آبدانان، شهری با قبرهای میلیونی و بدون سردخانه اموات

امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع)، تنها آرامستان با قدمتی تاریخی در آبدانان
مرقد امامزاده ها معمولاً یکی از مکان هایی است که دفن اموات در جوار آن، اشتیاق خاصی را بین مردم نشان می دهد و ایجاد آرامستان هایی در کنار مرقد امامزادگان از قدیم الایام رایج بوده است. امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع) در شهرستان آبدانان نیز از این امر مستثنی نیست و آرامگاهی از قدیم الایام درکنار مرقد این امامزاده قرار دارد که امروز روزگار سختی را سپری می کند.

همین بس که قدمت برخی قبور در آرامستان آبدانان به حدی است که تشخیص تاریخ فوت افراد از روی سنگ قبرها میسر نیست و سنگ های این قبور با نقش و نگارهای قدیمی دیده می شود. جدای از قدمت این آرامستان، مهم ترین مشکلاتی که گریبان گیر مردم این دیار شده، گرانی قبور، نداشتن توان مالی برخی افراد برای خرید قبر و نبود برنامه مدون جهت دفن افراد و بلوک بندی این آرامستان است.
نبود سردخانه اموات در سایه بی تدبیری

علاوه بر گرانی قبر در شهر آبدانان و نبود آرامستان مناسب در این شهر و نداشتن برنامه مدون و بلند مدتی برای ایجاد آرامستان، نبود سردخانه اموات یکی دیگر از مشکلات و معضلات این شهرستان شده است. در شهرستان پنجاه هزار نفری آبدانان، تنها یک سردخانه وجود دارد که آن هم در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) این شهرستان قرار دارد و طبق گفته مسئولان بیمارستان، این سردخانه تنها برای بیماران فوت شده بیمارستان است که در طول چند سال گذشته، به دلیل نبود سردخانه در این شهرستان، مورد استفاده عموم نیز قرار گرفته است.

هرچند شهردار سابق آبدانان گفته بود که ایجاد آرامستان و سردخانه در دستور کار شهرداری قرار دارد و به زودی محقق می شود اما این مهم تاکنون محقق نشده است.
نبود آرامستان و سردخانه اموات بارها توسط امام جمعه آبدانان در تریبون نمازجمعه این شهر بیان شده است. حجت الاسلام حسین حاجیلری با انتقاد از نبود آرامستان در این شهر، می گوید: اقداماتی که تاکنون برای ایجاد آرامستان صورت گرفته، به هیچ وجه کافی نبوده و به نتیجه مطلوب نرسیده است.

راه برای دلال های فروش قبر همچنان باز است

آنچه در حال حاضر به عنوان سندی برای دلالان فروش قبر وجود دارد، نامه ای از سوی حج و اوقاف استان در سال 91 است که در این نامه آمده طبق مصوبه کمیسیون فروش قبر در بقاع متبرکه، قیمت فروش هر حفره قبر در صحن جلوی مطهر امامزاده مبلغ 25 میلیون ریال و در قسمت غربی و جنوبی آن 10 میلیون ریال تعیین شده و همین امر باعث شده که دلالان فروش قبر، این نامه را سندی برای فروش قبر بدانند.

متولی آرامستان کیست؟
سید جهانبخش موسوی از اعضای هیئت امنای امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع) در این باره می گوید: طبق ماده قانونی 55 آرامستان ها، شورای شهر و شهرداری هر شهرستان متولی آرامستان است و هیئت امنای امامزاده هیچ نقشی در این خصوص ندارد اما برای جلوگیری از دلال بازی برخی افراد سودجو، زمین های اطراف امامزاده که وقف امامزاده هستند با قیمت 8 میلیون تا 10 میلیون ریال به عنوان حق جواز دفن برای اموات در نظر گرفته شده است.
سید محمد ساعدی رئیس هیئت امنای امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع) با بیان اینکه کل ملک امامزاده در سند موقوفه امامزاده ثبت شده است، می گوید: به دلایل نامشخص قسمت هایی از این ملک تحت مالکیت چند نفر قبر فروش یا دلال قرار گرفته است که خود مردم نیز در این زمینه بی تقصیر نبوده و نباید با دلال ها معامله کنند و به هیئت امنا مراجعه کنند تا زمین های موقوفه امامزاده با قیمت های مناسب در اختیار آن ها قرار گیرد که حق جواز دفن نیز به حساب آستان امامزاده واریز می شود. 
یک شهروند آبدانانی می گوید:‌ چند روز پیش که مادرم فوت شد، یک قطعه قبر با قیمت 45 میلیون ریال خریدیم که قیمت آن با بهترین نقطه شهر برابری می کند و هیچ کس مسئول رسیدگی به تنها آرامستان آبدانان نیست.
رضا ابوالفتحی دیگر شهروند آبدانانی می گوید: قیمت قبرها در این مکان متفاوت است. کنار امامزاده 50 میلیون ریال و با فاصله دورتر، هر قبر با قیمت 30 میلیون ریال به فروش می رسد و برخی افراد بی بضاعت که مجبورند اموات خود را در تنها آرامستان شهر دفن کنند، تمام سرمایه خود را برای خرید یک قطعه قبر هزینه می کنند.

