طنین «سرنا»ها از فردا در «سیمره»

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ صادق چراغی دبیر علمی جشنواره موسیقی «سورناوا» بیان کرد: بیش از ۲۵۰ اثر از هنرمندان ۲۰ استان کشور به دبیرخانه رسیده است که از این میان ۴۰ اثر موسیقایی و مقاله پذیرفته ‌شده‌اند. برنامه‌ریزی و پیش‌بینی ‌شده تا مقاله‌ها و گزارش تحلیلی مجموعه فعالیت‌های انجام‌ شده در این جشنواره، گردآوری و مدون شود و به‌ صورت کتاب جشنواره در دسترس دانشجویان و دوستداران این‌گونه جستارهای فرهنگی قرار گیرد. در این کتاب پژوهشگران مناطق گوناگون ایران‌زمین، به جایگاه این ساز کهن پرداخته‌اند، چراکه ساز سرنا به سبب پیشینۀ بسیار کهن خود می‌تواند سازی ملی به شمار آید. کاربرد این ساز در پهنۀ بسیار گسترده‌ای از فرهنگ‌ها و کشورهای گوناگون، فراوان و بسیار است. به سبب همۀ این‌هاست که ما پیش‌تر از این باید به آن می‌پرداختیم.

به گفته دبیر علمی این جشنواره اجرای برترین‌های سورنا نوازی و گرامی داشت پیشکسوتان موسیقی نواحی ایران از دیگر برنامه‌های اجرایی این جشنواره است. از استادانی چون همت‌علی رضایی، علی‌دوست فلاحتی، مرادعلی نجات‌پور و همچنین استاد حسین فرجی که از خوانندگان مطرح اقوام زاگرس نشین هستند و همگی نقش به سزایی در پاسداری و گسترش موسیقی این دیار داشته‌اند، تقدیر می‌شوند.

چراغی با بیان اینکه استاد محمدرضا درویشی پژوهشگر نام‌آشنای کشورمان، میهمان افتخاری این جشنواره خواهد بود، اضافه کرد: سال پیش به این فکر بودم تا کتاب «نرمه‌نای» را که دستاورد بیش از ۱۵ سال درنگ و کنکاشم است، منتشر کنم. همزمان استاد درویشی هم با بخش سازهای بادی کتاب دانشنامه بزرگ خود دست ورزی داشت. همین همزمانی و همزبانی دستاویزی برای هم‌افزایی و گفتگوهای بسیار سودمند شد.

او با بیان اینکه رهنمودهای استاد درویشی برای بهتر شدن نوشتار کتابم بسیار درست و به‌جا بود، آن چنان که من کار بازنگری کتاب خودم را بنا به سفارش‌هایی به‌جای استاد از سر گرفتم، افزود: استاد درویشی برای من همیشه آموزگاری گزیده‌گو و نکته‌سنج بوده و هست. اکنون بسیار خوشوقتم که جشنواره‌ای با موضوع سرنا، هردوی ما را به شور و وجد آورده و ایشان هم به‌عنوان میهمان افتخاری در جشنواره حضور خواهند داشت. همچنین پروین بهمنی- هنرمند پیشکسوت – آرمین فریدی، دامون شش بلوکی و احسان عبدی‌پور از دیگر پژوهشگران مهمان این جشنواره هستند.  

چراغی تصریح کرد: سازها بخشی از پازل و جورچین بزرگ فرهنگی یک تمدن هستند و هر پیش آمدی با ارزش است تا درباره هر بخش از پازل فرهنگی به سبب بهبود شرایط گفتگو و کنکاش ادامه داشته باشد. همه به این امید هستیم تا آیندگان ما امروزیان را درزمینۀ فرهنگ ایران‌ زمین کم‌ کار و بی‌انگیزه ندانند. همۀ این‌ها بهانه خوبی است تا درباره یکی از نشانه‌های فرهنگی کهن یعنی ساز با پیشینۀ سرنا در این همایش درنگ و تأمل داشته باشیم.

