در گفتگو با منتقدان و ترانه سرایان مطرح شد؛

ترانه ای بی رمق مخاطب ایرانی را بد عادت می کند/ وقتی که خواننده هر چه به زبانش می آید می گوید!

|
۱۳۹۹/۰۵/۲۱
|
۰۵:۵۸:۰۰
| کد خبر: ۸۲۹۹۶۷
ترانه ای بی رمق مخاطب ایرانی را بد عادت می کند/ وقتی که خواننده هر چه به زبانش می آید می گوید!
درباره تاثیر موسیقی بر شعر و یا شعر بر موسیقی و روال تغییر یافته ترانه سرایی در چند دهه اخیر، با چند تن از شاعران و منتقدان به گفتگو نشستیم که مجموع این گفت و گو ها را در ادامه می خوانیم.

به گزارش سرویس فرهنگ وهنر خبرگزاری برنا؛ درباره تاثیر موسیقی بر شعر و یا شعر بر موسیقی و روال تغییر یافته ترانه سرایی در چند دهه اخیر، با چند تن  از شاعران و منتقدان به گفتگو نشستیم که مجموع این گفت و گو ها را در ادامه می خوانیم. 

رضا مهدوی گفت: به فرهنگ اصیل شنیداری مردم جامعه اهمیت دهیم.

رضا مهدوی در ابتدا ترانه را پدیده‌ای دانست که در یک صد سال اخیر در موسیقی ایران شکل گرفته است  و در تعریف جایگاه ترانه در ادبیات گفت: ترانه در دوره ای  به کمک «شعر» آمده و در جاهایی که «شعر» با وزن و قافیه موسیقی خیلی هم خوانی نداشته و یا تلفیق «شعر و موسیقی» سرانجامی پیدا نمی‌کرده است به نوعی به خدمت «شعر» آمده و برای مفهومی‌تر شدن بیان موسیقایی، در غالب وزن های آهنگین در موسیقی به کار برده شده است.

مهدوی گفت: ما دوره‌ای در دهه شصت و هفتاد در ترانه سرایی وقفه ای داشتیم؛ ولی از میانه دهه هشتاد ترانه سرایان جوانی به شاعران  پیوستند که تعداد آنها در مقابل ترانه سرایانی که ما قبل از انقلاب داشتیم مانند بیژن ترقی، معینی کرمانشاهی و دیگران بسیارند خب این فضای کنونی را در موسیقی پاپ و نه در موسیقی دستگاهی بوجود آوردند، این را می‌توان به فال نیک گرفت که ترانه سرایان جوان با ذوق آمدند و  به تولید انبوه موسیقی پاپ کمک کردند، اما در روند پیش روی خود آسیب های زیادی هم به نوع موسیقی و ترانه وارد آوردند که قابل بررسی است.

مهدوی در ادامه از نبود یک الگوی مناسب برای استفاده از ترانه ها در موسیقی گفت:  این تعداد زیاد و انبوه جوانان ترانه سرا که به هر قیمت و به هر شکل کلام را کنار هم گذاشتند و به وزارت ارشاد رفته و مجوز گرفتند و آثارشان را به بازار عرضه کردند و ما آنها را از رسانه های مختلف شنیداری و صحنه ای  می بینیم و می شنویم  به دلیل اینکه  این آثار به لحاظ مفهومی کم ارزش هستند و از قالب درستی تبعیت نمی کنند و از الگوهای مناسبی که در گذشته بوده استفاده نکرده اند و با اندک ذوق خودشان سعی کردند درونیات خودشان را نمایان و جلوه گر کنند آسیب  فراوانی بر اصل و محتوای موسیقی درست وارد آورده و اینگونه آثار سطحی و بدون تفکر را وارد فضای  موسیقی جامعه کرده اند.

