به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا، «مرتضی بانک»، دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، در نشست خبری گفت: مناطق آزاد در سال 97 متأثر از شرایط عمومی کشور با برخی از سیاستهای ارزی و مبادلهای روبرو بودند. دولت برای کنترل تقاضای ارز بحث ثبت سفارش را در کل کشور مطرح کرد که در مورد مناطق آزاد نیز منعکس شد.
وی گفت: طبق قانون، مناطق آزاد تابع موارد خاص خود هستند و در مورد ثبت سفارش ورود کالا، از مقررات عمومی کشور معاف هستند. این شرایط بعد از خروج آمریکا از برجام اعمال شد. مصوبه دولت، مناطق آزاد و مبادی گمرکی را مشابه هم دیده که برای ورود کالا به کشور به ثبت سفارش نیاز دارد.
بانک افزود: باتوجه به اینکه مناطق آزاد شامل ثبت سفارش نمیشد یکی از اقدامات مهم ثبت سفارش از سوی بانک مرکزی بود. جلسات زیادی طی چند ماه گذشته با بانک مرکزی داشتیم و در چهار ماهه گذشته میزان ثبت سفارش آنلاین متوسط زیر 60 ساعت انجام میشود.
وی بیان کرد: بحثی را با وزارت صمت و بانک مرکزی داشتیم که برای 4 ماه آخر سال از یک ردیف بودجه برخوردار شویم. حدود 300 میلیون دلار برای تخصیص به مناطق آزاد پیش بینی شده است. خروج آمریکا از برجام تأثیرات زیادی بر اقتصاد کشور داشته اما علی رغم این تحریمها، اقدامات لازم را انجام دادیم. یکی از اقدامات این بود که کشور به منابع مختلف ارزی نیاز داشت تا بتواند از همه ظرفیتها استفاده کند بنابراین ورود طلا و ارز آزاد شد و مقداری از ارزهای خارج از کشور به داخل کشور آمد.
بانک بیان کرد: بخشی از ارزهای سرگردان میتوانند با کالا وارد این مناطق شوند. جلسات متعددی در ستاد ریاست جمهوری برگزار و ورود مواد اولیه و قطعات، بدون انتقال ارز به مناطق آزاد و ویژه آزاد انجام شد.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد مطرح کرد: از امروز به گمرک ابلاغ شده که براساس این لیست، کالا بدون ثبت سفارش به مناطق آزاد و ویژه وارد شود. همچنین بخشی از کالاهایی که میتوانند در مناطق آزاد دپو شوند. سیاست دولت این است که بخشی از کالاها در مناطق آزاد دپو شوند. تعداد و نوع کالا را دولت بر عهده وزارت صمت گذاشت و حدود 3 هزار و 200 قلم کالا شامل مواد اولیه و قطعات میتوانند وارد مناطق آزاد شوند که مواد مصرفی جزو این رقم نیست و در ادامه کار باتوجه به شرایط موجود این رقم میتواند کم یا زیاد شود.
بانک اظهار کرد: ظرفیتهای ما برای کالاهایی که روباز هستند و جای مسقف نمیخواهند، فراهم است و گمرک نیز همانند گذشته این ظرفیتها را دارد.
وی گفت: از جمله اقدامات دیگر برای تسهیل ورود کالا این است که ثبت سفارش از مناطق آزاد به مناطق ویژه در گذشته دچار مشکل بود که بایستی دوبار ثبت سفارش انجام میشد که این مشکل، کار را سخت میکرد. با هماهنگی گمرک این کار را انجام دادیم. بخشنامهای امروز ابلاغ میشود که انتقال کالا از مناطق آزاد به مناطق ویژه فقط یک بار ثبت سفارش و تحت کنترل گمرک قرار گیرد.
وی ادامه داد: اگر مناطق آزاد متقاضی ورود کالای اساسی باشند با هماهنگی وزارت کشاورزی و بهداشت با ارز 4 هزار و 200 تومانی تأمین خواهند شد. در گذشته ثبت سفارش نداشتیم و میزان تقاضا در چارچوب ثبت سفارش در سامانه انجام میشد که تاکنون از همان رقم 350 میلیون دلار که میزان سهمیه برای ما در نظر گرفتهاند، این تقاضا انجام میشود.