دفن اموات در مناطق روستایی
اردشیر بوستانی فعال فرهنگی با بیان اینکه در گذشته روستاهای اطراف شهرستان اموات خود را در جوار مرقد امامزاده سید صلاح الدین محمد (ع) ‌دفن می کردند و همین امر باعث تکمیل ظرفیت قبرستان، هزینه های زیاد ایاب و ذهاب روستائیان به این مکان و ایجاد بازار سیاه فروش قبر شده است، می گوید: با حمایت های حجت الاسلام رفیعی، امام جمعه وقت این شهرستان، این مشکل حل و با رهنمودهای خود باعث شد دفن اموات مردم روستانشین در همان روستا انجام شود که قدم بزرگی در خصوص جلوگیری از افزایش قیمت قبر در آن زمان برداشته شد.

وی می گوید: ‌اگر آبدانان مورد غضب طبیعت قرار بگیرد، مسئولین چه راهکاری برای اتفاقات غیر مترقبه منجر به مرگ افراد دارند؟ برای پاسخ این سؤال، باید از سال های گذشته به دنبال چاره اندیشی مناسب و بهبود وضعیت نابسامان آرامستان آبدانان بود.
یعقوب محمدی دبیر آبدانانی می گوید: طوایفی که دارای جمعیت قابل توجهی در این شهرستان هستند با خرید زمین های مورد نیاز احداث قبرستان می توانند یک قطعه زمین را خریداری و جهت تسطیح، شهرداری همکاری لازم را داشته باشد و اموات طوایف در کنار هم دفن شوند.
آرامستان میلیونی آبدانان و آرامستان رایگان دهلران و دره شهر 
در حالیکه که شهر آبدانان از نبود آرامستان مناسب رنج می برد و قیمت قبوری که در دست دلالان است، روز به روز در حال افزایش است اما در شهرهای دهلران و دره شهر برای دفن اموات هیچ مبلغی از خانواده متوفی دریافت نمی شود و شهرداری ها با در اختیار داشتن اراضی مناسب برای آرامستان از دست درازی دلال ها به مسکن ابدی مردگان جلوگیری می کنند.
رضایی شهردار دهلران می گوید: این شهرداری بابت دفن اموات در آرامستان هیچ گونه مبلغی از خانواده متوفی دریافت نمی کند.
وقتی با شهردار دزفول درباره قیمت قبور صحبت کردیم، سرافراز شهردار دزفول گفت: در آرامستان جدید دزفول، برای هر قبر حدود 7 میلیون ریال در نظر گرفته شده و به همین قیمت نیز به فروش می رسد که با احتساب هزینه های جانبی، هزینه های خرید قبر و دفن اموات حدود 15 میلیون ریال خواهد بود.
سیروس مرادحاصلی که به تازگی سکان فرمانداری آبدانان را بر عهده گرفته، می گوید: چندین جلسه با شورا و شهردار آبدانان برگزار شده و درصدد هستیم زمین مناسبی در اطراف شهر تهیه و در اختیار این شهرداری قرار گیرد تا مشکل گرانی قبر مرتفع شود.

سید حرمت اله موسوی مقدم رئیس شورای اسلامی شهر آبدانان با اشاره به اینکه تهیه قبر در این شهر به معضل بزرگی تبدیل شده که خود بدتر از معصیت ایجاد شده برای افراد است، می گوید: بارها اعلام کردیم که باید مکانی غیر از مکان فعلی آرامستان در آبدانان تهیه شود چرا که آرامستان فعلی گنجایش ندارد. 
وی می افزاید: جمعی از مردم که قطعه زمین مشترکی دارند اعلام آمادگی کردند که با قیمت مناسب، این قطعه زمین را در اختیار شهرداری بگذارند تا آرامستان جدید احداث شود.
رئیس شورای اسلامی شهر آبدانان با بیان اینکه برای تملک و ایجاد زیرساخت های لازم این قطعه زمین، اعتباری بیش از 5 میلیارد ریال نیاز است، گفت: این قطعه زمین با مساحت بیش از 4 هکتار و با ایجاد زیر ساخت های لازم و بلوک بندی قبور، مشکل نبود قبر را برای 20 سال آینده مرتفع می کند.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه برای تملک این قطعه زمین به اعتبار از سوی استانداری نیازمندیم، تصریح کرد: با تملک این قطعه زمین، برای جلوگیری از ورود دلال ها به فروش قبر به هیچ وجه پیش فروش قبر وجود نخواهیم داشت و قیمت ها هم بر اساس نرخ شهرداری خواهد بود تا از افزایش قیمت فروش قبر در شهرستان جلوگیری شود. 
حال با توجه به اهمیت احداث آرامستانی قابل دسترس در مرکز شهر آبدانان و به دنبال آن ایجاد سردخانه مناسب، تنها راه جلوگیری از دلال بازی برخی افراد سودجو و ساماندهی بازار متلاطم فروش قبر در این شهر، اختصاص اعتبار لازم برای خرید قطعه زمینی برای ایجاد آرامستان جدید در این شهر ضروری به نظر می رسد.

منبع صدا وسیما ایلام