حذف پروانه ساخت یا سپردن آن به تهیه‌کنندگان مجرب؟!

در ادامه گفت‌و‌گوی خبرنگار خبرگزاری برنا با شادمهر راستین، مرتضی شایسته و سامان سالور را می‌خوانید.

حذف پروانه ساخت قدمی در استقلال هنرمندان است

شادمهر راستین فیلمنامه‌نویس سینما در گفت و گو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، در رابطه با حذف پروانه ساخت در سینمای ایران گفت: مشخصاً مراحل بلوغ اعتماد به هنرمندان در کشور ما 4 دهه طول کشیده و در هر دوره این اعتماد به شکلی در گرو فعالیت خلاقانه هنرمندان تغییر کرده است.

راستین خاطرنشان کرد: سیاستمداران به خوبی می‌دانند که تأثیر هنرمند بر جامعه بسیار بیشتر از افراد سیاسی است و به همین دلیل سیاستمداران سعی بر کنترل هنر دارند. چنین وضعیتی تنها شامل امروز در کشور ما نمی‌شود و این وضعیت قبل از انقلاب نیز وجود داشته و قاعدتاً وجود نگرانی سیاستمداران را می‌توان طبیعی دانست اما هنرمندان باید از این وضعیت خارج شوند.

وی افزود: حذف پروانه ساخت برای هنرمندان سینما قدمی در ادامه اتفاقات انقلاب مشروطه است که یکی از دستاوردهایش می‌تواند استقلال هنر باشد. هنرمندان خواستار کمتر شدن تصدی‌گری دولت در هنر هستند.

این فیلمنامه‌نویس اظهار داشت: حذف دولت در صدور پروانه ساخت قدم اول و پس از گرفتن اختیار پروانه ساخت از دولت و سپردن آن به اصناف، مسأله دوم است. فعلاً هنرمندان باید به حذف دولت و سیستم‌های نظارتی بر محصولات هنری فکر کنند. دولتمردان و سیاستمداران باید نگرانی‌شان را نسبت به مسائل هنری و فرهنگی به هنرمندان بسپارند و حذف پروانه ساخت می‌تواند قدمی در راستای رخ دادن این اتفاق باشد.

نویسنده فیلم سینمایی «به همین سادگی» در پایان گفت: چنین درخواست‌هایی مطمئناً با واکنش‌هایی از سوی مدیران صورت می‌گیرد و فکر می‌کنم این درخواست می‌تواند شروعی بر بهتر شدن وضعیت استقلال هنرمندان باشد که حداقل تا دو دهه دیگر بعید می‌دانم اتفاق چندانی در این زمینه رخ دهد.

گفتنی است شادمهر راستین پیش از این فیلمنامه آثار سینمایی متعددی از جمله «آفساید»، «چند روز بعد» و «امروز» را نوشته است.  

حذف پروانه ساخت باید تنها برای تهیه‌کنندگان مجرب باشد

مرتضی شایسته تهیه‌کننده سینما در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری برنا، اظهار داشت: من نیز نامه درخواست سینماگران از ریاست جمهوری برای حذف پروانه ساخت را امضا کرده‌ام اما آن چیز که مدنظر دارم این است که پروانه ساخت تنها برای تهیه‌کنندگانی که صاحب سابقه‌ای طولانی و کارنامه‌ای مشخص هستند حذف شود.

شایسته خاطرنشان کرد: خواسته‌ای که من دارم به طور دقیق در آن نامه ذکر نشده و در کل شاید خواسته سینماگران در آن نامه چندان واضح نباشد اما به نظر من این درخواست و آن چیز که مدنظر سینماگران است باید در نامه به تهیه‌کنندگان مجرب و صاحب تجربه با کارنامه‌ای مشخص تعمیم داده شود.

وی افزود: اگر پروانه ساخت حذف شود و صدور آن را به اصناف بسپارند باز هم نمی‌تواند اتفاق چندان متفاوتی به حساب آید چرا که همان روال دریافت پروانه ساخت ادامه خواهد داشت. پروانه ساخت در روند ساخت یک اثر سینمایی بسیار تأثیرگذار است و گاه دو یا سه ماه وقت یک تهیه‌کننده را می‌گیرد در حالیکه در نهایت گرفتن آن هیچ فایده‌ای ندارد.

