آیا استانبول امروز پایتخت جهان عرب است ؟

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا ؛ اکونومیست( نشریه انگلیسی) در  مطلبی آورده است:

ترکیه یک قرن پیش با فروریختن پایه های حکمرانی 'امپراطوری عثمانی' خاورمیانه را از دست داد. اما امروز، 'استانبول' بار سنگین این رسالت را بر دوش می کشد و به قطب جهان عرب تبدیل شده است.

آن جایگاه یک سده پیش خود را احیا کرده و دوباره پایتخت اعراب شده است.

شهر 'استانبول' که تا سال 1918 مرکز 'امپراطوری عثمانی' و مرکز حکمرانی بر تمام سرزمین های اعراب بود؛ اینک بعد از گذشت یک قرن، به دوران اعتلای خود نزد اعراب بازگشته است.

استانبول، امروز میزبان 1.2 میلیون عرب است.

استانبول، امروز به کانون ازدحام دسته جمعی پناهندگان؛ مهاجران و معاندان از سرتاسر جهان عرب بدل شده است.

کشور ترکیه هم اینک میزبان بیش از 3 میلیون پناهجوی سوری است.

'مختار' نام یک کافه مشهور در شهر استانبول است که 'سوریه کوچک' لقب گرفته است.این کافه کانون تجمع تمام پناهجویانی است که از کشور هایی که'بهار عربی'درآنها درهم کوبیده شده است فرارکرده و به ترکیه پناه آورده اند.پناهجویانی از کشورهای مصر؛ سوریه؛ یمن وسایر کشورهای عرب که تا یک صد سال پیش جزء قلمرو امپراطوری عثمانی محسوب می شدند.

همه این پناهجویان در فکر بازگشت به وطن اند. بعضی راههای صلح آمیز را و بعضی هم توسل به خشونت را تنها راه بازگشت به وطن توصیه می کنند. یک معاند کویتی می گوید:' ظالم ها هیچگاه حاضر نمی شوند به روش مسالمت آمیز پایگاه قدرت را ترک کنند'.

در میان این مهاجران؛ تنی چند از شخصیتهای سیاسی عرب هم به چشم می خورند. از میان آنها می توان از کاندیدای سابق ریاست جمهوری مصر، چندین تن از نمایندگان پارلمان کویت که حق شهروندی شان سلب شده است و نیز جمع کثیری از وزرای کشور یمن اشاره کرد.

دهها وبسایت عرب، شبکه های تلویزیون ماهواره ای و مراکز مطالعات، در ترکیه نمایندگی دارند و پیام اعتراض و نارضایتی این قشر از جامعه عرب را به کشورهایشان ابلاغ می کنند. مقر 'اتحادیه رسانه های عرب' در استانبول است و 850 خبرنگار عضو آن هستند.

ترکیه از زوایایی متعدد با کشورهای عرب متمایز است.

اغلب کشورهای عرب به خارجی ها مجوز شهروندی نمی دهند نه به خود افراد و نه به اولادشان ولو آنکه این خارجی ها متولد این کشورها باشند در آن رشد کرده باشند. اما ترکیه برعکس؛ تنها بعد از گذشت پنج سال اقامت در خاک این کشور؛ به خارجی ها گذرنامه ترکیه را اعطا می کند. این مدت زمان حتی برای خارجی هایی که حداقل 250 هزار دلار پول وارد ترکیه کنند؛ کوتاهتر هم می شود.

یک لبنانی مشاور آموزشی و ساکن دوبی که حاضر شده است دستمزد کمتری دریافت کند و به استانبول مهاجرت کرده است شرح می دهد:' در دوبی با ما مثل یک برده رفتار می کنند. در اینجا ما ملک دیگران نیستیم'.

بعضی از اعراب هم که نمی توانند ویزای یک کشور اروپایی را دریافت کنند به استانبول مهاجرت می کنند.

یکی از تقاضا کنندگان ویزای ترکیه می گوید:'ترکیه یک کشوری است تقریبا مثل خود ما. مسلمان است و به وطنمان هم نزدیکتر است'.

در عربستان، اگر عمل نادرستی از یک خارجی سر بزند؛ دولت تمام اموال او را مصادره می کند.

یکی از جاذبه های ترکیه برای اتباع عرب؛ نظام سیاسی آن است.

در خاورمیانه ای که کمتر آوایی از دمکراسی به گوش می رسد، ترکیه کشوری است با یک نظام دمکراتیک که هرچند از زاویه نگاه اروپایی ها معیوب است؛ اما در نظر اکثر رژیم های عرب و کشورهای منطقه؛ یک معیار است.

'رجب طیب اردوغان' رئیس جمهور ترکیه که همسرش اصالتا عرب است، هنوز هم همچنان از قیام و خیزش اعراب درسال 2011 به بزرگی یاد می کند. او همچنان طرفدار 'اخوان المسلمین' است که برای یک دوره ای کوتاه بر مصر حکومت کرد تا اینکه 'عبدالفتاح السیسی' رئیس جمهور فعلی مصر با کودتایی در سال 2013 حکومت را از آنان قبضه کرد.

'ایمن نور' کاندیدای سابق ریاست جمهوری مصر که یک ایستگاه تلویزیونی در استانبول دارد می گوید:'استانبول؛ آخرین کنج بهار عرب است'.

استانبول، شهر فرهنگی اعراب است. این شهر میزبان کنسرتهای گروههای موسیقی محبوب کشورهای عربی است. بزرگ ترین نمایشگاه کتاب عرب در ترکیه که یک کشور غیر عرب است قرار دارد. ماه گذشته، مدرسه ای در استانبول افتتاح شد که مخصوص آموزش دانش آموزان فلسطینی است که ازاسرائیل،کرانه باختری و نوار غزه به ترکیه آمده اند.به تازگی یک دانشگاه کسب معارف الهی و دینی در دامنه های استانبول افتتاح شده است به نام'دانشگاه ابن خلدون'که دانشجویانی راازسراسر دنیای اسلام پذیرش می کند.رسالت این دانشگاه؛نشر معارف اسلامی است. 'بلال' پسر اردوغان؛ هم عضو هیات امناء دانشگاه است.

یک شورای جدیدی هم به نام 'شورای عرب برای دفاع از انقلابها و دمکراسیها' دایر شده است تا کانون همبستگی و تفاهم میان مهاجران عرب ساکن استانبول باشد.

در حاشیه تمام این جاذبه های استانبول به عنوان مأمن امن اعراب، امروز حادثه ناپدید شدن ' جمال خاشقچی' خبرنگار سعودی در استانبول، امکان دارد این جاذبه را کمی مخدوش کرده باشد.