه که به صلاح امنیت کشور باشد انجام خواهیم داد.

وی افزود: آزمایشات موشکی به موقع خودش انجام شده است حتی حمله موشکی انجام شد و بحث ماهواره‌بر کاملا حرکت علمی بود و احساس غرور می کنم وقتی این پیشرفت ها را می بینم.

عراقچی با بیان اینکه یکی از موفقیت برجام این بوده که توانسته بحث موشکی ما را از بحث هسته‌ای کاملا جدا کند، گفت: قبل از برجام آمریکایی ها و اروپایی ها بحث موشکی را با بحث هسته‌ای گره زده بودند و در یک قطعنامه برده بودند که برجام این گره را باز کرد.

وی افزود: نقض برجام با نقض قطعنامه دو مقوله جدا از هم هستند. ضمن اینکه بحث موشکی در قطعنامه 2231 کاملا با قطعنامه 1929 زمین تا آسمان فرق کرده است. دیگر حالت الزام آور برای ایران ندارد و از ایران دعوت می کند که موشک های بالستیک کار نکند.

عراقچی با اشاره به اینکه ایران نقض برجام نکرده است تصریح کرد: در قطعنامه از ایران فقط دعوت می کند که روی موشک های بالستیک کار نکند آن هم موشک های بالستیکی که کلاهک هسته ای حمل کنند که هیچ کدام از موشک های جمهوری اسلاکی ایران برای این منظور طراحی نشدند.

وی افزود: بیانیه تروایکا مطلبی تحت عنوان نقض برجام را مطرح نکرده و اعلام کرده که عمکرد ایران با قطعنامه 2231 ناسازگار است، من نمی دانم بعضی از رسانه ها طور دیگر ترجمه کرده اند، کلمه ای که به کار برده شده است 'این کانسیستن' می گوید این کاری که ایران کرده است نمی گوید نقض برجام اتفاق افتاده است ناسازگار و ناهمخوان با قطعنامه است.

عراقچی با بیان اینکه پس از توافق برجام ایران چندین بار آزمایش موشکی کرده است اظهار کرد: آمریکایی ها این موضوع را بارها در شورای امنیت مطرح کردند و سعی داشتند آزمایشهای ایران را نقض قطعنامه اعلام کنند اما هیچگاه موفق نشدند یک بیانیه مطبوعاتی علیه ایران از شورای امنیت بگیرند.

وی ادامه داد: اعضای شورا در برابر آنها ایستادگی کرده و اعلام کردند که هیچ نقضی اتفاق نیفتاده است. بند قطعنامه 2231 مربوط به برنامه موشکی ایران می شود که الزام آور نیست و فقط از ایران دعوت به عدم آزمایش موشکی کرده است.

عراقچی گفت : موشک های ایران موشک هایی نیست که برای کلاهک های هسته ای طراحی شده باشند. بنابراین ما در قضیه موشکی کاملا جلو هستیم. البته جواب بیانیه تروییکا را سخنگوی وزارت خارجه داده است.

معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد : ما بارها گفتیم و مجدد تاکید می کنیم به هیچ کس اجازه دخالت در مسایل امنیت ملی را نمی دهیم. موشک های ما عامل اقتدار ایران است و ما به هیچ وجه آنها را از دست نخواهیم داد. طبق برنامه توان موشکی ایران را حتما افزایش خواهیم داد.

عراقچی در ادامه به شروط نه گانه رهبری در بحث برجام اشاره کرد و گفت: از شروط نه گانه رهبری به برجام که شروط بسیار مهمی است، تعدادی از آنها مربوط می شدند به قبل از اجرایی شدند برجام یعنی باید این شروط محقق می شدند تا اجازه اجرایی شدند برجام داده شود. مثل اینکه فرض کنید که برای اراک یک قرارداد محکم باشد. برای تبادل مواد غنی شده با کیک زرد حتما تمهیداتی اندیشیده شود که تدریجی باشد. یکسری از اینها قبل از اجرایی شدند برجام بود و یکسری مربوط به بعد از اجرایی شدن برجام بود که باید اجرایی شود.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام ادامه داد: یکی از مهمترین بندی که شما گفتید همین عبارتی بود که رهبر معظم انقلاب فرمودند و برای ما لازم اطاعت است و اینکه وضع هرگونه تحریم جدید به هر بهانه ای، از نظر ما نقض برجام به حساب خواهد آمد. چیزی که تا الان و در این قانون جدید اتفاق می افتد هیچ موضوع تحریم جدیدی تا الان هم اضافه نشده است که به عنوان مثال بگویند دوباره نفت ایران تحریم شود، ولی اشخاص وارد لیست می شوند.

