ما نباید برای حفظ آدمها مرزهایمان را تغییر بدهیم/جایزه جلال جایزه یک نفر نیست!

به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، در نشست رونمایی از «ویکی ادبیات» ، وثوقی کیا در مورد حواشی اختتامیه یازدهمین دوره جایزه ادبی جلال توضیح داد: اولین حواشی برمی گردد به انتخاب رمان برگزیده، کتاب آقای امیر خانی «رهش» ، که از روز انتشار خبرساز بوده است. خیلی ها عقیده داشتند که این بهترین کتاب آقای امیرخانی نیست و بهتر بوده کتاب های دیگر ایشان جایزه می گرفتند. اتفاق خوبی که در اختتامیه جایزه جلال افتاد، رونمایی از ویکی ادبیات بود که جایش بسیار خالی بود.

دیانی و علیزاده، حذف برخی صفحات مانند جایزه غنی پور از ویکی پدیا و عدم صحت برخی مطالب در آن را از دلایل لزوم ویکی تخصصی ادبیات برشمردند.

علیزاده صحبت های آقای بایرامی و مواضع مطرح شده در بیانیه ایشان را از دیگر حواشی اختتامیه جلال دانست. 

جایزه جلال جایزه یک نفر نیست!

دیانی در ادامه در مورد آقای امیر خانی گفت: ایشان در 3 سال گذشته همیشه سهمی از اختتامیه جایزه جلال داشته است و به نوعی حضور داشته است. در این 3 سال جوری صحبت های ایشان بیان شده که تمام توجه رسانه ها به سمت صحبت های ایشان رفته است. اینها باعث شده اند که فقط آقای امیر خانی در جایزه جلال دیده شود. این باعث می شود ما کتاب های دیگر را نبینیم. مثل کتاب خانم سید قاسم. همه چیز در حال گردش پیرامون یک نفر و حرفهایش است. جایزه جلال جایزه یک نفر نیست.

علیزاده در مورد همین مبحث ادامه داد: ما کمتر نویسنده ای داریم که مثل رضا امیر خانی به فرآیندهای بعد از انتشار کتابش هم به اندازه فرآیندهای حین انتشار و قبل انتشار هم توجه کند و بها دهد. خب مشخص است که با این شرایط ایشان بیشتر دیده می شوند.

در بخش گفتگوی برنامه، احمد شاکری، نویسنده و منتقد ادبی، مهمان برنامه بود تا در مورد جایزه جلال صحبت کند.

شاکری در مورد مرزبندی در دل جریان ادبیات متعهد گفت:

نگاه متولیان جایزه جلال این است که ما بهتر است مرزبندی نکنیم. یعنی همه آثار مجوز گرفته از ارشاد می توانند شرکت کنند، در حالیکه همه می دانیم ارشاد و مجوزش در دوره های مختلف با معیارهای مختلف انجام می شده. نکته بعد این است که بین اثری که می خواهد مجوز بگیرد و اثری که می خواهد جایزه بگیرد بسیار تفاوت است.مسئله اینجاست که آیا این مرزبندی اساسا در حوزه عمل نباید انجام شود یا در حوزه نظر هم مرزبندی نداریم؟ 

دیانی گفت: در اساس نامه جلال آمده که جایزه جلال قرار است به آثاری که ادبیات دینی و ملی را گسترش دهند داده شود. برخی از آثار طبق این اساس نامه نمی توانستند مورد توجه باشند.

ما نباید برای حفظ آدمها مرزهایمان را تغییر بدهیم

شاکری پاسخ داد: بله این خلط بین حوزه نظر و عمل است. نکته این است که کسانی که معتقدند ما در حوزه نظر هم نباید مرز داشته باشیم، اینها عملا به مبانی قطعی انقلاب اعتقادی ندارند. اینجا حوزه سلیقه نیست حوزه مبانی است. اما ما در مبانی نظری خود قاطع هستیم و مرزها مشخص هستند. ما نباید برای حفظ آدمها مرزهایمان را تغییر بدهیم. مرزها باید مشخص شوند و این آدمها هستند که باید خودشان را جا به جا کنند.

وی در نقد نویسنده محوری گفت: نتیجه این نویسنده محوری این بود که ما در طول سال ها مخارجی کردیم برای چهره هایی که تغییر کردند و همچنین ادبیات ما به دلیل سیاست نویسنده محوری قادر به تخریب این چهره ها نبود.

وی ادامه داد: ما بعد از انقلاب چهره نداشتیم و مورد بایکوت ادبیات انقلاب توسط روشنفکران قرار گرفتیم. بنابراین دست به چهره سازی زدیم و این سیاست نویسنده محوری عملا جریان های ما را تحت تاثیر قرار داده است.

در سیاست های ادبی ما، منتقد جایی ندارد

شاکری در مورد نقد داوری گفت: آیا کسی که می تواند بنویسد تحلیلگر خوبی نیز هست؟ 

وی در مورد نقد ادبیات گفت: ما اساسا چیزی به عنوان نقد ادبیات متعد نداریم. در سیاست های ادبی ما منتقد جایی ندارد. در خلا نقد شبه نقدها رشد می کنند.

جایزه جلال در هیچ دوره ای جریان ساز نبوده است.

آیا عملکرد جایزه جلال نتیجه سیاست اشتباه یک مدیر است یا این آینه ادبیات ماست؟

شاکری پاسخ داد: جایزه جلال تا حدودی آینه کار ما در این 4 دهه است. مسئله ساختارهای کلانی است که ما را به اینجا می رساند. به نظر می رسد ما 4 دهه است که سیاست ها را اشتباه دنبال می کنیم. خطر را باید در جایی که دیده نمی شود، در اندیشه ای که در چینش و انتخاب داوران و هیئت علمی یک فکر مشخص را تزریق می کند.، جست. جایزه جلال در هیچ دوره ای جریان ساز نبوده است.

چرا جایزه جلال تاثیر گذار نیست؟

شاکری توضیح داد: تاکید بر جوایز باب میل مدیرانی است که می خواهند یک برنامه زود بازده و ساده داشته باشند و همیشه در ویترین باشند، جشنواره باب میل این مدیران است. مدیر بلند اندیش دنبال جشنواره نیست. جشنواره ای مثل جلال دنباله ای ندارند چون موید به هیچ تئوری نیستند.

این یک جایزه محفلی است چون سلایق ملی در آن در نظر گرفته نمی شود.

جریان خطر ساز جریان نفوذ است که حق را با باطل می آمیزد

وی در مورد خطرات متوجه با ادبیات ما گفت: جریان روشن فکری رویکردش مشخص است و من آن را خطر نمیدانم. جریان خطر ساز جریان نفوذ است که حق را با باطل می آمیزد.

 شاکری در پایان گفت: می خواهم اعلام کنم که چیزی که در جایزه جلال دیدید در غالب موارد، جریان متعهد انقلاب اسلامی از آن برائت می جوید و این انتخاب جمهوری اسلامی است.

«شب روایت» به تهیه ‌کنندگی حسین شاه‌مرادی کاری است از گروه ادب و هنر شبکه چهار سیما  که سه شنبه ها ساعت 23 پخش می شود..

این برنامه ادبی در قالب گفتگو با اهالی قلم، نقد کتاب، روایت کتب داستانی و نیز دیگر آیتم‌های مرتبط با حوزه ادبیات و تاریخ ادب کشورمان می پردازد.