داستان کارگران بیکاری که خجالت، مانع حضورشان در تئاتر شد/ اگر از سیل فهم مشترک داشتیم، چنین اتفاقاتی نمی‌افتاد

به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ امیر دژاکام(نویسنده و کارگردان تئاتر) قبل از شروع اجرا در سخنانی اظهار داشت: این طور معمول شده که در شروع هر نمایش، برای آن افتتاحیه‌ای برگزار می‌کنند. دلم می‌خواست این نمایش را کلمه افتتاح کند. دلم می‌خواست واژگانی درخور کنار هم بنشینند و این واژگان نمایش را افتتاح کنند. امروز دلم می‌خواست درباره این صحبت کنیم، که ما به طور کل چرا نمایش یا تئاتر کار می‌کنیم. تئاتر هنری برای سرگرمی، آموزش، اندیشیدن و یا مواردی دیگر است؟ چرا شما به عنوان تماشاگر به سالن نمایش می‌آیید. از ما چه انتظاری دارید و ما چه باید بکنیم.

وی افزود: اگر قرار باشد که من برای شما سرگرمی درست کنم، شما در سیرک، جدول حل کردن، شطرنج و هزار جای دیگر هم می‌توانید این سرگرمی را پیدا کنید. پس چرا من این کار را در تئاتر انجام دهم. اگر قرار بر اندیشیدن باشد، دانشگاه‌ها، سخنرانی‌ها، مقاله‌ها، کنفرانس‌ها و... برای اندیشیدن است. در نهایت من قرار است چه کاری انجام دهم؟ چرا اساسا هنر تئاتر وجود دارد و ضرورت آن چیست؟ 

دژاکام در ادامه توضیح داد: ما انسان‌ها همواره هنگامی که یک تجربه به دست می‌آوریم، می‌فهمیم. یعنی فهم ما حاصل تجربه‌های ماست که می‌تواند با واسطه یا بدون واسطه ایجاد شده باشد. اکثر ما به تجربه‌های علمی با واسطه و بدون واسطه باور داریم. به نوعی از این طریق به فهم می‌رسیم و چون تجربه‌هایمان از پدیده‌های مختلف متفاوت بوده، فهم ما نیز متفاوت می‌شود. به عنوان مثال فهم ما از مادر متفاوت است. چراکه معنی کلمه مادر برای بچه‌ای که مادرش او را سر راه گذاشته با بچه‌ای که مادرش سالیان سال او را در آغوش گرفته متفاوت است. در نهایت می‌توان این طور نتیجه گرفت که فهم ما از دانش و هنر متفاوت است و به همین دلیل تعارض، درگیری و جنگ داریم. 

وی افزود: اگر به فهم مشترک دست پیدا کنیم، صلح، آرامش بر قرار شده و از میزان ناهنجاری‌های اجتماعی کاسته می‌شود. در واقع به زعم بنده هنر تئاتر به این دلیل وجود دارد که ما به فهم مشترک برسیم. همه فاکتورهای قبلی را هم می‌تواند در خودش داشته باشد، اما آن چیزی که در تئاتر استثنا بوده، فهم مشترک است. چراکه یک تجربه خیالی را در اختیار تماشاگران قرار می‌دهد. رمان و سینما هم همین کار را انجام می‌دهند. اما آنها زنده نیستند. در صورتی که هنر تئاتر چهره در چهره و زنده است و این اصلی‌ترین ارزشی است که در تئاتر وجود دارد و در هیچ هنر و اتفاق دیگری وجود ندارد.  

دژاکام ادامه داد: تئاتر تجربه خیالی را در اختیار یک ملت قرار می‌دهد و به این صورت یک ملت 20 ساله، 50 ساله می‌شود. اما ما آن را از دست دادیم و در حال حاضر آن را نداریم. در واقع اکنون ما سرگرمی داریم.  

این کارگردان در بخش دیگری از صحبت‌هایش بیان کرد: دلم نیامد که در افتتاحیه نمایش مکبث از شرایط کشورم و غمی که روی دل‌هایمان وجود دارد، حرف نزنم. دلم نیامد درباره روح سخت و سنگینی که بر همه ما حکومت می‌کند و وجود دارد حرف نزنم. سیل دردناکی که همه ما دربرگرفته است. چه آنهایی که به صورت مستقیم و چه افرادی که به صورت غیر مستقیم با آن مواجه هستند. ما اگر از سیل فهم مشترک داشتیم، امروز این اتفاق نمی‌افتاد. ما فهم مشترک از سیل نداریم و هرکدام یک چیز می‌گوییم. نتیجتا حتی کارهای درست در میان کارهای دیگر باطل می‌شود.  

وی افزود: دلم نیامد امروز درباره گرانی‌ها و بیکاری حرف نزنم. خیلی گشتم تا امروز یک کارگر بیکار نمایش را افتتاح کند، چند نفری را پیدا کردم ولی روی آمدن به صحنه را نداشتند و گفتند که آقای دژکام بیاییم روی صحنه تا چه بگوییم. بگوییم بیکاریم و می‌خواهیم نمایش شما را افتتاح کنیم. گفتم حداقل بیایید و بگویید تا ما بدانیم که کسانی هستند که در این جامعه کار ندارند ولی نشد و من ترجیح دادم تا این نمایش را با کلمه افتتاح کنم. کلمه فهم مشترک. 

نمایش «مکبث» هرشب ساعت 19:30 در سالن یک تماشاخانه شهرزاد به صحنه می‌رود. 

در خلاصه داستان این اثر آمده است: مکبث به روایت امیر دژاکام با بهره‌گیری از زبان بدن و به همراهی دیالوگ، به نقل روایتی جدید از داستان مکبث شکسپیر می‌پردازد. اثری که طی آن برای اولین بار جدا از روایت مکبث، صدای کاراکترهای دیگر همچون انسان‌های عادی که روایتشان در طی رویداد بزرگ داستان مکبث همیشه به فراموشی سپرده شده نیز شنیده خواهد شد... . 

الناز تاریخی، آناهیتا صفی خانی، پروا محزون، پریا سلامی، مریم یوسف، شقایق خاکی پور، الناز ملکی، شایان یزدان شناس، احمد داوودی، مصطفی غیاثی، محمد آقا علی اکبری، ابوالفضل جمشیدی، حامد پور محمد، ناصر عزتی، عارف عباسی، طاها عابدی، ماهان عابدی بازیگرانی هستند که در این نمایش 60 دقیقه‌ای به ایفای نقش می‌پردازند. 

از دیگر عوامل این اثر می‌توان به: تهیه کننده: امیر دژاکام، مدیر تولید:  فاطمه نیشابوری، جانشین تهیه کننده: ابوالفضل جمشیدی، دستیار کارگردان: حسین شهبازی وغزاله جهان بین، موسیقی: احسان تارخ، ساکسفون: گلنوش حمیدی، فلوت: پوریا حصارکی، طراح لباس و پوستر: مژگان عیوضی، عکاس: مصطفی فرج زاده، دستیاران حرکت نگاری: الناز تاریخی، آناهیتا صفی خانی، مدیر صحنه: عارف عباصی، دستیار لباس: فاطمه محمدی، دوخت لباس: زهرا بهرامی، طراح گریم: علی فرزامی، طراح ویدیو: امسن جعفری، دستیار ویدیو: بهرام حاج جعفری زاده اشاره کرد. 

علاقمندان به تماشای این اثر می‌توانند برای خرید بلیت به سایت tik8.com مراجعه کنند.