رضا مهدوی

مهدوی در ادامه گفت: در صورتی که در گذشته ترانه سرایان حقیقی ما صرفا به درونیات خودشان فکر نمی‌کردند، بلکه به مباحث فرهنگی، هنری، اجتماعی و سیاسی جامعه نگاه درستی داشتند، تاریخ شناسی را می‌دانستند، آیین‌های ایرانی را درست می‌شناختند، مطالعات وسیعی داشتند. قالب ترانه سرایان ما در مشاغلی دیگر کار می‌کردند، محقق و پژوهشگر بودند. اما جوان امروز بواسطه محدودیت‌هایی که در نوع موسیقی پاپ داشته است با اندک ذوقی بالاخره این عبارت ها و جملات را کنار هم چیده و ترانه تولید  کرده  و وزارت ارشاد هم با کمی چکش  کاری مجوز آنها را صادر کرده و منتشر شده است. اینطور می شود که  وقتی تولید می شود مردم اظهار نارضایتی می‌کنند، به‌خصوص در صحنه‌ها و تالارهای بزرگ ما که به این نوع کنسرت ها اختصاص پیدا می‌کنند امروزه شاهد بی‌اخلاقی و شاهد یک لجام کسیختگی در ادبیات ترانه‌ای این سرزمین می‌شویم که دوره معاصر ما به نوعی مدیون این ترانه سرایان و ترانه‌هایی که تولید کرده اند بوده و هست.

این پژوهشگر موسیقی از بایدها و نبایدهای موسیقی و نگاه‌داری از میراث فرهنگ موسیقی اصیل در ایران گفت و افزود: نباید این اصالت‌ها و هویت‌های تاریخی ما به یک باره رخت ببندد و بهم بخورد و به واسطه جوانگرایی و این فراوانی که درنسل جوان در مبحث ترانه سرایی که از سر ذوق وارد موسیقی شده‌اند و خوانندگان و آهنگسازانی که این ترانه‌ها را  تنظیم می کنند دستخوش بی تدبیری و ناآگاهی کسانی شود که اینها کنار هم جمع شده و در نهایت تولید موسیقی بی هویت کرده و یک خروجی نامناسبی را ایجاد کنند که اهل دغدغه و اهل فن و کارشناسان خبره و مقامات عالی که نگران فرهنگ و هنر این سرزمین هستند امروز بیان کنند که شاید دیری نپاید چیزی از موسیقی عمیق و اصیل ایرانی چه در ژانر پاپ چه در ژانر دستگاهی و همچنین شعر ایرانی نماند.

سردبیر مقام موسیقایی​تصریح کرد: این موسیقی‌ها به واسطه ضرب آهنگ های تندی که دارند و با استقبال از یک طیف در جامعه روبرو شده اند، ممکن است در نوع نوشتار آنها در پیامک‌هایشان در فضاهای مجازی و حقیقی‌شان، در گفتارشان تاثیر گذاشته و اضمحلال زبان فارسی در آینده احساس شود و باید به نوعی در وهله اول وزارت ارشاد و در وهله دوم سازمان صدا و سیما و دیگر نهادها و ارگان ها و سازمان های زیربط مراقبت کرده تا اینگونه ترانه ها را اجازه ندهند که وارد بازار شود.

مهدوی در پاسخ به این سوال که فراوانی این نوع از موسیقی چه تاثیری در سلیقه شنیداری افراد در جامعه می تواند داشته باشد گفت: بسیار زیاد، به نوعی اگر درست باشد سلیقه مردم را اهتمام می دهد مثل خیلی چیزهای دیگر و اگر غلط باشد سلیقه مردم را در ادبیات و رفتار اجتماعی  و خوانش آنها افول می دهد. 

