منظور روحانی از «کسانی که کشور را تعطیل کردند» چه کسانی بود؟

روحانی چه گفت؟

برای اینکه بفهمیم منظور رئیس‌جمهور چه کسانی بوده، بهتر است که متنی دقیق از سخنان او را بخوانیم. متن پیاده‌شده بخشی از سخنان رئیس‌جمهور که در آن از تعطیل کردن کشور انتقاد شده؛ به این شرح است: «برای علم دانشگاه، نوآوری دانشگاه، پتنت (محصولات فکری) دانشگاه باید تقاضا باشد. و تقاضا از سوی شرکت‌های بزرگ به ویژه شرکت‌های خصوصی امکان‌پذیر است. خفه نکنیم شرکت‌ها را. هر چی شرکت بزرگ است، با یک دلیلی، با یک اتهامی، یکی را می‌بندیم، یکی را درش را قفل می‌کنیم. یکی را می‌گیریم. یکی را می‌بریم این دادگاه، یکی را می‌بریم آن دادگاه. من نمی‌خواهم بگویم بخش خصوص ما فساد ندارد. ممکن است یک جایی هم فساد داشته باشد. اشکال ندارد. با آن برخورد کنیم. (ولی) تعطیل نکنیم کشور را. به دلیل اینکه ما در انتخابات یک شعاری می‌خواهیم داشته باشیم که رای ما زیاد باشد کشور را تعطیل نکنیم. به ضرر شماست. فردا ما هستیم ان‌شاء‌الله اگر زنده بودیم به مردم می‌گوییم کی کشور را تعطیل کرده است. نکنید این کارها را. بگذارید شرکت‌های ما، خصولتی‌ها هم کار می‌کنند، دولتی‌ها هم کار می‌کنند، ولی شرکت‌های خصوصی را حمایت کنید. این‌ها اگر راه بیفتند، این‌ها دانشگاه را راه می‌اندازند.» حال بر مبنای این متن می‌توان قضاوتی درست‌تر درباره سخنان روحانی داشت.

انگیزه روحانی چه بود؟

رئیس‌جمهور با انگیزه حمایت از شرکت‌ها و کسب‌وکارهای دانش‌بنیان که در واقع یکی از دو بال دولت (در کنار مالیات) برای اقتصاد غیرنفتی هستند؛ این سخنان را بیان داشته است. حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان البته نه فقط ایده رئیس‌جمهور که یکی از سیاست‌های همیشگی نظام بوده که بارها توسط رهبر انقلاب نیز بیان شده است.

انتقاد روحانی چه بود؟

متن انتقاد اصلی رئیس‌جمهور به مساله نحوه برخورد با برخی شرکت‌های بزرگ خصوصی برمی‌گردد. این برخوردها به بیان رئیس‌جمهور با انگیزه مبارزه با فساد صورت می‌گیرد اما به اعتقاد روحانی، در واقع ما با برخی از افراد روبرو هستیم که «مبارزه با فساد» را به یک گزاره انتخاباتی برای خود تبدیل کردند و می‌خواهند با آن کسب رای بیشتر کنند ولو به قیمت اینکه کشور تعطیل شود. پیش از این هم البته بیان شده بود که رئیس‌جمهور از نحوه رسیدگی به برخی از مفاسد اقتصادی ناراضی است و به روایت سخنگوی دولت، در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی هم این انتقادها را مطرح کرده است. این انتقادها در آن زمان به گفته ربیعی، «درباره شیوه انعکاس اخبار و مطالب دادگاه و رعایت حقوق مردم و ضرورت رسیدگی و اعلان پرونده‌ها به صورت یکسان بوده وآقای رئیسی متواضعانه اعلام کردند نقطه نظرات خودتان را بیان کنید. آقای روحانی هم گفته که آیین دادرسی کیفری رعایت شود و اخبار گزینشی منتشر نشود. اختلاف نظری وجود نداشت.»

وعده روحانی چه بود؟

اما رئیس‌جمهور در عین حال اعلام کرده که خود نیز به مردم اعلام خواهد کرد که چه کسانی پشت این تعطیلی هستند. این موضوع به نظر مطالبه همه افرادی است که در انتخابات سال ۱۳۹۶ به روحانی رای دادند. کسانی که اگرچه امروز مثل بقیه مردم شرایط سخت اقتصادی را می‌گذارند اما حق دارند که بدانند ناکارآمدی‌های احتمالی در سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی تا چه میزان، ریشه داخلی دارد.