وی ادامه داد: در این قانون جدید می گوید به دلیل مثلا حمایت عراقچی از برنامه موشکی ایران وارد لیست تحریم می شود یعنی ویزای آمریکا به آن نمی دهند و یا اگر املاکی در آمریکا داشته باشد بلوکه یا بعدا مصادره می شود. این مجازاتی است که برای افراد در این جا نظر گرفته شده است. این قانون جدید واقعا شخص محور است یعنی اشخاص را به لیست اضافه می کند موضوع تحریمی جدیدی را وضع نمی کند. آیا این که اضافه شدن اشخاص به لیست تحریم ها آیا این هم وضع تحریم است همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند این را به هیات نظارت برجام گزارش دادیم که آنها هستند که تصمیم می گیرند که اضافه شدند افراد به لیست تحریم ها نوعی وضع تحریم جدید به حساب می آید یا نه ؟ که آنجا بحث شده است و تا الان چنین برداشتی نداشتند.

عراقچی در ادامه در پاسخ به این پرسش که چرا آمریکا به طور مشخص و علنی سپاه را مورد تحریم قرار می دهد، اظهار داشت: سپاه مظهر اقتدار و قدرت ایران است و تردیدی نیست که هرچه داریم از جمله امنیت و آرامش، مدیون همه نیروهای مسلح و به خصوص سپاه است که در همه عرصه‌ها ناظر و حاضر بودند، و از زمان جنگ تا کنون ایثار و فداکاری کردند. بنده اگر افتخاری برای خودم درطول زندگی قایل باشم برای سالهایی است که در سپاه خدمت کردم.

وی ادامه داد: سپاه موجودیتی است که همه به آن افتخار می کنیم و از آن حمایت می کنیم و هیچ سیاستی در ایران نخواهد بود که منجر به تضعیف سپاه باشد و همه ما در جهت تقویت سپاه کار خواهیم کرد. دشمنان هم می دانند آنچه که این انقلاب و جمهوری اسلامی را نگه داشته و امنیت ما را حفظ کرده و آنچه که توطئه دشمنان را خنثی و با ترفندهای دشمنان مقابله می کند، سپاه و بسیج هستند بنابراین طبیعی است که نوک حملات را به سمت سپاه سوق دهند و بخواهند سپاه را تضعیف کنند، چیزی که آرزویش را به گور خواهند برد.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان اضافه کرد: در طول 38 ساله گذشته سپاه با حمایت های رهبری و پشتیبانی مردم روز به روز قویتر شده است. سپاه الان در نوک حمله مقابله با تروریسم تکفیری و داعش است و به مرحله ای رسیده که به سوریه و عراق مشورت های نظامی می دهد که شاهد موفقیت های ارتش سوریه و عراق هستیم. خیلی طبیعی است که دشمنان ما به خصوص آمریکا جهت حملات را به سمت سپاه قرار دهند و حتما اینها باعث قویتر شدن سپاه و حمایت های بیشتر مردم از سپاه خواهد شد.

وی در ادامه یادآور شد: این دشمنی با سپاه به تازگی بوجود نیامده بلکه سالها است که سراغ سپاه رفته اند. از دید آمریکا سپاه همین الان هم تحریم است. سپاه چه زمانی از تحریم ها و دشمنی های آمریکا به دور بوده است که الان بخواهد اضافه شود. اتفاقا همین تحریم ها و دشمنی ها بوده که سپاه را قدرتمند و متکی به خود کرده است.