این کارشناس موسیقی با تاکید بر اینکه شعر و موسیقی اختصاص به این سرزمین دارد و یکی از وجوه پر رنگ و پر مفهوم آیین های ایرانی و فرهنگ ایرانی محسوب می شود گفت: ما نمی توانیم از ترانه و شعر و موسیقی به عنوان یک خرده فرهنگ یاد کنیم. اینها چیزهایی بوده که به اعتبار و واسطه آنها فرهنگ سترگ ایرانی شکل گرفته است. حالا اگر این دو بخش را ما بخواهیم از جامعه حدف کنیم و خدشه وارد کنیم قطعا سلیقه مردم به سمت ناکوکی ها گرایش پیدا کرده و زبان موسیقی اصیل ایرانی کم کم در نسل های ایرانی از میان می رود.

مهدوی استاد دانشکده موسیقی در چرایی ارائه مجوزهای انتشار و برگزاری این نوع از موسیقی در سطح کشور گفت: فشاری که از بیرون هست از طرف شرکت های مافیایی که در نهادها و ارگان ها نفوذ پیدا می کنند تا جایی که من از زبان استاد بهمنی شنیدم، سرمایه دارها بدون توجه به نوع و ساختار موسیقی از هر راهی برای گرفتن مجوز وارد شده و اقدام به انتشار آلبوم ها و برگزاری کنسرت ها می کنند و اینجاست که باید دست مافیا و شرکت هایی که ذی صلاح نیستند و در صدد تغییر ذائقه عمومی مردم هستند را کوتاه کرد.

مدیرکل سابق مرکز موسیقی​ از وظیفه صداوسیما به عنوان عامل مهم در معرفی و انتشار هر اثر هنری گفت: صداوسیما به واسطه اینکه جایگاه خاصی را برای خود قائل است و سعی می‌کند از تولیدات خودش برای معرفی و پخش استفاده کند دقت بیشتری را برای نمایش برنامه هایش دارد، در صورتی که وزارت ارشاد به صورت مستقل فراگیر است و باید طبق قانون اساسی به موسسات و شرکت های خصوصی پاسخگو باشد، می بینیم که آنجا یه مقدار فضای بازتری برای ارائه آثار است. اما صداوسیما به واسطه تهیه کنندگان و برنامه گزارهایی که دارد در بسیاری از موارد در مناسبت ها آثاری را منتشر می کند که اقتباس گرفته شده از همان موسیقی سطحی است که باید بررسی و آسیب شناسی شود.

وی در پایان از فعالیت های خود گفت و تبریک سال نو را اینچنین عنوان کرد: بنده همچنان به تدریس در دانشگاه و به اجرای برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی مشغول هستم همچنین به تحقیقات خودم در زمینه شناخت بهتر  موسیقی ادامه داده و آثار نوازندگان و آهنگسازان جوانی که دارای شیوه و حرفی برای گفتن دارند  را تولید و منتشر می‌کنم.

سال خوبی را در پیش خواهیم داشت. ما از لحاظ فرهنگی یک شاخص در کره زمین هستیم و این می تواند کمک کند که ما به افق بلندتری نگاه کنیم. قطعا با فرهنگ و هنر و بالاخص موسیقی می توان جامعه را با نشاط‌تر و امیدوارتر کرد و سال 98، حتم دارم که جامعه موسیقی دست به خلق و تولید آثار خوب خواهد زد، اما این نیازمند حمایت‌های حقیقی نهادها، رسانه ها و سازمانهایی است که قدر هنر و هنرمند اصیل را می داند. برای همه مردم سرزمینم آرزوی سال های بهتر را از خداوند متعال خواستارم.

