عدم استعدادیابی، حلقه مفقوده داوری ایران/ صحبت‌های پیروانی درباره فرگوسن تا کلام قاطع سیار/ آقای اصفهانیان شما خودتان را هم جریمه می‌کنید!

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ هفته پانزدهم و پایانی نیم فصل نخست لیگ برتر امروز در حالی به پایان می‌رسد که اغلب باشگاه‌ها به تصمیمات داوران اعتراض داشتند. پیشرفت داوری و بهبود قضاوت بازی‌های لیگ، موضوعی است که هرسال از دپارتمان داوری و کمیته داوران انتظار می‌رود و اتفاق تازه‌ای هم نیست. به همین منظور است که برگزاری کلاس‌های توجیهی، امسال هم مثل سال‌های گذشته در دستور کار قرار گرفته بود و داوران هم با شرکت در این کلاس‌ها سعی داشتند دانش خود را به روزرسانی کنند و هیچ جای بهانه‌ای برای اشتباهات سهوی خود در رقابت‌های پیش رو نگذارند. اما همانگونه که شاهد هستیم اشتباهات داوری صدای اکثر مربیان و باشگاه‌ها را در آورده است. باشگاه‌ها قبل از بازی بیانیه می‌دهند و بعد از بازی در فضای مجازی با انتشار ده‌ها تصویر و فیلم اشتباهات داوری را به رخ  تیم حریف و البته کمیته داوران می‌کشند. آخرین اشتباه داوری که خبرساز شد گلی بود که در بازی پنجشنبه استقلال به پدیده زد و داور آن‌را آفساید اعلام کرد و قبل‌تر از آنهم مربوط به بازی حساس پرسپولیس و سپاهان در هفته قبل بود که علیرضا فعانی آن را سوت زد. همچنان در بازی دیروز بسیاری معتقد بودند گل سوم علیپور سالم بود. ما در ادامه سعی داریم نگاهی داشته باشیم به وضعیت داوری در نیم فصل و مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد و البته پاسخ به چند سوال.

*آیا اشتباهات داوری سهوی و سینوسی‌وار است؟

اشتباهات داوری سهوی و سینوسی‌وار است، جمله مهمی است در این گزارش که به آن می‌پردازیم. "آن تیم‌ها که از داوری متضرر شده‌اند در مواقعی هم از این اشتباهات سود برده‌اند". شاید بتوان گفت نساجی در بین 16 تیم لیگ برتری کمی از بقیه بدشانس‌تر بوده اما هیچ تیمی نمی‌تواند ادعا کند که اشتباه داوری یکسره به ضرر آنها بوده، بلکه در جایی این اشتباهات که بر سهوی بودن آن تاکید می‌کنیم به سود یک تیم نیز بوده است.

*آیا داوری می‌خواهد قهرمان لیگ را مشخص کند

در پانزدهمین دوره لیگ برتر، شاید اگر در یکی از همین بازی‌ها داور یکی از گل‌های مردود  و درست سرخپوشان را قبول می‌کرد پرسپولیس قهرمان می‌شد و به دلیل تفاضل گل در جایگاه دوم قرار نمی‌گرفت. همین امسال هم به عنوان مثال اگر در پایان فصل استقلال به دلیل یک امتیاز در جایگاه دوم قرا بگیرد آیا آنها همین اشتباه داوری را دلیلی نمی‌دانند بر ظلم به خود. قطعا جواب این سوال از سوی کمیته داوران منفی است. کمک داور بازی استقلال و پدیده که یک پرچم اشتباه زده بود به این کار خود اعتراف کرد و البته عذرخواهی هم کرد. ولی سوال مهم این جا است که آیا عذرخواهی او برای استقلال امتیاز می‌شود؟ آخر فصل اگر استقلال قهرمان نشود یا سهمیه نگیرد آیا کسی کمک داور بازی با پدیده را می‌شناسد یا همه از شفر انتقاد می‌کنند!

*داوری ایران چه اندازه پیشرفت داشته است

با این تفاسیر باید این سوال را پرسید آیا داوری همپای فوتبال ما پیشرفت کرده است؟ در این رابطه جالب است که افراد حاضر در کمیته داوران در این‌باره با مثال زدن فغانی معتقدند داوری ما ازسطح  فوتبال اگر جلوتر نباشد، بی‌تردید عقب تر نیست. این فرد که نمی‌خواست مصاحبه کند با بیان این موضوع به خبرنگار برنا گفت: ما در دپارتمان داوری بعد از بازی سپاهان بررسی می‌کنیم داوری به سود و ضرر کدام تیم بوده و سعی می‌کنیم نقاط ضعف را برطرف نماییم. وی در خصوص عملکرد داوران در نیم فصل اول مسابقات لیگ برتر گفت: مانند همیشه دیواری از دیوار داوران کوتاه‌تر پیدا نشد و مربیان، بازیکنان، مدیران، تماشاگران و ... ما را مقصر تمام ناکامی‌های خود جلوه دادند. آنها توپ ناکامی را در زمین ما انداختند که باعث شدند نیم فصل سختی را پشت سر بگذاریم.

