پزشکان با بیماران همچون مهمان رفتار کنند

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ در بحث درمان و سلامت همیشه توجه به مهارت و دانش پزشکی معطوف می‌شود و آنچه مغفول می‌ماند، اخلاقیات است. نوع برخورد با بیمار در مراجعه به پزشک یکی از  نکاتی است که در فضای پزشکی ایران کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و بارها بیماران شاهد بی‌توجهی به این مهم از سوی پزشکان هستند. رابطه میان پزشک و بیمار در جلب اعتماد و ایجاد آرامش روانی او نقش بسزایی دارد. در این راستا با یک پزشک متخصص به گفتگو نشستیم.

دکتر سوزان پیروان به انواع ارتباط بین پزشک و بیمار اشاره کرد و گفت: یک نوع از ارتباط وجود دارد که در آن فقط دکتر نقش فعال دارد. در موارد اورژانس که پزشک باید به سرعت بهترین تصمیم را برای بیمار بگیرد، این نوع رابطه قابل قبول است اما اگر این حالت نابرابری در شرایط غیرضروری هم ادامه پیدا کند، پذیرفته نیست و پزشک موظف است صحبت‌های بیمار را بشنود.

در نوع دیگری از رابطه، پزشک به واسطه دانش و تجربه در حالت راهنما قرار می‌گیرد و از بیمار خود همکاری می‌خواهد که هرچند هر دو فعال هستند اما رابطه خیلی صمیمانه‌ای نیست.

اما حالت دیگری هم وجود دارد که در آن بیمار و پزشک رابطه صمیمانه‌ای برقرار می‌کنند که بسیار خوشایند است، مانند رابطه‌ای که بین زنان باردار و پزشک‌شان برقرار می‌شود.

وی ارتباط پزشک و بیمار را در همه مراحل درمانی برای جلب اعتماد و رضایت بیمار مهم برشمرد و افزود: پزشکان باید یاد بگیرند با بیماران همچون مهمان رفتار کنند. برای ایجاد این رابطه در گام نخست باید رفتار دکتر با بیماری که وارد مطب او می‌شود مانند یک مهمان باشد و خوشامدگویی و تماس چشمی داشته باشد. همچنین با جلب اعتماد بیمار، آرام آرام وارد حریم خصوصی بیمار شود و بتواند سوالات خود را در مورد مسائل شخصی او بپرسد و نباید این امر به صورت ناگهانی و بی‌مقدمه انجام شود؛ به همین دلیل پزشک نباید در مراجعات اولیه با عجله بیمار را ویزیت کند.

رابطه بین پزشک و بیمار نیز مانند سایر روابط انسانی است و بیمار دوست دارد صحبت‌هایش شنیده شود و مورد توجه و حس همدردی قرار گیرد. به ویژه در مورد بیماری‌های خاص، امید به زندگی کاهش می‌یابد بنابراین باید شرایط این افراد در نظر گرفته شود و به صورت انفرادی در مورد هر بیمار تصمیم‌گیری شود.

همچنین پزشک باید صداقت را رعایت کند، از بزرگ یا کوچک جلوه دادن موضوع یا نگفتن حقیقت باید پرهیز شود.

این متخصص زنان و زایمان در دسترس بودن پزشک را یکی از جنبه‌های مهم در ارتباط بین پزشک و بیمار دانست و اظهار داشت: از عوامل موثر در برقراری ارتباط این است که به بیمار توجه شده و درک شود، پزشک در دسترس باشد و با خروج از مطب این ارتباط قطع نشود و در حالت اضطراری به پزشک خود دسترسی داشته باشد.

همچنین ویزیت همزمان دو یا چند بیمار، بی‌احترامی به حریم خصوصی آنهاست و اگر پزشکی سرش شلوغ است، می‌تواند از دستیار استفاده کرده و کار را بین افراد مختلف تقسیم کند نه اینکه بخواهد به تنهایی حجم زیادی از بیماران را ویزیت کند.

در این صورت بیمار حق دارد پزشک خود را تغییر دهد مگر اینکه مثلا در یک شهرستان فقط یک متخصص یا فوق تخصص وجود داشته باشد و چاره‌ای نبوده و حق انتخابی وجود نداشته باشد.

این فوق تخصص ناباروری در مورد سفرهای طولانی مدت پزشکان و سرگردانی بیماران توضیح داد: پزشکان نیز مانند سایر افراد جامعه حق دارند از مرخصی بهره داشته باشند، چه کوتاه مدت و چه درازمدت که ممکن است برای هرکسی به دلایلی پیش بیاید. اما ممکن است بیمار از نظر روحی به پزشک خود وابسته شده باشد، مخصوصا در مواردی مانند بارداری ممکن است در بیمار احساس ناراحتی یا خلأ ایجاد شود. معمولا پزشکان به ویژه در مواردی که ممکن است حالت اورژانسی پیش بیاید، از قبل باید به بیمار اطلاع دهند. عموما به این صورت است که پزشکان با سایر همکاران هماهنگ می‌کنند که در صورت نبودن، یک پزشک دیگر به کار بیماران آنها رسیدگی کند. این کار تیمی همیشه وجود دارد.

پیروان، تفاوت‌های رفتاری در ایران و سایر نقاط دنیا را مختص حرفه پزشکی ندانست و گفت: یک‌سری نکات اخلاقی وجود دارد که در هر زمان و مکانی باید رعایت شود و همین مسائل است که اعتماد ایجاد می‌کند.

تفاوت‌های رفتاری در همه اقشار وجود دارد اما وقتی در یک سیستم قانونمند قرار می‌گیرند، کنترل شخصی آنها بیشتر می‌شود چون همه افراد جامعه به گونه دیگری رفتار می‌کنند و اگر شخص غیر از عرف رفتار کند، دیده شده و حتی با او برخورد می‌شود. آدم‌ها با تغییر فضا، تغییر شخصیت پیدا نمی‌کنند اما سعی می‌کنند خود را با شرایط وفق دهند. خوشبختانه در ایران سیستم‌های نظارتی وزارت بهداشت هر روز در حال بهبود است و کمتر شاهد بی‌اخلاقی از سوی پزشکان هستیم.