«مر» جای «شعر» را گرفت

ترانه مکرم همانطور که از نام کوچک خود وام گرفته، جز ترانه سرایان مکرم شده است. با او از دریچه ترانه سرایی و جایگاه آن در فضای هنر و موسیقی به گفت‌وگو نشستیم و او با لحنی اعتراض‌آمیز از احوال  نامناسب ترانه سرایان و اجحافی که در حق آنها شده است گفت: به نقل آقای یاسر بختیاری، خواننده پاپ جغد شوم روی بوم شاعران نشسته است. با توجه به زد و بندهایی که بین تهیه کنندها و بعضی از آهنگ سازها وجود دارد متاسفانه جای مجالی برای نوآوری اشعار ترانه سرایان نگذاشته‌اند و به قولی «مر» جای «شعر» را در موسیقی امروز گرفته است. به صورتی که در حال حاضر با «مرها» فضای فکری مردم را پر کرده‌اند، چیزی که از تفکر خالی است و بیشتر یک ریتم را به عنوان شعر به خورد مردم می‌دهند.

مکرم در پاسخ به وجود راهکارهای لازم برای پیشگیری از انتشار اینگونه اشعار و کلام ها در موسیقی گفت: هیچ چاره‌ای ندارد. موسیقی یک امر تجاری شده و تا وقتی که بازار دست یک سری تهیه کنند و افرادی است که از بعد مادی به هنر نگاه می‌کنند ما هیچ‌کاره هستیم. چراکه امیال مالی در اولویت فکری آنهاست و نقش ترانه سرایی و کلام در موسیقی تقریبا از میان رفته است.

وی افزود: حمایت‌های زیر پوستی ارگان‌ها و نهادهای دولتی مانند وزارت ارشاد از سرمایه‌دارها موجب می‌شود که آنها دارای قدرت بالایی برای گرفتن مجوزها و برگزاری هر تعداد کنسرت با هر قیمت مورد نیاز شوند.

مکرم با اشاره به وظیفه رسانه تلویزیون به عنوان عامل انتقال فرهنگ و هنر در جامعه گفت: تلوزیون و صداوسیما که با وجود مافیای داخلی اوضاع وخیم‌تری به نسبت دیگر ارگان‌ها دارد. کدام برنامه را مستقلا به موسیقی اختصاص داده‌اند؟ کدام نشست را در راستای فرهنگ سازی موسیقی و کلام و ترانه سرایی برگزار کرده‌اند؟ ‌‌چند عنوان برنامه داریم که به شناساندن موسیقیدان‌ها و ترانه سرایان اختصاص داشته باشند؟ آیا تا به حال برنامه‌ای داشته‌ایم که بدون توجه به مسائل جنسیتی از یک ترانه‌سرا دعوت و از چالش‌ها و دغدغه‌های ترانه سرایی او آگاه شده باشند؟

ترانه مکرم

این ترانه سرا با اشاره به نگرانی‌های خود در حوزه ادبیات و کلام  گفت: دست‌های پنهان در جهت نابود کردن ادبیات و موسیقی ایران در حال فعالیت هستند که بسیار هم موفق عمل می‌کنند. این طور که می بینیم  به زودی چیزی از موسیقی و کلام شایسته در جامعه ما وجود نخواهد داشت.

مکرم در پاسخ به سوال خبرنگار برنا که در حال حاضر مشغول به چه کاری است؟ گفت: با چند تن از خوانندگان مانند مهدی مقدم، رضا صادقی و حمید حامی درحال ضبط ترک‌های مختلف هستیم ان‌شاءالله که بتوانیم به نتیجه‌های خوب برسیم.

این مترجم ادبی درباره انتشار ترانه‌های خود در قالب کتاب گفت: دیگر هرگز کتاب چاپ نخواهم کرد. جز کتاب «ساعت نه» از هیچ جهت از انتشار کتاب راضی نبوده‌ام و فکر هم نمی‌کنم تا ابد بخواهم سراغ نشر کتاب برای ترانه هایم  بروم چرا که صدمه زیادی از این تجربه خورده ام.

مکرم در پایان در تبریک سال نو با آرزوی روزهای بهتر برای فرهنگ و هنر جامعه ایرانی گفت: برای مردمم بهترین‌های نداشته را آرزو می کنم و امیدوارم دل‌هایشان مالامال شادی و تن هایشان مالامال سلامت باشد.

