روستاهایی که از کمبود امکانات رفاهی رنج می برند

به گزارش خبرگزاری برنا ؛ ستاد مردمی دفاع از حقوق حیوانات ایران (سمدا) اگرچه رسالت ذاتی خود را دفاع از حقوق از دست رفته‌ی حیوانات می‌داند اما اعضای این ستاد مردمی این‌بار نیز همچون گذشته به یاری هموطنان سیل زده خود در سیستان و  بلوچستان شتافتند.

 تیم کوهنوردی کوچ و ادونچر هوف از استان لرستان  نیز که در گذشته و در حادثه سیل پل دختر با نصب زیپ‌لاین موفق شده بود راه ارتباطی چندین روستا را برقرار کنند، در این سفر اعضای سمدا را همراهی کردند. اعضای این گروه ها  هفته گذشته جهت امدادرسانی به مردم سیستان و بلوچستان راهی منطقه قصر قند شدند.

وقتی به منطقه رسیدیم، آن‌چه ما انتظارش را داشتیم مشاهده‌ی مردمانی گرفتار در سیل و آسیب‌هایی چند ناشی از سیلاب اخیر بود. با این تصور یادداشت به دست (برای آمارگیری اولیه و توزیع اقلام اهدایی) راهی جاده‌های آب گرفته شدیم، اما آن‌چه دیدیم و از زبان اهالی روستاها شنیدیم، سیل را به کلی از یادمان برد! خشکمان زد از شرایط غیر قابل وصف زندگی در این مناطق! باید بگویم این مردم فقط زنده‌اند! و چیزی به نام زندگی در روستاهای این استان معنا ندارد. ابعاد محرومیت در سیستان و بلوچستان به قدری اسفناک است که حتی ذره‌ای از آن هم در این گزارش کوتاه نمی‌گنجد. تنها به چند مورد اشاره می‌کنم:

تعداد روستاهای بالادست رودخانه کاجو در منطقه قصر قند شامل سی و چند روستا است. جمعیت ساکنان این روستاها از 3 خانوار تا یکصد و اندی خانوار متغیر می‌باشد.  براساس آمارهای موجود، در این چند روستا 1300 خانوار با جمعیتی معادل 5515 نفر زندگی می‌کنند.

به‌دلیل این‌که تعداد زیادی از ساکنان این روستاها شناسنامه ندارند، اطلاعات آماری دقیق و قطعی موجود نیست. به عنوان مثال، روستای دهیرک که تیم ما در آن‌جا مستقر شدند، طبق آمار 106 خانوار دارد، اما بیش از 140 خانوار در آن زندگی می‌کنند.

مسیر دسترسی به این روستاها از سمت قصر قند بهترین میسر است، اما به‌دلیل از بین رفتن جاده ناشی از سیل دسترسی از قصر قند در حال حاضر مقدور نیست و تنها راه ارتباطی مسیری سنگلاخ و کوهستانی از سمت نیکشهر، روستای متسنگ است که فقط با نیسان یا ماشین شاسی بلند قابل دسترسی است. مسئولان محلی می‌گویند تا چند ماه آینده نیز ممکن است همین وضعیت ادامه داشته باشد.

این جاده کوهستانی که عبور از آن نزدیک به دوساعت طول می‌کشد در نهایت به رودخانه کاجو ختم می‌شود و به دلیل عریض بودن رودخانه، نیسان هم به سختی از آن عبور می‌کند. چنان‌چه یکی از نیسان‌های حامل کمک‌های مردمی که توسط سمدا به مقصد روستای (دهیرک) در حرکت بود نیز در رودخانه متوقف شد که با تلاش محلی‌ها از آب خارج شد.

 بعد از عبور از رودخانه (کاجو) مسیر جاده از بستر رودخانه می‌گذرد، یعنی خودرو از کف دره و بستر رودخانه که در آن آب جاری است عبور می‌کند و روستا‌ها با فواصل چند صدمتری و دارای گروه‌های متشکل از چند خانوار در حاشیه رودخانه قرار دارند.

مدرسه‌ی روستا (دهیرک) مدت‌هاست که تعطیل شده و آموزگار ندارد. گذشته از آن، عموماً مردم این روستا و روستاهای همجوار  یا بی‌سوادند یا چند کلاس بیشتر سواد ندارند.

به‌دلیل وجود آب و خاک حاصلخیز  انگشت‌شمار مزارع برنج دیده می‌شود که سیل آن‌ها را از بین برده است اما نخل‌های خرما همچنان پابرجا هستند.

در این روستا (دهیرک) و روستاهای همجوار، اکثریت قریب به اتفاق‌ خانواده‌ها در کپر زندگی می‌کنند. در این منطقه، تعداد فرزند زیاد و چند همسری امری عادی است و عمومیت دارد.

بیشتر مردهای روستاهای این منطقه یا بیکارند یا در کار حمل و نقل سوخت به پاکستان هستند! که از این راه هم درآمد چندانی حاصل نمی‌شود. زن‌های روستا نیز که عموماً از موقعیت اجتماعی بسیار بسیار ضعیفی برخوردارند، از راه حصیربافی یا سوزن دوزی امرار معاش می‌کنند و معمولاٌ زنان سرپرست خانواری هستند که مردشان به‌نبال همسری دیگر ترکشان کرده است

اکثر مردها  انواع مواد مخدر مصرف می‌کنند و متاسفانه کودکان و خردسالان در مجاورت و در معرض دود حاصل از مصرف این مواد قرار دارند. اکثر این کودکان به‌دلیل مشکلات بهداشتی موجود انگل دارند و از سوء تغذیه و کمبود شدید ویتامین رنج می‌برند.

فضولات حیوانی و بعضاً انسانی همه جا مشاهده می‌شود که به دلیل عدم وجود سرویس بهداشتی است. حتی معدود خانه‌هایی که سرویس بهداشتی دارند در عمل فاقد بهداشت هستند و نمی‌توان نام سرویس بهداشتی بر آن نهاد. بخش عمده‌ای از روستاها آب لوله کشی ندارند و .......

به‌طور کلی سطح رفاه و امکانات رفاهی در این مناطق بسیار پایین و نزدیک به صفر است. زیرساخت به معنای واقعی کلمه به هیچ عنوان وجود ندارد. کمبودهایی مشاهده می‌شود که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره شده است و امید است خیرین و نیکوکاران به این نقطه از سرزمین توجه ویژه‌ای داشته باشند. چون به نظر می‌رسد  این تکه از سرزمین ایران را کاملاً فراموش شده است .

ترمیم جاده دسترسی به روستا از سمت نیک شهر ،   ساخت یک پل ماشین رو بر روی رودخانه کاجو ،  راه‌اندازی هرچه سریعتر خانه بهداشت و اعزام پزشکان ساکن در خانه بهداشت ، اعزام معلم به روستا و ارسال امکانات و تجهیزات آموزشی ،  ساخت حمام و چند توالت عمومی در این روستا و روستاهای دیگر منطقه،  رسیدگی به وضعیت تغذیه کودکان روستا ،  مشکل سیگنال موبایل به‌دلیل عدم وجود دکل‌های مخابراتی و اینترنت از کمبودهای این روستا است.

گرچه نیازها و ضروریات رفاهی و عمرانی برای این منطقه طوماری است طویل اما در حال حاضر، اقدام فوری و رسیدگی به  هر یک ازموارد فوق، قدم بسیار بسیار موثری در بهبود وضعیت این منطقه خواهد بود.

گزارش: فرزاد علیزاده _ فعال محیط زیست