جهانگیری: با فرصت یک هفته ای می خواهید چه کاری انجام دهید؟/ کاهش تعهدات ایران در برجام قابل برگشت است

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، «اسحاق جهانگیری» معاون اول رییس جمهور، پیش از ظهر امروز (دوشنبه) در نشست روسای دانشگاه ها و موسسات پژوهشی و فناوری که با موضوع هم اندیشی دانشگاه و دولت در شرایط تحریم در دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد، با اشاره به خروج یک جانبه آمریکا از برجام و وضع تحریم ها علیه ایران اظهار داشت: آمریکایی ها اجازه ندادند که ملت ایران از دستاوردهای برجام بهره مند شوند و پس از خروج از برجام تحریم های سنگینی را علیه ایران وضع کردند.

وی با اشاره به اینکه تحریم های اعمال شده علیه کشورمان در سالهای 90 و 91 تفاوت فاحشی با تحریم های جاری دارد، افزود: آمریکایی ها در تحریم های جدید تمام قدرت و توان خود را بکار گرفته و با حضور و پیگیری در کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی به تعبیر خودشان جنگ اقتصادی واقعی علیه ملت ایران به راه انداخته اند.

جهانگیری ادامه داد: یکی از اهداف اصلی آمریکایی ها در تحریم ها اعمال فشار بر مردم و ایجاد تنگنای اقتصادی در کشور است تا از این طریق مردم را علیه نظام بشورانند و منجر به فروپاشی نظام و یا حداقل فروپاشی اقتصاد کشور شود.

معاون اول رییس جمهور افزود: آمریکایی ها همزمان با جنگ اقتصادی، جنگی روانی نیز علیه ملت ایران آغاز کردند که متاسفانه شاید در این بخش تا حدی فضا را از دست دادیم اما خوشبختانه به فضل الهی امروز هم در بخش اقتصادی و هم در بخش روانی وضعیت کشور تثبیت شده و شرایط برای مقابله با تحریم ها مهیا است.

وی ادامه داد: پس از خروج آمریکا از برجام، جمهوری اسلامی ایران به تمامی تعهدات خود در چارچوب برجام پایبند بوده است اما طرف مقابل که پنج کشور بزرگ هستند کمترین قدمی در راستای اجرای تعهدات برجام برنداشته اند و طبیعی است که ایران در مقطعی از خود عکس العمل نشان دهد چرا که هم دوره ای دارد.

جهانگیری با اشاره به اینکه کاهش تعهدات جمهوری اسلامی ایران در برجام مطابق مواد 26 و 36 برجام است،‌ اظهار داشت: ایران می تواند برخی تعهدات نظیر افزایش ذخایر اورانیوم را غنی شده در کشور بیش از 300 کیلوگرم و درصد غنی سازی اورانیوم نیز از 3.67 افزایش دهد اما همواره تاکید کرده ایم که کاهش تعهدات ایران در چارچوب برجام درصورت پایبندی طرف مقابل به تعهدات، قابل بازگشت است.

معاون اول رییس جمهور اضافه کرد: اخیراً در مذاکراتی که برخی روسای جمهور کشورهای طرف قرارداد برجام با رییس جمهور انجام داده اند از ایران درخواست کرده اند تا پیش از شروع گام دوم کاهش تعهدات، یک هفته فرصت به آنان داده شود و این در حالی است که در 14 ماه گذشته هیچ اقدام عملی انجام نداده اند و حالا یک هفته فرصت می خواهند.

وی در ادامه با اشاره به شرایط حساس منطقه و نیز همدستی عربستان و رژیم صهیونیستی برای مقابله با ایران، گفت: از نخبگان و صاحبنظران کشور انتظار می رود مسائل منطقه را با دقت رصد کنند و هشدارهای لازم را به موقع اعلام نمایند.

جهانگیری افزود: در شرایط خطیر پیش رو به صورت توأمان هم با محدودیت و هم با فرصت هایی روبرو هستیم که این محدودیت ها و فرصت ها تاثیرجدی و تعیین کننده ای بر همه نهادهای کشور و بخصوص دانشگاه ها دارد و نقش و عملکرد آنها تحت تأثیر این شرایط قرار خواهد گرفت.

