سایه سنگین دلال‌ها روی فوتبال ایران/ لزوم اشراف مدیران ورزشی به علم مارکتینگ/ بازیکنان بی‌کیفیت خارجی، استعدادهای وطنی را می‌سوزانند

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ فوتبال ایران درحالی نوزدهمین دوره لیگ خود را پشت‌سر می‌گذارد که باشگاه‌های ایرانی در چند سال اخیر مجوز حرفه‌ای بودن را گرفته‌اند. همه ما می‌دانیم مجوز حرفه‌ای در حالی صادر شده که فوتبال ایران در بسیاری از مسائل هنوز حرفه‌ای نشده است. در این میان حضور بازیکنان خارجی اگرچه در ظاهر برای حرفه‌ای‌تر شدن فوتبال ایران است اما در باطن اینگونه نیست و کم هم در این باره بحث نشده است. نیازی نیست نام ببریم از بازیکنانی که آمدند و پول گرفتند اما ذره‌ای به فوتبال اضافه نکردند. بازیکنان با پای خود به ایران نیامدند، بی‌کیفیت‌ها در فوتبال ایران از طریق یک ایجنت و مدیر برنامه به فوتبال ما آمدند.

احتمالا تا به حال ترکیبی به نام «مدیر برنامه» یا معادل انگلیسی آن «ایجنت» را خوانده یا شنیده‌اید. در دنیای مدرن که قرار نیست همه‌کس همه چیز بداند و درباره هر موردی اظهارنظر کند، مدیران برنامه چهره های ورزشی، سیاسی، هنری، اقتصادی و.... را یاری می‌دهند. دلال به واسطه بین بازیکن و باشگاه گفته می شود. تفاوت بین دلال و مدیر برنامه این است که دلال درصدی از قرارداد را مدنظر ندارد و با دریافت مبلغی بازیکن‌ها را جابجا می‌کند و طی قرارداد حامی بازیکن نیست ولی مدیر برنامه چون تحت نظر فدراسیون فوتبال قرار دارد 10 درصد از قرارداد بازیکن را گرفته و در طول قرارداد حامی و پشتیبان بازیکن است. فدراسیون فوتبال آزمون‌هایی برگزار می کند که دلال‌ها نیز می‌توانند شرکت کنند و مدرک بگیرند و به عنوان مدیر برنامه کار نمایند.

البته باشگاه‌های ما تمایلی ندارند با دلال و مدیر برنامه کار کنند و این خوب نیست چون باشگاه باید از منبعی بازیکنان را پیدا کند. زمانی که باشگاه‌های ما دولتی اداره می‌شوند و ثبات مدیریت در آن وجود ندارد دلال‌ها فرصت بهتری برای عرضه اندام پیدا می‌کنند اما سوال دیگر این است که آیا اگر ما مدیران توانا داشته باشیم آیا آنها نمی‌توانند به گونه‌ای برخورد کنند که بازیکن بنجل به ایران نیاید.

در این‌باره به سراغ سعید آذری، مدیرعامل فعلی باشگاه فولاد، رفتیم. وی با تایید این موضوع که حضور مدیران کاربلد می‌تواند مهمترین کار برای مقابله با این مهم باشد به خبرنگار برنا گفت: ایجنت نه تنها در عرصه ورزش بلکه در تمامی عرصه‌های اقتصادی حضور دارد. در مارکت‌های بین‌المللی یکی از مهمترین افراد در بازارهای بورس‌ها همین افراد واسطه هستند که البته هم در کار خود مهارت دارند، هم تحصیل کرده‌اند و هم شرح وظایف کاری آنها مشخص است.

وی افزود: در فوتبال روز دنیا ایجنت تعریف دارد. 60 تا 65 درصد خرید و فروش‌ها از طریق آژانس‌های نقل و انتقال بازیکن انجام می‌شود. در این میان ایجنت‌ها سعی می‌کنند بازیکنان را گران‌تر بفروشند چراکه 10 درصد از قرارداد را به صورت قانونی به آنها می‌رسد. در کشور ما واسطه‌ها و آژانس‌های نقل و انتقال بازیکن حضور ندارند و فقط ایجنت‌ها هستند. درحالی که آژانس‌های نقل و انتقال بازیکن از چند حقوقدان ورزشی و واسطه‌هایی که از فیفا گواهینامه دارند تشکیل شده و بحث این است که ما باید وظایف را خوب تعریف کنیم تا حدود افراد مشخص شود.

مدیرعامل فولاد عنوان کرد: چه بسا بسیاری از ایجنت‌ها بازیکنان را با روش علمی قیمت‌گذاری می‌کنند و افراد سالمی هستند. در این میان نکته مهم این است که مدیر ما که می‌خواهد بازیکن خریداری کند از زیر و بم کار با خبر باشد. یک مدیر برای خرید بازیکن باید علاوه بر اطلاعات و دانش فنی اطلاعات دیگری نیز داشته باشد، نظیر اینکه بازیکن کجا بازی کرده، آخرین باشگاه او کجا بوده است، آخرین عمل جراحی او کی بوده، آخرین بار چه میزان حقوق داشته را بداند تا بتواند به بهترین نحو بازیکن را خریداری کند.

اطلاعاتی نظیر این و البته اینکه خود شخص مدیر به زبان انگلیسی مسلط و از علم روز نیز مطلع باشد. البته یک مدیر ورزشی نیز باید مهارت فنی و مهارت ادراکی و در کنار آن علم استفاده از نیروی انسانی را داشته باشد. مدیران فوتبالی باید بر علم مارکتینگ اشراف داشته باشند. آیا باشگاه‌های ما براساس این معیارها مدیر انتخاب می‌کنند. نکته دیگر این است که نگاهی به اطرافیان یک مدیر نشان می‌دهد او واقعا تا چه حد کاربلد است.

به هرحال آنچه که امروز بسیاری از هواداران فوتبال در ایران را ناراحت می‌کند و آزار می‌دهد این است که بازیکنان کم کیفیت خارجی نباید در فوتبال ایران حضور داشته باشند. صاحبان این فوتبال همین علاقمندانی هستند که فوتبال را دنبال می‌کنند و مدیران ورزشی بدانند در این‌باره باید توجه دوچندانی کنند. بازیکن خارجی علاوه بر ایجاد هزینه، جای یک جوان ایرانی را تنگ کرده و مدیران فوتبال باید پاسخگو عملکرد خودشان باشند.