دورانی داشتیم که ورود به دانشگاه به معنای بی‌دینی بود/ اندیشه، فکر و نظر برای انتقال به نسل‌های آینده باید مکتوب شود

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، حجت الاسلام والمسلمین دکتر «حسن روحانی»، رئیس جمهور، روز چهارشنبه در مراسم سی و پنجمین دوره جایزه کتاب سال و بیست و پنجمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، با بیان اینکه انقلاب اسلامی زمینه ساز عزت و هویت ملی شد، تصریح کرد: ورود اسلام نقطه ممتازی برای تمدن ایران و انقلاب، نقطه عطف مهمی در تاریخ ایران بود.

دکتر  روحانی ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این مراسم در ایام تاریخی دهه فجر و حضور در جمع اندیشمندان، فرهیختگان، نویسندگان و بوجود آورندگان آثار علمی، گفت: تاریخ انقلاب اسلامی در حقیقت یک نقطه و آغاز فصلی بین قبل انقلاب و بعد از آن بشمار می‌رود.

رئیس جمهور افزود: ورود اسلام به ایران نقطه ممتازی برای تقسیم تمدن و فرهنگ ایران و انقلاب به قبل از اسلام و بعد از آن است و نقطه عطفی در تاریخ ایران بشمار می‌رود.

دکتر روحانی با بیان اینکه نمی‌خواهم انقلاب ایران را هم‌وزن دین مبین اسلام قرار دهم، اظهار داشت: با نگاهی به شرایط کشور پیش و پس از انقلاب در می‌یابیم که دوران پیش از انقلاب، زمان تحقیر ملت از سوی استعمارگران و مستبدین بود و دوران بعد از پیروزی انقلاب زمان عزت و شکوفایی ملت ایران در سایه حاکمیت ملی و احترام به فرهنگ دینی و ملی مردم است.

رئیس جمهور تأکید کرد: انقلاب اسلامی ایران به آراء، اندیشه و تفکرات مردم و هویت دینی و ملی ملت عزت بخشید که البته در این تحول و انقلاب بزرگ، کتاب، مکتوب و سخن نقش بسیار اساسی را داشته و فرهنگ و هنر ما را وارد عالم جدیدی کرده است.

دکتر روحانی با اشاره به اینکه متأسفانه در دورانی بخش بزرگی از جامعه مذهبی و متدینین به دلایلی از هنر فاصله گرفته و فرار می‌کردند، گفت: حتی در دوره‌ای مذهبی‌ها با دلایل خاصی که داشتند محیط‌های دبیرستان و دانشگاه را برای جوانان خود مناسب نمی‌دیدند.

رئیس جمهور با بیان اینکه دورانی در این کشور ورود به دانشگاه و فراگیری علوم جدید و هنر، به معنای بی‌دینی بود، خاطر نشان کرد: در آن دوران انس داشتن با علوم جدید بسیار دشوار بود و اگر طلبه‌ای قصد داشت تا به دنبال خواندن دروس کلاسیک رفته و در دانشگاه تحصیل کند به او به شکل دیگری نگاه می‌کردند و از حوزه اخراجش می‌کردند و باید خیلی مخفی و سری این کار را انجام می‌داد.

دکتر روحانی تأکید کرد: انقلاب اسلامی سلیقه‌ها و اقشار مختلف را بهم متصل کرد و در جامعه انسجام بوجود آورد.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه در آن دوران شاید در کل حوزه علمیه قم به طور مخفی چند رادیو وجود داشت که برای شنیدن اخبار به صورت پنهانی از آنها استفاده می‌شد و اگر می‌فهمیدند طلبه این امکان را دارد او را اخراج می‌کردند، افزود: داشتن رادیو در آن دوران مساوی با عدم تدین و اعتقاد به دین بود.

دکتر روحانی ادامه داد: حتی اولین باری که برای امام(ره) سرودی ساخته و خوانده شد و این سرود را برای امام در پاریس پخش کردند، برخی از افرادی که آنجا بودند نسبت به اینکه آیا این سرود از لحاظ شرعی اشکال دارد یا نه، بحث داشتند.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی فضای جدیدی را در جامعه گشود ، اظهار داشت: انقلاب اسلامی گام جدیدی برای ورود متدینین به عرصه فرهنگ و هنر بود.

