فرصتی برای ستاره‌شدن حاشیه‌نشین‌ها/ عدم همکاری فدراسیون‌ها با طرح استعدادیابی کودکان کار/ نگاه اجتماعی به ورزش مناطق محروم وجود ندارد!

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ یکی از پدیده‌هایی که در چند سال اخیر به شدت شاهد گسترش آن بودیم، پدیده حاشیه نشینی است که یکی از شکل‌های بروز آن جریان شتابان مهاجرت از روستاها به شهرها است. در این مناطق خصوصیاتی مانند فقر، رفتارهای پرخطر و آسیب‌های اجتماعی به طور گسترده‌ای دیده می‌شود. کودکان حاشیه نشین بیش از هر رده سنی دیگر  به صورت مستقیم و غیرمستقیم با آسیب اجتماعی و اعتیاد به مواد مخدر مواجه و از امکانات ساده‌ای مانند تحصیل و ورزش محروم هستند.

در سال ۱۳۸۵ نخستین بار جمعیت امام علی (ع) در محله فرحزاد تهران یک تیم فوتبال از کودکان خود تشکیل داد که نام «پرشین» برای آن انتخاب شد. پرشین از سال ۸۵ در مسابقات لیگ شهرداری تهران شرکت کرد. این تیم بعداً به صورت منظم روزهای زوج در زمین ورزشی در محله فرحزاد تمرین داشت که باعث شد به عنوان یکی از تیم‌های مطرح در لیگ دسته یک هیات فوتبال حوزه شمال شرق تهران شناخته شود و توانست مقام قهرمانی در این مسابقات و مقام دومی در مسابقات فوتسال جام رمضان را نصیب خود کند. یکی از شرایط این تیم تحصیل بازیکنان بود که این امر سبب شد کودکان پس از مدتی به ادامه تحصیل نیز بپردازند.

*ساختارهای ورزشی، برنامه‌ای برای مناطق حاشیه‌نشین ندارند

میثم واحدی، مسئول لیگ‌ پرشین جمعیت امام علی(ع) طی گفتگو با خبرنگار برنا درخصوص اهداف راه‌اندازی این لیگ بیان کرد: یک بخشی از کار ما استعدادیابی است اما هدف از برگزاری مسابقات لیگ پرشین و ایجاد فضای ورزشی در جمعیت، طرح موضوع آسیب‌ها و مشکلاتی است که کودکان در محلات حاشیه با آن دست به گربیان هستند. به نوعی معضلات و آسیب‌هایی که در محلات حاشیه وجود دارد و آن انتخاب‌های ناسالمی که بچه‌ها به جای ورزش و تحصیل مقابل خود می‌بینند، باعث شد ما به این فکر بیفتیم.

وی افزود: در حقیقت از طریق ورزش یک فرصت و یک فضای مثبتی را ایجاد می‌کنیم تا بچه‌ها ببیند ورزش و تحصیل می‌تواند به عنوان انتخاب‌های سالم برای آن‌ها باشد و بتوانند از این طریق در مسیر نرمال و سازنده کار خود را دنبال کنند. ساختارهای رسمی ورزش و آموزشی در این محلات برنامه‌ای برای بچه‌ها ندارند و جای ورزش که بسیار تأثیرگذار است در محلات حاشیه غایب است. در کنار آن فضاهای مثبتی که ورزش ایجاد می‌کند، بحث استعدادیابی، کشف استعدادها و نخبه‌ها در فضای محلات حاشیه دیده نمی‌شود.

واحدی عنوان کرد: الان در بخش ورزش بیش از هشتاد تیم ورزشی داریم، در فوتبال لیگ پرشین در حال برگزاری است و در حال حاضر نزدیک به هزار کودک در بخش فوتبال تحت پوشش هستند. در رشته‌های ورزشی دیگر و بخش دختران نیز تحت عنوان باشگاه پرشین فعالیت‌‌ها انجام می‌شود. در رشته دوومیدانی، شنا، کاراته و تکواندو در بخش دختران و پسران و گروه‌های سنی پایه تیم‌هایی تشکیل شده است و در مراکز مختلفی تحت عنوان خانه‌های ایرانی در محلات حاشیه به صورت مستمر مشغول به کار هستند.

*جمعیت امام علی از همان زمان تلاش خود را بر آن منعطف ساخت تا فعالیت‌های ورزشی را در محله‌های مختلف تحت پوشش خود توسعه بخشد. در آن زمان بازیکنان تیم پرشین از محله‌های مختلف تهران بودند. اکنون باشگاه پرشین جمعیت امام علی دارای ۳۵ تیم فوتبال در رده‌های نونهالان، نوجوانان و جوانان در محله‌های مختلف در سراسر کشور می‌باشد.

*تاثیر ورزش بر ایجاد کاهش آسیب‌های اجتماعی

مسئول لیگ‌ پرشین جمعیت امام علی(ع) اظهار داشت: خیلی از ساختارهای ورزشی هیچ برنامه‌ای برای محلات حاشیه ندارند اما هیچ ابزاری به قدرت ورزش از ورود بچه‌ها به فضای آسیب‌رسان نمی‌تواند پیشگیری کند و هیچ ابزاری مثل ورزش نمی‌تواند مثل یک مددکاری قوی درمانگر باشد. ورزش در تمام این آسیب‌های ناشی از فقر و اعتیاد تأثیرگذار بوده است. ما به عنوان یک نهاد مدنی که تمام منبع درآمد و منبع تأمین هزینه‌هایش از کمک‌های مردمی است، سعی کردیم با دست خالی این الگوسازی را برای ساختارهای رسمی انجام دهیم.

