موسیقی در ایران راه خود را پیدا نکرده است

 قربانی درباره لزوم برگزاری جشنواره موسیقی فجر آن هم با وجود انتقادهای بسیار در باره نحوه برگزاری آن، گفت: بودن جشنواره آن هم جشنواره موسیقی فجر به نظر من اهمیت زیادی دارد چون از لحاظ موسیقیایی می‌‌شود  گفت بزرگ‌ترین رویداد هنری است که هر ساله برگزار می‌شود. بودن جشنواره می‌تواند امتیازات زیادی داشته باشد. کسب تجربه است برای نوازنده‌های جدید و آهنگسازان ما و همچنین  پل ارتباط موسیقی شناس های ما  با نوازنده‌های وگروه‌های خارجی و آشنا شدن با موسیقی و تکنیک آنهاست.

 وی افزود: اگر سیاست‌های برگزاری جشنواره موسیقی بر این منوال پیش برود، یعنی هم پیشکسوتان در جشنواره وجود داشته باشد هم جوانان، حالا این نیاز به یک مدیریت خیلی دقیق و منظم دارد. گروه‌هایی که دعوت می‌شوند کیفیت بالایی داشته باشند. و گروه‌هایی که اینجا انتخاب می‌شوند باید خیلی با دقت عمل کنند. یعنی هم به جوانان میدان داده شود و هم بهترین‌های آنان انتخاب شود پیشرفت خوبی خواهد داشت. حالا اینکه چقدر جشنواره به این هدف رسیده است، حرف و حدیث زیاد است و خیلی‌ها در انتخاب کناره‌گیری کردند.

وی درباره ادغام شدن این جشنواره با موضوع انقلاب و ایام دهه فجر گفت: جشنواره حدود 4 سال به عنوان جشنواره سرود‌های انقلابی برگزار شد یعنی مناسبت آن ماه بهمن و پیروزی انقلاب بوده و بعد از چهار سال نامش تغییر کرد. درست است که من خیلی از اساتید را می‌بینم که به خاطر همین عنوان خیلی دوست ندارند در این جشنواره شرکت کنند و ما امسال هم این موضوع را دیدیم. یعنی خیلی از موزیسین‌های شاخص و برجسته ما در جشنواره حضور نداشتند. یکی از مشکلاتی که جشنواره دارد و در واقع هنرمندان با سیستمی به این شکل آشتی نیستند و دوست ندارد در این رویداد هر چند بزرگ هنری شرکت داشته باشند. 

 عضو شورای فنی ملی ارکستر ایران افزود: مشکلات زیادی به  کل نظام موسیقیایی ما از جمله عدم سازماندهی آهنگسازان و استفاده از پتانسیل‌ها برای رشد موسیقی ملی کشورمان وارد است. ما هیچ برنامه‌‌ای برای این کار نداریم. نهادهای هنری و وزارت ارشاد باید در کلیت موضوع برنامه‌ای بریزند که به آهنگسازان سفارش بدهند تا موسیقی ایرانی بنویسند. نه فقط جشنواره، ما این سیستم را نداریم و این لطمه بزرگی به موسیقی کشورمان می‌زند. ما رپرتوار مناسبی نداریم و اگر یک ارکستر کلاسیک بخواهد این را اجرا کند تعداد زیادی کار نداریم و کارهایی که نوشته شده آهنگسازان بر اساس ذوق و سلیقه و احساس شخصی خودشان نوشتند.

 قربانی درباره جایگاه خواننده  و میزان اهمیت حضور  آن در ارکستر و گروههای موسیقی گفت: خواننده جایگاه سولیست یک ارکستر دارد  نه همه کاره. اینجا این طور است که اگر خواننده‌ای اثر یک آهنگساز را بخواند، همه آن اثر را به نام خواننده می‌شناسند در صورتی که خواننده یک مجری است. مثل یک نوازنده آمده و آن کار را اجرا کرده است. البته سولیست مهمی است اما صاحب نظر نیست. ما خیلی از آهنگسازان را داریم که بعد از اینکه فوت می‌کنند مردم آنها را می‌‌شناسند. هنرمند وقتی از دنیا برود چه نیازی دارد که یادش کنند؟ البته رسانه‌ها مثل تلویزیون، رادیو و... خیلی در این موضوع موثر هستند و نوازنده‌ها و ساز را نشان نمی‌دهند و آموزش درستی در موسیقی وجود ندارد و تمام تمرکز رسانه‌ها روی خواننده‌هاست. مردم هم همین را یاد می‌‌گیرند، ما هر چه به خورد مردم بدهیم همان را به ما پس می‌دهند. وقتی هیچ سیستم درستی وجود ندارد موسیقی ما روز به روز پس رفت می‌کند.

