سالهاست که در تولیدات سینمایی و تلویزیونی شاهد حضور بازیگران خانم از کشورهای مختلف هستیم که برخی به لحاظ بازیگری حضور درخشان دارند و برخی مشخصا بازیگر نیستند اما در نقشی به کار گرفته میشوند که تنها کار فیلم یا سریال راه بیفتد.
بدون اشاره به اینکه استفاده از بازیگران خارجی زن در سینما و تلویزیون ما به چه استانداری شباهت دارد و اینکه آیا لازم است برای ایفای برخی از نقش ها دور بازیگران زن ایرانی را خط بکشیم و به سراغ بازیگران خارجی برویم، موضوعی است که از چند زاویه قابل بررسی است.
مسئله را با طرح چند سوال آغاز می کنیم:
1) آیا حضور بازیگران خانم خارجی دلیلی دراماتیک دارد؟
گاهی اوقات در قصه شخصیت زنی را طراحی میکنیم که قاعدتا بهتر است برای رسیدن به باور مخاطب سراغ بازیگران خارجی خانم برویم.
2) دلیل انتخاب بازیگر خارجی در قصه چیست؟
آیا بازیگر خارجی در قصه دیده میشود تا ما بدون محدودیتها و ممیزیهای مرسوم تلویزیون بهلحاظ پوشش، گریم و... او را ببینیم؟ آیا قرار است انتخاب بازیگر زن خارجی کمک کند تا دیگر کاراکترهای قصه بتوانند در شرایطی منطقیتر با این نقش ارتباط برقرار کنند؟
3) آیا حضور بازیگران زن خارجی می تواند تاثیری اقتصادی در یک اثر سینمایی داشته باشد؟
آیا بازیگران زنی که به سینمای ما دعوت میشوند بر فروش اثر تاثیر میگذارند یا این بازیگران به اندازهای محبوب هستند که بتوانند تماشاگر سینما را به سالن ها بکشانند یا ...
با یک تحقیق میدانی متوجه شدیم حجم وسیعی از درصدها در این فقره خاص مستقیما به ممیزیها بر میگردد و هیچ توجیه دیگری، نه اقتصادی و نه هنری، ندارد.
به نظر میآید تنها با این حربه نخنما تنها به دنبال دور زدن قوانین با خط قرمزها و ممیزیهای عرفی و اعتقادیمان هستیم در حالی که این راهکار گاهی اوقات به اثر لطمهای میزند غیرقابل جبران، چراکه بیتردید هدایت بازیگران یا نابازیگران خارجی در تولیدات داخلی همیشه با وسواس انجام نمیگیرد و گاهی اوقات این اتفاق در نقطهای مهم و موثر در اثر لطمه وارد میکند.
اگرچه نمونههای موفقی چون «مدار صفر درجه»، «در چشم باد» و... در تلویزیون یا در سینما فیلمهایی چون «سلام بمبئی» را داشتهایم اما گاهی اوقات بدون شناخت و اطلاع کافی نسبت به توانمندی بازیگر و صبغه و کارنامه هنریاش دست به انتخابهایی زدهایم که قابل دفاع نبوده است.
به نظر میآید می شود با نگاهی ریزبینانهتر به سراغ بازیگران ایرانی رفت و ایفای نقشهای خارجی را در هنر آنها جستجو کرد.
در گزارشی، در دو بخش حضور بازیگران خارجی در سینما و تلویزیون را در گفتوگو با تهیه کنندگان تلویزیون و سینما و سرمایهگذاران بررسی میکنیم.