حسن بهشتی پور- کارشناس مسائل بین‌الملل و سیاست خارجی

مانند ظریف پس از انقلاب کم دیده‌ایم

|
۱۳۹۷/۱۱/۳۰
|
۱۴:۵۴:۳۲
| کد خبر: ۸۱۴۷۰۵
مانند ظریف پس از انقلاب کم دیده‌ایم
​در 40 سال گذشته دیپلمات های شاخص و موفقی در ایران داشته ایم به گونه ای که غربی ها بارها در مناسبات خود از این دیپلمات های ایرانی و این که چگونه توانسته اند منافع ملی کشور را تامین کنند، نام برده‌اند.

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، ​در 40 سال گذشته دیپلمات های شاخص و موفقی در ایران داشته ایم به گونه ای که غربی ها بارها در مناسبات خود از این دیپلمات های ایرانی و این که چگونه توانسته اند منافع ملی کشور را تامین کنند، نام برده‌اند. البته به طور نسبی تعداد این دیپلمات ها زیاد نیست اما در این بین، آقای ظریف از جمله دیپلمات‌های موفقی است که مانند ایشان در دوران پس از انقلاب کم دیده ایم. 

فعالیت آقای ظریف به دوره آقای روحانی محدود نمی شود و ایشان از دوره آقای ولایتی، وارد وزارت امورخارجه شدند. بیشتر افرادی هم که با ایشان همکاری دارند کارکشته بوده و توانسته اند برنامه‌های دستگاه دیپلماسی را به خوبی پیش ببرند. عملکرد این تیم همواره مورد توجه بوده است اما برای ارزیابی عملکرد دیپلمات های ایرانی باید امکاناتی هم که در دست داشته اند مورد توجه باشد. 

گاهی یک دیپلمات در وزارتخانه اش نشسته و در کشورش آب از آب تکان نمی خورد اما یک دیپلمات هر روز با یک مشکل  جدید مواجه بوده و دایما انگار در عرصه جنگ است. عملکرد این دو دیپلمات با هم تفاوت بسیاری دارند. آقای ظریف از دیپلمات های نوع دوم است

به طورکلی موفقیت دستگاه دیپلماسی در این است که بتواند تیم خوبی را شکل دهد و در این بین، کاپیتان تیم نقش موثرتری در ایجاد هماهنگی، ارتباط های مختلف، ارزیابی دقیق از عملکردها و رهبری کردن تیم به سمت  اهداف طراحی شده دارد. دستگاه دیپلماسی ایران مجری سیاست های  کلان کشور است؛ سیاست ها تنها در وزارت امورخارجه شکل نمی گیرد بلکه در دستگاه های عالی تر مانند شورای امنیت ملی به تصویب نهایی می‌رسد و برای اجراء، ابلاغ می شود.

وزارت امورخارجه کشور در دو بخش دیپلماسی عمومی و دیپلماسی رسمی فعالیت دارد. دیپلماسی عمومی به معنای ارتباط با رسانه ها و شخصیت های تاثیرگذار در ایران و کشورهای مختلف است تا بتواند سیاست های ایران را برای این افراد تبیین کند و از آنها برای ترویج دیدگاه های جمهوری اسلامی در عرصه بین المللی کمک بگیرد. 

در دیپلماسی رسمی نیز اصل بر این است که دستگاه دیپلماسی در زمینه برقراری ارتباط با کشورهای مختلف در رده های گوناگون تلاش کند. این ارتباط می تواند شامل کشورهایی شود که روابط صمیمانه و دوستانه با ایران دارند یا رابطه دوستی عادی با کشور برقرار کرده اند و یا ارتباط با کشورهایی که نه دوست و نه دشمن ایران هستند. بخشی از این روابط هم شامل کشورهایی که می شود که رسما دشمن ایران هستند که باید با آنها مقابله کرد. 

دستگاه دیپلماسی کشور مانند دیگر دستگاه ها نقاط ضعف و قوت دارد اما باید موردحمایت قرار بگیرد که این حمایت نه تنها از طرف دولت که باید از سوی نظام جمهوری اسلامی ایران باشد. علاوه بر آن بخش های مختلف که ارتباطات خارج از کشور دارند نیز باید پشتیبان وزارت امورخارجه باشند تا بتوانیم با هم افزایی برنامه های این وزارت خانه را پیش ببریم.

دولت موفق نمی شود مگر آن که هم افزایی بین نهادهایی که ارتباط های خارجی دارند اما زیرمجموعه وزارت امورخارجه نیستند به وجود آید.

آقای ظریف در دولت یازدهم توانست تا حد زیادی این پتانسیل را به کار گیرد و هم افزایی ایجاد کند اما در بخش هایی با نامهربانی روبرو بوده که به نتیجه مطلوب دست نیافته است. 

سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی هر کشور است بنابراین ابتدا باید از داخل کشور مورد حمایت قرار بگیرد. در دولت دوازدهم فشار روی دولت در بخش سیاست خارجی هم از داخل و هم از خارج کشور بسیار زیاد است. 

در داخل کشور انتظارها بیش از توان وزارت امورخارجه است و انتظار کارهایی را دارند که این وزارتخانه به تنهایی مسوول آن نیست بلکه تمام کشور باید بسیج شود تا آن انتظار به نتیجه برسد. 

از سویی دیگر از خارج کشور نیز فشار وجود دارد. برای نمونه از زمانی که آقای ترامپ رئیس جمهور آمریکا شده است، با کمک اسرائیل و عربستان سعودی با امکانات خود به صورت تمام قد در مقابل ایران ایستاده اند و برای پیشبرد اهداف خود تبلیغ و ترویج می کنند. این رویه باعث می شود وزارت امورخارجه نتواند مانند دوره قبل موفق عمل کند اما این مساله باعث نمی شود که اقدامات آقای ظریف و تیم ایشان را نادیده بگیریم.

نظر شما