چرا ترامپ فعالیت‌های ایران را در عراق رصد می‌کند؟

ترامپ پس از اینکه در اواخر سال گذشته میلادی به شکل ناگهانی وارد پایگاه آمریکایی در عراق شد و با نظامیان این کشور دیدار کرد نشان داد که اصولا به حاکمیت عراق توجهی ندارد. عراقی ها با موضع گیری ترامپ مخالفت کرده اند زیرا آنرا در راستای نقض حاکمیت عراق می دانند و تلاش ها در پارلمان عراق برای بیرون کردن آمریکایی ها شروع شده است.

علاوه بر این موضع گیری ترامپ درباره اینکه نیروهای آمریکایی در پایگاه عین الاسد یا هر پایگاه دیگری در عراق می توانند نقش لیدر در مراقبت از عراق را داشته باشند موجبات ناخرسندی مقامات نظامی و اطلاعاتی و جاسوسی آمریکا را هم به دنبال داشته است زیرا به اعتقاد آنان، معمولا جمع آوری اطلاعات و جاسوسی از طریق سازمان سیا یا آژانس امنیت ملی آمریکا جمع آوری می شود.

ترامپ با موضع گیری اخیر خود و اینکه ماموریت نیروهای این کشور را جاسوسی از کشورهای منطقه برشمرده، دولت و پارلمان عراق را در شرایط خاصی قرار داده است که یا سکوت و تحقیر را تحمل کنند یا موضع ملی شایسته ای اتخاذ کنند.

«حیدر علی» کارشناس مربوط به راهبرد آمریکا در گفتگویی با المراقب العراقی گفت: ترامپ به مکاتب کلاسیک معروف در آمریکا مانند مکاتب واقع گرایانه و آرمانگرایانه وابسته نیست و مطابق مکتب واقع گرایانه خاکستری و دوگانه عمل می کند که گاهی به خشونت مفرط و در برخی دیگر از موارد به قدرت نرم روی می آورد.

از نگاه این کارشناس عراقی، ترامپ به اینکه دیپلماسی عراق در تنگنا قرار گیرد اهتمامی ندارد زیرا اولویت وی آمریکاست و این طبق طرحی است که از زمانی که قدرت را در آمریکا به دست گرفته است از آن تبعیت می کند.

حیدر علی افزود: سیاستی که ترامپ دنبال می کند با سیاست های قبلی متفاوت است زیرا به شکل مستقیم حرکت میکند و ایران را دشمن اول می داند و می خواهد که عراق منطقه ای برای مقابله با ایران باشد. آمریکایی ها از نظر هوایی و دریایی بر منطقه ارتباطی میان ایران و دریای مدیترانه مسلط هستند و هم اکنون می خواهند که زمینی نیز مسلط باشند و ارتباط ایران و حزب الله لبنان را به منظور دور کردن خطر از رژیم صهیونیستی دور کنند. راهبرد آمریکا بر سه محور استوار است؛ ادعای غلبه بر داعش، مقابله با گروههای مسلح ضد آمریکا و سوم حضور زمینی».

رویارویی رخ خواهد داد؟

اما پس از این موضع گیری ترامپ مبنی بر رصد ایران آنچه ذهن تحلیلگران را به خود مشغول کرد این است که آیا رویارویی خاصی روی خواهد داد به ویژه پس از آنکه نیروهای حشد شعبی مانع از پرسه زنی آمریکایی ها در موصل شدند اوضاع حساس تر از قبل شده است.

«واثق الهاشمی» رئیس گروه مطالعات راهبردی عراق که مرکز مطالعاتی در بغداد است در این باره به یک رسانه عراقی گفت: «با وجود این مواضع آتشین اما به نظر من رویارویی رخ نخواهد داد. نه ایران خطر می کند و نه آمریکا خواهان حمله به ایران است».