عراقچی سپس تصریح کرد: می خواهم این را تاکید کنم که هیچ چیزی دشمنی آمریکا را نسبت به ما و سپاه و این مردم کاهش نخواهد داد. تکرار می کنم برجام هم قرار نبود این کار را بکند و نخواهد کرد و اتفاقا بعضی از دوستان می گفتند چرا آمریکا سپاه را تحریم کرد؟ من به آنها می گفتم اگر سپاه را تحریم نکرده بود اگر این دشمنی ها را نکرده بود شما باید می آمدید به من اعتراض می کردید که عراقچی شما در برجام چکار کردید که آمریکایی ها با ما دوست شدند. بنابراین این تحریم ها نشان می دهد که هیچ چیزی پشت صحنه نبود ما فقط در موضوع هسته ای مذاکره کردیم. فقط تحریم های مرتبط با هسته ای برداشته شده است. دشمنی آمریکا سرجایش است و دشمنی ما هم با نظام سلطه سرجایش قرار دارد.

عراقچی همچنان در پاسخ به این پرسش که از جمله بحث های منتقدان این است که ما واکنش‌های کلامی داریم ولی واکنش عملی نداریم؛ یا اینکه ما به هر طریق دنبال حفظ برجام هستیم و این باعث می شود که حلقه تحریم ها را تنگ تر کنند؟ گفت: این برای من کمی عجیب است که فکر کنند ما به هر قیمتی برجام را حفظ می کنیم بنابراین این یک سیگنالی برای طرف مقابل است که هرکاری می خواهد انجام دهند. این اصلا منطقی نیست.

وی افزود: به برجام چه وابستگی داریم که به هر قیمتی آن را حفظ کنیم. برجام باید برای کشور منافعی را بدنبال داشته است و تا زمانی برجام را حفظ می کنیم که این منافع ادامه داشته باشد و این را ما در جریان جلسات کمیسیون مشترک در هرجا که با اروپاییها داشتیم یا در مذاکرات دوجانبه در حاشیه جلسه کمیسیون مشترک با آمریکا مطرح کردیم که اگر جمهوری اسلامی ایران از منافع برجام نتواند بهره‌ مند شود یک لحظه هم در برجام باقی نخواهد ماند و این کاملا روشن است.

عراقچی اضافه کرد: این که دوستان می گویند شما پیام می دهید؟ چه پیامی و نکته ای ممکن است منتقل شود. این یک امر کاملا بدیهی است. به برجام تا وقتی متعهد هستیم که منافع ما در برجام تامین شود.

وی در پاسخ به این پرسش که این تحریم ها هنوز منافع ما را به خطرنیانداخته است؟ گفت: منافع ما را به خطر انداخته است ولی آن گشایش‌ها و دستاوردهایی که برجام داشته هنوز سرجایش است. هنوز کشور از آن بهره مند می شود.

از عراقچی سئوال شد که این موضوع نظر شما است یا نظرکمیته نظارت برجام است؟ که وی پاسخ داد: نظر بنده است ولی تصمیم گیر بنده نیستم. تصمیم گیر حتی فراتر از هیات نظارت بر برجام است. مدیریت عالی کشور است که تصمیم می گیرد که آیا برجام هنوز منافعش برای کشورغلبه بر مضرش دارد یا برعکس. طبیعی است که هرزمانی برعکس شود و مضرات و هزینه هایش بیشتر برای کشور باشد هیچ کسی تصمیم نمی گیرد که در برجام بماند این یک نکته.

وی افزود: دوم اینکه می گویند برخوردهای کلامی می شود با نقض برجام ؛ این هم من را متعجب می کند، چرا تنها ابزار مقابله جمهوری اسلامی با آمریکا را فقط در برجام می بینند. جمهوری اسلامی ایران خیلی قدرتمند است. جمهوری اسلامی ایران طیف وسیعی از ابزارها را برای مقابله با امریکا دارد و در عمل به کار گرفته است که نمی خواهم مصادیقش را نام ببرم. خود آمریکایی ها جواب ما را در عرصه های مختلف دیدند. اینکه توقع داشته باشد که اگر آمریکا هر نقضی کرد ما هم بیاییم برجام را پاره کنیم یعنی بخودمان صدمه بزنیم و منافعی را که الان داریم را از بین ببریم چون می خواهیم به آمریکا صدمه بزنیم این یک نوع خودزنی است.

