به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ روزنامه ایران در یادداشتی، آورده است: محمدجواد ظریف دو روز پیش پس از نشست با وزیر امور خارجه ترکیه در اصفهان در جمع خبرنگاران تأکید کرد: «مرحله اول تصمیم ایران در مورد کاهش تعهداتش در قبال برجام از ۱۸ اردیبهشت شروع شد و مرحله دوم آن از ۱۶ تیر شروع خواهد شد.» این در حالی است که کشورهای اروپایی در اجرای اقدامات مقابلهای خود با بازگشت تحریمهای هستهای امریکا، راهاندازی ساز و کار مالی موسوم به «اینستکس» را وعده داده بودند. هدف از ایجاد این ساز و کار مالی ویژه، به وجود آوردن این امکان برای شرکتهای اروپایی برای تجارت با ایران بدون نیاز به استفاده از مجاری متعارف مالی است که به خاطر تحریمهای امریکا علیه کشورمان ارتباط خود را با ایران محدود کردهاند.
حالا در شرایطی که فرصت کشورهای باقی مانده در توافق هستهای برای عمل به تعهداتشان در چارچوب این توافق رو به اتمام است و اینستکس هنوز گرهای از مشکلات اقتصادی ایران باز نکرده است، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یادداشتی برای خبرگزاری ایلنا، ایران را به ماندن در برجام دعوت کرد و گفت: «تمام تلاش خود را برای نجات برجام به کار میگیریم و برای راضی کردن ایران برای بقا در برجام، مکانیزم مالی ایران و اروپا که اجازه تجارت مشروع با ایران را میدهد، بزودی با تلاشهای دیپلماتیک فرانسه، انگلستان، آلمان اجرایی میشود.» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به اینکه این مکانیزم میتواند به ایرانیها کمک کند و اجازه تجارت اقتصادی مشروع را به آنها بدهد و بخشی از مشکلات اقتصادی ایران را حل کند، تصریح کرد: «اینستکس بخشی از تلاش ما برای نجات برجام است. من میدانم سران این سه کشور اروپایی عضو برجام تلاشهای زیادی برای اجرایی شدن اینستکس در روزهای آتی و نجات برجام انجام خواهند داد.» موگرینی با اشاره به نارضایتی ایران از تحولات جاری پیرامون برجام افزود: «من میدانم که ایران اکنون عصبانی است اما باز هم آنها را به خویشتنداری و صبر دعوت میکنم و از آنها میخواهم که از برجام خارج نشوند.» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از یادداشت خود به نگرانی جامعه بینالملل از تعمیق تنشهای نظامی در آبهای خلیج فارس اشاره داشت و گفت: «ما نگران افزایش تنش در خاورمیانه هستیم. ما حضور نظامی در خلیج فارس را مثبت ارزیابی نمیکنیم و معتقدیم که این حضور میتواند منجر به درگیری نظامی شود که این اتفاق نه به نفع اروپا و نه به نفع امریکا و نه به نفع جهان است.» او افزود: «ما هرگز خواهان مشاهده هرگونه رفتار خصمانه از سوی ایران یا سایر کشورها نیستیم. ما میخواهیم که همه برای ساختار امنیتی جهان تلاش کنند.»
همزمان با تأکید موگرینی بر لزوم حفظ برجام، «اندرو موریسون»، معاون وزارت خارجه بریتانیا در امور خاورمیانه نیز امروز (یکشنبه) به تهران سفر میکند تا درباره راههای کاهش تنش فزاینده در منطقه گفت و گو کند. در همین رابطه «ریچارد دالتون»، سفیر اسبق انگلیس در تهران، یکی از مأموریتهای مهم سفر معاون وزیر امور خارجه انگلیس به ایران را ابلاغ پیام مهم لندن درباره اجرای ساز وکار ویژه مالی اروپا و ایران اینستکس عنوان کرده است. تأکید مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر اجرایی شدن اینستکس و دیدار مقام انگلیسی با مسئولان کشورمان در حالی است که به نظر میرسد اروپاییها آخرین تلاشها را برای به جریان انداختن سازوکار مالی ایران در دستور کار دارند. برنامهای که مشخص شدن جزئیات عملیاتی آن و نتیجه بخش بودن آن جهت تحقق بخشیدن به منافع اقتصادی ایران میتواند مانع فروپاشی توافق هستهای شود. چنان که کمیسیون مشترک برجام هم قرار است ۲۸ ژوئن (جمعه هفتم تیر) در وین تشکیل شود. کمیسیون مشترک به ریاست «هلگا اشمید» و از جانب «فدریکا موگرینی» نماینده عالی اتحادیه اروپا برگزار میشود و ایران و E3+2 (چین، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلیس) در آن حضور خواهند داشت.