گبرلو: در حوزه سینما هیچ وقت نمی‌توانیم برنامه‌ای مثل ۹۰ بسازیم/ شرم داشتم در برنامه‌ام از کلمه «منتقد» استفاده کنم

محمد گبرلو، مجری برنامه گفتگو محور «شب های شفاهی» که به عنوان یک مجله فرهنگی هنری هم از آن یاد می شود، در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برنا، در رابطه با اینکه برنامه های نقد محور سینمایی در تلویزیون تا چه اندازه قادر به ادای دین به مدیوم سینما هستند، اظهار داشت: نقد در جریان فرهنگی یک کشور مخصوصا سینما بسیار تاثیرگذار است. ما با نقد و تحلیل آثار هنری می توانیم به رشد و تعالی برسیم. متاسفانه در سال های گذشته و این اواخر جریان نقد در رسانه ملی تبدیل به تخریب یک جریان فرهنگی شده  تا رشد و پیشرفت آن. مقصر این مسئله هم خود منتقدان بودند.

وی در ادامه افزود: به جای اینکه منتقدان سینمایی تعریف درستی از نقد به جامعه ارائه دهند موجی را به وجود آورده اند که به نظر من در حال حاضر مردم به کلمه منتقد سینمایی نگاه مثبتی ندارد. به همین دلیل شرم داشتم در برنامه «شب های شفاهی» کلمه منتقد را برای کارشناسان به کار ببرم و عنوانش را به کارشناس فیلم تغییر دادم. این جریان خود باعث رسیدن آسیب هایی به منتقدان و انجمن منتقدان می شود که یکی از آن ها کاهش وجاهت و تاثیرگذاری‌شان در جامعه است. دوم اینکه سینماگران به آنها اطمینان ندارند و حرف هایشان را نمی پذیرند و سوم اینکه متولیان و مسئولان سینمایی که در رسانه ملی هستند نمی توانند الگوی مناسبی و درستی از میان این منتقدان پیدا کنند و به مردم ارائه دهند. به همین دلایل است که جریان نقد در حال حاضر از جنبه مطلوبی برخوردار نیست که نه تنها تاثیر مثبت ندارد بلکه تاثیر مخرب هم هستند.

گبرلو با اعلام اینکه رسانه های مکتوب هم در خطر نداشتن پایه های علمی و مستدل هستند، در رابطه با وضعیت نقد در این مقوله افزود: در رسانه های مکتوب هم منتقدان جدی که علمی بحث کنند، خیلی کم دیده می شود. بیشتر یک نوشتاری وجود دارد که شبیه نقد است نه خود آن. نقد باید پایه های علمی و مستدل داشته باشد و براساس نظریه های کارشناسی صحبت شود. این گونه صحبت کردن که بگوییم این فیلم خوب نیست، در نیامده، فیلم بدی است، من نپسندیده ام و ... این ها استدلال های عامیانه ای است. متاسفانه این جریان در رسانه های مکتوب در حال اتفاق افتادن است. امیدوارم این اتفاق ها اصلاح شوند چون در غیر این صورت اعتماد بین فیلمسازان و منتقدین از بین می رود.

این مجری- کارشناس در رابطه با نبود یک برنامه نقد محور سینمایی مستمر که تاثیرگذار و جریان ساز باشد و حتی گاهی باعث رشد و پیشرفت این مدیوم شود، خاطرنشان کرد: ما هیچ وقت نمی‌توانیم شبیه یک برنامه ورزشی جریان ساز مثل نود یا برنامه های دیگر در حوزه سینما بسازیم. سینما در عمق به مسائل می پردازد و با تفکر و اندیشه سر و کار دارد. برنامه هایی که در زمینه تفکر و اندیشه مباحثه و گفتگو دارند تاثیرشان درازمدت است. بنابراین شما باید با صبر و تحمل یک جریان نقد را در تلویزیون راه بیندازید و بعد از مدت یکی، دو سال نگرش مردم نسبت به آن را ببینید. این تعریف برای سینما صدق می‌کند. برای مثال اگر در حال حاضر یک جریان نقد سالم و مستدل و منصفانه راه بیندازید دو سال بعد می بینید مردم نسبت به سینما و هنرمندان یک نگاه مثبت و مهربانانه دارند. ولی اگر تاثیر آنی آن را بخواهید، یک منتقد مخربی در مدت زمان کوتاهی می آید موجی درست می‌کند و می رود. این تفاوت برنامه های فرهنگی با برنامه های ورزشی و سرگرمی است. من برنامه های ورزشی را سرگرمی می دانم و برنامه های سینمایی را بیشتر برنامه های تفکری می دانم.

مجری برنامه «شب های شفاهی» در پاسخ به این پرسش که آیا این برنامه می تواند استمرار و تاثیر گذاری مثبتی در فضای سینما داشته باشد و کات نشود؟ بیان کرد: این مسئله به مسئولان سینمایی ارتباط دارد. تلاش من در برنامه هفت این بود که جریانی راه بیندازم که در حال حاضر نتیجه آن را می بینم. جریانی که باعث شد مردم و سینماگران الان باهم ارتباط خیلی نزدیک داشته باشند و به فیلم ها علاقه نشان دهند. من در برنامه هفت تلاش کردم فضایی را به وجود آورم که فیلمساز به برنامه بیاید، حرف هایش را بزند و مهربانانه با سینماگران برخورد شود. مردم حس مثبت به سینمای ایران پیدا کردند و نتیجه مثبت آن را می بینیم که مردم رابطه خوبی با سینما پیدا کرده اند. اطمینان دارم  «شب های شفاهی» نیز همین کارکرد را خواهد داشت. ما به سینمای ایران توجه می کنیم و احترام می گذاریم و با تمام وجود به تعالی آن فکر می کنیم. حال چه در گفتگو، چه در نقد، چه در تحلیل  و ... ولی اگر بخواهیم که سینما را تخریب کنیم خب فرمولش یک طور دیگری خواهد بود و نتیجه هم صد در صد نمی‌گیریم.