عراقچی ادامه داد: هر زمانی که لازم باشد این سناریو را هم داریم. هر زمانی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند و نقض فاحش صورت گرفته باشد و منافع ما تامین نشود، ما برنامه خودمان را آماده کرده ایم. مجلس دستور داده است و در هیات نظارت هم برنامه بازگشت سریع و اقدام به مرحله غنی سازی پیش بینی شده است. ما کاملا هوشمندانه تصمیم می گیریم و در زمینه دشمن بازی نخواهیم کرد. ما خودزنی نخواهیم کرد. ما جواب دشمن را با استفاده از سایر ابزارهایی که داریم و در سایر میدان ها می دهیم.

وی افزود: چرا آمریکا می آید این چنین قانونی را با این همه مشکلات علیه ایران اعمال می کند. چرا دشمنی می کند؟ چون جمهوری اسلامی قدرتمند شده است. اگر کشور ضعیفی بود که توان کاری نداشت احتیاج به این کارها و تحریم ها و دشمنی ها نداشت. جمهوری اسلامی ایران قدرتمند شده است و ما مولفه های قدرت خود را حفظ کرده و خواهیم کرد و این که آمریکا و کنگره در این شکل وسیع بسیج می شوند قانون می گذارند ما را تحریم کنند به این دلیل است که ایران در سطح منطقه و بین الملل قدرتمند است و با برجام قدرتمندتر شده است.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان سپس اظهار داشت: اوایل سال 2017 میلادی یک موسسه آمریکایی هشت قدرت برتر دنیا را معرفی کرد که ایران هفتمین رتبه را به خود اختصاص داد. چه شده است که ایران از دید آن موسسه در بین هشت قدرت قرار گرفته است و دنیا بر قدرت ایران اذعان می کند.

عراقچی افزود: این موسسه در گزارش خود مولفه‌های قدرت ایران را توانمندی دفاعی، قدرت مردمی و مشارکت بالای آنها و سپس برجام معرفی می کند و با برجام نقاط ضعف اقتصادی خود را جبران می کند و مشروعیت مضاعفی پیدا کرده و چهره خود را بازسازی کرده و توانمند شده است و همین موضوع دشمنی آمریکا را نسبت به ایران بیشتر می کند. آنها احساس می کنند ایران با برجام قدرتمند شده است لذا می خواهند به قول خودش جمهوری اسلامی را به عقب برگردانند.

وی سپس در پاسخ به این پرسش که ایران از چه ابزاری می تواند استفاده کند تا آمریکایی ها را به تعهداتش در برجام پایبند سازد، گفت: این بحثی است که مدتها در کانال ها و سایت ها می چرخد و ما جواب می دهیم و دوباره پس از مدتی اعلم می شود. قضیه خیلی روشن است. مکانیزم حل اختلاف در برجام پارگراف های 36 و37 است. آن پارگرافی که می گوید اگر ایران برود شکایت کند و دوستان به آن استناد می کنند مربوط به پاراگراف 37 است در حالی که این پاراگراف برای طرف مقابل است در حالی که پارگراف مربوط به ایران، پاراگراف 36 است.

عراقچی افزود: یکی از بحث هایی که ما در زمان مذاکرات داشتیم و در سطوح عالی هم روی آن بحث شد، این بود که اگر ما با طرف مقابل اختلاف پیدا کردیم و کشورهای طرف مقابل به تعهداتشان عمل نکردند، به کجا برای حل اختلاف مراجعه کنیم. بحث جدی است که در هر قراردادی مرجعی برای حل اختلاف تعیین می کنند. بین ما و کشورهای 1+5 چه کسی باید قضاوت و دعوا را حل و فصل کند، به کجا مراجعه کنیم. به شورای امنیت مراجعه کنیم. شورای امنیت که خودشان هستند. به دادگاه لاهه مراجعه کنیم. دادگاه لاهه نیز دو سال طول می کشید فقط برای خودش تشخیص صلاحیت بدهد که آیا صلاحیت دارد به این دعوا رسیدگی کند یا خیر.

