ایران به رتبه ۱۵ در تولید علم رسید

به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ سری جدید مجله علمی عصرگاهی «چرخ»، به مهمترین رویدادهای قلمرو دانش و فناوری با نگاهی تخصصی اما به زبانی ساده و قابل استفاده عموم مردم می پردازد و در حضور نخبگان و استادان ممتاز عرصه دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و مراکز تحقیقاتی، مسائل روزمره زندگی مردم را از زاویه علم واکاوی می نماید. این برنامه از بخش های ثابت «صندلی علم سنج»، «اتاق دانشمند» و «علم به زبان ساده» برای تلطیف ذائفه مخاطبان و نگاه جذابتر به دانش و دانشمندان بهره می برد. 

برنامه این هفته چرخ، با اجرای محمد رضا قدسیان و حسین فروتن برگزار شد که؛ یاسر خوشنویس میزبان برنامه در ابتدای گفت وگو در پاسخ به این سوال که رشد مقلات ISI می تواند به عنوان یک معیار برای پیشرفت وسودمندی برای جامعه در نظر گرفته شود؟ گفت: اگر در ارائه مقلات جدید واختراعات و تبدیل آن به محصولات نوآوری و پیوستگی داشته باشیم می توانیم رشد مقالات را سودمند بدانیم .

وی افزود: مقالات در رشته های انسانی ، علوم پایه و مقالاتی که با اهداف نظامی تولید می شود نسبت به مقاله های گروه فنی پیوستگی کمتری با صنعت دارد . اغلب تحقیقات درعلوم فنی با هدف تولید ثروت نوشته میشوند . رشد چاپ مقاله در ایران ،ترکیه و هند در دودهه گذشته بسیار پیشرفت داشته است .ایران رتبه خود را از چهل وسه به پانزده در زمینه تولید علم رسانده است ولی این رشد الزاما به معنی تولید علم در زمینه مسائل بنیادی و انسانی کشور یا در جهت حل مسائل و مشکلات جامعه در حال توسعه با تبدیل علم به ثروت یا کارافرینی نیست. در واقع این ایده مطرح است که علم امروز به تکنولوژی فردا به سختی محقق می شود. ما با ایجاد فشار علمی مقاله ایجاد کرده ایم ولی به همان میزان تولید خالص ملی و سرمایه افزایش نیافته وحتی افول هم داشته است. در بعضی کشورها ساز وکاری برای هم بستگی میزان تولید علم وسرمایه ایجاد شده است.

در این روند اجزا باید در کنار هم و با هم فعالیت کنند، کار علمی با نیاز صنعتی هماهنگ باشد. اکنون چرخ دنده های علمی در کشور خیلی خوب می چرخد ولی به چرخ دنده صنعت وتولید ثروت متصل نیست.

وی در مورد نحوه برنامه ریزی وتولید مقاله ها ادامه داد: اینکه مقاله در مورد چه چیزی نوشته شود و هزینه تحقیق روی موضوع مطرح شده چگونه تامین می شود بسیار مهم است. در کشورهای پیشرفته ابتدا موضوع های موردنیاز جامعه توسط بنیادهای خاص تعیین می شود سپس اساتید در مراکز علمی دانشجویان را به سمت این موضوعات رهنمون می کنند. در حالی که ایران با اعمال فشار در مقطع دکترا و اجبار کسب مجوز دفاع در صورت دادن مقاله، باز هم افراد را به سمت انجام کار برای سایر کشورها سمت و سو می دهد.

فاصله نیازهای صنعت با آنچه در جامعه نیاز است زیاد است واین حلقه مفقود شناخت نیاز و تولید علم باید پیدا شود .در کشوری مانند کره جنوبی که دیرتر  تلاش را برای پیشرفت شروع کرده است و فرایند دویست ساله آمریکا را پنجاه ساله طی نموده است، با ایجاد ارتباط با بازارهای بین المللی و عدم فشار، به رشد علمی رسیده است . صنایع سازنده در این کشورها در صورتی حمایت می شوند که رقابت وصادرات بین المللی داشته باشند . مثلا شرکت هیوندای در صورت فروش در کشور آمریکا حمایت می شود.

افزایش راههای دریافت مجوز برای دفاع وحفظ شان مالی و علمی وهدایت موضوعات به سمت نیازهای جامعه وارتباط مستقیم با صنعت می تواند ارائه مقاله ها را سودمند کند.

«چرخ» به تهیه کنندگی الهه بهبودی و سردبیری محمد جباری به صورت هفتگی شنبه ها ساعت 21 از شبکه چهار سیما پخش می شود.