دکتر روحانی بحث و جلسات متعدد متفکرین، صاحب‌نظران و عالمان راجع به پایه‌های انقلاب را در شکل‌گیری انقلاب بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: هیچ‌کس تا سال 56 تصور نمی‌کرد که در این کشور، حکومت اسلامی ایجاد می‌شود و تمام مباحث بر این مبنا بود که بتوانند رژیم را قانع کنند تا از برخی اقدامات دست برداشته و با دین مبارزه نکند، اما در سال 56، شرایط تغییر کرد و این زمزمه به گوش می‌رسید که صدای طبل سقوط حکومت رژیم شاهنشاهی به گوش می‌رسد.

رئیس جمهور ادامه داد: در آن دوران بحث بر این بود که اگر رژیم شاهنشاهی سقوط کند حکومت جدیدی که بوجود خواهد آمد، خلافت اسلامی است یا حکومت اسلامی؟ و آیا مردم در آن حکومت نقش دارند یا خیر؟

دکتر روحانی با اشاره به جلسات متعددی که در اینباره تشکیل شد که در آن شهیدان مطهری، بهشتی، مفتح و آقایان موسوی اردبیلی و امامی کاشانی و دیگر افراد حضور داشتند، گفت: در این جلسات بحث بر این بود که اگر در آینده  حکومتی تشکیل شود آیا مردم نقشی در آن دارند یا خیر و همه این مباحث در نهایت برای امام(ره) در پاریس، گزارش می‌شد.

رئیس جمهور با بیان اینکه مردم در ابتدای نهضت شعار «استقلال، آزادی، حکومت اسلامی» را سر می‌دادند، خاطر نشان کرد: در مقطعی امام(ره) از پاریس اعلام کرد که حکومت آینده ما جمهوری اسلامی خواهد بود و بیان این مطلب نه بخاطر این بود که امام این عنوان را پسندید و بکار برد، بلکه حاصل ده‌ها و صدها جلسه و بحث‌های عمیق بوده است که البته هنوز بعد از 40 سال برخی از آن بحث‌ها شنیده می‌شود و هنوز عده‌ای همان تردید‌های 40 سال پیش را داشته و نظر و اندیشه هنوز به طور کامل یکسان نشده است و در عین حالی که همه جمهوری اسلامی ایران، رأی مردم و قانون اساسی را پذیرفته و قبول کرده‌ایم، اما باز هم عده‌ای از زوایای مختلف مباحث جدیدی را مطرح می‌کنند.

دکتر روحانی با بیان اینکه امام زمانی که جمهوری اسلامی ایران را مطرح کرد و توضیح داد که جمهوریت و اسلامیت به چه معناست، شعار مردم نیز تغییر کرد، گفت: امام(ره) برای تأکید بر نقش مردم شعار حکومت اسلامی را به جمهوری اسلامی، تغییر داد و در تمامی این مباحث پشتوانه و مباحث نظری، کلامی، علمی و فقهیوجود دارد.

رئیس جمهور با بیان اینکه نوشته عالمان و دانشمندان موجب تحولات بزرگ در ایران و انقلاب شده است، اظهار داشت: نوشته‌های میرزای شیرازی بزرگ در حد یک سطر یا مکتوب کوتاه توانست تحول بزرگی را در جامعه اسلامی ایجاد کند.

دکتر روحانی با اشاره به تأثیر آثار و نوشته‌های بزرگانی همچون امام خمینی(ره) در کتاب اسرار و آثار شهید بهشتی، شهید مطهری، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و سخنرانی‌های دکتر شریعتی، خاطر نشان کرد: در دوران قبل از انقلاب هنگامی که ساواک به خانه‌ها حمله می‌کرد، اولین مقصدش جستجوی کتابخانه‌ها و کتاب‌های آن بود تا بر مبنای آن، برای افراد پرونده‌سازی کرده و آنها را محاکمه کنند.