وی اضافه کرد: هیچ جایی نیست. این بحث ها زمان مذاکرات صورت گرفت. بنابراین به کجا باید مراجعه کنیم، آنچه تصمیم گیری شد این بود که باید برجام به گونه ای چیده شود که اگر طرف مقابل به تعهدات خودش عمل نکرد بتوانیم برگردیم و برنامه هسته ای خودمان را از سر بگیریم. تنها ضامن برای این که طرف مقابل تعهدات خودش را انجام دهد توانایی ما برای بازگشت به برنامه هسته ای و برنامه غنی سازی خودمان است و این توانایی کاملا حفظ شده و در برجام هم پیش بینی شده است.

عراقچی سپس افزود: در ماده 36 آمده یکی از اعضای برجام مثلا ایران، اگر به این نتیجه برسد که طرف مقابل به تعهدات خودش عمل نکرده است به کمیسیون مشترک می رود و اگر در آنجا نتیجه گرفت و قضیه حل و فصل شد که تمام، ولی اگر حل و فصل نشد و ایران همچنان احساس کند که طرف مقابل تعهداتش را انجام نمی دهد درخواست کمیسیون مشترک در سطح وزرای امورخارجه می کند و اگر در جلسه کمیسیون مشترک در سطح وزرا هم نتوانست نتیجه بگیرد آن موقع می‌تواند این را مبنایی برای نقض فاحش تعهدات طرف مقابل تلقی کند و تعهدات خودش را به صورت کلی و جزیی متوقف کند و اختیارش هم دست خودش است. بنابراین ما به جایی شکایت نمی کنیم اگر به این نتیجه برسیم که طرف مقابل نقض فاحش کرده است ما تعهدات خودمان را متوقف می کنیم.

وی همچنین در خصوص اینکه چرا عهدشکنی ها و رفتارهای خصمانه آمریکا در نشت اخیر وین اصلا بازتاب نداشت، گفت: در کمیسیون مشترک این بحث ها را کامل انجام دادیم و خیلی روشن دلایل خودمان برای نقض سه پاراگراف برجام را اعلام کردیم البته بحث هایی در کمیسیون مشترک شد. بعضی کشورها با ما اتفاق نظر کامل داشتند و برخی نیز تردیدهایی را مطرح کردند ولی مهم نتیجه کمیسیون مشترک است که در بیانیه مطبوعاتی خانم اشمیت به عنوان هماهنگ کننده برجام آمده است که کمیسیون مشترک از تمام اعضا خواست به تمام مفاد برجام با حسن نیت و در فضای سازنده پایبند باشند.

عراقچی در پاسخ به این پرسش که چرا در این بیانیه به طور مستقیم به آمریکا اشاره نشده است، افزود: ولی روشن است که منظور کمیسیون مشترک به آمریکا است که به تعهدات خودش عمل نکرده و خواستار این شد که آمریکا تمام تعهداتش را انجام دهد.

عراقچی با بیان اینکه ما از نتیجه کمیسیون مشترک قانع نشدیم، گفت: به آنها گفتیم نتیجه را به کشور گزارش می دهیم و هیات نظارت تصمیم خواهد گرفت و ما منتظر تصمیم هیات نظارت هستیم که آیا برویم برای مرحله بعدی و کمیسیون مشترک در سطح وزارت خارجه را درخواست بدهیم یا اینکه اقدام دیگری را هیات نظارت ترجیح می دهد.

وی گفت: منتظرتصمیم گیری توسط هیات نظارت هستیم ولی گزارش کامل را به هیات نظارت ارایه کردیم و هیات نظارت همین روزها قرار است جلسه داشته باشد.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام همچنین درباره بازگشت پذیری به شرایط قبل از برجام اضافه کرد: زمان برگشت به نقطه قبل از برجام و نقاطی بسیار فراتر از قبل آن ، طبق برنامه ای هست که مجلس در قانون اقدام متناسب و متقابل دولت از ما خواسته و مجلس تصویب کرده است. وی ادامه داد: سازمان انرژی اتمی هم برنامه ریزی کرده و این برنامه برای بازگشت سریع در هیات نظارت مطرح شده و در آنجا تصویب شده است. سناریوی ما کاملا آماده است برای اینکه چگونه به سرعت برگردیم به نقطه ای که بودیم و حتی فراتر از نقطه ای که قرار داشتیم.

