میلوش فورمن کارگردان «دیوانه از قفس پرید» درگذشت

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ میلوش فورمن کارگردان متولد چک که در امریکا فیلم‌های مشهوری مثل «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» (در ایران: دیوانه از قفس پرید) و «آمادئوس» را در کارنامه داشت و دو بار جایزه اسکار بهترین کارگردانی را برد، فورمن روز جمعه بعد از یک بیماری کوتاه در امریکا در سن 86 سالگی از دنیا رفت.

فورمن متولد سال 1932 در شهر کاسلاو در چک بود. او مادرش را بعد از اشغال چکسلواکی به دست آلمان نازی در یکی از کمپ‌های ایجاد شده بعد از اشغال از دست داد. بعد از این که بستگانش او را بزرگ کردند، به آکادمی فیلم پراگ پیوست و از اواخر دهه 1950 شروع به نوشتن فیلمنامه کرد.

او کارگردانی را با مستدسازی آغاز کرد و اولین فیلم بلند داستانی‌اش در مقام کارگردان با نام «پیتر سیاه» باعث ناخشنودی مقام‌های حزب کمونیست شد و آن را گستاخانه خواندند، اما بعد از این که از جشنواره فیلم لوکارنو جایزه برد، باعث شد فورمن بتواند کارگردانی را ادامه دهد.

فورمن «بلوند عاشق» را به عنوان فیلم دومش ساخت که نامزد اسکار در رشته بهترین فیلم خارجی شد. سبک کار مستندوارش او را به یکی از چهره‌های کلیدی موج نو سینمای چکسلواکی تبدیل کرد.

فورمن در سال 1967 فیلم «مهمانی آتش‌نشان» را کارگردانی کرد و بعد کمپانی پارامونت او را به امریکا دعوت کرد که فیلم بسازد. او ابتدا فیلم موزیکال «مو» را ساخت و بعد سراغ فیلمنامه‌های خودش رفت. اما «جهش» که در سال 1970 ساخت، شکست خورد.

در حالی که روزهای بدی را می‌گذراند، کارگردانی «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» به او پیشنهاد شد. مایکل داگلاس تهیه کننده فیلم بعدها به گاردین گفت که استخدام فورمن برای این فیلم به خاطر فیلم «مهمانی آتش‌نشان» بود چون او توانایی خود در ساخت فیلم در محیط بسته و خلق شخصیت‌های منحصربفرد را نشان داده بود.

«پرواز بر فراز آشیانه فاخته» با حضور جک نیکلسن در نقش اصلی 5 جایزه اسکار برد،‌از جمله بهترین فیلم، کارکردانی، فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش اول مرد و زن.

فورمن در ادامه فیلم «رگتایم» را بر اساس رمان مشهور ای‌ال دکتروف ساخت که نامزد هشت اسکار شد. دیگر فیلم موفق کارنامه او «آمادئوس» بر اساس نمایشنامه پیتر شافر درباره رقابت و خصومت میان موتزارت و سالیه‌ری بود که هشت جایزه اسکار برد، از جمله دومین اسکار فورمن برای کارگردانی.

از دیگر فیلم‌های کارنامه او می‌توان به «مردم علیه لری فلینت» و «مرد روی ماه» با بازی جیم کری اشاره کرد. آخرین فیلم او در مقام کارگردان «اشباح گویا» بود که در سال 2006 به نمایش درآمد. اما او همچنان در صنعت سینما حضور داشت و در فیلم فرانسوی «محبوب» مقابل دوربین رفت که فیلم اختتامیه جشنواره کن 2011 بود.

فورمن استاد و یکی از روسای بخش فیلم مدرسه هنر دانشگاه کلمبیا بود. کتاب زندگی شخصی او با عنوان "تغییر اساسی" در 1994 منتشر شد.