رئیس جمهور با تأکید بر اینکه کتاب نقش اساسی در تحول جامعه و تحرک نسل جوان و ایجاد اندیشه نو، دارد، گفت: اندیشه نو باعث ایجاد انقلاب بوده و تحول‌آفرین است و محیط جدیدی می‌آفریند که در آن، هم عقل رشد کرده و هم برای مردم آینده‌نگری را ترسیم می‌کند که در نتیجه آن می‌تواند یک قیام و نهضت بزرگ ایجاد شود.

دکتر روحانی با اشاره به بوجود آمدن شعارهای جدید در نهضت اسلامی در محرم سال 42، آن را تحول بزرگی در آن ایام دانست و افزود: هیچ‌کس باور نمی‌کرد که سیاست و شعارهای مردم در دسته‌های عزاداری وارد شود.

رئیس جمهور با بیان اینکه خداوند بزرگترین معجزه خود را کتاب و قرآن نامیده است، اظهار داشت: معجزه انقلاب ما خواندن، نوشتن، قرائت و تأمل است، چرا که نوشتن، اندیشه‌ساز و متصل کننده دیروز و فردای تاریخ است.

دکتر روحانی خاطر نشان کرد: اتصال ما به دنیای دیروز و فردا با اندیشه بشری امکان‌پذیر است و آنجایی که اندیشه می‌تواند ماندگاری داشته و تبدیل به سخن، کلام و بیان شود، نگاشتن و کتابت کردن است.

رئیس جمهور افزود: اساس قدرت بشر و عظمت انسان به تفکر و قدرت او به بیان است.

دکتر روحانی با بیان اینکه انقلاب ما، انقلاب بیان، کتاب، قرائت و سخن است و معجزه آن همان معجزه الهی و شبیه آن است، گفت: کاری که امروز اندیشمندان انجام می‌دهند این است که علاوه بر تعالی علم و اندیشه، جامعه ما را به گذشته و آینده متصل می‌کند.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه با کتاب می‌توانیم به اندیشه قرون گذشته بازگردیم، افزود: کتاب آیینه تمام نمای فکر و اندیشه یک ملت در تاریخ است.

دکتر روحانی خاطر نشان کرد: امروز رسالت سنگینی بر دوش نویسندگان، عالمان و فرهیختگان است تا آنچه برای جامعه ضروری است، از طریق بیان و کتابت بگوید و واقعیت‌ها را نشان دهند.

رئیس جمهور با بیان اینکه بسیار اهمیت دارد که چه کتابی با چه مطلبی نگاشته می‌شود و نیازهای اصلی زمان در آن وجود دارد، افزود: باید در نوشتن‌های خود زمان، موقعیت، انقلاب، تاریخ، دوستان، دشمنان، شرایط منطقه و اهداف و آرمان‌های بلند را مد نظر قرار دهیم و بر آن مبنا بنویسیم و منتشر نماییم چرا که لازمه تأثیر اندیشه در جامعه زمان‌شناسی است.

دکتر روحانی با اشاره به ماندگاری برخی کتاب‌ها مانند آثار حافظ، سعدی و مولانا که مربوط به قرن‌ها پیش است، گفت: این کتاب‌ها به واسطه آنکه ناشی از یک اندیشه بلند، زمان‌شناسی و جامعه محوری است، هرگز کهنه نشده و ماندگار خواهند بود، چرا که اندیشه‌ای است که قرن‌ها نورافشانی کرده و جاده را نشان می‌دهد این یک اندیشه بلند و دقیق است که همه ابعاد مسأله را در بر دارد که البته بخش بزرگی از آن نشأت گرفته از معارف اسلام است.

رئیس جمهور با تأکید بر اینکه کتاب باید بخشی از نیازهای جامعه را تأمین کرده و مطالبی را در بر داشته باشد که مردم تشنه آن هستند تا مورد استقبال باشد، گفت: امروز در دنیا، کتاب‌هایی به چاپ می‌رسد که به واسطه آنکه منطبق با نیاز و خواست مردم بوده و برآیند نیازهای فرهنگی، علمی جامعه هستند، مردم برای خرید آن در صف‌های طولانی می‌ایستند.