عراقچی با تاکید براینکه ما وقتی سراغ این سناریوها می رویم که واقعا از منافع برجام در رفع تحریم ها برای ما از هزینه هایش بیشتر شده باشد، گفت: در حال حاضر برجام کارهایی که باید برای ایران می کرده را انجام داده و آنچه از برجام انتظار داشتیم در رفع تحریم ها تا الان انجام شده است.

معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: مثلا برجام قرار بوده موانع فروش نفت ایران را بردارد این موانع برداشته شده و فروش نفت ما به وضعیت قبل از تحریم ها و حتی بیشتر برگشته است. اینکه فروش نفت ما افزایش یافته و به 2.5 میلیون یا سه میلیون بشکه رسیده جزو عملکرد وزارت نفت است.

وی گفت: برجام قرار بوده مانع سرمایه گذاری خارجی در نفت ایران را بردارد که برداشته و نمونه آن توتال با ایران قرارداد سرمایه گذاری را امضا کرد. اینکه این قرارداد خوب است یا بد و سایر مسایل مربوط به آن، به برجام ارتباط ندارد بلکه سیاست هایی است که خودمان باید درباره آن بحث کنیم.

عراقچی خاطرنشان کرد:برجام قرار بوده مانع خرید کشتی توسط ایران را بردارد که برداشته و ما ساخت 10 فروند کشتی را به کره جنوبی سفارش دادیم. برجام قرار بوده مانع خرید هواپیما را بردارد، بیمه نفتکش‌های ما را تامین کند، الان همه کشتی ها و نفتکش های ما در تمام بنادر دنیا غیر از بنادر رژیم صهیونیستی و آمریکا می روند، همه پرچم حمل می کنند و کلاس بین المللی دارند.

وی با تاکید بر اینکه درحمل و نقل و انرژی وضعیت کشور به قبل از تحریم ها برگشته است، گفت: در حوزه مالی و بانکی هنوز وضعیت عادی نشده است که آن هم به دلایلی غیر از برجام ارتباط دارد.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام خاطرنشان کرد:ما در حوزه بانکی و مالی مشکلات تحریم های اولیه آمریکا، تحریم ناشی از اف ای تی اف ،پولشویی و ضعف های ساختاری را داریم .

معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: گشایش هایی در کشور داریم البته شاید سرعت به میزانی که مردم انتظار داشتند نبوده و شاید هنوز نتایج آن در زندگی روزمره مردم بروز نکرده است. این را قبول دارم ولی وظیفه برجام این بوده که موانع را از سر اقتصاد ایران بردارد و این وظیفه را انجام داده است.

عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا آمریکایی ها خواهان بازرسی از برخی تاسیسات نظامی ایران شده اند یا خیر، گفت:هنوز چنین درخواستی از ما نشده است. فردی در آمریکا این پیشنهاد را کرده بود که ما باید آژانس را مجبور بکنیم که از ایران دسترسی به اماکن نظامی را بخواهد تا ایران دسترسی را ندهد و ایران به نقض برجام متهم شود.

وی در پاسخ به این سوال که اگر آمریکایی ها این کار را کردند چه می شود،گفت:در مورد آن تصمیم می گیریم.این نگرانی خیلی ها بود که اگر ما پروتکل الحاقی را اجرا کنیم دسترسی آژانس به سایتهای نظامی چه خواهد شد. الان یک سال و نیم هست که برجام اجرا می شود و هنوز آژانس از ما درخواست بازرسی دسترسی به سایتهای نظلمی را نکرده است.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه اگرهم آژانس چنین درخواستی بکند قاعده ای دارد، گفت: مکانیسمی برای این کار در برجام روشن شده و این طور نیست که بگوید می خواهم سایت نظامی را ببینم ما هم بگوییم بفرمایید، اصلا این طور نیست. باید دلایل و مدارک بیاورد که چرا فکر می‌کند کارغیرقانونی انجام می شود و ما توضیح خواهیم داد خیلی مراحل دارد که به دسترسی نظامی برسد یا نرسد ما هم گفتیم ملاحظات خود را داریم و این طور نیست که اجازه دسترسی را به آژانس بدهیم.

