به گزارش خبرگزاری برنا؛ قیر جسم سیاهی است که از شمار زیادی هیدروکربون ، که به سیستم کولوئیدی در هم شده اند ، درست شده و دارای هیدروکربورنهای گوگرد دار و اکسیژن دار هم هست . با گرما دادن به قیر ، از شخی به سفتی خمیری به شلی و آبکی میرود و در روغنهای معدنی حل میشود .
قیر چسبنده است و دانههای سنگ را به همدیگر میچسابند ، این است که در ساختن رویههای سیاه آسفالتی مصرف میشود . آب در قیر نشئت نمیکند ، از این رو با آن ساختمانها را آب بندی میکنند .
در ایران ، قیر را از زمان باستان میشناختند . گمان میرود واژه قیر بابلی یا الامیباشد ، زیرا آنها قیر معدنی را برای آب بندی کردن ساختمانها و به جای ملات مصرف میکردند . امروزه قیر را دو جور به دست میآورند ، آن را از معدن در میآورند (قیر معدنی)و بیشتر قیر مصرفی در راه سازی و آب بندی کردن ساختمانها ، از پالون نفت خام تهیه میشود . (قیر نفتی)
قیرهای معدنی
از پریدن روغنهای نفت خام در زمان بس دراز پیدا شده است . گویند که قدیمیترین معدنهای قیر که از آنها بهره برداری میشده ، در دره رود اردن پیرامون دریای مرده (بحر المیت) و موصل بوده است ، بیشتر قیر معدنی ای که در امریکا و اروپای باختری مصرف میشود ، از معدنهای ترینیداد Trinidad و بر مواد Bermuda به دست میآید .
در ایران ، قیر معدنی زیاد است . چند جا در استان کرمانشاه (پاطاق ، گشان و جاهای دیگر) ، پیشکوه و پشت کوه لرستان (قطعه قیران) و نزدیک ایستگاه راه آهن کشور . نزدیکی بیله سوار مغان (قیره دره) و جاهای دیگر معدن قیر پیداشده است . یکی از معدنهایی که قیر زیاد دارد و نویسنده ان را بررسی کرده ، قیر معدنی بهبهان میباشد .
چون درجه آب شدن قیر معدنی بهبهان نزدیک به درجه آلو گرفتن آن است، از این رو نمیشود درجه آب شدن آن را اندازه گرفت .
قیرهای نفتی
قیرهای نفتی را از پالودن نفت خام میگیرند . نفت خام جسم کند روانی است به رنگ سیاه قهوه ای ، به آن گرما میدهند تا بنزین ، نفت و روغنهای دیگرش بپرند و قیر آن پس بماند . از پالودن نفت خام ، فرآوردههای نوشته شده در زیر به دست میآیند :
در گرمای تا ۱۰۰ درجه ، بنزین سبک Light Gasolin
در گرمای ۱۰۰ تا ۱۶۰ درجه ، حل کننده نفتی Naphta
در گرمای ۱۶۰ تا ۲۵۰ درجه ، نفت چراغ Kerosence
در گرمای ۲۵۰ تا ۳۶۰ درجه ، نفت گاز Gas Oil
در گرمای بیش از ۳۶۰ درجه ، پس مانده سوختی Residual Fuel
از گرما دادن بیش از ۳۸۰ درجه به پس مانده سوختی ، Solid Bitumen
روغنهای قیر معدنی با گذشتن زمان خیلی دراز در گرمای کم ، به کندی پریده اند که اکسیژن و گوگرد هم در آن کارگر بوده و قیر با آب و هوای پیرامون معدن اخت گرفته است . از این رو پایداری قیرهای معدنی در رویههای سیاه راه و اندودهای آب بندی ، از قیرهای نفتی بیشتر میباشد .
قیر نفتی از پالودن نفت خام در گرمای زیاد وزمان خیلی کوتاه ساخته میشود. قیر نفتی خالص یا بیتوم ، در گرمای زیاد و زمان خیلی کوتاه ساخته میشود .
قیر نفتی خالص یا بیتوم ، در گرمای زیاد آبکی است ، با کم شدن گرما ، کند روان ، خمیری سفت و شخ میشود . به قیر نباید زیاد گرما داد که روغنهای معدنی آن کم و بیش بپرند و خشک گردد و چسبندگی آن را گم کند .
