بن سلمان انتظار چنین واکنش شدیدی را در خصوص موضوع خاشقجی نداشت

به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ خبر ناپدید شدن «جمال خاشقجی» نویسنده و منتقد سرشناس سعودی بعد از مراجعه به کنسولگری عربستان در استانبول و بعد از آن انتشار خبر ترور وی توسط عناصر رژیم آل سعود موجی از واکنش‌ها را در قبال سیاست‌های سرکوب گرانه محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به دنبال داشته است؛ ولیعهدی که هیچ گونه انتقادی را علیه سیاستهایش بر نمی‌تابد و به بدترین شکل ممکن به هرگونه انتقادی واکنش نشان می‌دهد.

روزنامه «آی» چاپ انگلیس در مقاله‌ای تحت عنوان «اشتباه محاسباتی سعودی‌ها درباره خاشقجی» نوشت: توطئه کشتن جمال خاشقجی روزنامه نگار مخالف عربستانی نشان دهنده اقدامات و سیاست وحشیانه‌ای است که ریاض برای ساکت کردن افراد جدا شده از نظام این کشور و ترساندن تمام مخالفان در پیش گرفته است. هدف از این گونه اقدامات این است که عربستان نشان دهد هرگونه نقد حتی به صورت غیر مستقیم شدیدترین درجات خشونت را به دنبال خواهد داشت. این همان ویژگی‌های یک حکومت دیکتاتوری است که صدای مخالفان در آن شنیده نمی‌شود.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داده که در ادامه می‌آید.

پیلار از اساتید دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آن‌ها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی آن نیز دارد.

*با توجه به روابط غرب و به ویژه آمریکا با عربستان، چرا موضوع جمال خاشقجی ابعاد گسترده پیدا کرد؟ معمولاً در موارد نقض حقوق بشر به خاطر بحث خرید‌های تسلیحاتی عربستان از یک سو و فروش نفت از سوی این کشور از سوی دیگر، نوعی اغماض و چشم پوشی در خصوص عربستان همیشه رکن سیاست خارجی این کشور‌ها بوده است. ولی در قضیه خاشقجی این موضوع متفاوت است. دلیل آن چیست؟

در واقع به نظر می‌رسد، بین اینکه چگونه پرونده خاشقجی مورد بررسی قرار گرفته و چگونه نقض حقوق بشر توسط عربستان سعودی مورد رسیدگی قرار گرفته تفاوت وجود دارد. یکی از دلایل می‌تواند برجستگی نسبی جمال خاشقجی در ایالات متحده باشد، جایی که او اقامت داشت و به طور منظم با یک روزنامه مهم در واشنگتن همکاری می‌کرد.

دلیل دیگر عامل تکان دهنده‌ای است که شامل ماهیت جرایم ادعایی، با امکان وقوع قتل و مثله کردن درون یک مکان دیپلماتیک می‌شود.

*برخی معتقد هستند از آنجایی که عربستان قیمت نفت را بنا به درخواست ترامپ پایین نیاورد، آمریکا از طریق موضوع خاشقجی درصدد اعمال فشار به عربستان است. نظر شما چیست؟

بسیار بعید است که دولت ترامپ به این مسائل فکر کند. رابطه نزدیک با عربستان سعودی، کانون سیاست خارجی دولت امریکا در خاورمیانه است. مسئله خاشقجی، نه به عنوان یک ابزار برای دولت ترامپ بلکه یک تحول بسیار ناخوشایند برای آن است.

*برخی کشور‌های غربی از جمله آمریکا، عربستان را تهدید به تحریم کرده اند. در مقابل عربستان نیز سخن از واکنش مقتضی در صورت تحریم سخن رانده است. به نظر شما تقابل با عربستان در خصوص موضوع خاشقجی تا کجا پیش خواهد رفت؟

دیگر دولت‌های غربی در پاسخ به مجموعه‌ای از تحریم‌ها نسبت به امریکا کمتر تحت فشار قرار می‌گیرند. اما ایالات متحده امریکا - به ویژه با توجه به ارتباط واشنگتن با خاشقجی - یک بازیگر کلیدی محسوب می‌شود.

هیاهو این واقعه ترامپ را مجبور می‌کند اقدامی انجام دهد، اما دولت وی در مقابل انجام اقداماتی بیشتر از «حداقل ضرورت» مقاومت خواهد کرد، زیرا نمی‌خواهد رابطه کلی خود با عربستان سعودی را آشفته کند.

به احتمال زیاد برخی از تحریم‌ها علیه مقامات عربستان سعودی که توسط ترکیه به عنوان مشارکت کننده مستقیم در قتل شناخته شده، اعمال خواهد شد. اما ترامپ در برابر اعمال سرزنش همه جانبه به مقام ولیعهد محمد بن سلمان مقاومت خواهد کرد.

*موضوع خاشقجی چه آثاری بر آینده قدرت محمد بن سلمان خواهد گذاشت؟

او در معرض انتقادات داخلی بیشتری در خانواده سلطنتی قرار خواهد گرفت. زیرا او قادر به پیش بینی واکنش شدید در غرب نسبت به چنین اقدام ظالمانه‌ای نبود. اما او در حال حاضر قدرت خود را تا حد زیادی مستحکم کرده است به طوریکه این واقعه بسیار بعید است که منجر به سقوط او یا شکست وی در جانشینی پدرش به عنوان پادشاه عربستان سعودی شود.

منبع:مهر