 این استاد دانشگاه درباره شیوه‌های آموزشی آکادمیک در حوزه موسیقی و نقص روند آموزشی در ایران گفت: ما اگر نگاه کنیم به موزیسین‌های گذشته‌مان و ببینیم موزیسین‌های ما شاگرد چه کسانی بودند؟ شاگرد کسانی مثل روح الله خالقی، علی نقی وزیری، استاد صباح که شاگردانشان می‌شوند همایون خرم، فرامرز پایور، فرهاد فخر‌الدینی و هم دیگر استادان،یعنی معلم‌های بزرگی داشتیم که شاگردانی تحویل جامعه داده‌اند که هر کدام یک وزنه‌ای در موسیقی ایرانی هستند. این روند ادامه داشت و زمانی که هنرستان شروع به فعالیت کرد اتفاقات خیلی خوبی می‌افتاد. اما باید بگویم که متأسفم و الان سطح آموزش دانشگاه انقدر پایین آمده که خیلی از استادان هستند که هنوز رزومه کاری قابل ارائه‌ای ندارند ولی در دانشگاه تدریس می‌کنند. باز هم یک مشکل سیستمی اینجا وجود دارد یعنی وقتی که مثلا دانشگاه علمی کاربردی تشکیل می‌شود ولی هیچ امتحان ورودی ندارد و هر دانشجویی می‌تواند با هر سطح سوادی وارد دانشگاه شود، در هر مقطعی، کاردانی یا کارشناسی و با یک کادر آموزشی که بسیاری از آنها ممکن است هنوز به آن سطح استاندارد معلمی نرسیده باشند. و همین قضیه در آموزشگاه‌های ما هست. می‌بینیم که در ارکسترها نوازنده‌هایی هستند که خیلی ضعیف هستند ولی در آموزشگاه‌ها به کودکان ما تدریس می‌کنند.

 همه کشورهای پیشرفته و کشورهایی که پیشرفت خوبی در فرهنگ کشورشان را کردند برای فرهنگ و هنرشان پول خرج می‌کنند. مشکل ما این است که می‌خواهیم از فرهنگ و هنرمان پول دربیاوریم. تا زمانی که سیاست ما این باشد، نه تنها موسیقی‌مان که تمام هنرهایمان رو به پس رفت است. مشکل عمده ما این است. وقتی قانون وجود نداشته باشد هر کس با سلیقه خود عمل می‌کند.

 قربانی درباره نحوه اجرای قوانین حقوق هنرمندان به عنوان بانیان فرهنگی در کشور گفت: قانون حقوق مولفین و مصنفین سال 48 تصویب شد ولی هیچ وقت رعایت نشد. تنها در ایران است که حق کپی رایت وجود ندارد. وقتی قانون حمایت نمی‌کند افراد هم سلیقه‌ای عمل می‌کنند. این نیاز به یک رسیدگی دولتی دارد که دولت و وزارت ارشاد قانون را پیگیری کنند که حق و حقوق نوازنده‌ها، آهنگسازان و... سر جای خود باشد و اثر کسی را بدون اجازه کسی اجرا نکنند و اگر اجرا کردند حقوق معنوی و مادی به ایشان تعلق بگیرد.

در پایان از علی اکبر قربانی درباره فعالیت ها و اجراهای تازه او در سال جدید جویا شدیم و او گفت: ما برای آخر امسال به احتمال زیاد دو اجرا با ارکستر سازهای ملی داریم و امیدواریم که کار به انجام برسد. ضمن اینکه من یک کنسرتی سال گذشته آماده کردم که در سوئد اجرا شد به سرپرستی آقای هومن خلعتبری و امسال هم  در جشن تیرگان به مناسبت جشن نوروزی ایرانیان در تورنتو برگزار می‌شود.  و دو هفته دیگر قبل از نوروز برگزار می‌شود. با ارکستر "وی" که یک ارکسترایرانی سوئدی هست و سرپرست آن آقای هومن خلتعبری است و مدیر ارکستر هم آقای پیمان میراماسیک است. قرار بود من هم در این  جشنواره به عنوان آهنگساز  حضور داشته باشم ولی به خاطر مشکلات  و به این دلیل که سفر کاری دارم این امکان نبود. ان‌شاءالله دو کنسرت در اروپا خواهیم داشت.  که رهبری آن را به عهده خواهم داشت.

قربانی گفت: تعطیلات نوروزی اگر این سفر را برویم در اواسط هفته اول به ایران برمی‌گردم.

موسیقی در سالی که گذشت...

حاشیه‌ها حول و حوش موسیقی پاپ بود، چیزهایی که اصلا خوشایند نبود پلی‌بک کردن خواننده‌ها بود، ناکوک بودن صداها و کیفیت خیلی خیلی  پایین اجراها بود و متأسفانه چون ما این موسیقی سطح پایین را (موسیقی سطح پایین از ژانر پاپ) را به مردم ارائه می‌دهیم، مردم هم این را قبول می‌کنند. موسیقی پاپ موسیقی بسیار خوبی است ولی متأسفانه در کشور ما روز به روز سطح آن پایین می‌آید. البته چند کنسرت خوب پاپ داشتیم و نمی‌‌خواهم بگویم همه دوستان ضعیف عمل کردند. کنسرت‌های پاپ هم به ندرت خوب انجام شدند. من به کنسرت پاپ اشاره می‌‌کنم چون موسیقی پاپ مخاطب زیادی دارد ، در همه کشورهای دنیا این گونه است. یک موسیقی سبک است  و مردم هر روز با این موسیقی درگیر هستند و اگر در موسیقی پاپ سطحمان پایین بیاید تأثیرش را در موسیقی‌های دیگر می‌گذارد.