 

وضعیت ترانه و ترانه سرایی در فضای موسیقی امروز ؛

 ترانه سرای ایرانی عبدالجبار کاکایی از معدود شاعرانی است که در سبک و سیاق های مختلف شعر و ترانه دارد. با او درباره وضعیت ترانه و ترانه سرایی در فضای موسیقی امروز به گفت و گوی مفصل پرداختیم که در زیر می خوانیم.

کاکایی گفت: چینش ویترین موسیقی پاپ کشور در دست شرکتهایی است که فعالیت می کنند ، اینها هستند که ویترین را تعیین می کنند معیار ها و ارزش های موسیقی را مشخص می کنند و بازار را از طریق مدیریت سالنهایی که در اختیارشان قرار می گیرد برای برگزاری کنسرت ها در دست می گیرند. چون انتشار آلبوم  به دلایل مختلفی  کم رنگ شده و این روزها عموما از طریق برگزاری همین کنسرت ها و پخش ترک ها در شبکه های مجازی  ویترین موسیقی کشور تعیین می شود، ما در سالهای اخیر شاهد روی آوردن چهره های جدیدتری در موسیقی بودیم اما همانطور که پیش تر از این هم در شعر این اتفاق افتاد بود، یعنی تاثیر شبکه های اجتماعی با افول چاپ کتاب و و تیراژ آن موجب شد که ویترین شعر تغییر کند یعنی شعر های حضور پیدا کنند که جایگزین شعرهای جا افتاده تر شوند.

وی افزود:  موسیقی هم تقریبا همینطور است، شرکت هایی  که توان مالی قوی تری دارند تقریبا بر سلیقه ها سوار هستند و سلیقه هارا تک می کننده ، مُدها را ایجاد می کنند ، هم در کلام و هم در موسیقی و بویژه در لحن اجرای خواننده ها که الان لحن های جدید و تازه، لحن های تلفیقی، که اصطلاح عامیانه به آن لشخوانی، یا متن خوانی اینها شیوه های جدیدی است که در موسیقی پاپ امروز آمده است.

کاکایی بیان کرد: امروزه بسیار زبان ترانه ها افت کرده چرا که وقتی لحن احساسی وارد یه اثر شود و تغییر کند، خیلی نیاز ندارد که زبان خودش را درگیر کند، زبان همان صورت ساده و معمولی خودش رو اجرا می کند . امروز خوانندگان مقداری رو به تابو شکنی آوردند به خاطر اینکه که ما بر روی  هنجارهای رفتاری یک نظام اخلاقی رسمی و حکومتی داریم که یک سری رفتارها و کلمات را نمی پسندد مثل تماس، دست کسی را گرفتن، ترانه ها هم موضوع عاشقانه ای دارند و این ارتباطات باید به گونه ای تعریف شود. بر اساس این حساسیت ها و مراقبت هایی که در جامعه می شود خود آنها تبدیل به یک جایی برای مانور عرضه اثر شده. و روی خطوط قرمز راه رفتن تولید حساسیت کرده و ایجاد جاذبه می کند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا مجوز ساخت ترانه ها با چنین سطحی از ترانه سرایی داده می شود گفت:  وقتی مد جدیدی از موسیقی رایج می شود و ویترین موسیقی به شکل غیر از موسیقی اصیل چیده می شود دیگر نمی توان بر روی آن اشعار مولانا و سعدی پیاده کرد و آن را اشباع کرد . جامعه ای که دچار سقوط اخلاقی و ارزشی و زیبایی شناسی شده مقصر آن تنها شورای شعر نیست ، مقصر وضعیتی  است که جامعه ایجاد کرده، شرکت هایی که با دست باز دارند عمل می کنند به اسم پمپاژ شادی به جامعه،  نوع خاصی از موسیقی را ترویج می دهند سالنهایی با گردش  مالی بالایی در اختیار آنها قرار می گیرد باعث می شود ویترین موسیقی عوض شده، مانند موضوع پوشش و مد گرایی در لباس زنان و مردان که یه سری یک مدل لباس را راه می اندازند و فضا را به دست می گیرند. وقتی گردش مالی در یک مساله وارد می شود  و ایجاد مد می کند به نظر من نهادهای مسلط تر باید یک فکری کنند. 

