نباید جلوی ورود دین به عرصه های اقتصادی و فرهنگی را گرفت

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، دکتر محسن رضایی در نشست علمی تعامل حوزه و نظام اسلامی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم گفت: جوامع غیر اسلامی منتظر هستند که آیا پدیده‎های جدیدی از درون اسلام در خصوص اداره جوامع صادر می شود یا خیر.

وی افزود: فشارهای زیادی نیز از سوی استعمارگران در این روی آوری جوامع به اسلام موثر بوده است؛ در منطقه خاورمیانه فشارهای اقتصادی و سیاسی و غارت منابع و تهاجمات فرهنگی وجود داشته است ولی این فشارها عامل اصلی روی آوردن به سمت اسلام نبوده است؛ شکست پناه آوردگان به غرب و فشارهای ناشی از برخورد با دشمنان، مسلمانان را به سمت استمداد بیشتر از حوزه ها نسبت به اداره امور جامعه و کشور بر اساس اسلام کشاند.

دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: در این خصوص، برخی از علما پیش قراول بودند؛ از جنبش تنباکو و.. گرفته تا جنبش شهید صدر و امام راحل، پرچمداران ایده های جدید از مبانی اسلامی به جوامع اسلامی شدند و زحمات بسیاری نیز کشیدند تا نهایتا در قامت انقلاب اسلامی اولین پاسخ به مسلمانان داده شده که در زمینه اداره جوامع از منظر اسلام حرف و مدل داریم؛ اسلام به دلیل اینکه سیاست خارجی و داخلی و امنیت را اداره کند، حرف دارد و نظام اسلامی نیز پاسخ به یکی از نیازهای اساسی به این سوال مهم بود.

وی گفت: زحمات بسیاری در این زمینه کشیده شده است و تمام این فشارها به این خاطر بود که اسلام به میدان نیاید و اسلام به یک تمدن جدید در این منطقه مبدل نشود؛ مشکل ترامپ با ما در بمب اتمی نیست بلکه از این مساله می ترسد که این تمدن اسلامی در عرصه های مختلف شکل گیرد.

رضایی اظهارکرد: پیش از آنکه جنگ سیاسی با غرب داشته باشیم با غربیان در یک جنگ تمدنی وارد شدیم؛ مساله آن است که آیا با ایجاد نظام اسلامی به همه سوالات و انتظارات مسلمانان جواب دادیم و یا اینکه در یکی از این حوزه ها فعالیت کردیم.

وی عنوان کرد: نظام مستقر شده است؛ نظام معادل STATE است؛ گاهی در ترجمه استیت و گاورنمنت خلط مبحث صورت می گیرد؛ استیت دارای چهار مولفه است که شامل قانون اساسی، حاکمیت، سرزمین و مردم است که اسلام نیز به این چهار مولفه اضافه شده است.

دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: پاسخ اسلام به این نظام و دولت، پیشرفت عظیمی کرده است؛ امروز جمهوری اسلامی یا همین نظام، یک نظام سیاسی بسیار قدرتمند است ولی در زمینه حکومت گران دارای ضعف های فوق العاده هستیم که این ضعف در قوه قضاییه، دولت و مجلس وجود دارد.

وی گفت: آیا مشکل ما در مدیران و کادرها است؟ در این زمینه مدیران بسیاری تغییر کرده اند؛ آیا مشکل ما در آموزش و تربیت مدیران است؟ در فرانسه و چین بسیاری از مدیران دولت ها از مدارس خاص خارج می شوند؛ شاید مشکل ما در نظام تدبیر و سبک اداره کشور باشد که این مساله از مسایلی است که باید به شکل جدی به آن بپردازیم.

رضایی اظهارکرد: در این چند روز مشاهده کردیم که چگونه روی فشارهای اقتصادی سوار شدند وآن را به سمت نظام هدف گیری کردند؛ این درحالی است که سیاست های اقتصادی و خانواده و محیط زیست و.. ابلاغ شده است و نظام نیز رویکرد مشخصی دارد.

وی عنوان کرد: در این عرصه باید مشخص شود که حوزه چه کمکی به نظام می کند؛ این تصور عامیانه نیز باید کنار برود که یک نفر از آسمان ها رئیس جمهور شود و همه چیز را درست کند؛ این مساله از عوارض مباحث انتخاباتی بوده است.

دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: جمهوری اسلامی شامل دین، قانون و اجرا هست و این سه عنصر در نظام دارای یک سازوکار کافی است؛ اسلام بر خلاف مسیحیت یک ظرفیت سیاسی و اجتماعی بزرگی دارد که می تواند قانون و اجرا را با هم سازگار کند.

وی گفت: این شکل اداره کشور به نفع نظام نیست؛ در این زمینه نیازمند یک بسیج عظیم از نخبگان وروشنفکران و... هستیم.

رضایی اظهارکرد: بحث ورود اسلام به سیاست چه در بعد نظام و چه دولت مردان نیز باید بررسی شود؛ اگر اسلام به همین عنصر محدود است، مشکلات جامعه و بازارو... را نظام باید حل کند و یا اینکه ابعاد دیگر اسلام وجود دارد که ما به آن ورود نکرده ایم؛ این مساله را فراوری انقلاب اسلامی از سیاست به حوزه های دیگر می نامیم.

وی عنوان کرد: اسلام هنوز وارد عرصه های اجتماعی و اقتصاد و..... به شکل تام و تمام نشده است؛ نباید با تبلیغات نادرست جلوی یک بسیج عظیم برای حضور دین در عرصه های اقتصادی و فرهنگی و شهرسازی و... را بگیریم.

دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: بعد سوم اسلام، یعنی بعد اجتماعی اسلام مورد غفلت واقع شده است؛ بعد اجتماعی اسلامی از بعد سیاسی متفاوت است؛ منظور از بعد اجتماعی اسلام، اسلام اجتماعی که گولن و... بیان می کنند نیست؛ منظور این است که اسلام در بعد اجتماعی و فردی حرف دارد ولی کمتر روی بعد اجتماعی اسلام کار کرده ایم.

وی گفت: در سیاستگذاری به این نتیجه رسیدیم که اگر فقه اجتماعی در حوزه اجتماعی ورود نکند، نمی توانیم سوال پس از سیاست که امور اجتماعی است را به سامان برسانیم؛ بعد سوم اسلام از نظر من، بعد اجتماعی اسلام است که از خانواده به محله می رسد؛ یکی از سیاست های ما این است که محلات با محوریت مساجد ساخته شوند.

رضایی اظهارکرد: شهرسازی و معماری و روابط و مناسبات اجتماعی را نمی توان در قالب فقه سیاسی بحث کنیم؛ در اینجا باید از زاویه اجتماع و جامعه وارد شویم؛ اگر این عنصر لحاظ شود می توان مسایل را استخراج کرد و تحت عنوان فقه اجتماعی ورود کرد.

وی عنوان کرد: شکل ساختمان سازی نقش مهمی در جرم و جنایت دارد، مساله معماری و شهرسازی در روحیات مردم موثر است؛ این مسایل از زاویه سیاست قابل پرداخت نیست و در این عرصه نیازمند یک دید عمیق از زاویه دین هستیم.

دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: جامعه اسلامی یک سوال بزرگ است که باید آن را سامان دهیم؛ روابط بین دولتمردان و مردم تنها در حوزه سیاست قابل حل نیست بلکه باید دیدگاه اجتماعی اسلام این مشکلات را حل کند و رابطه بین حکومت و مردم نیز تنظیم شود.

رضایی اظهارکرد: ما می خواهیم از ظرفیت های پژوهشی قم اضافه شود و باید یک پژوهشگاه مشترک بین دبیرخانه مصلحت نظام با یکی از مراکز فعال قم که می تواند پژوهشگاه فقه ونظام باشد همکاری کند؛ مساله تامین اجتماعی، نظام بانک، عدالت، رفاه اجتماعی و بودجه از مشکلات بزرگ کشور است که باید به این پژوهشگاه ها عرضه شود.

وی عنوان کرد: 75 درصد بودجه دولت صرف امور جاری می شود و چیزی برای کارهای عمرانی باقی نمی ماند؛ سه بحران سنگین غیر از آب و محیط زیست، مساله تامین اجتماعی و بودجه و بانک است که در این عرصه نظام مساله باید از دل حکومت خارج شود و با این پژوهشگاه لیست این نیازها استخراج می شود و به پژوهشگاه های فعال در قم ارایه می شود.