«خوان بی خان» مهمان شیرازی‌ها شد/ اثری که دچار خودسانسوری نشد

زمانی در ابتدا گفت: مستند «خوان بی خان» از نوع «خودبیانگر» است یعنی در این نوع مستندها، فیلمساز بخش‌هایی از زندگی خود را به مخاطب نشان می‌دهد تا به هدفی بالاتر از بازگویی خاطرات شخصی برسد.

معصوم دوست نیز در این نشست درباره طرح فیلم عنوان کرد: این مستند از معدود کارهای من بود که طرح فیلم از ابتدا کامل بود، تنها چیزی که نمی‌دانستم این بود که افراد در جلوی دوربین چه حرف‌هایی می‌زنند و به همین دلیل که طرح کلی فیلم را می‌ دانستم، راش اضافی نداشتم.

زمانی با اشاره به مستند و با طرح پرسش هایی گفت: نکته دیگر در «خوان بی خان» این است که افراد در جلوی دوربین، راحت بودند و خودشان را سانسور نمی‌کردند. دلیل راحت بودن آنها این بود که شما پشت دوربین بودید و از اول فیلمبرداری همین اندازه راحت بودند یا مدت زمانی طول کشید؟ سوال دیگر این که آیا این مساله حقیقت دارد که صدا و سیما قصد خرید این مستند و نمایش آن را داشته است؟

معصوم دوست پاسخ داد: چون دائما آنجا حضور داشتم، من را پذیرفته بودند، همه آنها با من رابطه خوبی داشتند و به راحتی صحبت می کردند. هر کدام سعی می کردند خود را تبرئه کنند. دلیل دیگر این بود که جای دوربین را زیاد تغییر نمی‌دادم و از یک جایی به بعد حضور دوربین برای آنها مثل یکی از اسباب منزل، عادی شد و انگار دوربین را نادیده می‌گرفتند.

وی درباره خرید مستند توسط صدا و سیما نیز گفت: شبکه مستند قصد خرید این مستند را داشت اما من احساس کردم از لحاظ اخلاقی نمایش چنین مستندی در صداو سیما، با حجم مخاطب بالا و برای مخاطب عام، کار درستی نیست. افراد زیادی می توانستند خانواده من را بشناسند و ممکن بود که پس از دیدن فیلم، با آنها برخورد مناسبی نداشته باشند. من حتی در تدوین فیلم، سعی کردم مسائل خانوادگی جزئی را که به داستان و طرح کلی فیلم ربطی نداشت، حذف کنم.

معصوم دوست در پایان با بیان اینکه هیچ فیلمی وظیفه ندارد همه حقیقت را نمایش دهد، گفت: بسیاری از خانواده ها از روی تعارف با هم رفت و آمد می‌کنند و بسیاری از ما اگر تعارف را کنار بگذاریم خیلی کارها را انجام نمی‌دهیم. این مسایل در بسیاری از خانواده‌ها اتفاق می افتد. این فیلم ناراحت کننده است و مثل یک سیلی روی صورت مخاطب می ماند و مفهوم تلخی دارد. البته نکات مثبتی هم در آن دیده می شود، مثلا این که می‌توانستند به راحتی مادر خود را در خانه سالمندان بگذارند. درست است که اعضای خانواده با هم بر مسایلی اختلاف دارند، اما مادر را دوست دارند و رسالت مشترک آنها، مراقبت از مادر خانواده است.

مستند «خوان بی خان» به کارگردانی هادی معصوم دوست و تهیه کنندگی محسن استادعلی در سینماهای «هنر و تجربه» در حال اکران است.