«رزاق عبدالائمه» از رهبران سازمان بدر عراق هم به شبکه رووداو گفت: «بعید است که میان نیروهای آمریکایی و حشد شعبی درگیری رخ دهد زیرا آمریکایی ها به خوبی از توان حشد شعبی آگاه هستند. حشد شعبی امروز قوی تر از قبل است و سازماندهی بهتری دارد و از نظر تسلیحاتی قوی تر و آموزش دیده تر و حرفه ای تر است و به نظر من آمریکایی مرتکب حماقت نمی شوند و دست به اقدامی در این زمینه نمی زنند. دولت آمریکا باید به موضع عراقی ها توجه کند. متاسفانه دولت العبادی به ملت عراق دروغ گفت زیرا هم اعتراف ترامپ و هم تصاویر حاکی از پایگاه بزرگ و شمار زیادی از نیروها در اراضی عراق است در حالی که دولت قبلی مدعی وجود کارشناسان و آموزش دهندگان بود. حضور نظامیان آمریکایی به تصمیم پارلمان عراق مربوط می شود و بدون آن این پایگاهها و حضور نظامی معنی ندارد. دولت و پارلمان عراق باید مخالف نظامیان و پایگاههای آمریکای شود زیرا اگر آمریکایی ها در عراق باشند دیگر شرکای عراق مانند روسیه و برخی دیگر نیز خواهان پایگاههای مشابهی خواهند شد که این مجاز نیست».

پایگاه های آمریکایی ها در عراق کدامند

الاخبار در گزارشی به تعداد پایگاههای آمریکایی ها در عراق پرداخته و اعلام کرده است که آمریکایی ها حدود ۱۰ پایگاه در عراق دارند که عبارتند از؛

-پایگاه النصر یا ویکتوری که در داخل فرودگاه بین المللی بغداد است و برای فرماندهی و کنترل و اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرد.

-پایگاه هوایی بلد که بزرگترین پایگاه هوایی در عراق است و در ۶۴ کیلومتری شمال بغداد قرار دارد.

-پایگاه عین الاسد که دومین پایگاه هوایی بزرگ در عراق محسوب می شود و در ناحیه البغدادی در استان الانبار در نزدیکی رود فرات واقع شده است.

-پایگاه التاجی که در ۲۵ کیلومتری شمال بغداد واقع شده و تا حدود زیادی به پایگاه بلد شباهت دارد.

-پایگاه الحبانیه یا التقدم که میان شهرهای فلوجه و الرمادی قرار دارد و در آن دانشکده های نظامی برای آموزش و کنترل است.

-پایگاه هوایی القیاره که در استان نینوا واقع شده است و در ۳۰۰ کیلومتری شمال بغداد واقع شده است و در حال حاضر فرماندهی عملیات مشترک در آن قرار دارد.

-پایگاه کرکوک یا رینگ.

پایگاه اربیل که اخیرا با همکاری ریاست اقلیم کردستان عراق با هدف مقابله با داعش احداث شده است.

الاخبار همچنین از تلاش آمریکا برای ایجاد دو پایگاه برای نیروهای ویژه در منطقه عکاز در نزدیکی شهر مرزی القائم در غرب عراق و در منطقه الحمیره در نزدیکی الرمادی خبر داده است.

فرحان الدلیمی عضو شورای استان الانبار حدود دو ماه قبل اعلام کرد که ارتش آمریکا دو پایگاه جدید در الانبار احداث کرده است. که پایگاه اولی در شمال ناحیه الرمانه از توابع القائم در مرز با سوریه و که ۳۶۰ کیلومتری غرب الرمادی در مرکز الانبار واقع شده است و پایگاه دوم در شرق شهر الرطبه در ۳۱۰ کیلومتری از غرب الرمادی و ۱۰۰ کیلومتری مرز با سوریه ایجاد شده است.

آنچه می توان گفت این است از یکسو ترامپ هنگامی که گفته ماندن در عراق با هدف مراقبت از ایران است در راستای بی ثبات در عراق و منطقه و تبدیل کردن عراق به مرکز جاسوسی حرکت می کند و از سویی نشان دهنده شرایط سختی است که دولت آمریکا با آن روبرو است زیرا در صورتی که قانونی در پارلمان عراق به تصویب برسد که اجازه ادامه حضور نظامیان آمریکایی را ندهد آنگاه ماندن این نیروها در سرزمین بین النهرین ناقض قانون بین المللی است. اگر آمریکا بخواهد نیروهایش را هم از عراق خارج کند همه چیز را از دست رفته می بیند.

آمریکا ائتلاف راهبردی میان تهران و بغداد را خطر بزرگی برای خود می بیند به ویژه که حجم مبادلات تجاری ایران و عراق بسیار بالاست و علاوه بر آن  پیوند مذهبی و فرهنگی عمیقی میان دو کشور وجود دارد.

منبع: مهر