عبدالجبار کاکایی

او افزود: اولا من فکر می کنم آموزش های فرهنگی باعث می شود که جامعه رشد بکند و وزارت ارشاد نسبت به این مسائل حساسیت بی خود نشان ندهد به طرز مثال یکی از شیوه های ترویج این آهنگ ها تابو شکنی است . یعنی وقتی می گویند در ترانه نباید کلمه بوسه و آغوش را آورد این روی خطوط قرمز راه رفتن جاذبه ایجاد می کند و موجب می شود خود ترانه سراها به سمت سرایش اشعاری بروند که هم بتوانند مجوز بگیرند و هم بتوانند حرفشان را بزنند. این جامعه به نظر من نرمال نیست جامعه ای که تلاش می کند یک موضوعی که من با این تعبیر بهت می توانم بگویم که  ترانه کودکی شیطانی است که می خواهیم آن را به زور دست به سینه روی مبل بنشانیم .

کاکایی با اشاره به اینکه  اساسا مجوز دادن امر غلطی است گفت : چرا بایستی دولت بنشیند مجوز بدهد به ترانه که این باشد یا آن نباشد . یعنی ما به جای سلیقه عمومی جامعه فکر بکنیم! ، تعدادی بنشینند و به جای سلیقه مردم تصمیم بگیرند! اولا اولین منتقدان آن، خود اهالی موسیقی خواهند بود و سوالشان هم این است که آیا آن پنج نفری که آنجا نشستند نماینده  سلیقه عمومی مردم هستند ؟!  ما اگر بخواهیم بر روی زیبایی شناسی یک اثر نظر بدهیم و بگوییم این اثر خوب نیست اول باید به چرایی آن پاسخ بدهیم . 

به نظر من ارشاد در نهایت می تواند یک شورای ارزیابی برای  فعالیت های شرکت های موسیقی که کار تولید موسیقی می کنند ایجاد کند  و به آنها در غالبهای مختلف انگیزه های لازم برای تولید آثار فاخر بدهد. نه اینکه مانند دژبانهای در پادگانها با بازدید بدنی بخواهد مراقب باشد کدام ترانه را چه کسی می آورده مجوز آن را بدهیم یا ندهیم . 

این ترانه سراها در روز حداقل دویست ترانه به اتاق شورای شعر می رسد . چیزی حدود ده هزار ترانه منتظر مجوز است با این شرایط که شورای شعر بیشتر از روزی چهل پنجاه اثر را نمی تواند پاسخگو باشد. 

کاکایی تصریح کرد: یکی از مهمترین مشکلات ترانه ما این است که ما ترانه را بدون موسیقی می شنویم یعنی یه تکست متنی و مانتیتوری جلوی ما است، و با توجه به این که در حال حاضر ترانه دیگر ملودی محور شده و و ما دیگر با غزل و یا چهار پاره و مثنوی طرف نیستیم درک زیبایی یک اثر بدون موسیقی سخت است که آیا این خوب است یا بد است چون به هر حال مصرع ها در جهت ساختار  نحوی در هم ریختکی و زیر هم نوشتن، تشخیص میزان درستی و یا نادرستی اثر در غالبهای مختلف سخت و وقت گیر است این در شرایطی است که برای تشخیص خوب و یا بد یک اثر سی ثانیه بیشتر فرصت نداریم. 