*سیار: پیشرفت دست خود داور است/ انگیزه‌ای در کمیته داوران درباره به روز کردن علم داوری نمی‌بینم

پرویز سیار اولین شخصی است که تفسیر مکتوب را به فوتبال ایران آورد. پزشک تحصیل کرده‌ای که  در فوتبال آلمان قضاوت هم کرده به خبرنگار برنا می‌گوید: شما یک داور را به من نشان بدهید که مجلات داوری به روز دنیار را مطالعه می‌کند و یا اینکه آنها را در اختیار دیگران قرار می‌دهد. بنده زمانی که وارد ایران شدم چیزی حدود 35 کتاب داوری به زبان آلمانی را به صورت کامل مطالعه کرده بودم و به آن احاطه داشتم، اما برخوردی که با من شد این بود که گمان می‌کردند بنده که یک پزشک هستم و هرگز به کار داوری که آنرا با عشق انجام می‌دادم و نیاز مالی نداشتم، میخواهم با چاپ برخی جزوات از آن درآمد مالی برای خودم کسب کنم. بنده برای بسیاری از دواران بین‌المللی در 20-25 سال پیش کلاس گذاشتم، اما  برخی مسائل که نمیخواهم به آن ورود کنم آن زمان هم وجود داشت و حالا هم  من نمی‌توانم بگویم مشکلات داوری وجود ندارد. امیدوارم داوران به این سمت بروند که بخواهند با علم روز به هم کمک کنند و فقط یک داور در جهت خودخواهی آن‌را مصرف نکند.

وی در  پاسخ به این سوال که در تعطیلی 50 روزه لیگ آیا می‌توان به مشکلات فنی داوران رسیدگی کرد، اظهار داشت: بله البته من انگیزه‌ای در کمیته داوران درباره به روز کردن علم داوری نمی‌بینم. لیگ حدود 50 روز تعطیل است، آنها می‌توانند حداقل چندین کلاس اساسی و مهم برگزار کنند.

*آقای اصفهانیان چاره کار توضیحات شما نیست!

فریدون اصفهانیان درباره مباحث منتشر شده پیرامون قضاوت‌های داوران در لیگ برتر عنوان کرد: با توجه به اشتباهاتی که در هفته اخیر در لیگ برتر پیش آمده، می‌بایست توضیحاتی ارائه دهم. به هر حال قضاوت امری است که توسط نیروی انسانی صورت می‌گیرد و طبیعی است که هر جا پای بشر در میان باشد احتمال درصدی از خطا نیز وجود دارد. همانطور که در جام جهانی هم دیدیم که در بالاترین سطح از سیستم کمک داور ویدیویی استفاده می‌شد.

وی ادامه داد: وظیفه کمیته داوران این است اشتباهات داوری را به حداقل برساند و روندی وجود داشته باشد که حق به حق‌دار برسد. در این میان علاوه بر برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی، روش‌های دیگری هم در دستور کار است. برای مثال موضوع استفاده از سیستم VAR با توجه به دستور رییس فدراسیون فوتبال در هفته‌های گذشته به شکل اکید مورد بررسی همه جانبه قرار داشته است. در این میان جلساتی با باشگاه‌ها به عنوان میزبان مسابقات و دارنده حق استفاده از ورزشگاهها در روزهای آتی برگزار می‌شود تا عملیاتی شدن این فرآیند به شکل جدی‌تری طی شود. البته هنوز درصد عمده‌ای از کشورها از این سیستم بهره نمی‌برند اما تلاش می‌کنیم این موضوع را در کشورمان مورد بهره‌برداری قرار بدهیم.

اصفهانیان افزود: داور وقتی با توجه به عملکرد خوب خود تشویق می‌شود، پس از اشتباه تاثیرگذار تنبیه خواهد شد و به طور حتم با داوران و کمک داورانی که مرتکب اشتباه تاثیرگذار شوند برخورد می شود. به هر حال تیم‌ها حق دارند، هواداران حق دارند و مردم حق دارند و اگر شرایطی در مسابقات به وجود آمده باشد که اشتباه تاثیرگذار رقم خورده است، از آنها عذرخواهی می کنیم. به طور حتم تلاش همه جانبه رکن داوری فدراسیون فوتبال بر این مسیر استوار خواهد بود که کیفیت داوری‌ها هفته به هفته افزایش پیدا کند و امیدوارم اشتباهات تاثیرگذار به حداقل برسد.

