امپراتوری هخامنشی صاحب موزه تخصصی می‌شود

به گزارش خبرگزاری برنا ؛ پروژه طراحی و ساخت بنای موزه پاسارگاد در فاصله 500 متری مقبره کوروش در سال 1349 به گروه مهندسین مشاور امانت که طراح بناهای مهمی از جمله میدان و برج آزادی تهران، ساختمان سازمان میراث فرهنگی کشور و دانشگاه صنعتی شریف در کشور بودند، سپرده شد.

مشاور مذکور در سال‌های 56- 1355 حدود 70 شیت نقشه ارائه داد که شامل نقشه‌های معماری، سازه، تأسیسات و الکتریکی و جزئیات مربوط به هر بخش می‌شد. همچنین مسیر تعریف‌ شده‌ای نیز حرکت بازدیدکنندگان را به سمت موزه و سپس از موزه به محوطه مشخص می‌کرد.

نکته جالب توجه که بسیار مد نظر معمار موزه بوده است، مخفی نگه داشتن آن در زیر زمین و تظاهر متواضعانه این مجموعه عظیم در برابر آثار پر قدمت محوطه پاسارگاد است، به گونه‌ای که تظاهر بیرونی این مجموعه عظیم به چشم بیننده از بیرون، تنها به صورت تپه‌ای طبیعی است که از چشم‌اندازهای عادی آن منطقه به حساب بیاید.

در این مجموعه که فضایی فراتر از یک موزه را در خود جای می‌دهد، بخش‌های مختلفی پیش‌بینی شده که شامل گالری‌های موزه، گنجینه، سمعی بصری، نمایشگاه موقت، کتابخانه، سالن کنفرانس، نگهبانی، تأسیسات و پشتیبانی است و در صورت بهره‌برداری، جوابگوی نیازهای مردم و متخصصان منطقه و کشور خواهد بود.

طرح این موزه به صورت یک جعبه بتنی T شکل است که از سه بلوک A, B و C تشکیل شده و به صورت نیمه مدفون در در زمین طراحی شده است.

این مجموعه به صورت Cut Cover طراحی شده که این سیستم سازه‌ای به علت جعبه‌ای بودن به شکل دیوار و دال است و بخش‌هایی از سازه شامل شالوده دیوارهای برشی و حتی بخشی از سقف (دال‌های بتن آرمه سقف) احداث و سازه در همان وضعیت چندین سال رها شده بود تا اینکه دولت دوازدهم با پیگیری برای تخصیص بودجه ویژه و تامین حامی مالی عزم دارد تا پایان کار خود این پروژه را به نتیجه رسانده و به گشایش و بهره‌برداری برساند.

«حمید فدایی» مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد در گفت‌وگوی اختصاصی با ایرنا در این باره اظهار کرد: کار بی‌نظیری بوده، اگر چه سختگیری‌های فعلی حریم و منظر در آن موقع رعایت نمی‌شده ولی این معمار با شعور فوق‌العاده خود، سعی کرده تا با رعایت فاصله لازم و طراحی شکل ساخت سازه در یک عمق مناسب، لطمه‌ای به حریم و منظر مقبره کوروش نزند طوری که بازدیدکننده امروز در حال بازدید آرامگاه متوجه این ساختمان نمی‌شود یعنی بنای موزه، مزاحم منظری نیست.

وی افزود: کارهای زمین این موزه چهار هکتاری با زیربنای پنج هزارمتر مربع، تا 30 درصد در دهه 50 خورشیدی انجام شده بود که پس از وقوع انقلاب اسلامی و شرایط جنگ تحمیلی برای مدتی متوقف ماند.

فدایی ادامه داد: بعد از انقلاب در سال‌های 74 و 75 ساخت موزه با اضافه شدن دو گالری در طرفین ساختمان ادامه پیدا می‌کند و در سال‌های بعد هم اداره کل میراث فرهنگی فارس هر ساله یک بخش از اعتبار مالی خودش را به پیشرفت فیزیکی این بنا اختصاص داده تا جایی که هم اینک پیشرفت فیزیکی پروژه به 60 درصد رسیده است.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد تاکید کرد: در شرایط حاضر، ساخت بنای اصلی موزه رو به اتمام هست اما از این پس باید وارد طراحی فضاهای داخلی، نازک‌کاری‌ها، طرح‌های محتوایی، ویترین‌ها و تزئینات شویم.

او اذعان داشت: اعتبار فعلی پایگاه‌ها و اعتبار ملی دیگری که بیشتر برای مرمت فیزیکی محوطه اختصاص دارد کافی نیست و علی اصغر مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در بازدید اخیرش عنوان کرده که این پروژه برای تسریع در تکمیل مراحل پایانی باید ردیف اعتبار ویژه دریافت کند.

فدایی درباره میزان اعتبار لازم و نحوه تامین آن نیز تصریح کرد: پیش‌بینی ما 12 میلیارد تومان اعتبار برای پایان پروژه است و ما تمایل داریم اسپانسرها (حامیان مالی) مثل بانک‌ها و یا بخش خصوصی برای این منظور پیش‌قدم شوند و اگر چنین شود، بین دو تا سه سال آینده این موزه به طور کامل راه‌اندازی خواهد شد.

او این موزه را یک موزه تخصصی در حوزه هخامنشی خواند و افزود: غیر از موزه ملی که یک بخش آن به هخامنشیان اختصاص دارد کمتر موزه‌ای در این حوزه داریم.

موزه کنونی «تخت جمشید» در دل پرسپولیس با ابعاد چندصد متر مربعی بسیار کوچک است که استانداردهای لازم موزه‌ای را هم ندارد و فعلا فقط برای اشیای مکشوفه تخت جمشید اختصاص پیدا کرده است.

مدیر پایگاه پاسارگاد گفت: ساختمان جذاب موزه پاسارگاد که خودِ ساختمانش ارزش موزه‌ای دارد و با اشیای داخلش، موزه در موزه محسوب می‌شود هیچ محدودیتی برای افزایش مساحت و طراحی‌های ویژه ندارد.

وی اضافه کرد: قرار است با راه‌اندازی این موزه و تامین ایمنی و استانداردها، همه اشیای مربوط به امپراتوری هخامنشی که در سایر موزه‌های ایران است مثل لوح زرین که در موزه ملی قرار دارد، جمع‌آوری شده و به طور اختصاصی یک موزه بی‌نظیر از اشیا و آثار آن دوران در اینجا به نمایش درآید.

فدایی بیان داشت: اگر چنین شود، آنچه در جدیدترین شیوه‌های موزه‌داری دنیا مورد درخواست و تمناست اتفاق خواهد افتاد؛ یعنی اشیا به موطن خودشان در پاسارگاد و تخت جمشید برمی‌گردند و ما می‌توانیم آثار هخامنشی که در اقصی نقاط امپراتوری هخامنشی از شمال تا بوشهر وجود داشته را در پاسارگادی که خاستگاه امپراتوری هخامنشی بوده به نمایش بگذاریم.