*در خیلی از این محلات به جای توپ و قلم در دسترس‌ترین چیز برای بچه‌ها مواد مخدر است که اثرات بسیار منفی دارد. به دلیل فقر و اعتیاد فراگیر در این محلات است کودکان درگیر خشونت‌ها و کودک‌آزاری‌های زیادی هستند و شاهد ازدواج کودکان در خیلی از این محلات هستیم.

وی تاکید کرد: برنامه داریم از طریق ورزش محتوای اجتماعی و نگاه اجتماعی که در ورزش ما جایش خالی است را مورد تأکید قرار دهیم تا از این طریق بتوانیم بحث مسئولیت اجتماعی، همگرایی، صلح و همبستگی اجتماعی ایجاد کنیم. بچه‌هایی که ما در تیم‌های ورزشی می‌پذیریم و تحت پوشش قرار می‌دهیم، از دین و قوم آن‌ها سوال نمی‌کنیم. وقتی نگاه فراقومیتی، فراجناحی، نژادی و مذهبی نباشد، در نتیجه‌ فضایی همراه با صلح و همگرایی بیشتری حاصل می‌شود.

واحدی ادامه داد: متأسفانه به علت نبود نگاه اجتماعی در ساختار ورزش و نوع آموزش‌هایی که در ساختار‌های رسمی ورزش داریم، اغلب مربیان فوتبالی، ورزشی و ورزشکاران به این فضاها روی خوش نشان نمی‌دهند و همکاری خیلی خوبی با ما ندارند. هدف از برگزاری مسابقات ورزشی، اعتراض عملی به این ساختارهایی است که باعث بی‌توجهی  به فضاهای آسیب دیده است. انشالله بتوانیم در کنار هم این پیام و مسیر مهم را در فضای ورزش‌ جا دهیم.

آکادمی ملی المپیک در راستای سیاست‌ها و رویکرد اجتماعی خود و به پیروی از خط مشی‌های تعیین شده در کمیته بین‌المللی المپیک (IOC)، تعاملات و توافقات لازم را با جمعیت امام علی (ع) جهت همکاری در برگزاری لیگ‌های پرشین انجام داد.

*عدم همکاری فدراسیون‌ها با طرح استعدادیابی کودکان کار

مرجان صفاری، سرپرست مرکز مدیریت ورزشی آکامی ملی المپیک طی گفتگو با خبرنگار برنا درخصوص طرح استعدادیابی کودکان بیان کرد: ما امسال یک طرح بورسیه داریم که برای ورزشکاران نوجوان است. این طرح در مجموع 3 سطح امیدها، استعدادها و ستاره‌ها دارد. بخش استعدادها برمی‌گردد به کودکان مناطق محروم و حاشیه‌نشین که تیم‌های شرکت‌کننده در لیگ پرشین مربوط به جمعیت امام علی (ع) را پوشش می‌دهد. فعلا در طرح استعدادها نوجوانان به طور خاص پذیرش نشدند و فقط آمدند در آکادمی تست دادند و تمرین کردند.

وی افزود: هیچ تفاوتی از لحاظ دریافت خدمات، شیوه اقامت و نوع برنامه‌های آموزشی بین طرح امیدها و ستاره‌ها و استعدادها وجود ندارد. چهار گروه برای تست آمدند و پس از آن نفراتی را در دو گروه دختر و دو گروه پسر کاندید کردیم. به درخواست خود جمعیت امام علی (ع) از ادامه این طرح دست نگه داشتیم تا لیگ پرشین برگزار شود.از بین بچه‌هایی که وارد تیم‌های ورزشی می‌شوند تیم‌های منتخبی تشکیل خواهد شد. تیم‌های منتخب ورزشی از نخبگان و بهترین استعدادهایی که در لیگ‌های ورزشی حضور دارند تشکیل می‌شود. بچه‌ها با ورود به تیم‌های ورزشی در مسابقات رسمی شرکت می‌کنند.

صفاری عنوان کرد: این طرح به کودکان مناطق محرومی که می‌خواهیم تحت پوشش قرار دهیم، منحصر نمی‌شوند. جمعیت امام علی، سایر گروه‌ها، NGO‌هایی که در این حوزه فعال هستند، یک فدراسیون و اداره کل می‌توانند به ما نفراتی را معرفی کنند تا در تست‌های مرکز سنجش ما شرکت نماید. نهایتا با نظر کارشناسان تصمیم می‌گیریم که این بچه‌ها می‌توانند وارد طرح بورسیه شوند یا خیر.

سرپرست مرکز مدیریت ورزشی آکامی ملی المپیک گفت: تا الان برای بچه‌های جمعیت امام علی (ع) پول‌های ماهانه را هم ترتیب دادیم، یعنی از سال 98 مصوب شده است که ماهی یک بار کودکان جمعیت امام علی (ع) وارد آکادمی ‌شوند تا در کارگاه آموزشی و تست‌های مرکز سنجش حضور پیدا کنند. تا الان به طور مشخص همکاری فدراسیون‌ها را نداشتیم و حتی از چند فدراسیون هم دعوت کردیم اما هنوز توفیق چندانی برای همکاری با فدراسیون‌ها نداشتیم.

سخن آخر

کودکان حاشیه‌نشین که همیشه در معرض آسیب‌های جسمانی، روانی و اجتماعی هستند، به کمک کمیته جمعیت امام علی(ع) و با همکاری آکادمی ملی المپیک امیدی برای ستاره شدن در عرصه ورزش پیدا کردند. ورزش و در کنار آن تحصیل می‌تواند این کودکان را از تمام هنجارهای اجتماعی دور کند و به دنیایی رنگی‌تر ببرد.