وی گفت: در حال حاضر موضوعی که شرکت های موسیقی درگیر آن هستند مجوز گرفتن از  شورای موسیقی است. این دو   برای دریافت و صدور  مجوز  به  تعبیری دشمن هم هستند اینها تلاش می کنند تولیداتشان را مجوز  بگیرند شورا تلاش می کند جلوی تولیدات آنها را گرفته و فقط آن دسته از آثاری را که مورد پسند سلیقه خودشان است را مجوز می دهند . این ستیز و این لجبازی نتیجه اش این بازار آشفته است . اما خود شرکت ها می توانند درواقع پیش قدم باشند . باید در گفت و گو با شرکتهای تولیدات موسیقایی نشست های مختلف را گذاشت و کارنامه آنها را مورد ارزیابی قرار داد. و از این طریق آسیب شناسی های لازم را برای بهبود ترانه سرایی با ادله های لازم  انجام داد. 

این ترانه سرای اهل ایلام در پایان صحبت های خود تبریک سال نور را با شعری از آثار خود به پایان رسانید.

راستی بهار 

غیر آبدانه ها

رویش جوانه ها

برق نرده ها و پرده ها و خانه ها

حرف تازه ای نداشت...

گرد و خاک اولین غبار عید

روی کفشهای تازه ام نشست

گوشه ی اتاق ، باز

تار عنکبوت بست

من نشسته ام هنوز

روی صندلی کنار پنجره

گوشه ی حیاط ، دست روی  دست...

 

همانند کلام رهی معیری، بیژن ترقی و  نواب صفا دیگر کجا داریم؟/ موسیقی آنچنان سانسوری ندارد، بیشتر با شعر  کار دارند!

با حمیدرضا عاطفی، معاون خانه موسیقی، از معبر ترانه‌سرایی در موسیقی ایران و تاثیر آن بر روند شکل‌گیری سلیقه موسیقیایی مردم، در آخرین روزهای سال به گفت و گو نشستیم و او درباره علل بوجود آمدن این تغییر وضعیت به خبرنگار برنا گفت: خیلی از مسائل در بوجود آمدن یک وضعیت فرهنگی در یک جامعه  دخیل هستند.  موسیقی هم از این موضوع مستثنی نیست.

عاطفی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر ترانه‌سرایی در ایران و بخصوص در موسیقی چه جایگاهی دارد گفت: ترانه‌سرایی در موسیقی جایگاه ویژه و بالایی در موسیقی بخصوص موسیقی ایرانی دارد چراکه موسیقی شاکله و اساس و بنیان موسیقی ایرانی بر پایه کلام است و در نتیجه ترانه سرایی بخش مهمی از موسیقی ایرانی را تشکیل می‌دهد. کما اینکه در این حوزه ترانه سرایانی بزرگی  چون رهی معیری، نواب صفا، بیژن ترقی، معینی کرمانشاهی را داریم که می بینیم چقدر نامدار و ماندگار در تاریخ موسیقی اصیل ایران هستند.

عاطفی در مقایسه ترانه سرایی و جایگاه آن در دو حوزه موسیقی فعلی ایرانی و پاپ  گفت: باید بگویم در موسیقی پاپ استفاده از ترانه هایی با سطح نازل و سخیف و شرم آوری دارد  اجرا و پخش می شود چراکه از عبارات و کلماتی استفاده می شود که اصلا آدم رغبت به شنیدن موسیقی با این عبارات را نمی کند و در مقایسه، موسیقی سنتی وضعیت بهتری نسبت به آن دارد البته اگر ممیزی ها و دانلودها و سیاست گذاری‌ها اجازه بدهند. 

عاطفی

این موسیقی شناس پاسخ این سوال را که چرا مردم می پذیرند که شنونده این نوع از موسیقی با اشعار سطحی باشند گفت: ذائقه مردم نه تنها در زمینه موسیقی بلکه در همه مسائل و مولفه های مختلف اجتماعی تحت تاثیر آموزه های خود قرار می گیرد و سلیقه های مختلف را می توان به روش های مختلف در مردم تغییر داد بدون توجه به پایه و اساس درست ایجاد آن چیز. وقتی که صدا و سیمای ما موسیقی خوب و فاخر و جدی و هنری پخش نمی کند و تنها بسنده به انتقال موسیقی نازل و غیر حرفه ای می کند خب سلیقه مردم به این سمت و سو گرایش پیدا می کند و گوش موسیقی مردم عادت به شنیدن آن سطح از موسیقی می کند. 

