نمایشگاهی در تمدید یاد و نام پیشگام مکتب سقاخانه

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛  گالری سهراب از 11 بهمن میزبان نمایشگاهی از تمام دوره‌های کاری زنده یاد  صادق تبریزی هنرمند پیشگام مکتب سقاخانه  شده است؛  نمایشگاهی   برای آشنایی مخاطبان و هنردوستان و دانشجویان  با هنرمندی که زندگی پرماجرا و پرفراز و نشیبی داشت؛ شبیه خطوط سرکش، سحرآمیز و کوبنده نقاشی‌هایش. آثار این نمایشگاه  به سعی  مهرداد فلاح ـ نقاش و خواهرزاده صادق تبریزی ـ جمع آوری و با کمک او نمایشگاه برگزار شده است .فلاح عنوان با مسمایی را برای این نمایشگاه انتخاب کرده است:« صورتگر عُشاق: از رقمِ صادق تا عمل تبریزی »؛نمایشگاهی مهم   که چه بسا در فقدان آثار پرشمار این نقاش، امکان برگزاری نمونه مشابه آن در آینده برای سالیانی دراز وجود نداشته باشد.پس از نمایشگاه هفت سال پیش این هنرمند در "گالری ایت" لندن  ،این مهم ترین نمایشگاهی است که  در فقدان او در تهران برگزار می شود. 

در متن نمایشگاه که روی دیوار گالری  نقش بسته می‌خوانیم:"تبریزی با عشق و شکیبایی به گنجینه مینیاتور رو می‌آورد؛ آن را آگاهانه می‌آزماید و سپس سعی می‌کند فراموششان کند تا چون نقاشی امروزی که ذهنیتی معاصر دارد، بار دیگر از آن دانش و تجربه در فضایی جدید، اثری بیافریند که بیش‌تر از آن که چون مینیاتور کهن مقید به مضمون ادبی باشد، تابع کاربرد خط و رنگ در نقاشی مدرن است. ".

افتتاحیه این نمایشگاه با استقبال خوب هنرمندان و دوستداران صادق تبریزی و علاقه مندان هنر رو به روشد. در میانه ازدحام جمعیت خانواده تبریزی دیده می‌شدند؛و این جا و آن جا چهره‌های آشنای هنر: حسین محجوبی، جمشید سماواتیان،عباس مشهدی زاده، احمد میرزازاده ،گیزلا وارگا سینایی، رضا درمیشیان، امرالله فرهادی، عطاالله امیدوار، مسعود اویسی، بهرام حنفی، حسین نوروزی، جاوید رمضانی و دیگران.همان ساعات اول افتتاح نمایشگاه   هشت تابلو فروخته می شود و برچسب  قرمز در کنار آنها خورد .

مهرداد فلاح ـ نقاش و خواهرزاده صادق تبریزی ـ به عنوان نماینده معرفی شده ازسوی آن هنرمند برای زمان پس از فوتش –  درباره ایده نمایشگاه گفت:"برپایی این نمایشگاه به مناسبت دومین سالگرد درگذشت زنده یاد تبریزی توسط گالری سهراب صورت گرفته است. این نمایشگاه در واقع تمدید یاد و نام پیشگام مکتب سقاخانه است. با توجه به این که گالری 66 مکان قبلی گالری سهراب بوده، اصلی‌ترین مساله این است که جمع آوری و نمایش این مجموعه در گالری خودِ آقای تبریزی که سال 1352 تأسیس کرد صورت گرفته است."

فلاح درباره چگونگی انتخاب و گرد آوری کارها اضافه  کرد:"آثار این نمایشگاه را از دوره‌های مختلف کاری زنده یاد تبریزی حدفاصل سال‌های 1338 تا 1392 شامل نقاشی خط‌ها، کارهای فیگوراتیو و فیگوراتیو مدرن و مینیاتور مدرن انتخاب کرده‌ایم. بیشتر آثار متعلق به مجموعه آقای ترکمان مدیر گالری سهراب هستند و بخشی از آن را هم ما جمع آوری کردیم."