این تهیه‌کننده در پایان گفت: پروانه ساخت در واقع هیچ ارزشی ندارد چرا که وقتی پروانه ساخت داریم و یک فیلم را می‌سازیم برای اکران باید دوباره پروانه نمایش بگیریم و دریافت این مجوز هیچ ارتباطی به پروانه ساخت ندارد به همین دلیل لزوم دریافت چنین مجوزی کاملاً بی فایده است و در چنین وضعیتی علاوه بر سینماگران، مسئولان نیز باید به فکر راهکاری درست و دقیق باشند.

گفتنی است مرتضی شایسته پیش از این ساخت فیلم‌های سینمایی متعددی را به عنوان تهیه‌کننده در کارنامه هنری خود دارد که از جمله ‌آن‌ها می‌توان به فیلم‌های سینمایی «جهان پهلوان تختی»، «بوی کافور، عطر یاس»، «سام و نرگس»، «بوتیک» و «شیش و بش» اشاره کرد.

مراحل صدور پروانه ساخت تمام انرژی را برای ساخت یک فیلم می‌گیرد

سامان سالور کارگردان سینما در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری برنا در رابطه با درخواست سینماگران مبنی بر حذف پروانه ساخت اظهار داشت: حذف پروانه ساخت مطمئناً اتفاق خوبی در سینمای ایران خواهد بود اما حذف کامل این مجوز می‌تواند باعث بالا رفتن بی‌رویه تولیدات شود.

سالور خاطرنشان کرد: در حال حاضر با حجم بالایی از تولیدات سینمایی روبرو هستیم که در سال بسیاری از آثار شرایط اکران را پیدا نکرده و اکرانشان به سال بعد موکول می‌شود. در چنین شرایطی اعتقادی به حذف کامل پروانه ساخت ندارم چرا که مطمئناً این مسأله باعث می‌شود تولیدات چند برابر شده و فیلم‌های بیشتری در صف اکران بمانند.

وی افزود: به اعتقاد من پروانه ساخت باید برای تهیه‌کننده‌های کارکشته حذف شود چرا که تهیه‌کننده‌های کارکشته و قدیمی خط قرمزها را میشناسند و مناسبات فیلمسازی در کشور را می‌دانند. در شرایط حاضر شاهد هستیم که بیشتر انرژی تهیه‌کننده‌ها برای دریافت مجوز پروانه ساخت هدر می‌رود و حذف پروانه ساخت می‌تواند کمک کند تا تهیه‌کننده‌ها تمام انرژی خود را صرف ساخت فیلم کنند.

این کارگردان در ادامه اظهار داشت: از طرفی ما دو شورای پروانه ساخت و پروانه نمایش داریم. ممکن است مجوز از سوی شورای پروانه ساخت صادر شود اما پس از ساخت اثر شورای پروانه نمایش مجوز لازم را برای اکران صادر نکند، در چنین شرایطی مطمئناً پروانه ساخت هیچ ارزشی ندارد و به نظرم بهتر است چنین مجوزی حذف شود.

کارگردانی فیلم سینمایی «تمشک» اظهار داشت: حذف پروانه ساخت به معنی مهیا شدن شرایط ساخت فیلم برای هر شخص نیست. در شرایطی که سینمای ایران مملوء از پول‌های آلوده است مطمئناً وجود یک سازمان ناظر برای کنترل این وضعیت می‌تواند مفید باشد اما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز نظارت چندانی بر این مسأله ندارد و با این وجود پروانه ساخت نمی‌تواند مجوز چندان مهمی به حساب آید.

سالور در ادامه تصریح کرد: با حذف پروانه ساخت و راحت‌تر شدن کار تهیه‌کننده‌های قدیمی برای ساخت یک اثر سینمایی این خطر وجود دارد که مافیایی برای فراهم شدن شرایط ساخت فیلم به وجود آید اما با نظارتی دقیق از سوی خانه سینما می‌توان جلوی این اتفاق را گرفت. امیدوارم به درخواست سینماگران برای حذف پروانه ساخت اهمیت داده شود و این اتفاق خوب رخ دهد.

گفتنی است سامان سالور کارگردان فیلم‌های سینمایی متعددی از جمله فیلم‌های «چند کیلو خرما برای مراسم تدفین»، «سیزده 59» و «آمین خواهیم گفت» بوده است.