معاون اول رییس جمهور ادامه داد: در شرایط جدید پیش رو هیچ منظومه ای صاحب نظرتر و متخصص تر از جمع دانشگاهیان وجود ندارد و هیچ کس برای ارائه راهکارهایی در جهت برون رفت کشور از شرایط پیش رو ذیصلاح تر از دانشگاهیان نیست چرا که آنها هم از بیماریهای مزمن گذشته آگاهی دارند و هم ظرفیت ها و تنگناهای کشور را به خوبی می شناسند.

وی با بیان اینکه تجربه تاریخی در ادوار گذشته نشان می دهد که حل مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با اعتماد به دانشگاه ها قابل انجام است، گفت: البته باید این را در نظر داشته باشیم که ضرورت ها، تنگناها و اولویت های دانشگاه ها در واقع ضرورت ها، تنگناها و اولویت های ملی و مربوط به کل کشور و حکومت است و نباید این مسائل را مختص به نهاد دانشگاه در نظر بگیریم چرا که آینده کشور در دانشگاه ها رقم می خورد.

جهانگیری با بیان اینکه دانشگاه عقل نقاد جامعه و نهاد زنده و پویایی است که پیوند عمیقی با جامعه دارد، گفت: دانشگاه نهادی نیست که نتوان به آن نزدیک شد و آن را نقد کرد. دانشگاه یک فرمانبر سیاست نیست که بتوان هر دستوری را به آن تحمیل کرد بلکه یک نهاد علمی است که مسائل را با اندیشه و فکر مورد بررسی قرار داده و برای حل مشکلات راهکار ارائه می دهد.

معاون اول رییس جمهور اضافه کرد: برای اینکه دانشگاه بتواند عقل نقاد جامعه باشد نیازمند استقلال علمی، آزادی های آکادمیک، التزام اجتماعی و حاکمیت اصول و هنجارهای اخلاق علمی است و در درون دانشگاه نیز باید از استقلال علمی دانشگاه ها حفاظت و حراست شود و این مسئولیتی است که بر دوش روسای دانشگاه ها قرار دارد.

وی افزود: در راستای حفاظت و حراست از آزادی های آکادمیک و اصول و هنجارهای اخلاق علمی در دانشگاه ها، اخیراً آیین نامه ای در دولت برای شناسایی و برخورد با تقلب در پایان نامه ها و کارهای علمی و تحقیقاتی تصویب شده که البته این آیین نامه تکمله ای دارد که در کمیسیون علمی دولت با پیگیری های وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تصویب خواهد شد.

جهانگیری با تاکید بر اینکه دانشگاه ها می توانند در زمینه خلاقیت و نوآوری که نیاز جدی امروز کشور است، گام های اساسی بردارند، اظهار داشت: ایفای این نقش از سوی دانشگاه ها مستلزم شجاعت و مسئولیت پذیری روسای دانشگاه ها است تا بتوانند این مسئولیت مهم و کلیدی را ایفا نمایند.

معاون اول رییس جمهور افزود: البته برای تحقق این امر، حمایت دولت و همه نهادهای حاکمیتی نیز لازم است و باید نسبت به دانشگاه حسن ظن وجود داشته باشد و حقوق و جایگاه دانشگاه به رسمیت شناخته شود چرا که امنیتی و سلیقه ای کردن دانشگاه ها باعث منفعل شدن و ناکارآمدی دانشگاه ها خواهد شد.

وی با اشاره به برگزاری چند جلسه با روسای 13 دانشگاه برتر کشور در خصوص حل مسائل کشور خاطرنشان کرد: این دانشگاه ها در همین راستا کارگروه هایی را تشکیل داده اند و نظرات و راهکارهایی را به دولت ارائه کردند که این نظرات دستور کار برخی کمیسیون های دولت شده است که امیدوارم این گونه تشکل های غیررسمی به سایر دانشگاه ها نیز تسری پیدا کند.