تفاوت قیر معدنی و قیر نفتی
قیر معدنی و قیر نفتی همجنسند . تفاوتشان در زیر نوشته شده است :
الف ـ قیر نفتی کمتر از ۱% گوگرد دارد ، قیر معدنی گوگردش بیشتر است . قیر معدنی ترینیداد ۸/۳% ، قیر معدنی کالیفرنیا ۹/۳% و قیر معدنی مکزیک ۲/۳% گوگرد دارند .
ب ـ قیر نفتی خالص است ، قیر معدنی دارای جسمهای معدنی میباشد و تا ۱% هم خاکستر دارد .
ج ـ روغن قیر نفتی بیشتراز قیر معدنی است ، روغن قیرهای نفتی آبکی ، تا ۷۰% وزنشان میرسد خرید قیر
دـ شمار اسید و صابونی شدن قیر نفتی کمتر از قیر معدنی میباشد
)شمار اسید ، روشن میسازد که برای خنثی کردن اسید آزاد در یک گرم قیر ، به چند هزارم گرم هیدراکسید کالیم نیاز است و شمار اترسل ، روشن میسازد که برای تجزیه اترسل در یک گرم قیر به چند هزارم گرم هیدراکسید کالیم نیاز است.صابونی شدن برابر است با شمار اترسل +شمار اسید (
شمار اسید در قیر نفتی کمتر از ۱ و صابونی شدن آن تا ۱۰ میرسد . این شمارها در قیر معدنی بیشتر است . (در قیر ترینیداد ، شمار اسید ۴/۱۵ و صابونی شدن ۳۴ میباشد) . شمار اسید و صابونی شدن قیر نشانه جنس قیر و خالص بودن ان است .
قیر موم دار (موم نفت یا پارافین روغنی است معدنی که کم و بیش در قیر نفتی هست) برای ساختن رویه سیاه خوب نیست . موم (پارافین) خاصیت آنگمیقیر را کم میکند ، هر چه مومقیر بیشتر باشد ، خاصیت آنگمیآن کمتر است . با کم شدن خاصیت آنگمیقیر ، کم کم رویه سیاه حالت فنری خود را گم میکند و شکننده میشود . رویه سیاه در سرما جمع شده ، در آن تنش کششی پیدا میشود ، همین که این تنش از تاب کششی رویه آسفالتی یخ زده زیاد ترشود ، رویه میترکد ، هر چه موم (پارافین) قیر نفتی کمتر باشد ، به قیر معدنی نزدیک تر و برای ساختن رویه سیاه بهتر است. نمیشود همه پارافین قیر نفتی را از ان گرفت زیرا ، بخشی از پارافین که بلوری است ، جدا میشود . اما آنچه غیر بلوری است جدا نمیشود و درقیر به حال محلول کولوئیدن میماند .
به جز پارافین ، مایه قیر (آسفالتین) ، اکسیژن و روغنهای معدنی هم در جنس قیر اثر دارند . خاکستر ، جنس قیر بازاری را نامرغوب میکند ، اما در قیر راه سازی مانند گرد سنگ است ، زیرا جنس خاکستر بیشتر سیلیس و اکسید آهن است که در قیر جانسین جسمهای آلی شده اند .
قیر خلاء
اگر پالایش نفت خام در خلاء (جای بی فشار)انجام گیرد ، روغنهای معدنی سنگین نفت خام بیشتر گرفته میشوند ، از این رو قیری که پس میماند شخ میگردد . قیر خلاء در راه سازی مصرف نمیشود و آن را برای مصرفهای ویژه میسازند و در سرما پایدار نیست زیرا روغن کم دارد و خاصیت آنگمیآن کم است .
قیر هوا دمیده یا قیر اکسید شده
برای آنکه قیر نفتی با درجه نرمیبالا ، در سرما هم آنگمیبماند ، به ان هوا میدهمند تا اکسید شود . قیر خالص را در روغنهای معدنی سنگین حل میکنند و به ان گرما میدهند تا آب گردد . در قیر آبکی هوا میدمند تا اکسید شود و دارای خاصیتهای قیر معدنی گردد .
با دمیدن هوا به قیر آبکی گرم و روغنهای آن تنمیپرند . و در سرما هم آنگمیمیماند . اگر درجه نفوذ یک قیر اکسید شده و یک قیر اکسید نشده یکی باشد ، درجه چکیدن و درجه نرمیقیر میرسد ، از این رو در گرما از قیر اکسید نشده پایدار تر است .