عراقچی خاطرنشان کرد: اینکه این موضوع را مطرح می کنند که خوب است از این ابزار استفاده کنیم به این دلیل هست که نتوانستند شکست برجام را گردن ایران بیندازند.

وی گفت: وزیر خارجه آمریکا هر سه ماه یک بار موظف است پای بندی ایران به برجام را به کنگره اعلام کند مثل ما که موظفیم از نحوه اجرای برجام هر سه ماه یک بار به کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی گزارش بدهیم. زمان اوباما این کار انجام شد و در زمان ترامپ در مرتبه اول هیچ نقطه ضعفی از ایران نتوانستند پیدا کنند و آقای تیلرسون نامه نوشت و تایید کرد.

این دیپلمات عالیرتبه کشورمان گفت: اواخر تیر ماه نوبت دوم بود که باید این کار را انجام می دادند داستانی که در رسانه ها نوشتند که ترامپ می گفته بگردید عدم پای بندی ایران را پیدا کنید و وزارت خارجه می گفته گزارشهای آژانس پای بندی ایران به برجام را تایید می کند و نهایتا بار دوم پای بندی ایران را تایید کرد و بعد ترامپ گفت برای بار سوم این کار نخواهم کرد و تیمی را مامور کرده که عدم پای بندی ایران را کشف بکنند.

عراقچی ادامه داد: این نشان می دهد ایران چقدر در موضع خود نسبت به برجام محکم است و توانسته برجانم را تا کنون حفظ کند. ترامپ گفته اگر دست من بود پایبندی ایران را به برجام تایید نمی کردم، اوباما هم گفته بود اگر دست من بود هیچ پیچ و مهره‌ای از صنعت هسته ای ایران باقی نمی گذاشتم.

وی افزود: پس می شود طوری رفتار کرد که روسای جمهوری آمریکا همه چیز دستشان نباشد به گونه ای رفتار کردیم تا الان ترامپ نتوانسته شعار انتخاباتی اش مبنی بر پاره کردن برجام را محقق سازد و مجبور است پای بندی ایران را تایید کند.

وی با بیان اینکه دشمنی آمریکا با ما تمام نمی شود گفت: مقام معظم رهبری از مدتها قبل تکلیف را روشن کرده و فرموده اند اگر آنها برجام را پاره کنند ما آن را آتش می زنیم.ما در حفظ منافع ملی خودمان تعارف نداریم اگر آمریکا بخواهد برجام را کنار بگذارد کاملا آمادگی داریم و سناریوهای مربوطه را هم طراحی کرده ایم و به آن سمت حتما حرکت خواهیم کرد.

معاون حقوقی و امور بین الملل وزارت امور خارجه در بخش دیگر از سخنان خود به پیش نویس مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی و اینکه فارغ از اقدام مجلس جمهوری اسلامی چه اقدامی را می تواند در دستور کار قرار دهد گفت: قانونی که کنگره آمریکا علیه ایران، روسیه و کره شمالی تصویب کرده است 70 صفحه است که قسمت مربوط به ایران 9 صفحه است.چهل و دو سه صفحه مربوط به روسیه و حدود بیست صفحه مربوط به کره شمالی است.

وی افزود: تحریم های روسیه به حوزه انرژی، حمل و نقل، معدن، کشتیرانی، فلزات و حمل و نقل ریلی مربوط می شود. در حالی که تحریم علیه ایران این است که اگر اشخاصی به برنامه موشکی ایران کمک کنند آن شخص را در لیست تحریم می گذاریم و یا املاکش را بلوکه می کنیم.

رییس ستاد پیگیری برجام در بخش دیگر از سخنانش تصریح کرد:نمی خواهم حرکت خصمانه آمریکا را کوچک کنم وهیچ کس حق ندارد کوچک بشمارد و فکر کند بی ارزش است.این قطعا حرکت مقابله ای و خصمانه ای بسیار بد است.