بانک گفت: در مناطق ویژه 530 واحد صنعتی و 498 واحد خدماتی داریم که در مجموع 176 هزار نفر مشغول به کار هستند.
وی گفت: مجموع سرمایهگذاری در مناطق ویژه از سال 92 تا شهریور 97، 26 هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری داخلی در مناطق ویژه و 18 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی بوده است.
وی عنوان کرد: از سال 92 تا شهریور 97، 1 میلیارد و 273 میلیون دلار سرمایهگذاری خارجی داشتیم که برای آن 3 و نیم میلیارد دلار مجوز صادر شده است.
بانک ادامه داد: واردات در مناطق ویژه طی 5 سال گذشته 28 میلیارد دلار و صادرات 99 میلیارد دلار بوده است. مجموع درآمدهای مناطق آزاد طی 5 و نیم سال گذشته، 10 هزار میلیارد تومان و مصارف ما 8 هزار و 300 میلیارد تومان بوده است. متوسط نرخ بیکاری مناطق آزاد از متوسط بیکاری کشور بسیار پایینتر است.
بانک اعلام کرد: میزان صادرات از شهریور 92 تا شهریور 97، 3 میلیارد و 460 میلیون دلار به خارج از کشور بوده و میزان تولید در مناطق آزاد، 3 میلیارد و 122 میلیون دلار به داخل کشور بوده است. طی این 5 و نیم سال واردات 7.8 میلیارد دلار انجام شده است.
وی ادامه داد: واردات مواد اولیه و ماشین آلات 35 درصد، مصرف داخل مناطق 30 درصد و کالاهای همراه مسافر 30 درصد بوده است. روند صادرات امسال نسبت به سال قبل 1 میلیارد و 500 میلیون دلار بوده است. در 4 و نیم سال گذشته 51 میلیون گردشگر به مناطق آزاد وارد شده و صراحتا اعلام میکنم، هیچ قاچاقی از مناطق آزاد صورت نگرفته است.
بانک بیان کرد: سرمایهگذاری داخلی مناطق آزاد از سال 92 تا شهریور 97، 25 هزار میلیارد تومان و 1 میلیارد و 250 میلیون تومان سرمایهگذاری خارجی بوده است.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در پاسخ به سوال خبرنگار برنا در خصوص حضور بانکهای خارجی در مناطق آزاد گفت: برای حضور بانکهای خارجی آییننامه تدوین شده است. سرمایه پیش بینی شده توسط بانک مرکزی حدود 100 میلیون دلار برای بانکهای برون مرزی بود که این رقم بالا است. در حال حاضر با چند بانک در کشورهای همسایه صحبت شده و حضور این بانکها در مناطق آزاد قوی است. ولی اخیرا به دلیل تحریم ها عقب نشینی کردهاند.
وی برنامههای خود را برای رونق بیشتر در مناطق آزاد تشریح کرد و افزود: برای اینکه بتوانیم سیستم کسب و کار را بیشتر کنیم برنامهای اندیشیدیم که مهمترین این ساز و کارها، ایجاد صندوق حمایت و ضمانت، سامانه اعتبارسنجی فعالین اقتصادی، اوراق بهادارسازی داراییها، سامانه یک پارچهسازی فعالان اقتصادی و در نهایت بورس بین الملل است که سامانه یکپارچهسازی فعالین و اعتبارسنجی سرعت کار ما را در مناطق آزاد بالا میبرد.
بانک افزود: در بخش صندوق حمایت و ضمانت خوشبختانه این موضوع نهایی شده و با هماهنگی مناطق آزاد، 50 میلیارد تومان سرمایه اولیه آن را تأمین کردیم و در آینده نزدیک شروع به کار میکنند.
وی اظهار کرد: باتوجه به اینکه چابهار جزو مناطق تحریمی نیست تقاضا برای سرمایه گذاری خارجی در چابهار افزایش یافته و همچنین برای شهر فرودگاهی قشم طرحی جامع مشخص شده است. حدود 9 میلیارد دلار سرمایهگذاری در قشم لازم است.