لرستان سرزمین غارهای رازآلود

خبرگزاری برنالرستان - گروه گردشگری ومحیط زیست: پیشاتاریخ وحیات انسانی درعصرآغازین سکونت بشریت در لرستان وغارهای رازآلود آن جایگاه مهمی درجهان باستانشناختی دارد.

مطالعات باستانشناسان مهمی چون رومان گیرشمن وفرانک هول ودیگر دانشمندان عرصه باستانشناسی  بر این جایگاه مهم صحه می گذارد.

بنابه نظر دانشمندان نخستین سکونتگاه های لرستان به دوران "زارزی" در 900 سال پیش از میلاد متعلق بوده ونخستین دهکده نیمه مسکونی در دره هلیلان کوهدشت در6500 پیش ازمیلادساخته شده است.

از غارهای مهمی که در لرستان نخستین بارقه های حیات انسانی درآن برجهیدن گرفته است ومیراث دست انسانهای نخستی را بردیوارها واعماق رازناک خود  نقش کرده است می توان به میرملاس16000سال،هومیان100هزارسال،پاسنگر11هزارسال،یافته38هزارسال،گرازجنه 11هزارسال وغارهایی مانند دوشه در معمولان ... نام برد.

ازدیگرغارهایی که درکنارحضور انسان نخستی دارای گنجینه های مکشوف از عصردرخشندگی امپراتوری ایران بوده است می توان به غارهای مهمی چون غارکلمان کره وغارکوگان در شهرستان پلدختر اشاره کرد.

غارکلمان کره:

غارکلمان کره که از آن به عنوان ششمین گنجینه جهان نیزیاد می شوددر 15 کیلومتری شمال غرب شهر پلدخترقرار دارد.

این غارباستانی که وجه تسمیه آن از دو کلمه کلمان به معنای ماوای کل یا مسکن کل (بزکوهی) و کربه معنای درخت انجبرگرفته شده است در کوهستانهای گرمسیری پلدختر وقلب مهله کوه قراردارد که علاوه برارزش طبیعی ومنحصربه فرد آن دارای جایگاه شکوهمندی ازنقطه نظر باستانشناسی نیز می باشد.

ارتفاع آن از سطح دشت حدود 650 متر ومساحت فضاهای شناخته شده آن حدود 4300مترمربع است وطول آن نیز700 مترمی باشد ؛این غارازچهارتالاربزرگ ورفیع وهمچنین دهلیزها وراهروهای ورودی تشکیل شده است.

این غارباستانی در سال 1368 توسط شکارچیان بومی کشف گردیدوآثار وکشفیات فراوانی از آن ومتعلق به تمدنهای گوناگون همچون نوعیلامی وهخامنشی واقوام دیگر کوهستان همچون سمتی ها به دست آمد.

با توجه به موقعیت نزدیک واتصالی کوهستانهای جنوبی لرستان یا پلدخترامروز نسبت به جلگه خوزستان ودشت باستانی شوش به عنوان پایتخت امپراتوری هخامنشی اهمیت مطالعه این غارباستانی وپژوهش برروی کشفیات آن بیشتر می شود. هرچند بسیاری از این آثار توسط افراد محلی وقاچاقچیان عتیقه به غارت برده شد.

غار کوگان:

غارکوگان درمنطقه چمشک واقع درمیانکوه های ییلاقی شهرستان پلدخترقراردارد ازاین غارباستانی به عنوان یکی ازمعابد مهری یا میتراییسم با یک معماری صخره ایی وشکوهمندیاد می کنند.

مطالعات ویافته های باستانشناسی ارزش تاریخی این غار باستانی را به عصراشکانیان وآیین میتراییسم وپرستش مهر می رساند.

غارماهی کور:

غار ماهی کور غاری است که در استان لرستان، در بخش پاپی و در نزدیکی روستایی به نام لِوَن واقع شده است. این غار تنهااثر طبیعی ملی استان لرستان است. این اثر در سال ۱۳۸۴ به عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده است.دو نمونه نادر و منحصربه‌فرد از ماهیانِ کور در این غار وجود دارد که مشابه آنها در هیچ نقطه دیگری از دنیا یافت نشده است.این ماهی فاقد قدرت بینایی بوده و به طور کامل کور است و هیچگونه آثاری از چشم خارجی در آنها مشاهده نمی‌شود و به دلیل این‌که در آبهای زیرزمینی و در تاریکی غارها زندگی می‌کنند به ماهی کور غارزی معروف هستند