«صباح زنگنه» کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری برنا درباره دلایل کردهای عراق برای جدایی از این کشور گفت: کردستان زودتر از سایر مناطق عراق وارد مرحله امنیت، آرامش و رشد سیاسی و اقتصادی شد به همین دلیل در تنظیم قانون اساسی و تنظیم سایر قوانین ناظر بر همکاری ها نقش بیشتری ایفا کرد و با حمایت هایی که از کشورهای غربی دریافت کردند، جایگاهشان در عراق ممتاز شد. بعد از تشکیل حکومت عراق و سقوط صدام کردها توافقاتی با سران احزاب عراقی داشتند و دارند. این توافقات بعضا از لحاظ صادرات نفت که طبق قانون میبایست از طریق دولت مرکزی انجام گیرد و درآمد آن به خزانه دولت واریز شود با مشکل همراه شد. براین اساس باید 10 درصد از بودجه عراق در اختیار کردستان گذاشته می شد.
زنگنه اضافه کرد: پس از مذاکره کردها با دولت مرکزی عراق، مقرر شد سهم کردستان از نفت عراق افزایش پیدا کند. بر این اساس ابتدا سهم کردستان از نفت عراق به 12 درصد و پس از آن به 17 درصد رسید که در سایر استانهای عراق محل سوال و اشکال قرار گرفت. دلیل این اشکال وارده، توجه نکردن به تناسب جمعیت بود.
او ادامه داد: زمانی که قیمت نفت افت کرد، دولت مرکزی امکان تأمین آن 10 درصد را هم نداشت. زمانی که نفت کرکوک و کردستان صادر می شد و درآمد آن به حساب خزانه واریز نمی شد، نارضایتیها و اعتراضات زیاد شد. از طرفی با ورود داعش به شمال عراق، موصل و بخشی از استان کرکوک دچار مشکل شدند و از مرکز درخواست کمک کردند. مرکز نمی توانست این کمک را به فوریت برساند و ایران این کمک را انجام داد و مانع از سقوط اربیل شد. بعد از این حادثه اربیل نیروهای خود را جمع کرد و پیشمرگه ها وارد بخشی هایی از موصل، نینوا و کرکوک شدند و آن مناطق را به عنوان مناطق تحت تصرف خود قلمداد کردند و این موضوع حساسیت را در دولت مرکزی بیشتر کرد. اربیل به دنبال این است که وضع موجود را به عنوان وضع قانونی و طبیعی قلمداد کند که مورد قبول مرکز و این دو استان هم قرار نگرفته و نمی گیرد.
زنگنه در پایان درباره امکان اعلام این استقلال گفت: به نظرم این جدایی اتفاق نخواهد افتاد و هدف اصلی یک نوع اصلاح و تصحیح وضعیتی است که کردستان عراق نسبت به روابط با بغداد دارند. اگر فرض کنیم که چنین اتفاقی رخ دهد، آغاز یک سلسله ناآرامی ها، اختلافات و درگیری ها خواهد بود.