عراقچی اضافه کرد:قانونی که یک فوریت آن تصویب و کلیات آن در کمیسیون تصویب شد دقیقا در واکنش به این طراحی شده و کاملا فراتر از قانون آمریکاست.

وی اضافه کرد:این مصوبه در قسمت حمایتی ابتدا از نیروهای مسلح و سپاه حمایت می کند و تدابیری اندیشیده است تا برای تقویت بنیه دفاعی کشور بودجه هایی برای وزارت دفاع ،سپاه قدس برای مبارزه با تروریسم صرف کند.

عراقچی تصریح کرد:خصومتی که به سپاه نشان دادند، مجلس با حمایت قاطع به آن جواب می دهد و برای این منظور بودجه سنگین برای آنها در نظر گرفته است.

وی ادامه داد:علاوه بر این متقابلا افراد آمریکایی را در لیست تحریم قرار داده و دست رییس جمهوری و و وزارت خارجه را باز کرده که اشخاص حقیقی و حقوقی آمریکا را درلیست قرار دهد.

معاون وزیر امور خارجه افزود:همچنین این قانون ارتش آمریکا را مشمول تحریم کرده و همه تحریمهایی که علیه گروههای تروریستی اعمال می کند علیه ارتش آمریکا اعمال کرده است.

وی گفت: ممکن است بگوئیم در عرصه بین الملی دست آمریکایی ها بازتر است که به افراد ایرانی فشار بیشتر وارد کنند ولی این قانون مقداری هم جنبه سملبیک و پرستیژ دارد.وقتی آمریکا می آید اسامی سرداران عزیز ما را در لیست تحریم می گذارد می گوید سردار سلیمانی و یا سردار جعفری در لیست تحریمها قرار می گیرند این که اعتباری برای اینهاست چرا که اینها نه آمریکا می خواهند بروند و احتمالا هم اموالی ندارند. کاری که آمریکا کرده جنبه سمبلیک دارد عین همین کار را مجلس علیه ارتش امریکا و فرماندهان آمریکایی می کند.

وی افزود: علاوه بر این حمایت از ایرانیانی است که در اثر تحریم آمریکا دچار صدمه می شوند مجلس در قانون خودش و برای حمایت از آنها تدابیری اتخاذ کرده و از این جهت قانون بسیار خوبی است. تدابیر آن بسیار فراتر از قانون آمریکایی هاست و اگر مجلس در طول مباحث در جزئیات ممکن است تقویت شود وزارت خارجه کاملا با این قانون موافق است و از آن حمایت می کند.

عراقچی ادامه داد:در این قانون وظایفی برای وزارت امور خارجه در نظر گرفته شده و خواسته شده گزارشاتی از سیاست ها و راهبردهای آمریکا بدهد.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام تصریح کرد:ما با مجلس محترم برای مقابله با دشمنی های آمریکا کاملا همراه هستیم و یک صدا داریم حتما این کار را به صورت کاملا هوشمندانه انجام می دهیم، حتما عصبی و احساساتی نخواهیم شد و خودزنی نخواهیم کرد حتما به شیوه ای مقابله با آمریکا را انجام می دهیم که جمهوری اسلامی ایران از این چالشها قوی تری و خارج خواهد شد.

معاون وزیر امور خارجه همچنین در خصوص جلسه امروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: نکته ای که در جلسه امروز خیلی بارز بود یک صدایی نمایندگان بود در کمیسیون محل بحث هایی متفاوت است امروز الحمدلله همه صداها یکی بودند و اگر تفاوتهایی مشاهده شد در نحوه برخورد و شیوه برخورد با آمریکا بود.

وی گفت: دولت با مجلس در این مقابله کاملا یکصدا است، ما معتقدیم برجام توسط آمریکا نقض شده و مصادیق آن را ظریف در نامه های متعدد به موگرینی ذکر کردند .

عراقچی اضافه کرد: اینکه چگونه به این نقض واکنش نشان دهیم حتما تصمیم گیری خواهد شد برای مقابله با این قانون آمریکا هم مجلس محترم پیش نویسی را تهیه کردند دولت و وزارت خارجه صد درصد حمایت می کند.