چسبندگی قیر اکسید شده در گرمای زیاد بیشتر از قیر اکسید نشده است . خاصیت انگمیقیر اکسید شده در سرما ، از قیر اکسید نشده بیشتر میباشد .
قیر اکسید شده Rubbery graed هم مینامند و ان را برای اندود کردن لولهها ، ساختن مقوا و گونی قیری ، اندود در آب بندی و مانند اینها مصرف میکنند .
در پالایشگاه آبادان ، برای اندود آببندی ، دو جور قیر اکسید شده ساخته میشد :
قیر ۲۵/۸۰ و قیر ۱۵/۹۰ R که ۱۵ و ۲۵ درجه نفوذ و ۸۰ و ۹۰ درجه نرمیانها هستند .
چسبندههای سیاهی (قیر و قیطران) که برای ساختن رویههای سیاه راه مصرف میشوند باید دارای خاصیتهای نوشته شده در زیر باشند : روی دانههای سنگ را با یک لعاب نازک بپوشانند و انها را به همدیگر بچسبانند . رویه سیاه در برابر اثرهای جوی به ویژه نشت کردن آب و کم و زیاد شدن گرما پایداری کند . آب در آن نشت نکند ، در گرمای تابستان عرق نکرده ، نرم نشود و موج برندارد و در سرمای زمستان جمع نشود و ترک نخورد .
رویه سیاه زیر چرخ غلتان بارکشهای سنگین (چرخ سطح راه را میکوبد ، میمکد و میخراشد و میراند) پایداری کند و بار چرخ را به لایه زیری خود برساند .
خاصیتهای نوشته شده در بالا ، پس از گذشتن زمان کوتاهی که از ساختن رویه سیاه گذشت ، پیدا شوند و زمان درازی دوام کنند .
در راه سازی سه جور قیر نفتی مصرف میگردد : قیر خالص ، قیر محلول و امولسیون قیر .
قیرهای خالص
پس مانده پالودن نفت خام است . در سرما شخ میباشد با زیاد شدن درجه گرما ، سفت ، خمیری ، شل و آبکی میشود . قیر خالص برای ساختن رویههای سیاه داغ و گرم به مصرف میرسد . از این رو باید رویه سیاه داغ در هوای گرم و خشک ساخته شود . در هوای سرد و سنگ سرد ، قیر خالص داغ آبکی ، دانههای سنگ را خوب اندود نمیکندو به انها میماسد و چسبندگی سنگها به همدیگر کم میشود . برای اندود کردن سنگ با قیر خالص ، باید قیر و سنگ را ۱۳۰ تا ۱۷۰ درجه داغ کرد .
قیرهای محلول
برای ساختن رویه سیاه در جای خشک و هوای سرد ، اندود آب بندی ، اندود سطحی و نفوذی و اندود کردن سنگ سرد مصرف میشوند . برای آنکه بشود قیر را در گرمای کم آبکی کرد ، آن را در روغنهای معدنی حل میکنند . روغن حل کننده قیر محلول باید دست کم ۱۰% وزن قیر محلول باشد . قیرهای محلول را دو جور میسازند :
روغن راه که در پالایشگاه نفت ساخته میشود ، یا از حل کردن قیر خالص در روغنهای معدنی سنگین مانند نفت گاز یا نفت کوره به دست میآید . روغن راه در گرمای عادی خمیری شل تا کند روان است . روغن راه سیاه رنگ میباشد و سنگ را خوب اندود میکند اما چسبندگی آن کم است .
دیگری قیرهای محلول (پس بریدCut Backs) آن را از حل قیر خالص در روغنهای معدنی ای که زدو میپرند میسازند . در قیرهای محلول ، قیر به شکل تک مولکول است . جنس قیر محلول بستگی به جنس قیر خالص و روغن معدنی حل کننده آن دارد . هر چه روغن حل کننده زیاد تر مصرف گردد ، قیر محلول شل تر میشود . کند روانی قیرهای محلول باید به اندازه ای باشد که، برای آب کردنشان نیاز به گرمای زیاد نباشد . درجه گرمای آب کردن قیرهای محلول باید از درجه الو گرفتن روغن حل کننده آنها پایین تر باشد . قیرهای محلول آبکی را میشود به حال سرد هم مصرف کرد
قیر امولسیون
امولسیون، مخلوطی از دو مایع غیر قابل امتزاج است که یکی از این مایعات به صورت ذرات ریزی، در مایع دیگر معلق می باشد. مایع معلق شده را فاز داخلی یا فاز غیرپیوسته و مایع دیگر را فاز خارجی یا فاز پیوسته می نامند.