جهانگیری با اشاره به وقوع سیلاب و تخریب های ناشی از آن در ابتدای سال جاری، گفت: در جریان این اتفاقات یکبار دیگر حضور یکپارچه و ملت بودن مردم ایران به نمایش گذاشته شد و به پیشنهاد رییس جمهور دانشگاه به دلیل برخورداری از سرمایه علمی و سرمایه اجتماعی به عنوان نهادی تعیین شد تا در خصوص سیلاب و حضور مردم گزارش دقیقی تهیه و ارائه دهد.

معاون اول رییس جمهور با تاکید بر نقش دانشگاه ها در توسعه علمی کشور، افزود: دانشگاه ها پیش نیاز و زمینه ساز توسعه پایدار کشور هستند اما نقش دانشگاه محدود به توسعه علمی نیست بلکه در همه زمینه های عام توسعه نقش دارد و می تواند سرمشق و پیشران باشد.

وی افزود: باید کاری کنیم که مشارکت عمومی در همه زمینه ها شکل گیرد و پیش نیاز این امر مهم این است که دانشگاه ها در همه مسائل کشور مشارکت داشته باشند و فقط نظاره گر نباشند و دانشجویان نیز دچار یأس نسبت به آینده نشوند.

جهانگیری یکی از مهمترین رسالت ها در مقطع فعلی را افق گشایی نسبت به آینده برشمرد و خاطر نشان کرد: اگر بی تفاوتی، ناامیدی و یأس در جامعه ایجاد شود و مردم سرنوشت خود را از نظام جدا بدانند این موضوعی خطرناک است و اگر این اتفاق در درون دانشگاه ها رخ دهد خطرناک‌تر و مخرب‌تر خواهد بود.

معاون اول رییس جمهور گفت: لازمه تحرک در توسعه ملی و توسعه علمی کشور بالا بردن حس تعلق، همبستگی، اعتماد و مشارکت نخبگان جامعه در همه بخش ها و زمینه ها است.

وی در ادامه به نقش آفرینی دانشگاه ها در شرایط پیش روی کشور و اجرای راهبرد انتخاب شده در این مقطع اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری مواکداً‌ در سخنرانی های مختلف و بخصوص در سخنرانی سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) تاکید کردند که راهبرد امروز جمهوری اسلامی ایران مقاومت است و به نظر می رسد که برای اجرای این راهبرد راهی جز بالا بردن تاب آوری سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی کشور نداریم چرا که یکی از اهداف آمریکایی ها فشار بر طبقات مختلف جامعه و ایجاد نارضایتی در آنها بوده است.

جهانگیری با اشاره به شرایط دشوار زندگی مردم گفت: معیشت بخش وسیعی از مردم کشور امروز به سختی می گذرد و حتماً یکی از مولفه ها در تاب آوری اقتصادی این است که چه کنیم تا مردم بتوانند این شرایط را تحمل کنند که در این زمینه نقش دانشگاه ها و راهکارهایی که به دولت پیشنهاد می کنند بسیار تأثیر گذار و مهم است.

معاون اول رییس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تدوین بودجه سال 98 کل کشور از سوی دولت و تذکر مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه بودجه باید به گونه ای باشد که شرایط تحریم از آن استنباط شود، گفت: پس از تاکید ایشان، بودجه مورد بازنگری قرار گرفت و به 407 هزار میلیارد تومان کاهش یافت و این رقمی بود که سازمان برنامه و بودجه آن را به عنوان رقمی اعلام کرد که دیگر نباید کاهش پیدا کند.

وی ادامه داد: پس از این بازنگری توسط دولت، مجلس شورای اسلامی بودجه را به 447هزار میلیارد تومان افزایش داد و پس از آن مقام معظم رهبری تکلیف دیگری را بر عهده دولت قرار دادند تا بودجه با حداقل اتکاء به درآمدهای نفتی اصلاح شود که پس از این بازنگری بودجه به عدد 386 هزار میلیارد تومان کاهش یافت که در شورای عالی اقتصادی قوای سه گانه به تصویب رسید و مقام معظم رهبری نیز آن را تایید کردند

جهانگیری خاطر نشان کرد: در حال حاضر برای اداره کشور دو راهکار پیش رو داریم که یکی خلق منابع جدید بدون اتکاء به منابع نفتی و دیگری صرفه جویی در هزینه ها است.

