چرا لبنان دولت ندارد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری برنا؛ ماجراهای مربوط به سفر «سعد حریری»، نخست وزیر لبنان، به عربستان سعودی و بازداشت غیررسمی او نشان داد، رژیم سعودی به دنبال به حاشیه راندن حزب‌الله و شیعیان لبنانند؛ چرا که هر تصمیمی در ساختار دولتی و پارلمانی لبنان بر اساس معادله حقیقی در این کشور باید بر اساس مشورت با حزب‌الله صورت بگیرد و حتی مخالفان حزب‌الله هم تاکید دارند که این حزب جزیی جدایی ناپذیر از هرم سیاسی و تصمیم گیری و بافت سیاسی لبنان است.

نظام سیاسی لبنان از زمان استقلال این کشور در سال 1953 بر اساس تقسیم قدرت سیاسی میان طوائف مختلف آن پایه‌ریزی شده به طوری که رئیس جمهور بر اساس عرف معمول از میان مسیحیان مارونی، نخست وزیر از میان اهل تسنن و رئیس پارلمان از میان شیعیان برگزیده می‌شوند.

نخست‌وزیر لبنان، رئیس و نماینده دولت و مسوول اجرای سیاست‌های کلی نظام است که از سوی شورای وزیران تدوین و طراحی شده است و پست نخست‌وزیری در لبنان با پیشنهاد گروه اکثریت در پارلمان انتخاب و از سوی رئیس جمهور مامور تشکیل دولت جدید می‌شود.

«قاسم محب‌علی»، مدیر کل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه، در خصوص مباحث مربوط به موقعیت شیعیان در لبنان به برنا می‌گوید: «شیعیان در پارلمان لبنان اکثریت ندارند و البته اکثریت سنی هم شامل تمام طوایف و احزاب سنی این کشور می‌شود. اما با توجه به وقایعی که حول و حوش سفر سعد حریری به عربستان سعودی پیش آمد، موقعیت آنها در عرصه سیاسی لبنان به شدت تضعیف شد و در مقابل جایگاه نمایندگان شیعه راه یافته به پارلمان به صورت قابل توجهی ارتقا یافت.»

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه درباره مسائل مربوط به تشکیل دولت در لبنان و علل به تأخیر افتادن آن در حال حاضر گفت: «از سوی دیگر وزارت‌خانه‌ها در لبنان بر اساس دو معیار بین گروه‌های سیاسی و قومی-مذهبی این کشور تقسیم می‌شوند؛ یکی بر اساسی وزنی که در پارلمان به دست آورده‌اند و دیگری بر اساس توافقات تاریخی که میان آنان در جریان است. در لبنان وزارت‌خانه‌های اقتصادی معمولاً در دست گروه‌های سنی، وزارت‌خانه‌های امنیتی و دفاعی در دست مسیحیان مارونی و سایر وزارت‌خانه‌ها میان شیعیان و دروزی‌های تقسیم می‌شود. اما مسئله لبنان این است که توافق میان گروه‌ها در عرصه سیاسی این کشور تنها بر ساس آنچه در داخل اتفاق می افتد، شکل نمی‌گیرد و به موازات آن نیروهای خارجی نیز باید به توافق برسند.»

محب‌علی ادامه داد: «در حال حاضر آمریکا و عربستان سعودی به شدت به دنبال تضعیف نقش شیعیان در لبنانند و این باعث افزایش فشارها برای تشکیل دولت بر اساس خواسته این دو نیروی خارجی شده است و از آنجایی که با توافقات سیاسی داخل لبنان همخوانی ندارد، لذا شاهدیم تشکیل دولت در این کشور دچار تأخیر چندین ماهه شده است.»

وقتی حریری پس از دیدار با میشل عون از برنامه خود برای تشکیل دولت خبر داد و آن را قریب‌الوقوع خواند؛ روزنامه «الجمهوریه» لبنان نوشت حزب «جریان المستقبل» به رهبری حریری تلاش دارد تا یک موج امید و خوش بینی را در فضای لبنان ایجاد کند، اما این خوش بینی واقعی نیست.