امولسیونها به لحاظ نوع فاز معلق به دو دسته آب در روغن و روغن در آب تقسیم می شوند. در امولسیونها به روشهای مختلف میتوان مشخص نمود که کدام فاز پیوسته و کدام فاز غیرپیوسته است. جهت تعادل دو فاز داخلی و خارجی در امولسیون و یا به عبارت دیگر برای ساخت امولسیون و حفظ ثبات این دو فاز به صورت معلق، موادی به مخلوط دو مایع افزوده می شود که امولسیون ساز یا امولسیفایر نامیده می شود. در بعضی موارد لازم است که پایداری امولسیون را افزایش داد به این منظور ماده دیگری به نام پایدار کننده به امولسیون اضافه میگردد.
قیرامولسیون یک نوع امولسیون روغن در آب است. ذرات قیر در این مخلوط به صورت گلبولهای معلق باردار در محلولی از آب و سایر سازندهها شناور است.
قطر دانههای قیر معمولاً در دامنه ۰٫۰۰۱ تا ۰٫۰۰۲ میلی متر می باشد.
اجزای تشکیل دهنده امولسیونهای قیری:
قیر Bitumen
حلال Solvent
آب Water
امولسیفایر Emulsifier
اسید Acid
پایدارکننده Stabiliser
پلیمر Polymer
قیر، آب و امولسیون ساز اجزای اصلی تشکیل دهنده امولسیونهای قیری می باشند. در بعضی موارد ممکن است فاز آبی امولسیون قیری حاوی پایدار کننده نیز باشد. تحقیق در مورد سه جزء اصلی تشکیل دهنده امولسیون قیری یعنی قیر، آب و امولسیون ساز جهت درک عملکرد امولسیون قیری ضروری است.
تقسیم بندی برای امولسیونهای قیری بر اساس ضابطههای زیر می باشد:
۱- ساختار یونی (علامت بار الکتریکی ذره)
۲- پایداری در تماس با مصالح سنگی تند شکن (ناپایدار)، متوسط شکن(نیمه پایدار)، دیرشکن (پایدار و بسیار پایدار)
چرا امولسیون ؟
قیر در دمای محیط به حالت جامد یا نیمه جامد میباشد که کارایی لازم را ندارد ولی میتوان به سه روش زیر آنرا قابل استفاده نمود که عبارتند از:
روش اول معمولاً برای کارهای با حجم بالا مورد استفاده قرار می گیرد. روش دوم امروزه گران تمام می شود زیرا باعث هدر رفتن حلالهای نفتی، آلودگی محیط زیست و انتشار هیدروکربنها بویژه در مناطق شهری شده و خطرات ناشی از آتش سوزی را به همراه خواهد داشت. ضمناً اجرای کار در این حالت باید در فصل مساعد و با مصالح سنگی خشک و غیر مرطوب انجام شود.
امولسیونهای قیری بر حسب مورد مصرف باید خصوصیات ویژه ای داشته باشد مثلاً مشخصات امولسیون قیری که برای ایجاد لایه چسبنده بین دو لایه آسفالتی استفاده می شود با امولسیون قیری که برای تهیه مخلوط آسفالتی سرد به کار می رود متفاوت می باشد.
در ضمن با توجه به سیاستهای دولت جمهوری اسلامی در قالب برنامههای توسعه سوم و چهارم در زمینه شاخصهای زیست محیطی ، استفاده از امولسیون قیر در ایران آغاز و به تدریج جایگزین قیر محلول با حلالهای نفتی(نظیر MC250) که دارای اثرات زیانبار زیست محیطی بوده و بار مالی فراوانی را به واسطه واردات نفت سفید بر کشور تحمیل می کند ، خواهد شد.
شایان ذکر است این طرح از اولویتهای وزارت راه وترابری بوده و دستور العمل استفاده از محصول، توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و موسسه قیر و آسفالت تدوین و ابلاغ شده است.
هزینه بالای راهاندازی و نگهداری کارخانجات آسفالت گرم و مضرات زیست محیطی از یکسو و محدودیت توزیع و حمل آسفالت گرم از مهمترین عواملی است که در آینده بسیار نزدیک تهیه و استفاده از آسفالت گرم را در دنیا ممنوع خواهد کرد.