عاطفی با تاکید بر اینکه رسانه عامل مهمی در جهش دادن به افکار مردم است افزود: صدا و سیما به عنوان تنها رسانه ملی نقش مهمی در شکل دادن به میزان فرهنگ و سواد افراد دارد.

این پژوهشگر موسیقی در بیان پاسخ به انتخاب نوع موسیقی و پخش آن از رسانه ملی با توجه به وجود اشعار مختلف از ترانه سرایان نامدار و غیر  در ساخته های موسیقی امروز گفت: خب انتخاب نوع موسیقی در رسانه ما کاملا سلیقه ای و بر اساس فاکتورها و سیاست گذاریهای مختلف و نوع ارتباطات تهیه کنندگان و برنامه گزارها با فضای مجازی و خوانندگان انجام می شود.

وی گفت: این باید بیشتر آسیب شناسی شده و باید که مسئولین پاسخ‌گو باشند که چرا این رویه را پیش گرفتند؟ چرا از کارشناسان خبره و مبرز این حوزه استفاده نمی کنند و چرا به این میراث و فرهنگ شنیداری ما توجه نمی کنند؟ اینها مسائلی است که باید به آن توجه شود.

عاطفی من باب حمایت‌های لازم از ترانه سرایان و اعتبار بخشیدن به این هنرمندان درحوزه فرهنگ گفت: حمایت در اصل باید از طرف دولت باشد، منتهی اینکه حمایت چه سمت و سویی داشته باشد مهم است، همین صداوسیما می تواند بسترهای مناسبی را برای شناساندن هر نوع از هنر به جامعه را ایجاد کند و حامی خوبی برای معرفی ترانه سرایان باشد، مثلا به جای برنامه های مختلفی که این همه ستاره، هشتک، ستاره، مربع راه اندازی کرده است می تواند هیات داوران معتبری از شاعران و کارشناسان متخصص حوزه شعر در یک برنامه چالشی جمع و با ایجاد یک فضای رقابتی بهترین ها را شناسایی و با حمایت های لازم موجب رشد و ترقی و ایجاد انگیزه در آنها شود.

وی افزود: دولت با حمایت های لازم و ایجاد روابط مناسب از طریق وزارت ارشاد و ... می تواند پل ارتباطی مناسبی بین شاعران خوانندگان و برنامه گذاران ایجادکند تا در یک فضای موسیقایی آثار ماندگاری را تولید و ارائه کنند.

عاطفی از وجود ممیزی های مجوز شعر در اتاق موسیقی وزارت ارشاد گفت و افزود: می دانید که در دفتر موسیقی وزارت ارشاد ما، نود درصد از زمان صرف نظارت بر کلام و شعر می شود. یعنی موسیقی آنچنان ممیزی و یا سانسوری ندارد و بیشتر با شعر و کلام کار دارد. اما خب همچنان ترانه ها اجرا، کنسرت ها برگزار و مردم هم بی اطلاع از وضعیت راه موسیقی هستند و نمی دانیم چه پیش خواهد آمد. 

حمیدرضا عاطفی در پایان گفت: من به همه مردم عزیز و به شما و همکاران رسانه ای شما سال نو را تبریک عرض می کنم و آرزو می کنم در سال جدید مثل همیشه به وظایف و رسالت خودتان که اعتلای فرهنگ و هنر است موفق باشید و شما هم به سهم خودتان از آثار هنری جدی و فاخر حمایت کنید.

 

 

 

نظر شما