*پیروانی: گل بی‌عیب خداست

همانگونه که از وضعیت داوری انتقاد کردیم، باید انتقادی هم از مربیان و بازیکنانی بکنیم که به هر نحوی قضاوت و تلاش یک داور را زیر سوال می برند. امیرحسین پیروانی دراین رابطه به خبرنگار برنا می‌گوید: نمی‌خواهم حرفی بزنم که هجمه‌ای علیه خودم درست شود، اما مربیان ما هم باید رفتار خود را در قبال داوران درست‌تر کنند. یادم نمی‌رود در شیراز مقابل پاس آقای جلالی بازی داشتیم. گل سالمی زدیم که داور آن را خطا گرفت و در همان فصل در اهواز ما گلی از روی پنالتی دریافت کردیم که اصلا پنالتی نبود. بنده یا از کادر بنده اعتراضی به داور نداشتیم در حالی که همان فصل با اختلاف 2 امتیاز دوم شدیم. داور هم یک انسان است و مثل مربی و بازیکن که درون مستطیل سبز اشتباه می‌کنند او هم اشتباه می‌کند، اما آیا مربی می‌گوید فلان تعویض من اشتباه بود. ما داوران پاک و شریفی داریم.

پیروانی افزود: از الکس فرگوسن پرسیدند اگر به 40 سال پیش برگردی چه کاری انجام میدهی. او در جواب گفت، تمام اشتباهات 40 سال گذشته را تکرار نمی‌کنم. داوری باید به علم روز آشنا باشد و سال به سال سطح فنی و علمی‌اش بهتر شود ما نمونه‌های خوبی مثل فغانی داریم، اما باز هم  می‌توانیم بهتر از این باشیم.

*فدراسیون باید چه کاری انجام دهد؟

تردیدی نیست که ما باید سطح داوری‌مان را ارتقا دهیم. فکر می‌کنم در این رابطه حرف طرفین درست باشد و منافاتی با هم نداشته باشند و منظور از سطح داوری سطح کلی است و به یک نفر مربوط نمی‌شود. آیا شما تاکنون شنیده‌اید فدراسیون که داورها را از فیلترهای خاصی عبور می‌دهد و از آنها تست می‌گیرد اعلام کند برای بیشتر شدن داوران بین‌المللی و افزایش ارتقاء سطح داوری برنامه بلند مدتی دارند.

*آیا کمک داور ویدیویی چاره کار فوتبال ما است؟

در پاسخ به این سوال که آیا کمک داور ویدیویی چاره کار فوتبال و لیگ ما است همه قبول دارند که این موضوع می‌تواند به مشکلات لیگ کمک کند. اما سیار معتقد است ما ابتدا علم خود را باید به روز کنیم، اگر داوران ما عملکرد بهتری نداشتند بعد به چیزهای دیگری در این باره فکر کنیم. به هر حال وقتی باشگاه‌ها، فدراسیون، کمیته داوران و به گونه‌ای همه موافق این موضوع هستند باید منتظر ماند و دید که آیا فدراسیون توان انجام این کار را در یک برهه‌ حدود یک ماه و نیمی که لیگ تعطیل است دارد یا خیر؟

*کلام پایانی

پیش از این هم بارها گفته شد حلقه مفقود در داوری ایران می‌تواند عدم استعدادیابی باشد. نگارنده معتقد است شاید این موضوع ارتباطی به علم اندوزی داوران ما نداشته باشد اما واقعا ما چند جلد کتاب داوری آن هم به روز شده داریم؟ مهمترین نکته که در ابتدا آن‌را شروع کردیم، یعنی تکلیف تیم‌های متضرر شده از سوت‌های اشتباه چیست؟ آقای اصفهانیان می‌گوید داورانی که اشتباه می‌کنند جریمه می شوند. استاد شما که باید پاسخگوی عملکرد داوران باشید چه؟ آیا خودتان، خودتان را هم جریمه می‌کنید؟ در پایان جمله‌ای را از دوستی می‌گویم که نمی‌خواهد اسمش اینجا بیاید  و در فدراسیون عضو است. او می‌گوید: ما هر زمان که با تیم‌های عربی حاشیه خلیج‌فارس بازی داشتیم سرمربی تیم می‌گفت شما 11 نفر هستید و حریف 12 نفر. طوری جنگندگی کنید تا بتوانید بر یار دوازدهم درون مستطیل سبز هم پیروز شوید. اگر چه در این گزارش شاید به دلیل اختلاف سلیقه‌ها و تفکرات حرف‌های متناقضی به میان آمد اما به هر حال کمیته و دپارتمان داوران به قول دکتر سیار می‌تواند چندین کلینیک و کلاس توجیهی را در این مدت برگزار کند. در پایاه خطاب به آقای اصفهانیان می‌گوییم نیم فصل دوم اهمیت کار داوران بسیار بیشتر می‌شود، استاد این گوی این میدان.