معاون اول رییس جمهور با یادآوری اینکه ایران کشوری ثروتمند است که از ذخایر و منابع عظیم نفت و گاز برخوردار است،‌ تصریح کرد: درآمد سالانه ما از بخش نفت حدود 150 میلیارد دلار در سال بوده است و هر کشور قدرتمندی که تمایل داشته باشد با ایران کار کند می تواند برای دو سه سال آینده نفت ایران را پیش خرید کند.

وی با تاکید بر اینکه برنامه کاهش هزینه ها و صرفه جویی باید در همه بخش های کشور در دستور کار قرار گیرد گفت: سازمان برنامه و بودجه برنامه اصلاح ساختاری اقتصادی بودجه کشور را بر روی سایت اطلاع رسانی خود قرار داده که از دانشگاه ها و صاحب نظران کشور تقاضا داریم این برنامه را مطالعه و در خصوص آن اظهار نظر کنند.

جهانگیری با بیان اینکه باید در بخش تاب آوری سیاسی و اجتماعی به حد قابل قبولی از اعتماد و امید دست پیدا کنیم گفت: نباید به مسائل داخلی بی توجه باشیم و همه کسانی که به ایران علاقمند هستند باید امکان حضور در میدان کار و فعالیت پیدا کنند همانطور که مقام معظم رهبری در دوران انتخابات ریاست جمهوری سال 92 نیز اعلام کردند که اگر نظام را هم قبول ندارید بخاطر ایران پای صندوق های رأی حاضر شوید.

معاون اول رییس جمهور با تاکید بر ضرورت هم افزایی قوای سه گانه و افزایش تاب آوری مدیرتی، افزود: تاب آوری مدیریتی یعنی بتوانیم به موقع تصمیم گیری کنیم و همه شهروندان احساس کنند که نظام می تواند ایران را از این شرایط عبور دهد.

وی افزود: باید به گونه ای برنامه ریزی کنیم که در شرایط تحریم که کشور با مشکلاتی روبروست، روند توسعه علمی کشور دچار وقفه نشود و این رسالتی مهم بر دوش دانشگاه های کشور است که در روند توسعه علمی کشور توقف بوجود نیاید.

جهانگیری ادامه داد: ما باید از سرمایه های علمی، اساتید و محققان کشور حراست و حفاظت کنیم و وضعیت معیشتی آنها را مورد توجه قرار دهیم تا این سرمایه ها در معرض بی آیندگی و خروج از کشور قرار نگیرند.

معاون اول رییس جمهور ضرورت ارتباط دانشگاه و صنعت را مورد تاکید قرار داد و با اشاره به تجربه موفق وزارت نفت در استفاده از توانمندی دانشگاه ها در پیشبرد برنامه های صنعت نفت کشور گفت: امروز که گفته می شود 140 هزار دستگاه خودرو به خاطر نبود برخی قطعات در پارکینگ های خودرو سازان متوقف شده اند، لازم است دانشگاه ها به میدان بیایند و نیاز صنعت و تولید کشور را مرتفع کنند.

در این مراسم غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم با اشاره به اینکه دانشگاه ها در حل مسائل کشور سابقه ای طولانی دارند گفت: اساتید و نخبگان دانشگاهی در بخش های مختلف پزشکی، فنی و علوم انسانی در دوران دفاع مقدس خود را نشان دادند و تقویت بنیه دفاعی کشور بدون همکاری و مشارکت دانشمندان و محققین به دست نمی آمد.

رییس دانشگاه الزهرا (س) هم در این مراسم با بیان اینکه ماموریت و رسالت دانشگاه ها همواره پرداختن به مسائل کشور بوده است گفت: امروز که در شرایط خاصی قرار گرفته ایم و دشمن درآمدهای کشور را هدف گرفته، فرصتی برای کشور بوجود آمده تا با ارتباط هر چه بیشتر میان دولت و دانشگاه بتوانیم بر این مشکلات غلبه کنیم.