به گفته دبیر علمی جشنواره موسیقی «سورناوا»، پژوهشگرانی که نتوانستند به سبب دوری راه یا گرفتاری در این همایش حضورداشته باشند نوید داده‌اند که با نوشتن مقاله در بخش کتاب «سرنا» نقش داشته باشند. در نظر گرفتن نمود گیری کتاب «سرنا» با این انگیزه است تا نه‌ تنها چنین همایش‌هایی در خود نمیرند، چه‌بسا به‌جای آن، برگزاری‌شان آغازی برای انجام‌های بهتر باشد.

او بیان کرد: من به عنوان یکی از داوران دهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران حضور داشتم و به دست‌اندرکاران و برنامه ریزان پیشنهاد دادم در برخی از رویه‌های خود تجدیدنظر کنند زیرا در این‌گونه همایش‌ها، گزارش‌های نوشته ‌شده و کتاب است که می‌تواند به ادامه داشتن اندیشه‌ورزی‌ها و جستجوگری‌ها دامن زند. خوشبختانه هنرمند موزیسینی مثل احمد صدری در آن گروه بود و از همان سال پیش، با همکاری‌ها و دلگرمی دادن‌های این هنرمند گرامی، ما گردآوری و مدون کردن فعالیت‌های دهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران را با چشم‌انداز کتاب شدن پیگیری کردیم.

چراغی با بیان اینکه در شورای سیاست‌گذاری جشنواره «سورناوا» نیز با همدلی احمد صدری از همان آغاز چشم‌انداز کتاب را در نظر داشتیم و پیش‌تر از همه برای آن برنامه‌ریزی شد، گفت: کتاب «سرنا» پایگاهی می‌شود تا دارندگان اندیشه در این زمینه به انجام‌هایی بهتری درزمینۀ این ساز برسند و آغازی دیگر می‌شود تا ما یاد بگیریم درزمینۀ فعالیت‌های فرهنگی، با چشم‌انداز و نمودی روشمند و مدون به برنامه‌ریزی بپردازیم.

این پژوهشگر موسیقی اظهار امیدواری کرد: برگزاری این همایش تخصصی، نمونه‌ای باشد تا پژوهشگران و اندیشمندان در مناطق گوناگون به یاری دست‌اندرکاران بیایند و با یاری آن‌ها این‌گونه همایش‌ها، درباره سازهای دیگر نواحی هم رخ بدهد. فرهنگ اسلامی ایران‌ زمین با همه این کنکاش‌هاست که می‌تواند بر پای خود استوار بایستد و به یاری این ایستایی است که هنرمندان و دست‌اندرکاران دست در دست یکدیگر می‌توانند با تاخت‌ و تاز و تهاجم فرهنگی به ستیز برخیزند.

دبیر علمی جشنواره موسیقی «سورناوا» با بیان اینکه با شعار نمی‌توان رودرروی تهاجم فرهنگی ایستاد، اظهار کرد: مسئولان و کارگزاران باید به یاری هنر، فرهنگ و اندیشمندان بیایند تا با دامن زدن به هم‌افزایی‌ها بتوان، دایره اثرگذاری فرهنگ مصرفی غرب را کاهش داد. ما باور داریم روزگار شعار دادن گذاشته است. با تنگ‌نظری در فرهنگ، جایگاه هنر و فرهنگ ایرانی اسلامی ضعیف‌تر و نزارتر می‌شود. کسانی که جلوی گسترش موسیقی ایرانی را می‌بندند دانسته و ندانسته راه را برای گسترش فرهنگ مصرفی غرب و موسیقی‌های بی‌هویت باز می‌کنند و آب به آسیاب فرهنگ بیگانه می‌ریزند.

نخستین جشنواره «سرناوا» از ۲۶ تا ۲۸ فروردین‌ماه در شهر تاریخی دره شهر (سیمره کهن) استان ایلام با حضور استادان موسیقی نواحی و پژوهشگران این حوزه برگزار خواهد شد. این رویداد بزرگ‌ترین رخداد سالیانه با زمینۀ ساز سُرنا در کشور به شمار می‌رود.