در حال حاضر استفاده از قیر امولسیون ( قیر با حلال غیر نفتی ) و آسفالت سرد جهت جایگزینی مد نظر قرار دارد.
امروزه چند فاکتور مهم در مورد کیفیت آسفالت مورد بررسی قرار می گیرد.
• قدرت وتوانائی حمل به مسافتهای طولانی.
• توانائی استفاده ازآسفالت با ضخامتهای کم.
• سرعت پخش آسفالت مخصوصاً در شهرهای بزرگ و مجتمعهای مسکونی که در اجرای پروژهها با موانع زیادی روبه رو ست.
• قیمت تمام شده مناسب و ارزان.
• عدم تضاد با شاخصهای زیست محیطی و سلامتی انسانی.
• سرعت راه اندازی کارخانه مادر وامکان پشتیبانی از کارگاهها یا جرائی.
• پیچیده نبودن ماشین آلات موردنیازوسهولت استفاده.
•مناسب جهت هرنوع آسفالت وروکش ( خیابان – اتوبان – باندفرودگاه)
امروزه روند تغییر سیستم راهسازی گرم با استفاده از روشهای امولسیونی در صدر فعالیت بسیاری از کشورها قرار گرفته و میرود تا در این دهه کاملاً جای خود را با آسفالت گرم تعویض نماید.
سابقه استفاده از امولسیونهای قیری برای ساخت و نگهداری راهها به ۱۹۲۰ برمیگردد و از سالهای ۱۹۵۳ امولسیونهای قیری کاربرد گستردهای یافت و در ساخت آزادراهها، بزرگراهها، راههای اصلی، فرعی و روستایی به روش آسفالت سرد، انواع آسفالتهای حفاظتی، اندود سطحی، مصرف در لکه گیری و نگهداری و بهسازی راهها و… از آن استفاده میشود. امولسیونهای قیری دارای مزایای فراوانی هستند از قبیل:
•ایمنی بیشتر
•صرفه جویی درهزینه
•تنوع کاربرد
•صرفه جویی درمصرف انرژی
•وکاهش آلودگی زیست محیطی
•امکان استفاده آنهاروی سطح مرطوب
از حل کردن قیر خالص در بنزین Gasoline ساخته میشوند که بسته به اندازه ی حل کننده آنها نامگذاری شده اند.
RC5 RC4 RC3 RC2 RC1 RC0
از حل کردن قیر خالص در نفت چراغ Kerosene ساخته میشوند که بسته به اندازه ی حل کننده آنها نامگذاری شده اند:
MC5 MC4 MC3 MC2 MC1 MC0
از حل کردن قیر خالص در روغنهای معدنی که دیر میپرندمانند نفت گاز Gasoil یا نفت کوره Fuel Oil ساخته میشوند که بسته به اندازه ی حل کننده آنها نامگذاری شده اند:
SC6 SC5 SC4 SC3 SC2 SC1 SC0
انواع قیر طبق استانداردهای ایران
اگر فرض کنیم که قیر در همه نقاط ایران برای مصارف ایزولاسیون وراه مورد استفاده قرار می گیردو همچنین اگر توجه داشته باشیم که مملکت ما دارای آب وهوا ی گوناگون است به طوری که تابستانها در نواحی جنوب مانند خوزستان در جه گرما به حدود ۵۰ در جه سانتی گراد می رسد و در زمستان در بعضی از نقاط شمال و یا غرب کشور ما سرما تا حدود ۳۰ درجه زیر صفر می رسد روشن می گرددکه مصرف یکنوع قیر در نقاط مختلف مملکت ما درست نیست.مثلا قیری که در درجه حرارتهای پایین روان می گرددقابل مصرف در استان خوزستان نیست ویا مثلا قیری را که شکنندگی آن در حرارتهای ۴ تا ۵ در جه زیر صفر ظاهر می شود نمی تواند در استان همدان مورد مصرف قرار گیرد زیرا در سرما ی آن استان در اولین زمستان خرد شده وخواص خود را از دست می دهد. بدین لحاظ قیرهای پالوده را با توجه به خواص آ نها نام گذاری نموده و معمولا آنهارا با دو عدد مشخص می نمایند مانند قیرهای ۱۰-۲۰ / ۲۰-۳۰ /۳۰-۴۰ /۴۰-۵۰ /۷۰-۶۰ /۱۵-۹۵ /۸۰-۱۰۰/۱۰۰-۱۲۰ /۱۵۰-۱۳۰ /۱۸۰-۲۰۰ /۲۲۰-۲۵۰ /۳۲۰-۳۸۰ که در ساختمان بیشتر قیرهای ۷۰-۶۰ و۱۵-۹۵ مصرف می شود و به نام قیر شل وقیر سفت معروف می باشد و بقیه قیرها در راه سازی یا صنایع مورد مصرف دارد.