فلاح هدف از برپایی این نمایشگاه را چنین تشریح کرد:" در واقع اصرار علاقه مندان برای آشنایی با دوره‌های مختلف آثار هنرمند انگیزه اصلی برپایی این نمایشگاه بود. در عین حال ما نمایشگاهی از آثار زنده یاد تبریزی گذاشتیم تا بیننده‌ها با آثار ایشان بیشتر آشنا شوند؛ ضمن این که خاطره‌ای از گذشته ایشان دوباره توسط خانواده و دوستانشان زنده شود و آثار ایشان دوباره دیده شود. در این نمایشگاه یک سری آثار متعلق به 1338 و 1340 هستندکه خیلی‌ها آن آثار را ندیده‌اند و جزو مجموعه شخصی است که در این نمایشگاه در روز اول دیده و در افتتاحیه استقبال خوبی از آن شد."

یکی از سؤال‌هایی که در بازدید از این نمایشگاه به ذهن می‌رسد، چرایی نبود آثار بزرگ از تبریزی است و این که چرا تنها یک اثر بزرگ در نمایشگاهی با این اهمیت به نمایش در آمده؟ فلاح به این سؤال چنین پاسخ داد:" اثر بزرگ از تبریزی خیلی محدود است. ما تنها توانستیم یک اثر پیدا کنیم. آثار بزرگ تبریزی در بازار محدود است و به همین خاطر این دسته آثار خواهان بیشتری دارد؛ چرا که بیشتر آثار این هنرمند در ابعاد  کوچک  هستند "

از دیوار 32 متری ِ گالری سهراب تا دل‌های حاضران «حراج تهران» و «کریستیز»؛ این روزها به انحاء مختلف شاهد تلاش برای تمدید یاد و نام پیشگام مکتب سقاخانه هستیم؛ هنرمندی که پیش از مرگش قدْر ندید و این روزها در دومین سال رفتنش بر صدر می‌نشیند و آثارش خصوصاً در حراج‌ها خواهان پیدا کرده. سال 2016 اثری از او به کریستیز دوبی راه یافت و سه دوره هم در حراج تهران خوش درخشیده. در آینده‌ای نزدیک قرار است در حراج کریستیز نیز اثری از این هنرمند ارائه شود.

صادق تبریزی نخستین بار در سال 1338 نقاشی خط را روی یک پنل سرامیکی کار کرد و به گواه برخی کارشناسان و منتقدان کار این هنرمند روی این پنل سرامیکی، نخستین اثر نقاشی خط است که کلماتش به قصد خوانده شدن نوشته نشده است. تبریزی اوایل دهه ۱۳۴۰ نزد استاد علی اکبر کاوه خوشنویسی را فراگرفت و پس از آن همزمان با رواج مکتب سقاخانه در میان شماری از هنرمندان، به سبک نقاشی- خط روی آورد. او در کنار پرویز تناولی، حسین زنده‌رودی، فرامرز پیلارام، مسعود عربشاهی و منصور قندریز از پیشگامان مکتب سقاخانه است؛ مکتبی که ریشه در مکتب‌های قدیمی و میراث فرهنگی ایران داشت و قرار بود پلی میان سنت و دنیای نو بنا کند.

آخرین نمایشگاه خارجی این هنرمند ایرانی در سال 1391 همزمان با "هفته هنری جهان اسلام" در گالری 8 لندن برپا شد که بازتاب‌های متفاوتی داشت. تبریزی طی ۵۰ سال لااقل ۳۰ نمایشگاه مهم انفرادی و گروهی برپا کرد. او اول بار سال ۱۳۵۱ آثارش را زیر نگاه غربی‌ها برد. از‌‌ همان زمان، هنر او تحسین هنرشناسانی چون امانوئل لوتن، میشل تایپه و دیگران را برانگیخت. روزنامه لوموند در شماره ۱۹ آوریل ۱۹۷۲، او را پیشگام نوعی نقاشی غنایی دانست که آثارش نیروی فریبنده قدرتمندی دارد. نمایشگاه خط نگاره‌هایش در بورگز (۱۳۴۹) و گالری سیروس در پاریس (۵۰) که به اهتمام "میشل تاپیه" هنر‌شناس بزرگ برپا شد، سر آغاز شکوفایی هنر او بود. نصرالله ‌افجه‌ای در گفت‌وگویی اعلام کرده است صادق تبریزی نخستین کسی است که هنر نقاشیخط را به‌ شکل امروزی و معاصرش ابداع کرد و برای جامعه به‌ نمایش گذاشت و در بروز و ظهور آن نقشی مهم ایفا کرد.

در اعلان نمایشگاه ِ"صورتگر عشاق؛ از رقم صادق تا عمل تبریزی" نوشته این کارها تا 29 بهمن در گالری سهراب به نشانی خیابان سمیه، بین مفتح و رامسر شماره 142 میزبان هنردوستان است.