دکتر روحانی با تأکید بر اینکه دولت باید در راستای توسعه و ترغیب کتاب و کتابخوانی، تسهیل‌گر باشد، گفت: وزارت ارشاد در این راستا باید ممیزی را به انجمن‌های تخصصی، اندیشمندان، فرهیختگان، نویسندگان و ناشران بزرگ واگذار کند تا این ممیزی‌ها به طور دقیق و تخصصی انجام شود.

 رئیس جمهور با اشاره به اینکه اگر هر موضوعی به اهلش واگذار شود، نتیجه  مثبتی خواهد داشت و موفق‌تر خواهیم بود، گفت: ما برای حضور افراد در انتخابات و بررسی شایستگی آنها افراد مختلف را در کمیسیون‌ها و اتاق‌های مختلف بررسی می‌کنیم، اما در دیگر کشورها چند حزب بزرگ وجود دارند که آنها افراد را در فیلترهای خود قرار داده و برای حفظ آبرو و جایگاه خود شایسته‌ترین را به عنوان کاندیدا معرفی می‌کنند و این فیلتری طبیعی و در اختیار مردم و یک حزب است؛ فرق در تصمیم‌گرفتن در یک اتاق و یک سالن است که به نظرم تصمیم‌گیری در سالن وسط جامعه، خیلی مناسب‌تر از تصمیم‌گرفتن در یک اتاق در بسته است.

دکتر روحانی با اشاره به اینکه ما باید برای انجام همه امور، از جمله مسایل مربوط به فرهنگ، بهترین راه را انتخاب کنیم، گفت: اگر کارها را به مردم و انجمن‌های تخصصی واگذار کنیم، مطمئناً دچار ضرر و زیان نخواهیم شد.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه  دولت، وزارت ارشاد و رسانه‌ها باید به مؤلفین و ناشران کمک کنند تا کاری کنیم جامعه ما کتابخوان و علاقمند به کتاب شود، گفت: باید با بررسی جامعه دلایل عدم ترغیب مردم نسبت به کتاب را بیابیم و راه درمانش را یافته و به مردم نشان دهیم.

دکتر روحانی با اشاره به اینکه کتابخانه لذت‌بخش‌ترین مکان‌هاست و آنهایی که از خواندن کتاب لذت می‌برند قطعاً در کارها موفق خواهند بود، افزود: ما باید جامعه را تشویق به خواندن کتاب کنیم و اگر در این راستا آموزش و پرورش‌مان، ایرادهایی دارد، باید بررسی شده و در جهت رفع مشکلات گام برداریم.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه امروز کلاس‌های درس ما نشاط لازم را ندارند در حالی که باید کلاس‌های درس کتابخوانی را ترویج‌ کنند، گفت: امروز فضای مجازی دنیای جدیدی را بوجود آورده و فضایی را آفریده تا مردم بنویسند و مسئولان و نخبگان بخوانند و در حقیقت یک ارتباط دوسویه میان مردم جوانان و مسئولین و نخبگان بوجود آمده است.

دکتر روحانی اظهار داشت: امروز دورانی بوجود آمده  که باید  ابتدا نخبگان، فرهیختگان و مسئولان، نوشته‌ها و کتاب‌های جوانان را در فضای مجازی بخوانند و سپس بر مبنای نیاز آنها تصمیم بگیرند.

رئیس جمهور تأکید کرد: ارتباط دوسویه امروز مفید است و باید از آن در راستای خلاقیت، تعالی، رشد و سرافرازی بیشتر ایران عزیز استفاده شود.

پیش از سخنان رئیس جمهور، دکتر صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن بیان گزارشی از سی و پنجمین دوره جایزه کتاب سال و بیست و پنجمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران اظهار امیدواری کرد تا دولت تدبیر و امید بتواند امنیت فکری و روانی پدیدآورندگان را بیش از گذشته فراهم کرده و فرصت‌های نقد و آزادی اندیشه را بهتر از قبل میسر نماید.

وزیر ارشاد افزود: امیدواریم بتوانیم منزلت پدیدآورندگان تفکر را بیش از گذشته ارج نهیم و به اقتصاد و مسایل معیشتی آنها توجه بیشتری داشته باشیم.