هر کدام از این قیرها دارای مشخصات ویژه ای مانند درجه اشتعال – درجه نفوذ – در جه نرمی –در جه چکیدن – درجه شکستن – خاصیت انگمی –و بلاخره درجه غلظت مخصوص می باشند.یادآور میگرددکه کلیه این خواص و آزمایشهای مربوط به آن وسیله موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
استاندارد شده است. که ذیلا درباره بعضی از آنها توضیح مختصری داده خواهد شد.
کاربردهای قیر
درجهان صنعتی امروز ,قیر کاربرد گسترده ای دارد.عمومآدر هبگام به کارگیری قیرها کیفیت مورد نیاز بررسی میشود. این کنترل ,توسط روشهای آزمایشگاهی بر اساس کاربرد وعمل کردمحصول انجام میپذیرد.کیفیت چسبندگی و غدم نفوذ رطوبت به همراه قیمت ارزان ,قیرهارا به عنوان مصالح اصلی محافظت از بامها مورد استفاده قرار میگیرند دارای قیرهای با درجات ویژه هستند.
یکی از عمده مصارف قیرها استفاده از آنها در ساخت میتوان استفاده از آنها در ساخت آسفالتها ی قیری است .عایق بندها ,چسبها,پوششهای اکوستیکها ,رنگها,پوشش کف ,پانلهای الیافی چند لایه و انواع ماستیکها نام برد.در بیشتر موارد میتوان با اضافه نمودن مواد معدنی به قیرها خواص آنها را اصلاح کرد.
موارد کاربرد قیر :
üکارهای عمرانی :راهها، فرودگاهها ، زمینهای ورزشی ، بنیادهای ساختمان ، عایق کاری ساختمان و …
ü زمینههای هیدرولیکی : کانالها ، پلها ، مخازن آب ، سد و…
ü مصارف صنعتی: پوشش محافظ فلزات ، رنگ آمیزی ، درزبندی ، باطری سازی ، تایر سازی ، کفاشی ، پوشش لوله گاز زیر زمینی و … فروش قیر
ü کشاورزی: حفظ رطوبت ، زودرسی گیاه ، جلوگیری از سله و ایجاد جنگلهای مصنوعی ، فرسایش خاک و شنهای روان و ….
ü الکتریکی : نوارهای آسفالتی ،پرکردن اتصالات الکتریکی ، پوشش سیمها ، عایق کاری و…
اقسام قیر مصرفی
قیر را از حیث نوع مصرف به دو نوع قیرهای راهسازی یا قیر رقیق و قیرهای ساختمانی و (عایق بام) یا قیر سفت تقسیمبندی مینمایند. حدود ۹۰ درصد از قیرهای تولیدی در راهسازی و ۱۰ درصد آن برای مصارف عایقکاری به کار برده میشود. در کشور ما، عمده مصرف قیر توسط وزارت راه و ترابری جهت ساختن جادهها و همچنین شهرداریها به منظور روکش خیابانها صورت میگیرد.
قیرهای راهسازی
قیرهای راهسازی را معمولاً بر اساس درجه نفوذ یا نفوذپذیری (Penetration) دستهبندی مینمایند. درجه نفوذ یک ماده قیری، بیانگر قوام و استحکام آن میباشد که به صورت تعداد واحد نفوذ (یک دهم میلیمتر) یک سوزن استاندارد قائم در یک نمونه قیر و در شرایط معینی از زمان و وزن روی سوزن و دما تعریف میگردد. معمولاً درجه نفوذپذیری قیرها را ۲۵ درجه سانتیگراد با وزنه ۱۰۰ گرمی و در مدت ۵ ثانیه اندازهگیری مینمایند. قیرهای راهسازی که در ایران ساخته میشود، “۶۰ به ۷۰” و “۸۵ به ۱۰۰” میباشد که این اعداد بیانگر محدوده درجه نفوذ قیرها میباشد.